O «Επιμενίδειος ύπνος»

Μία από τις καταπληκτικότερες αλλά και πιο παράδοξες ιστορίες, της εποχής της αρχαίας Ελλάδας, αποτελεί χωρίς αμφιβολία και η ιστορία του Επιμενίδη. Ο Επιμενίδης θεωρείται ένας από τους πιο ξακουστούς σοφούς που έζησαν ποτέ στην Κρήτη. Δεν ήταν μόνο ένας θρησκευτικός διδάσκαλος, αλλά ήταν επίσης γνωστός για τις μαντικές και τις προφητικές του ικανότητες.

Ο Επιμενίδης ήταν εκείνος που κάλεσαν οι Αθηναίοι  (*) και καθάρισε την πόλη τους από το Κυλώνειον Άγος . {Ο Κύλων ήταν ευγενής Αθηναίος και έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ. Το 640 π.Χ. έγινε ολυμπιονίκης. Ήταν γαμπρός του Τυράννου των Μεγάρων Θεαγένη. Το 636 π.Χ. ή το 632 π.Χ και ενώ την εξουσία στην Αθήνα είχε ο Μεγακλής της οικογένειας των Αλκμαιωνιδών, ο Κύλων εκμεταλλευόμενος τη λαϊκή δυσαρέσκεια κατά των αριστοκρατών τους οποίους εκπροσωπούσε ο Μεγακλής, θέλησε να γίνει τύραννος των Αθηνών. Είχε πάρει
χρησμό από το Μαντείο των Δελφών που έλεγε: «εν του Διός τη μεγίστη εορτή καταλαβείν την Αθηναίων ακρόπολιν» (Θουκ. Α' 126, 4). Θεώρησε οτι η
μεγαλύτερη γιορτή του Δία ήταν τα Ολύμπια. Κατά την διάρκεια της γιορτής επιτρεπόταν στους ολυμπιονίκες στην επέτειο της νίκης τους να πηγαίνουν με συγγενείς και φίλους και να κάνουν θυσίες σε διάφορα ιερά της πόλης. Εκμεταλλευόμενος το γεγονός κατέλαβε την Ακρόπολη με την βοήθεια φίλων και στρατιωτών από τα Μέγαρα που του έδωσε ο πεθερός του Θεαγένης. Κυρίως η παρουσία των ξένων στρατιωτών εξαγρίωσε τους Αθηναίους και παρόλη την αγανάκτησή τους για τον άρχοντα Μεγακλή και την πολιτική που εφάρμοζε, τον βοήθησαν να πολιορκήσει τον επίδοξο τύραννο και τους συνεργούς του στην Ακρόπολη. Ο Κύλωνας με τον αδερφό του κατάφερε να διαφύγει στα Μέγαρα, όμως οι υπόλοιποι και ενώ πολλοί από αυτούς είχαν πεθάνει απο την πείνα, κατέφυγαν ως ικέτες στον βωμό της Πολιάδος Αθηνάς. Οι Αθηναίοι τους υποσχέθηκαν πως αν βγούν από το ιερό δεν θα τους σκοτώσουν, αλλά όταν αυτοί άρχισαν να παραδίνονται εκτελέστηκαν όλοι και κάποιοι απο αυτούς και μέσα στο ιερό. Το γεγονός της δολοφονίας των ικετών προκάλεσε φρίκη στους υπόλοιπους πολίτες της Αθήνας, οι οποίοι κατηγόρησαν τον Μεγακλή και όλους τους Αλκμαιωνίδες για το λεγόμενο Κυλώνειο Άγος και τους υποχρέωσαν να εγκαταλείψουν την Αθήνα. Μετά από αυτό μεγάλος λοιμός έπληξε την Αθήνα, τον οποίο οι πολίτες θεώρησαν ως θεία δίκη για το έγκλημα. Εν τω μεταξύ ο Κύλωνας ξεσήκωσε τους Μεγαρείς εναντίον των Αθηναίων και κατάφεραν να καταλάβουν την Σαλαμίνα και να προξενήσουν μεγάλες καταστροφές στην υπόλοιπη Αττική. Για αυτά υπεύθυνοι θεωρήθηκαν οι Αλκμαιωνίδες και ο Μεγακλής)}.

