ΠΑΛΛΑΔΑΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ

Ο  ΘΡΗΝΟΣ  ΤΟΥ  ΠΑΛΛΑΔΑ  ΓΙΑ  ΤΗΝ  ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ  ΤΟΥ  ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Άρα μη θανόντες τώ δοκείν ζώμεν μόνον,
Έλληνες άνδρες, συμφορά πεπτωκότες
όνειρον εικάζοντες είναι τόν βίον;
ή ζώμεν ημείς, τού βίου τεθνηκότος;

Είμαστε αλήθεια ζωντανοί, ώ Έλληνες,
καθώς μας πήρε τώρα η συμφορά
κι έγινε η ζωή μας εφιάλτης;
Ή μήπως ζούμε εμείς κι έχει η ζωή πεθάνει;

   
         ΠΑΛΛΑΔΑΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ

Ο  Παλλαδάς  ήταν  Έλληνας ποιητής και  επιγραμματογράφος που γεννήθηκε στη Χαλκίδα και έζησε στην Αλεξάνδρεια στις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα (περίπου 365 - 420  μ.Χ.)  σαν φτωχός δάσκαλος.
Υπήρξε  ο επιγραμματικότερος των επιγραμματοποιών.
Ήταν Έλληνας  και  παρέμεινε  Έλληνας  σε μια δύσκολη για τους Έλληνες εποχή.
Ήταν μια παράξενη μορφή αυτής της μεταβατικής περιόδου, του λυκόφωτος ανάμεσα στον τέλος του Αρχαίου κόσμου και στην επιβολή και επικράτηση του εβραιοχριστιανισμού.
Σώζονται 150 επιγράμματά του στην Παλατιανή Ανθολογία. Μερικά από αυτά είναι εξαιρετικά πρωτότυπα. Σ΄αυτά  περιγράφει όλη τη θλί­ψη και την οικτρή κατά­σταση, πραγματική συμφορά, που δημιουργήθηκε στην Ελ­ληνική οι­κουμένη με την επι­κράτηση του Χριστιανισμού (με απλά λόγια της Εβραιο­γνωστικοχρι­στι­α­νι­κής μάστιγας) κατά τα χρόνια της ζωής του.
Θεωρείται (λανθασμένα) Βυζαντινός ποιητής, αλλά ήταν ένας αρχαίος Έλληνας που συνέθετε ποίηση, ενώ είχε μπει για τα καλά ο Μεσαίωνας. Πικρός ποιητής και φοβερός σαρκαστής, έβαλε κατά της υποκρισίας, της ανοησίας και της αμάθειας των  Ελλήνων της εποχής του,  ιδιότητες  οι οποίες θα  επιβάλλουν  σε  λίγο  το  χαλδαϊκό  τέρας  στις  ζωές  τους.  Συχνά συνοδεύει τους αστεϊσμούς του με έναν πικρό μορφασμό, όταν π. χ. μιλάει για τα χάλκινα αγάλματα των Θεών που καταλήγουν στο χυτήριο ή μεταμφιέζονται σε Χρι­στιανούς αγίους, για μια εταίρα που, αφού δεν μπορεί πια να ορκίζεται στους δώ­δεκα Θεούς, θα ορκίζεται στους δώδεκα αποστόλους. Μισεί τους μοναχούς της ερήμου, δήθεν «μοναχούς», που ως ένοπλες ομάδες κατεβαίνουν στην Αλεξάνδρεια για να εξ­εγείρουν τον όχλο. Οι στίχοι αυτού του φτωχοδάσκαλου της αλεξανδρινής σχο­λής προεικονίζουν κάποτε τους βαρύθυμους μονόλογους του Hamlet στον Shakespeare, την καυστική σάτιρα του Swift, τη μελαγχολική ονειροπόληση του Baudelaire. Τις στιγμές αυτές ο Παλλαδάς ανήκει στη μεγάλη ποίηση.
Παρέμεινε  πιστός  στην  πατρογονική Ελληνική  θρησκεία, όπως μαρτυρούν τα εναντίον των χριστιανών  μοναχών επιγράμματά του. Ο Αγαθίας διέσωσε 150 απ’ αυτά στον Κύκλο του.

