Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ. ΟΤΑΝ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΜΠΟΥΕΝΟΣ ΑΪΡΕΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΛΛΑΔΑ.

Μπουένος Άιρες,  31.03.2009

Στην ιστορική λεωφόρο «Avenida de Mayo», του Μπουένος Άιρες, που έχει συνδεθεί με την επανάσταση των Αργεντινών κατά των ισπανών κατακτητών το 1810, παρήλασαν για πρώτη φορά οι ομογενείς μας την περασμένη Κυριακή, με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Αργεντινής, για να τιμήσουν την εθνική μας επέτειο της 25ης Μαρτίου. Η συγκίνηση ήταν διάχυτη με τις γαλανόλευκες να κυματίζουν στην παρέλαση, που «αγκαλιάστηκε» από το Δήμο της Αργεντινής πρωτεύουσας, επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από το Μπουένος Άιρες ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μάριος Παναγόπουλος.  Δάκρια χαράς στα μάτια όλων των ομογενών, κάποιοι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν από διάφορες πόλεις -Κόρντομπα, Μεντόσα, Ροσάριο, Μαρ δελ Πλάτα Κομοντόρο, Ριβαντάβια κ.ά.      Από τις δεκαπέντε ελληνικές κοινότητες της χώρας συγκεντρώθηκαν πάνω από 1.500 ομογενείς, μαζί και τα ελληνόπουλα από τα ελληνικά σχολεία του Μπουένος Άιρες, που με καμάρι φορούσαν τις παραδοσιακές τους στολές, κρατώντας ελληνικές σημαίες. Τους ύμνους της Αργεντινής και της Ελλάδας παιάνιζε η φημισμένη μπάντα «Regimiento Patricios», που ηγήθηκε της παρέλασης, άλλο ένα δείγμα της εκτίμησης που τρέφουν οι αρχές για τον ελληνισμό, που έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας.  Η παρέλαση κατέληξε μπροστά σε μία εξέδρα στημένη δίπλα από την πλατεία De Mayo, εκεί όπου κάποτε μιλούσε στα πλήθη η Εβίτα Περόν. Τα λόγια του Δημάρχου Mauricio Macri ζέσταναν τις καρδιές όλων.

 

 

 

 

 

 

Η σημερινή κατάσταση της Ελληνικής

 

Εκπαίδευσης στην Αργεντινή

Dr. C. Alexopoulos, University of Patras

Πάτρα Ιούλιος 2007

Αναμφισβήτητα το μεγάλο πρόβλημα και ζήτημα για τους ομογενείς της Αργεντινής που αποτελούν το σημαντικώτερο τμήμα της Ελληνικής Διασποράς στην Λατινική Αμερική, είναι η Ελληνική παιδεία. Το φαινόμενο άλλωστε είναι γενικότερο, αφού εδώ και αρκετά χρόνια η Ελληνική εκπαίδευση στην αμερικανική ήπειρο βρίσκεται σε μια φθίνουσα πορεία, γεγονός που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για την συνέχεια της ύπαρξης του Ελληνισμού στην περιοχή.

Η διαπίστωση αυτή είναι πλέον κοινός τόπος: για τους ομογενείς της Αμρικανικής Ηπείρου, τους εκπαιδευτικούς και πανεπιστημιακούς κύκλους της ελληνικής μητρόπολης, πολλούς Έλληνες πολιτικούς, όπως και διάφορους ομογενειακούς και μη φορείς. Ενδεικτικά, αυτό ακριβώς επισημαίνει - μεταξύ άλλων - και το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού (ΣΑΕ) σε έκθεσή του το 2004 [5], , στην οποία μάλιστα διατυπώνεται μια δέσμη προτάσεων προς την Ελληνική πολιτεία (βλ. πρόταση ΣΑΕ για τα ελληνικά σχολεία, http://chiosnews.com/cn916200485711AM0.asp, 16/9/2004), χωρίς έκτοτε να υπάρξει ορατή ανταπόκριση ή συνέχεια.

Όμως ειδικά στην Αργεντινή, η ελληνική εκπαίδευση είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη, ή το λιγότερο βρίσκεται σε δραματική κατάσταση, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Η επαφή με τα ελληνικά πράγματα, η διατήρηση της γλώσσας, της ελληνικότητας, ακόμα και αυτής της ελληνικής συνείδησης επαφίεται εξ' ολοκλήρου στον κάθε Έλληνα ομογενή. Υπάρχουν ελάχιστα σχολεία, τα οποία λειτουργούν υπό την αιγίδα των μεγαλύτερων τοπικών αστικών ελληνικών κοινοτήτων.