Υπάρχει ωστόσο καταγεγραμμένο, το σημαντικότερο ίσως γεγονός της ζωής του, χάρη στο οποίο έχει παραμείνει γνωστός μέχρι και τις μέρες μας. Κάποτε λοιπόν, ο πατέρας του έχασε ένα από τα πρόβατά του και έστειλε τον γιο του τον Επιμενίδη, στο χωράφι που χάθηκε το πρόβατο, για να ψάξει να το βρει και να το φέρει πίσω. Πράγματι, ο Επιμενίδης ξεκίνησε να βρει το πρόβατο, αλλά φαίνεται πως μπερδεύτηκε στην διαδρομή και αντί να φτάσει στο συγκεκριμένο χωράφι που του είχε υποδείξει ο πατέρας του, έχασε τον δρόμο και κατά λάθος μπήκε μέσα σε μία σπηλιά. Όπως ήταν κουρασμένος από την αναζήτηση του πρόβατου, αποκοιμήθηκε.

Αυτό που είναι όμως άκρως εντυπωσιακό, ότι ο Επιμενίδης κοιμήθηκε μέσα σε αυτήν την σπηλιά για 57 ολόκληρα χρόνια!. Μάλιστα, η ενθύμηση αυτού του τόσο παράδοξου γεγονότος, έχει παραμείνει μέχρι τις μέρες μας μέσω της παροιμιώδους φράσης «Επιμενίδειος ύπνος».

Η ιστορία μας όμως δεν τελειώνει εδώ. Όταν ξύπνησε ο Επιμενίδης, άρχισε και πάλι να ψάχνει το πρόβατο, πιστεύοντας ότι έχει κοιμηθεί λίγες μόλις ώρες. Σύντομα όμως, κατά την προσπάθεια της νέας του ανεύρεσης, διαπίστωσε έκπληκτος ότι κατά την διάρκεια του ύπνου του είχαν αλλάξει τα πάντα γύρω του, καθότι δεν ήταν πλέον σε θέση να αναγνωρίσει τίποτα από όσα γνώριζε πριν κοιμηθεί.

Το χωράφι είχε αλλάξει ιδιοκτήτη, ακόμα και το χωριό του παρουσίαζε πολύ μεγάλες και ανεξήγητες αλλαγές, αλλά ακόμα και όταν αναζήτησε να βρει τους δικούς του ανθρώπους, ανακάλυψε ότι δεν βρισκόταν πια εκεί που ήξερε πριν κοιμηθεί...Πολύ σύντομα, ο Επιμενίδης ανακάλυψε ότι οι πιο πολλοί άνθρωποι που γνώριζε, είχαν πια πεθάνει. Παρόλα αυτά κατάφερε κάποια στιγμή να βρει τον αδελφό του, γέροντα πλέον, ο οποίος και του εξήγησε τι ακριβώς είχε συμβεί στην πραγματικότητα. 

Ίσως αυτό το γεγονός του Επιμενίδειου ύπνου, δεν θα ήταν τόσο σημαντικό, αν δεν είχαμε μια σημαντική μαρτυρία από το Διογένη Λαέρτιο.

Στο βιβλίο του για τον Πυθαγόρα, ο Διογένης Λαέρτιος αναφέρει ότι ο Πυθαγόρας ταξίδεψε σε όλον σχεδόν τον τότε γνωστό κόσμο, προκειμένου να γίνει κάτοχος όλων των σημαντικών μυήσεων. Σε αυτόν τον δρόμο της αναζήτησης της αλήθειας λοιπόν, ο Πυθαγόρας επισκέφτηκε και την Κρήτη, προκειμένου να συναντήσει τον Επιμενίδη.

Διαπιστώνουμε λοιπόν, ότι ήταν τόσο σημαντικές οι εσωτερικές γνώσεις που διέθετε ο Επιμενίδης, που ακόμα και αυτός ο Πυθαγόρας επεδίωξε να μυηθεί από αυτόν, να συμπληρώσει δηλαδή μην μύησή του, καθότι κατέβηκαν μαζί στο περίφημο «Ιδαίον άντρον», το σπήλαιο δηλαδή στο οποίο γεννήθηκε ο ύψιστος των Θεών ο Δίας...

