Ισλαμική Λεωφόρος

Μέσα στον κυκεώνα της κρίσης και των κερδο­σκοπικών παιχνιδιών στις μεγάλες κεφαλαιαγορές του πλανήτη, με την υποβάθμι­ση ακόμη και των ΗΠΑ, αλλά και με το χρέος των ευρωπαϊκών χωρών να φέρνει πανικό σε ηγεσίες και αρμοδί­ους, η υπόθεση με τις ενεργειακές δι­ασυνδέσεις έχει εξαφανιστεί από τον δημόσιο διάλογο.

«Εδώ ο κόσμος χάνεται...» θα πει κάποιος που δεν είναι και τόσο μυημέ­νος στα παρασκήνια και τις «υπόγει­ες διαδρομές» του κλάδου. Κι όμως, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι τα επιτελεία των ισχυρών δουλεύ­ουν πάνω στα σενάρια για το πώς θα διαμορφωθεί ο μελλοντικός χάρτης των πολιτικοοικονομικών σχέσεων σε περιφερειακό επίπεδο μετά το ξεπέρασμα της κρίσης.

Από αυτούς τους νέους συσχετι­σμούς, λένε άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά όλα τα σενάρια, εξαρτάται και ο μελλοντικός παγκόσμιος ενερ­γειακός χάρτης, από τον παραγωγό μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Με άλ­λα λόγια, όποιος αποκτήσει τον έλεγ­χο των περιφερειών σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο θα έχει και τον πλήρη έλεγχο στο σύνολο της ενερ­γειακής αλυσίδας: στην παραγωγή, τη μεταφορά και την παροχή στον τε­λικό χρήστη.

Προβάδισμα των ΗΠΑ

Οι ηγεσίες των ενδιαφερόμενων χωρών (δεν γίνεται λόγος για τη χώ­ρα μας, αφού για μας σχεδιάζουν άλ­λοι...) γνωρίζουν πολύ καλά την πο­ρεία των εξελίξεων και γι’ αυτό προετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα. Έτσι:

♦ Ορισμένοι ισχυροί του τομέα (όπως λέμε Πούτιν) έχουν αλλάξει τακτική και έχουν σταματήσει (μάλλον προ­σωρινά) τις επιθετικές ενέργειες πε­ριμένοντας να δουν πού θα κάτσει η μπίλια...

♦ Κάποιοι άλλοι (όπως λέμε Ομπάμα) έχουν αποκτήσει προβάδισμα και επιχειρούν να αξιοποιήσουν οποιαδήπο­τε αναταραχή για να ισχυροποιήσουν τη θέση τους.

♦ Και κάποιοι τρίτοι (όπως λέμε Μέρκελ) προσπαθούν με νύχια και δόντια να εξασφαλίσουν όσο γίνεται καλύ­τερες συνθήκες για τους δικούς τους σχεδιασμούς...

♦ Υπάρχει και μία τέταρτη κατηγορία χωρών (η Ελλάδα δεν «παίζει»... ούτε σε αυτή) που οι ηγέτες τους γνωρί­ζουν πως αποτελούν έναν κρίκο στην αλυσίδα και επιδιώκουν να διατηρήσουν ή ακόμη και να ενισχύσουν τη θέση τους στο νέο τοπίο. Η Τουρκία του Ερντογάν είναι μία απ’ αυτές.

Με βάση την ανάλυση που κάνουν ειδικοί στον ενεργειακό κλάδο, η πλάστιγγα των «διαδρόμων της ενέρ­γειας» έχει γείρει αρκετά υπέρ των αμερικανικών συμφερόντων. Όλα τα σχέδια στα οποία υπάρχει ρωσι­κό συμφέρον έχουν παγώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κι όλες οι περι­οχές στις οποίες η Μόσχα διατηρού­σε ζωτικά συμφέροντα βρίσκονται σε αναβρασμό.

«Ισλαμική Λεωφόρος»

Πάντως, οι Αμερικανοί δεν βιάζο­νται! Άλλωστε ξόδεψαν τόσα χρήμα­τα για τις πολεμικές εκστρατείες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Δεν θα παρα­δοθούν αμαχητί, αλλά και δεν θα κάνουν καμία λάθος κίνηση που θα τους στοιχίσει στο μέλλον.

Με αυτό το σκεπτικό η Ουάσιγκτον δεν απέτρεψε την υπογραφή μνημο­νίου συνεργασίας μεταξύ της Τεχερά­νης, της Βαγδάτης και της Δαμασκού την προηγούμενη εβδομάδα.