Ο  Παλλαδάς  ήταν  σπουδαίος  Έλληνας  ποιητής και  επιγραμματοποιός.  Αποκλήθηκε «Μετέωρος»  και  ήταν πολύ γνωστός  στον καιρό του, όπως μαρτυρεί το γεγονός ότι ένα επίγραμμά του (το Χ 87) ήταν αναγραμμένο (με παραλλαγμένο τον δεύτερο στίχο) σε δημόσια  λουτρά της Εφέσου.  Σε  μας  βέβαια  δεν  είναι  γνωστός.
Πρέπει  όλοι   οι  Έλληνες  να   προμηθευτούν  το βιβλίο του Τζίμη Παπανικολόπουλου "ΠΑΛΛΑΔΑΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ και το τέλος μίας εποχής",  (δεύτερη έκδοση).  Στο  βιβλίο  του υπάρχει  και  η απόδοση στα νεοελληνικά των αρχαίων κειμένων. Εκτός από τα επιγράμματα ο συγγραφέας μας κάνει μία εξαιρετική περιήγηση στην εποχή του Παλλαδά και μία πολύ χυμώδη γνωριμία με το επίγραμμα. Επίσης κάθε επίγραμμα το αναλύει με ιστορικά και φιλολογικά δεδομένα.

Στην  σελίδα  225 της Ανθολογίας της Αρχαίας Ελληνικής Λυρικής Ποιή­σε­ως του καθη­γη­τού του Πανεπιστημίου Αθηνών Σίμου Μενάρδου με τίτλο: «Στέ­φα­­νος», ευρίσκομε περί Παλλαδά τα εξής εισαγωγικά στοιχεία:

«ΠΑΛΛΑΔΑΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ

(Περίπου 365-420 μ. Χ.).

Ο πικρότατος τών Ελλήνων επιγραμματοποιών, πτωχοδάσκαλος τής Αλεξαν­δρείας, εμυκτήρισε, πλήν τών άλλων, τά πλήθη τών μοναχών τής Αιγύπτου καί όταν οι Χριστιανοί ελιθοβόλησαν τήν Υπατίαν, έγραψε στίχους εις τιμήν της. Σώζονται πλέον ή 150 επιγράμματά του, όπου ειρωνεύεται τά θρησκευτικά δόγματα καί τάς φι­λοσοφικάς θεωρίας, εφάμιλλος τών μεγάλων σαρκαστών, τού Ιουβενάλι, τού Σουίφτ καί τού Βολταίρου. Υπερέχει κυρίως εις τήν σοβαρότητα τού σαρκασμού.»

  Ο  ΠΑΛΛΑΔΑΣ  ΣΚΟΠΙΜΩΣ  ΔΕΝ  ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ  ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

Ο  ποιητής  Παλλαδάς  είναι  εξαιρετικός.  Διαβάζοντας  τα  ποιήματα και   τα  επιγράμματά  του  αισθάνεσαι  ότι  βιώνεις  την  Αλεξανδρινή  ατμόσφαιρα, νομίζεις  ότι  ζεις  την  εποχή  του.  Η  συγκίνηση,  η  λύπη, η  απόγνωση  που  εκφράζει  στα  ποιήματά  του  για  τον  καταρρέοντα  Ελληνικό  κόσμο  από  τα  χτυπήματα  του  χαλδαϊκού  εβραιοχριστιανισμού  σε  συγκλονίζει.  Γιατί  μας  έκρυψαν  τον  Παλλαδά;  Γιατί  δεν  τον  διδάσκουν  στα  σχολεία;    

Σκηνή  πας  ο  κόσμος  εστί  και  παίγνιον·
ή μάθε παίζειν ή φέρε τας οδύνας.

Σκηνή  θεάτρου  είναι  όλη  η  ζωή  και   παιχνίδι.

Ή μάθε να παίζεις  ή  υπόφερε τα βάσανα.

