Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Γιατί θεωρούμε γρουσούζικη ημέρα την Τρίτη και 13;

Η συγκεκριμένη ημέρα- για τους προληπτικούς- έχει συνδυαστεί με την κακοτυχία και άλλες δεισιδαιμονίες που συσσωρεύτηκαν με το πέρας των αιώνων, στη σύγχρονη εποχή...
Για τους μεν Έλληνες και τους Ισπανούς η Τρίτη θεωρείται γρουσούζικη ημέρα, για τους υπόλοιπους λαούς, η Παρασκευή.
Μαύρες γάτες, πέρασμα κάτω από σκαλωσιές, θραύση του καθρέφτη και άλλα περιστατικά… τα αποφεύγουν οι προληπτικοί, όπως ο «διάολος το λιβάνι»…

Κατά την ελληνική παράδοση η Τρίτη θεωρείται γρουσούζικη καθώς είναι η μέρα που έπεσε η Κωνσταντινούπολη στα χέρια των στρατευμάτων του Μεχμέτ Β' του Πορθητή (Τρίτη 29 Μαΐου 1453. Εάν προσθέσεις το 1+4+5+3, βγάζει άθροισμα... 13! ),
. Έκτοτε γιορτές και γλέντια δεν γίνονταν ποτέ Τρίτη και τα σπιτικά παρέμεναν κλειστά για τους επισκέπτες -ήταν ένας τρόπος για να μη λησμονήσουμε ως έθνος τη μελανή εκείνη μέρα της ελληνικής ιστορίας.
Για τον χαρακτηρισμό της Τρίτης ως δυσοίωνη ημέρα φταίει μόνο η άλωση της Πόλης; Όχι! Υπάρχει και η αστρολογική και ιστορική εξήγηση. Η Τρίτη συνδέεται αστρολογικά με την επίδραση του Άρη, θεού του πολέμου, γεγονός που αποδυκνείεται από την ετυμολογία της λέξης. Ο Άρης ονομάζεται Mars στα αγγλικά και η Τρίτη συνδέεται μαζί του στην ετυμολογία πολλών ευρωπαϊκών γλωσσών, όπως Mardi στα γαλλικά και Martes στα ισπανικά. Η Τρίτη είναι λοιπόν μια μέρα που συνδέεται με τον πόλεμο και την καταστροφή.
Η κακοτυχία της Παρασκευής είναι μια ξενόφερτη για τον λαό μας δεισιδαιμονία καθώς δεν ταιριάζει με την ελληνική παράδοση και ιστορία. Προέρχεται πιθανότατα από την ημέρα εξολόθρευσης του Τάγματος των Ναϊτών, Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 1307 (να και το 13!), από τον στρατό του βασιλιά Φιλίππου της Γαλλίας. Επιπλέον λέγεται σε θρύλους πως ήταν μέρα Παρασκευή όταν η Εύα έδωσε στον Αδάμ τον απαγορευμένο καρπό, με αποτέλεσμα να εκδιωχθούν από τον Παράδεισο, Παρασκευή όταν η μεγάλη πλημμύρα της Βίβλου αφάνισε τα μιασματικά όντα της γης και, ενώ η μέρα που ο Χριστός σταυρώθηκε ήταν σίγουρα η Παρασκευή.
 Ο αριθμός 13 λογίζεται ως γρουσούζικος από την πρώιμη αρχαιότητα, ο οποίος συνδυάστηκε αργότερα με τις αποφράδες ημέρες (Τρίτη και Παρασκευή) και γεννήθηκαν σωρεία προλήψεων που «ταλανίζουν» το νου μας ως σήμερα. Οι σχετικές με το 13 προλήψεις δημιουργήθηκαν με την ανακάλυψη του δωδεκαδικού συστήματος, σύμφωνα με το οποίο το 12 είναι ο τέλειος αριθμός: 12 οι ώρες της μέρας και της νύχτας, 12 οι μήνες, τα ζώδια, 12 και οι άθλοι του Ηρακλή,12 οι θεοί του Ολύμπου! Με την προσθήκη του αριθμού «ένα» σ' αυτό το ιερό 12 σχηματιζόταν η αρχή ενός νέου κύκλου. Το συμβολικό αυτό άλμα προς το καινούριο «άγνωστο», που αντιπροσώπευε ο αριθμός 13, προκάλεσε ανησυχία στους ανθρώπους κι έτσι άρχισαν να του αποδίδουν ευθύνες για τα ατυχή συμβάντα. Ο Φίλιππος Β' της Μακεδονίας λέγεται πως δολοφονήθηκε αφότου τοποθέτησε το άγαλμά του δίπλα σε αυτά των δώδεκα θεών του Ολύμπου.
 Σύμφωνα με τις χριστιανικές θεωρίες στο μυστικό δείπνο παρίστανται 12 μαθητές και ο 13ος συνδαιτυμόνας ήταν ο Ιησούς. (Και τον Ιησού να μετρούσαμε ως πρώτο, ο 13ος θα ήταν ο Ιούδας..). Το 13ο κεφάλαιο της Αποκάλυψης αναφέρεται στο θηρίο και τον Αντίχριστο, τα δύο δημιουργήματα του Διαβόλου. Ο αριθμός 13 φιγουράρει στην πιο κακότυχη κάρτα των ταρώ, τον θάνατο. Γενικότερα, το δεκατρία μπορεί να θεωρείται "κακός" αριθμός απλά επειδή είναι μία μονάδα πάνω απ' το δώδεκα το οποίο είναι δημοφιλές σε πολλούς πολιτισμούς. Όταν μία ομάδα δεκατριών αντικειμένων διαιρεθεί στα δύο, στα τρία, στα τέσσερα ή στα έξι, πάντα ένα αντικείμενο περισσεύει. Το «κακό»!

