Δημαγωγοί, "αυτοί οι ασήμαντοι που παραπλανούν τον λαό και γλυτώνουν την τιμωρία" κατά τον Ευριπίδη

«Η δημα­γωγία είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δημοκρατία σήμερα. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν επιση­μάνει σοφά. Και τη δημαγωγία τη βρίσκου­με εκεί όπου ο κόσμος δεν συνεργάζεται πλέον για το κοινό όφελος, αλλά ο καθένας κοιτά μόνο το δικό του συμφέρον» είχε πει σε συνέντευξή της το 2008 η Ζακλίν ντε Ρομιγί, Γαλλίδα κλασική φιλόλογος και φημισμένη Ελληνίστρια.

Δημαγωγία ορίζεται ως η πολιτική ρητορεία που χρησιμοποιώντας κολακείες και υποσχέσεις φορτίζει συγκινησιακά το λαό για να αποφασίσει με βάση το συναίσθημα και όχι τη λογική. Είναι γεγονός πως οι πρώτοι δημαγωγοί έκαναν την εμφάνισή τους στην αθηναϊκή πολιτική σκηνή μετά το θάνατο του Περικλή το 429μ.Χ. Νέες πολιτικές προσωπικότητες εμφανίστηκαν που στηρίζονταν όμως όχι τόσο στις ιδέες του και την πολιτική τους δεινότητα, αλλά στον τρόπο με τον οποίο χειρίζονταν το λόγο παρασύροντας το λαό. Ήδη από εκείνη την εποχή οι τραγικοί ποιητές είχαν στηλιτεύσει αυτούς τους νέους πολιτικούς επικρίνοντας την τάση τους να στηρίζονται στην τέχνη του λόγου προκειμένου να πείσουν.


Ο Ευριπίδης στο έργο του «Ικέτιδες» αναφέρεται σε δύο πολιτεύματα, το τυραννικό και το δημοκρατικό. Στο δεύτερο όμως ο τραγικός ποιητής διακρίνει ως μειονέκτημα την ύπαρξη δημαγωγών για τους οποίους μάλιστα γράφει «Είναι αυτοί οι γλυκομίλητοι, που κάνουν το λαό να χάσκει και τον παρασύρουν πότε από δω και πότε από κει, τον παραπλανούν με δόλο, τον ρίχνουν σε λάθη και στο τέλος ξεφεύγουν και την τιμωρία», ενώ στη συνέχεια προσθέτει «είναι άσχημο για τους καλλίτερους, όταν άνθρωπος ασήμαντος πάρει στην πόλη μια θέση αξιόλογη, κερδισμένη από το λόγο του και μόνο».

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η δημαγωγία συνεχίζει να αποτελεί το βασικό "προσόν" των σύγχρονων πολιτικών που αφιερώνουν περισσότερο χρόνο για να βρουν τα κατάλληλα λόγια για να πείσουν το λαό να τους εμπιστευθεί, παρά για να βρουν και να αναπτύξουν τις σωστές πολιτικές και στρατηγικές...

 Πηγή