Σε ολόκληρη την Αργεντινή λειτουργεί ένα μόνον "κανονικό" σχολείο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρέχει ελληνική εκπαίδευση. Βρίσκεται στο Μπουένος Άιρες και τελεί υπό την αιγίδα του ομογενειακού συλλόγου "Ελληνική Κοινότητα". Είναι και το μοναδικό σχολείο όπου υπηρετούν αποσπασμένοι καθηγητές και δάσκαλοι - 5 περίπου - από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας. Το πρωί το σχολείο αυτό λειτουργεί με μαθήματα που διδάσκονται στα ισπανικά, ενώ το απόγευμα γίνονται, για όσους επιθυμούν, μαθήματα στα ελληνικά (για 4 ώρες περίπου). Το αποτέλεσμα είναι ότι, λόγω των μεγάλων αποστάσεων -το Μπουένος Άιρες έχει σήμερα πληθυσμό 15 εκατ. κατοίκων-, ο αριθμός των ελληνικής καταγωγής μαθητών που παρακολουθούν το απογευματινό μέρος είναι πολύ μικρός…

Θα πρέπει να αναφερθούν επίσης τα μαθήματα Ελληνικής γλώσσας που γίνονται σε ορισμένα Πανεπιστήμια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτά που διοργανώνει η Σχολή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Comodoro-Rivadavia. Τα μαθήματα γίνονται από εξωτερικούς ελληνομαθείς δασκάλους ενώ τα παρακολουθεί μικρός αριθμός σπουδαστών.

Τα υπόλοιπα σχολεία λειτουργούν στα πλαίσια και με την ευθύνη των ελληνικών κοινοτήτων. Ασφαλώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής και υποστήριξης δασκάλων από την Ελλάδα. Έτσι, η διδασκαλία μαθημάτων ελληνικών γίνεται, ελλείψει κανονικών δασκάλων, από εθελοντές ομογενείς οι οποίοι γνωρίζουν καλύτερα τα ελληνικά. Τα μαθήματα παρακολουθούν ελληνικής και μη καταγωγής πολίτες της Αργεντινής. Ενδεικτικά στο σύλλογο "Πανελλήνιο" υπάρχουν σήμερα περίπου 150 μαθητές, μικροί και μεγάλοι, ενώ τα μαθήματα είναι δωρεάν και συνεχίζονται και το καλοκαίρι. Επίσης, τα μαθήματα γίνονται υποχρεωτικά μια μόνον μέρα την εβδομάδα (π.χ. στον "Πανελλήνιο" κάθε Σάββατο για 6 ώρες), αφού οι εθελοντές διδάσκοντες δεν μπορούν να αφήσουν τις κύριες επαγγελματικές απασχολήσεις τους...

Θα πρέπει να τονισθεί στο σημείο αυτό ότι οι Αργεντίνοι τρέφουν έντονα φιλελληνικά αισθήματα. Πολλοί είναι αυτοί που "μετέχουν της Ελληνικής παιδείας", είτε στα Πανεπιστήμια, ακολουθώντας κλασσικές σπουδές, νέα και αρχαία ελληνική γραμματεία κλπ., είτε στα Ελληνικά Σχολεία, μαθαίνοντας νέα Ελληνικά, ... ακόμα και στα χοροδιδασκαλεία, μαθαίνοντας ελληνικούς χορούς! Γενικότερα, είναι γεγονός ότι κάθε τι που παραπέμπει στην Ελλάδα - εκδήλωση, ομιλία, έκθεση, συνέδριο, τηλεοπτική εκπομπή κλπ) ασκεί ιδιαίτερη γοητεία στο κοινό και βρίσκει ιδιαίτερη απήχηση και ανταπόκριση στη χώρα αυτή.