(Παλατινή Ανθολογία,  73)

Εἰ τό φέρον σέ φέρει,
φέρε καί φέρου˙
εἰ δ’ ἀγανακτεῖς,
καί σαυτόν λυπεῖς
καί τό φέρον σέ φέρει!

Αν η μοίρα σε πηγαίνει κάπου,
κάνε υπομονή,
κι αφέσου να σε πάει.
Διότι, αν αγανακτείς,
και λυπάσαι, η μοίρα σε πηγαίνει όπου θέλει.

Ἐπίγραμμα 173

«Ἀρχὴ γραμματικῆς πεντάστιχός ἐστι κατάρα·

πρῶτος μῆνιν ἔχει· δεύτερος οὐλομένην,

καὶ μετὰδ῾ οὐλομένην, Δαναῶν πάλιν ἄλγεα πολλά·

ὁ τρίτατος ψυχὰς εἰς Ἀΐδην κατάγει·

τοῦ δὲ τεταρταίου τὰ ἐλώρια καὶ κύνες ἀργοί·

πέμπτου δ῾ οἰωνοί, καὶ χόλος ἐστὶ Διός.

Πῶς οὖν γραμματικὸς δύναται μετὰ πέντε κατάρας

καὶ πέντε πτώσεις, μὴ μέγα πένθος ἔχειν;»

Ἀπόδοση:

«Μὲ πέντε στίχους ἀρχινᾶ ἡ κατάρα τῆς Γραμματικῆς.

Ὁ πρῶτος ἔχει «ὀργή», «ὄλεθρο» ὁ δεύτερος,

καὶ ἀμέσως ὕστερα «πίκρες πολλὲς» τῶν Δαναῶν.

Ὁ τρίτος στὴ σειρὰ στέλνει «ψυχὲς στὸν Ἄδη».

Ὁ τέταρτος ἔχει «ξεσκλίδα»καὶ ἄγρυπνα σκυλιά»,

κι ὁ πέμπτος «ὄρνια σαρκοβόρα» κι ἄγριο θυμὸ τοῦ Δία.

Πῶς γίνεται λοιπὸν γραμματικός, μετὰ πέντε κατάρες

καὶ πέντε πτώσεις, συφοριασμένος νὰ μὴν εἶναι;»

  ΑΡΧΑΙΟ  ΕΛΛΗΝΙΚΟ  ΘΕΑΤΡΟ  ΣΤΗΝ  ΣΗΜΕΡΙΝΗ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ,  ΑΝΑΜΕΣΑ  ΣΤΙΣ  ΑΣΧΗΜΕΣ  ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ.  ΔΕΝ  ΠΡΕΠΕΙ  ΟΜΩΣ  ΝΑ  ΕΧΟΥΜΕ  ΠΑΡΑΠΟΝΟ.  ΚΑΙ  ΟΙ  ΑΙΓΥΠΤΙΟΙ  ΤΗΣ  ΕΛΛΑΔΟΣ  (γύφτοι),  ΕΤΣΙ  ΕΧΟΥΝ  ΤΙΣ  ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ.     


Διαβάζοντας  τον  Παλλαδά 

ΟΙ  ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ  ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ  ΤΑ  ΑΡΧΑΙΑ  ΕΛΛΗΝΙΚΑ  ΑΓΑΛΜΑΤΑ

Διαβάζοντας  τον  Παλλαδά  βλέπουμε  ζωηρά  και μεις, μέσα από τα επιγράμματα ενός ανθρώπου ποιοτικού, φτωχού, πραγματικού Έλληνα, να παρατηρεί τον χριστιανικό  όχλο να του καταστρέφει τον κόσμο του. Άκουγε από τα ανοιχτά παραθύρια της ζεστής πόλης, την αξίνα του μοναχού, να καταστρέφει την Ελληνική ομορφιά και ο  ήχος διαπερνούσε τα αυτιά και πέρα ως πέρα το μυαλό του.