Οι τρεις χώρες συμφώνησαν να προωθήσουν την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου, που θα ξε­κινά από τις πλούσιες ιρανικές πηγές και μέσω των δύο άλλων χωρών θα φτάνει στη Μεσόγειο. Ήδη οι ειδικοί τού βρήκαν και όνομα: «Ισλαμική Λε­ωφόρο» τον ονόμασαν κι αμέσως άρχισαν οι συγκρίσεις και τα σενάρια. Υπήρξαν ορισμένοι που έσπευσαν να μιλήσουν για ανταγωνιστή του South Stream και του Nabucco. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά:

♦ Πρώτον, το σχέδιο για τον νέο αγω­γό προβλέπει πως θα τροφοδοτείται από έναν νέο προμηθευτή, το Ιράν, που μέχρι τώρα δεν «έπαιζε» στις εξαγωγές, είτε λόγω αμερικανικού εμπάργκο είτε διότι η Τεχεράνη δεν διέθετε τόσο μεγάλες ποσότητες για να κάνει εξαγωγές.

♦ Δεύτερον, οι δύο συνεργαζόμενες με το Ιράν χώρες βρίσκονται σε μεγά­λη αναταραχή, το Ιράκ από το 2003 και η Συρία τους τελευταίους μήνες...

♦ Τρίτον, βασικοί συνεργάτες της Τε­χεράνης για την εξόρυξη του αερίου είναι ρωσικές εταιρείες, άρα η Ουάσι­γκτον έχει κάθε λόγο να σαμποτάρειάμεσα ή έμμεσα το σχέδιο.

♦ Τέταρτον, ο μόνος πελάτης που μπορεί να βρεθεί στην περιοχή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και, όπως πάνε τα πράγματα, οι Βρυξέλλες δεν θα δώσουν το πράσινο φως για συνεργα­σία με την «Ισλαμική Λεωφόρο» εάν δεν υπάρχει και η σύμφωνη γνώμη των Αμερικανών...

Οι Ρώσοι δεν φαίνεται να διαφω­νούν, καθώς θα έχουν το δικό τους μερίδιο, ιδιαίτερα εάν διατηρήσουν τις καλές σχέσεις με την Τεχεράνη και τη Δαμασκό. Αλλά ο αγωγός θα έχει συνολικό μήκος πάνω από 5.000 χι­λιόμετρα, δηλαδή θα είναι κατά περί­που 40% μεγαλύτερος από τον South Stream και θα περνάει μέσα από πε­ριοχές όπου η αστάθεια «βασιλεύει» εδώ και αιώνες...

Υπολογίζεται πως η κατασκευή του θα στοιχίσει περίπου 10 δισ. δολάρια, για να μεταφέρει στις δυτικές αγορές περίπου 40 δισ. κυβικά τον χρόνο, με το Ιράκ να απορροφά τα 4-5 δισ. κυβικά, ενώ ήδη έχει ενδιαφερθεί και ο Λίβανος να προμηθεύεται αέριο από τον συγκεκριμένο αγωγό. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος των ποσοτήτων σχεδιάζεται να μεταφέρεται στην Ευρώπη. Κι εδώ είναι πλέον το μυστικό: Ποια ευρωπαϊκή χώρα θα ενδιαφερ­θεί να κλείσει συμβόλαια με τον «διά­βολο» (την κυβέρνηση του Ιράν) όταν όλοι συμμετέχουν στις κυρώσεις κα­τά της Τεχεράνης;

Και η Ελλάδα;

Σε όλα αυτά πού εμπλέκεται η Ελ­λάδα; Όσοι αναλυτές ασχολήθηκαν με το θέμα θεωρούν ότι η πύλη ει­σόδου του ιρανικού αερίου στην Ευ­ρώπη θα είναι η χώρα μας. Δεν είναι γνωστό εάν έχουν γίνει επαφές ή εάν υπήρξαν κρούσεις προς την Αθήνα, αλλά, εάν όντως φτάσει το καύσιμο στη Μεσόγειο, το πιο λογικό είναι να κατευθυνθεί προς εμάς, μάλλον με τη μορφή του υγροποιημένου αερί­ου, καθώς η περίπτωση του υποθα­λάσσιου αγωγού μάλλον είναι πολύ ακριβή...

Όλα αυτά βλέπει ο Ερντογάν κι έστειλε τον Νταβούτογλου στη Συ­ρία για να μιλήσει με τον Άσαντ για τις σφαγές αμάχων. Το μυστικό στην περίπτωση είναι πως ο συγκεκριμέ­νος αγωγός μπορεί να συνδεθεί με το τουρκικό σύστημα και να βρει διέξο­δο στην Ευρώπη, μέσω της διαδρομής του Nabucco. Σε αυτή την περίπτωση η Άγκυρα αναβαθμίζεται κι εμείς μέ­νουμε (και πάλι) χωρίς ρόλο...

Πηγή