Παράλληλα, όσον αφορά την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για την Ελληνική Εκπαίδευση, παρατηρείται παντελής έλλειψη διδακτικών μέσων και εκπαιδευτικού υλικού: ελληνικών βιβλίων, εφημερίδων, δίσκων μουσικής, πολυμεσικών τίτλων CD-ROM και DVD με ελληνικές ταινίες. Κάποιες μεμονωμένες ενέργειες ενίσχυσης των ομογενών με εκπαιδευτικό υλικό γίνονται κατά καιρούς, όπως το 2005 με την αποστολή ενός αριθμού βιβλίων από το Ίδρυμα "Ωνάσης" και το 2006 από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Ομολογουμένως όμως αυτές δεν αρκούν για να καλυφθούν οι ανάγκες και να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα. Επιπλέον, οι βιβλιοθήκες των ελληνικών συλλόγων - και σχολείων - είναι ανύπαρκτες έως υποτυπώδεις (20-30 βιβλία). Έτσι το μοναδικό πρόσφορο μέσο επαφής με την Ελλάδα είναι το Διαδίκτυο για όσους έχουν δυνατότητα πρόσβασης. Σαν μέσο άντλησης πηγών, αλλά και σαν πηγή πληροφόρησης για τα ελληνικά πράγματα.

Η κατάσταση της οικονομίας της χώρας κάθε άλλο παρά βοηθά στη βελτίωση ή και συντήρηση της ελληνικής εκπαίδευσης στη χώρα, ιδιαίτερα μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση του 2001. Μέσα σ' αυτή την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία, τα μέλη της ελληνικής παροικίας είναι αναγκασμένα να περιστείλουν στο ελάχιστο τις όποιες δραστηριότητες και εκδηλώσεις των ελληνικών κοινοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απαιτούνται για τη διατήρηση των ελληνικών σχολείων…

Στη δύσκολη αυτή κατάσταση δεν διαφαίνεται καμιά ουσιαστική βοήθεια από επισήμους φορείς και καμιά συγκεκριμένη δράση δεν φαίνεται να έχει αναληφθεί από τους αρμόδιους φορείς της ελληνικής πολιτείας όπως και τους ενδιαφερόμενους ομογενειακούς οργανισμούς, πέραν μερικών ευχολογίων και κάποιων αορίστων σχεδίων, επιστολών και υποσχέσεων… Κοινή συνέιδηση αποτελεί ότι για να διασωθούν τα αβοήθητα και αποκομένα κομμάτια του Ελληνισμού από τον αφανισμό και την αφομίωση, κάτι πρέπει πλέον να αλλάξει στην έλληνική εκπαιδευτική πολιτική για την Ομογένεια. Καινοτόμες και σύγχρονες δράσεις για την ενίσχυση της Ελληνικής και Ελληνόφωνης Εκπαίδευσης που διεκπεραιώνονται μέσω του Διαδικτύου, όπως αυτές των προγραμμάτων ε-ομογένεια και ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ του Ελλληνικού Υπουργείου Παιδείας, θα πρέπει να εναρμονισθούν και να συνδυασθούν με ενισχυτικά κίνητρα και χρηματοδοτικά προγράμματα και με ενισχυτικές δράσεις (π.χ. κινητικότητα). Λαμβάνοντας υπ' όψη τα τοπικά ομογενειακά δεδομένα αλλά βεβαίως και διάφορες πλευρές ανταποδοτικότητας. Αναφορικά με τις τελευταίες και στην περίπτωση της Αργεντινής, παρά τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, το υψηλό μορφωτικό επίπεδο των Αργεντινών και ο φιλελληνισμός τους αποτελεί αναντίρρητα σημαντικό κεφάλαιο.

Στο παραπάνω σκηνικό, ελπιδοφόρα δυναμική και αξιόλογη προσπάθεια αποτελεί η πρωτοβουλία της νεσύστατης πολιτιστιστικής οργάνωσης "Νόστος", να ιδρύσει και να λειτουργήσει Ελληνικό Σχολείο στο Μπουένος Άϊρες. Το σχολείο αυτό λειτουργεί εδώ και λίγους μήνες υπό την αιγίδα της οργάνωσης και φιλοξενείται προσωρινά στο Ισλαμικό Κέντρο του Μπουένος Άϊρες. Παράλληλα, δεν θα πρέπει με κανένα τρόπο να αγνοηθεί η απήχηση που έχει η οργάνωση αυτή στους ελληνικούς και φιλογικούς κύκλους της Αργεντινής (διοργάνωση λογοτεχνικών και άλλων εκδηλώσεων, διαγωνισμών, ιστορικές έρευνες κλπ) αλλά και η ανταπόκριση που είχε το καλεσμά της για την προσέλκυση Έλλήνων εξειδικευμένων εκπαιδευτικών και επιστήμόνων προκειμένου να ενισχύσουν τις εκπαιδευτικές δράσεις της. Ήδη μια Ελληνίδα καθηγήτρια βρίσκεται στην Αργεντινή και ενισχύει το Ελληνικό Σχολείο του "Νόστου", ενώ αναμένεται η άφιξη και άλλων Ελλήνων επιστημόνων που θα συνδράμουν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της οργάνωσης.