Και έτσι πονεμένα έγραφε αντικρίζοντας ένα κατεστραμμένο άγαλμα του Ηρακλή:

 Το γιο το χάλκινο του Δία που πριν δοξολογούσαμε
απόρησα που σ' ένα τρίστρατο τον είδα παραπεταμένο
κι είπα βαρύθυμος: ΤΡΙΣΕΛΗΝΕ
 εσένα τον ανίκητο που απ' τα κακά μας γλίτωνες,
σήμερα σε ξάπλωσαν καταγής!
Κι όταν την νύχτα φανερώθηκε ο Θεός, μισογελώντας μου είπε: 
"Έμαθα, αν και Θεός, να υπηρετώ τις περιστάσεις". 

Ο  ΕΡΩΤΑΣ  ΚΑΙ  ΤΟ  ΤΗΓΑΝΙ
Παρακάτω  είναι  ένα λακωνικό επίγραμμά του Παλλαδά,  το οποίο παρά την συντομία του φα­νερώνει πολύ περιγραφικά και νοηματικά όλη την μανία και την «εκτίμηση» των Χριστιανών της εποχής του εναντίον των έργων τέχνης, των αγαλμάτων, του έρωτα, κλπ:  Ένας χριστιανός χαλκουργός αφού έλειωσε το χάλκινο αγαλματίδιο του Θε­ού Έρωτα έφτιαξε ένα τηγάνι. Και ο ποιητής συνεχίζει με το θλι­βε­ρό και σκωπτικό ύφος:  Δεν έπραξε όμως παράλογα καθ' ότι και αυτό το τηγά­νι καίει  όπως και ο έρωτας.  Βέβαια πίσω απ' αυτό το τηγάνι  είναι  η κονιορτοποίηση των Ελ­ληνικών έργων τέχνης, των βιβλιοθηκών, των κτηρίων (αληθινών θαυμάτων του κό­σ­μου), των αρχών και αισθημάτων του Ελληνικού πολιτισμού.

Χαλκοτύπος τον Έρωτα
μεταλλάξας επόησε τήγανον,
ουκ αλόγως όττι
και αυτό φλέγει.


Χαλκωματάς τόν Έρωτα
τον έκανε τηγάνι,
κ’ ήτανε κάτι λογικό
γιατί καί τούτο καίει.



Ω, γένος ανθρώπων ανεμώλιον,
αυτοχόλωτον,
μέχρι τέλους βιότου μηδέν επιστάμενον.

Ω άστατο ανθρώπινο γένος,
που πολεμάς τον εαυτό σου,
ώς το τέλος της ζωής δε βάζεις μυαλό.


ΟΙ  ΨΕΥΤΕΣ  ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ  ΚΑΛΟΓΕΡΟΙ 

Ει μοναχοί, τι τοσοίδε;
τοσοίδε δε, πώς πάλι μούνοι;
ω πληθύς μοναχών ψευσαμένη μονάδα.

Εάν είναι μοναχοί,
τότε πώς είναι τόσο πολλοί;
Αν είναι δε τόσο πολλοί,
τότε πάλι πώς είναι μόνοι;
Ώ πλήθος των μοναχών
είστε ψεύτικη μονάδα.

Η  ΥΠΑΤΙΑ

Η  ζωή στην Αλεξάνδρεια, εκτός από καταθλιπτική,  άρχισε να γίνετε και επικίνδυνη.  
Το υψηλού ύφους επίγραμμα το οποίο τον εμ­φανίζει να παρακολουθεί τα μαθήματα της Υπατίας - διαπρε­πούς μαθηματικού και φιλοσόφου, η οποία δολοφονήθηκε άγρια το 415 στους δρόμους της Αλεξανδρείας από τον χριστι­α­νι­κό συρφετό - μάλλον θα πρέπει να το έγραψε στα χρόνια των σπουδών του· αν είχε γραφεί μετά τον θάνατο αυτής της μεγάλης γυναικείας φυσιο­γνωμίας, η πικρία και η φρίκη θα το είχαν σίγουρα διαπο­τί­σει. 
Ο   Παλλαδάς  ίσως  προείδε το τέλος της φιλοσόφου Υπατίας, την οποία εξύμνησε με  το επίγραμμα του, όταν αυτή η πανέμορφη Ελληνίδα δίδασκε φιλοσοφία και μαθηματικά: 

Όταν σε βλέπω ή τα λόγια σου ακούω, προσκυνώ

και η σοφία σου

με της παρθένου τον αστερισμό βλέπω να λάμπει.