Το αποκαλυπτικό αρχαίο κείμενο έχει ως εξής: «...εἶτ' ἐν Κρήτῃ σὺν Ἐπιμενίδῃκατῆλθεν εἰς τὸ Ἰδαῖον ἄντρον». ...Στην συνέχεια (ο Πυθαγόρας) επισκέφτηκε την Κρήτη και κατέβηκε στο Ιδαίον Άντρον με την συνοδεία του Επιμενίδη, ἀλλὰ καὶ ἐν Αἰγύπτῳ εἰς τὰ ἄδυτα· αλλά επίσης επισκέφτηκε και τα άδυτα των ναών της Αιγύπτου. καὶ τὰ περὶ θεῶν ἐν ἀπορρήτοις ἔμαθεν. Έτσι γνώρισε τα απόρρητα μυστικά που αφορούν στην φύση των Θεών.

Όπως βλέπουμε ο Πυθαγόρας δείχνει μία ιδιαίτερη προτίμηση στο να κατέρχεται σε άδυτους μυστηριακούς χώρους, σε διάφορα σημεία του πλανήτη, εντελώς ετερόκλιτα μεταξύ τους, ως προς τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Με την στάση του αυτήν, αποδεικνύει ότι σε κάθε περίπτωση, η εσωτερική μύηση, αποτελεί μία εμπειρική πολύτιμη γνώση, απαραίτητη για την προσωπική μας εξέλιξη.

Θα πρέπει να συμπληρώσουμε ότι το «Ιδαίον Άντρον» είναι ένα σπήλαιο σε οροπέδιο, στο όρος Ίδη (Ψηλορείτης) της Κρήτης, στο οποίο σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ανατράφηκε ο Δίας. Σήμερα είναι ένας σπουδαίος αρχαιολογικός χώρος στον οποίο έχουν διενεργηθεί ανασκαφές από το 1884 και έχουν ανακαλυφθεί διάφορα αντικείμενα (αρχαϊκά αγαλμάτια, φιάλες, χάλκινες ασπίδες) ακόμα και από την μινωική εποχή.

Είναι λοιπόν πολύ πιθανόν, στο εσωτερικό του Ιδαίου Άντρου να γινόταν μυήσεις, για το πώς θα μπορούσε κανείς να λάβει θεϊκή ανατροφή και μάλιστα ανάλογη με αυτήν του Διός. Διαπιστώνουμε επομένως ότι ένα από τα αποτελέσματα αυτού του«Επιμενίδειου ύπνου», είναι η αποκάλυψη πολύ σημαντικών απόρρητων μυστικών που σχετίζονται με την κατανόηση της φύσης του θεού.

 Χωρίς αμφιβολία αυτή είναι η ανώτατη γνώση που θα μπορούσε να αποκτήσει κανείς και θα μπορούσε να του αποκαλύψει το βαθύτερο νόημα και τον απώτερο σκοπό της ζωής του, διότι τόσο η έννοια του σπηλαίου, όσο και η έννοια της καθόδου σε αυτό, δεν είναι μία τόσο απλή υπόθεση, αλλά υποκρύπτει μία σοβαρότατη μύηση που σχετίζεται με την αποκάλυψη μυστικών που αφορούν την ζωή και τον θάνατο...

(*) Λέγεται πώς αν κάποιος σταθεί στους πρόποδες της Ακρόπολης, επί της οδού Επιμενίδου και στρέψει προς τα πάνω το βλέμμα του, θα δει να διαγράφεται στο βράχο ένα. πρόσωπο! Από μια ορισμένη οπτική γωνία, παρουσιάζεται ένα ανδρικό κεφάλι, στο οποίο ξεχωρίζουν τα υπερόφρυα τόξα, τα μάτια, η μύτη και το στόμα. Το πρόσωπο μοιάζει σαν να κοιμάται (εντελώς τυχαία (;) η οδός θυμίζει τον Επιμενίδειο ύπνο) και φαίνεται ευδιάκριτα στο φόντο του ουρανού. Παιγνίδι της φύσης, ή σκαλισμένο επίτηδες στο βράχο; Πάντως στην αρχαία ελληνική γραμματεία δεν υπάρχουν καν ενδείξεις για κάτι παρόμοιο που να σκαλίστηκε από ανθρώπινο χέρι σ' αυτό το σημείο του ιερού βράχου. Ούτε ο Παυσανίας κάνει κάποια αναφορά. Στην ίδια πλευρά υπάρχουν κι άλλες δώδεκα φιγούρες, οι οποίες δεν είναι τόσο εμφανείς, ωστόσο όμως με προσεκτική παρατήρηση θα «αναδυθούν» από τον βράχο.

Αλιεύθηκε εδώ.. 

http://mythagogia.blogspot.gr/2013/11/o.html