Ο συνδυασμός του αριθμού 13 με την ημέρα Τρίτη ήταν αναπόφευκτος για να δημιουργήσουν την συγκεκριμένη αποφράδα μέρα στην Ελλάδα ,άλλωστε καταγράφεται ένα ακόμη ιστορικό στοιχείο που ενισχύει τον συσχετισμό. Τρίτη και 13 Απριλίου 1204 είχε αλωθεί η πρωτεύουσα του μεσαιωνικού ελληνισμού, Κωνσταντινούπολη, απ'; τους Σταυροφόρους και δεν μπόρεσε να συνέλθει οριστικά απ'; το τέταρτο χτύπημα της Δ'; σταυροφορίας.

Φυσικά, οι δεισιδαιμονίες δεν επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους καθώς έχουν να κάνουν με την αντίληψη τους, την σχέση τους με το εξωπραγματικό και κυρίως την παιδεία του καθενός. Ας χαρούμε λοιπόν τη σημερινή μέρα όπως οφείλουμε να κάνουμε κάθε μέρα που ζούμε, χωρίς προκαταλήψεις και επηρεασμούς.
Οι 10 γνωστότερες από αυτές είναι:

- Αν δεις μαύρη γάτα στο δρόμο, είναι γρουσουζιά
- Αν ένα σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, θα έχεις καλή τύχη
- Αν βρεις στο δρόμο χρήματα, θα κερδίσεις χρήματα στη δουλειά σου
- Όταν ένα παιδί βγάζει δόντια, θα πρέπει να τα πετάξει στα κεραμίδια, ώστε τα νέα δόντια να είναι γερά
- Το πέταλο αλόγου φέρνει οικονομική ανάταση
- Αν σπάσεις καθρέφτη, θα έχεις 7 χρόνια γρουσουζιά
- Όταν δεις αστέρι να πέφτει από τον ουρανό, η ευχή που θα κάνεις θα γίνει πραγματικότητα
- Ο ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού, αλλά και το σκόρδο, φέρνει καλή τύχη
- Είναι γρουσουζιά να περνάς κάτω από σκάλα ή να αφήνεις τα παπούτσια σου ανάποδα
- Για να στεριώσει το σπίτι που χτίζεις, πρέπει να σφαχτεί ένας κόκορας στα θεμέλια
- Όταν αφήνεις τις ντουλάπες του σπιτιού ανοιχτές, ευνοείς τις κακές γλώσσες

Όλες αυτές οι προλήψεις είναι μόνο μερικές από τις εκατοντάδες που περιλαμβάνονται στη λαογραφία μας.
Πολλοί τις πιστεύουν, ενώ άλλοι τις χλευάζουν.

Ό,τι και να είναι, πάντως, δεν παύουν να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής μας παράδοσης, που δεν θα πρέπει να χαθούν αφού, άσχετα αν τις πιστεύουμε ή αν μοιάζουν αφελείς, με αυτές μεγαλώσαμε και δεν θα ήταν παράλογο να τις μεταδώσουμε και στα παιδιά μας!
ΠΗΓΗ : http://www.music.net.cy/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλια που δεν συνάδουν με το περιεχόμενο της ανάρτησης, όπως και σχόλια υβριστικά προς τους αρθρογράφους, προσβλητικά σχόλια προς άλλους αναγνώστες σχολιαστές και λεκτικές επιθέσεις προς το ιστολόγιο θα διαγράφονται.