Έτσι ουράνια όλα δικά σου

Υπατία σεμνή, των λόγων πανέμορφη,

της μάθησης σοφό κι άχραντο άστρο.

Πόσες "Υπατίες" θα είδε όμως να σέρνονται στους δρόμους από τον  παρακρατικό  στρατό των αυτοκρατόρων,  τον  αρνησίζωο, αγέλαστο Ιουδαιοχριστιανικό όχλο;
Ο Παλλαδάς  ήταν  παρών  στην  καταστροφή  του Σεράπειου, της βιβλιοθήκης και την κτηνωδία  των  εβραιοχριστιανών  απέναντι στους Έλληνες υπερασπιστές του:

Κάποιος φονιάς δίπλα σε τοίχο ετοιμόρροπο κοιμόταν 

όταν ο Σάραπις του φανερώθηκε στον ύπνο και προφήτεψε:

"Σήκω ελεεινέ, πήγαινε αλλού να κοιμηθείς".

Εκείνος όταν ξύπνησε έφυγε, και ξάφνου

ο τοίχος ετοιμόρροπος γκρεμίστηκε.

Πρωί πρωί κι όλο χαρά ο κακούργος 

άρχισε τις θυσίες για την σωτηρία του

νομίζοντας πως χαίρετε με τους φονιάδες ο θεός. 

Αλλά ο Σάραπις πάλι του φανερώθηκε την νύχτα 

και  ξαναπροφήτεψε:

"Άθλιε, για προστάτη των αδίκων με νομίζεις; 

Αν τον χαμό σου ανέβαλα και γλίτωσες άλυπο θάνατο, 

να ξέρεις πως σε φύλαξα να πεθάνεις στον σταυρό"

Έτσι καταλάβαινε   ο Έλληνας την τιμωρία των χριστιανών.
Όχι με τον θάνατο, αλλά με την ίδια τους την ζωή την οποία, από κόσμημα,  αποφάσισαν μόνοι τους να την σταυρώσουν  και  να την κάνουν μαρτύριο.


"ΤΟΝ  ΠΙΝΔΑΡΟ  ΠΟΥΛΩ  ΚΑΙ  ΤΟΝ  ΚΑΛΛΙΜΑΧΟ"

ΣΦΙΓΓΕΤΑΙ  Η  ΚΑΡΔΙΑ  ΜΑΣ  ΜΕ  ΤΟ  ΠΑΡΑΚΑΤΩ  ΠΟΙΗΜΑ

Το επικίνδυνο της ζωής αποτυπώνεται διαρκώς στα επιγράμματα του Παλλαδά, στα οποία πρέπει να γράφει με επιδέξιους γρίφους.
Ο Θεόφιλος, ο  εβραιοχριστιανός  πατριάρχης τη Αλεξάνδρειας, δεν αγαπά πολύ τα γράμματα και είναι πολύ καχύποπτος με τους Έλληνες γραμματικούς.
Μία επίσκεψη του όχλου στο σπίτι, πάντα καραδοκούσε. Ο φτωχός Παλλαδάς πρέπει να πουλήσει,  να ξεφορτωθεί τα βιβλία του, μιας και δεν μπορεί πια να τα διδάσκει.

Ἐπίγραμμα 175

«Καλλίμαχον πουλῶ καὶ Πίνδαρον, ἠδὲ καὶ αὐτὰς

πτώσεις γραμματικῆς, πτῶσιν ἔχων πενίης.

Δωρόθεος γὰρ ἐμὴν τροφίμην σύνταξιν ἔλυσε,

πρεσβείην κατ῾ ἐμοῦ τὴν ἀσεβῆ τελέσας.

Ἀλλὰ σὺ μου πρόστηθι, Θεῷ φίλε, μηδὲ μ῾ ἐάσῃς

συνδέσμῳ πενίης τὸν βίον ἐξανύσαι.»

Τον Πίνδαρο πουλώ και τον Καλλίμαχο

μα και τις πτώσεις τις γραμματικής πουλώ,

γιατί έχω πτώση πείνας.

Μού κοψε βλέπεις ο Δωρόθεος  την "σύνταξη" που μ' έτρεφε,

δίχως να σεβαστεί τα γηρατειά μου.

 Όμως εσύ προστάτεψέ με φίλε του θεού, και μη μ' αφήσεις

με "σύνδεσμο" τη φτώχεια να τελειώσω την ζωή μου.

Εδώ τα λογοπαίγνια του Παλλαδά τσακίζουν μέσα στην απελπισία του. Με τον όρο "μου έκοψαν την σύνταξη" εννοεί "μου απαγόρεψαν την γραμματική διδασκαλία", και ο δωρό- θεος, είναι τόσο δώρο του θεού, όσο φίλος του θεού είναι ο Θεό- φιλος. Ο οποίος Θεόφιλος, αντί για σύνταξη (εργασία), δεν θα τον αφήσει έτσι, αλλά θα του δώσει ελεημοσύνη! Θα μετατρέψει τον περήφανο ελληνοπρεπή άνθρωπο δηλαδή σε διακονιάρη!

"ΕΜΕΙΣ  ΟΙ  ΖΩΝΤΑΝΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ  ΚΗΔΕΥΟΥΜΕ  ΤΗΝ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ"

Αλλά η πόλη του, αχ η πόλη του η Αλεξάνδρεια. Ο Ελληνιστικός φάρος της γνώσης, η περηφάνια του λόγου, αυτό που τον έκανε να αφήσει την Χαλκίδα στην οποία γεννήθηκε. Αυτή η πόλη τον σκοτώνει:

Οι νεκροί εγκατέλειψαν την πόλη που ήταν πριν ζωντανή.

Κι εμείς οι ζωντανοί, την πόλη κηδεύουμε τώρα.

ΠΟΙΟΣ  ΕΙΝΑΙ  Ο  ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ  ΤΩΝ  ΕΛΛΗΝΩΝ;

Ποιος  είναι  ο δολοφόνος του Ελληνικού κόσμου;
Πως επιγραμματοποιεί ο Παλλαδάς τον Θεό του Ισραήλ;
Τον Θεό των Χριστιανών;

ΕΝΑ  ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ  ΠΟΙΗΜΑ  ΤΟΥ  400  Μ.Χ.

Την κόρη του Ερμόλυκου ένας μεγάλος πίθηκος παρέσυρε
κι εκείνη γέννησε πολλούς Ερμοπιθηκιάδας.
Αν όμως την Ελένη, τον Πολυδεύκη και τον Κάστορα
έκανε με την Λήδα ο Δίας όταν μεταμορφώθηκε σε κύκνο,
η Ερμιόνη πλάγιασε με κόρακα. Κι η δύστυχη,
γέννησε ένα κοπάδι φριχτά δαιμόνια, την ερμαγέλην.
(Ερμόλυκος= αδίστακτος κλέφτης
Η  σύζευξη των πιθήκων με τον αδίσταχτο κλέφτη.  Η  γέννα  έφερε  από  τον Ιουδαϊσμό,  τον  Ιουδαιοχριστιανισμό. Και εκεί που ο Δίας σαν Κύκνος έφτιαχνε το αιώνιο άγαλμα της ομορφιάς, την Ελένη, αυτός ο μεγάλος πίθηκος, μεταμορφώθηκε σε κόρακα και έφτιαξε ένα κοπάδι, έναν όχλο από δεισιδαίμονες, μία ερμαγέλη. Ένα κοπάδι κλεφτών δηλαδή).


ΕΚ  ΤΩΝ  ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ  ΕΛΛΗΝΩΝ

Τώρα που οι Ολύμπιοι Θεοί έγιναν Χριστιανοί
βρήκαν εδώ σκέπη κι ασφάλεια.
Δεν θα τους ρίξουν, βλέπεις, στην φωτιά,
στο χωνευτήρι όπου βγαίνουν χρήσιμες δεκάρες! 

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