 

Πλημμύρισε Ελλάδα το κέντρο του Μπουένος Άιρες

Μπουένος Άιρες,  31.03.2009

Στην ιστορική λεωφόρο «Avenida de Mayo», του Μπουένος Άιρες, που έχει συνδεθεί με την επανάσταση των Αργεντινών κατά των ισπανών κατακτητών το 1810, παρήλασαν για πρώτη φορά οι ομογενείς μας την περασμένη Κυριακή, με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Αργεντινής, για να τιμήσουν την εθνική μας επέτειο της 25ης Μαρτίου. Η συγκίνηση ήταν διάχυτη με τις γαλανόλευκες να κυματίζουν στην παρέλαση, που «αγκαλιάστηκε» από το Δήμο της Αργεντινής πρωτεύουσας, επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από το Μπουένος Άιρες ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μάριος Παναγόπουλος.

«Ήταν για εμάς μία ημέρα χαράς και εθνικής υπερηφάνειας, που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία των ελλήνων της Αργεντινής, ίσως και σε όλη τη Λατινική Αμερική, παρελάσαμε στο κέντρο της πόλης, στην πιο ιστορική λεωφόρο για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες του 1821. Θέλαμε επίσης να υπενθυμίσουμε στους συμπολίτες μας ότι η Ελλάδα, που τόσο αγαπούν, έδωσε τη δική της μάχη για τη λευτεριά».

Δάκρια χαράς στα μάτια όλων των ομογενών, κάποιοι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν από διάφορες πόλεις -Κόρντομπα, Μεντόσα, Ροσάριο, Μαρ δελ Πλάτα Κομοντόρο, Ριβαντάβια κ.ά. Από τις δεκαπέντε ελληνικές κοινότητες της χώρας συγκεντρώθηκαν πάνω από 1.500 ομογενείς, μαζί και τα ελληνόπουλα από τα ελληνικά σχολεία του Μπουένος Άιρες, που με καμάρι φορούσαν τις παραδοσιακές τους στολές, κρατώντας ελληνικές σημαίες. Τους ύμνους της Αργεντινής και της Ελλάδας παιάνιζε η φημισμένη μπάντα «Regimiento Patricios», που ηγήθηκε της παρέλασης, άλλο ένα δείγμα της εκτίμησης που τρέφουν οι αρχές για τον ελληνισμό, που έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας.

Η παρέλαση κατέληξε μπροστά σε μία εξέδρα στημένη δίπλα από την πλατεία De Mayo, εκεί όπου κάποτε μιλούσε στα πλήθη η Εβίτα Περόν. Τα λόγια του Δημάρχου Mauricio Macri ζέσταναν τις καρδιές όλων. Μίλησε για την τιμή που έχει να διοργανώσει το Μπουένος Άιρες, μία πόλη πολυπολιτισμική και κοσμοπολίτικη, την πρώτη παρέλαση των ελλήνων, αυτής της ξεχωριστής, όπως την χαρακτήρισε, κοινότητα. Μίλησε για τους δεσμούς φιλίας μεταξύ της Αργεντινής και της Ελλάδας, που κατέχει μία ξεχωριστή θέση και στη δική του καρδιά.

Στην εξέδρα κάθισαν τιμητικά και οι γηραιότεροι μετανάστες, που δεν πίστευαν ότι μετά από τόσες δεκαετίες γιόρταζαν επισήμως την απελευθέρωση της πατρίδας.

Χαιρετισμό απεύθυνε και ο πρέσβης της Ελλάδας Μιχάλης Χριστίδης, ενώ παραβρέθηκαν όλα τα διοικητικά συμβούλια των ελληνικών κοινοτήτων Αργεντινής, αφανείς ήρωες όπως τους αποκαλεί ο κ. Παναγόπουλος, και εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Ταράσιου, που απουσίαζε σε ταξίδι στο εξωτερικό.

Τις εντυπώσεις έκλεψαν οι δύο ομογενειακές χορωδίες και τα χορευτικά συγκροτήματα, όπως και οι απαγγελίες από τη Ρωμιοσύνη του Ρίτσου και δημοτικά τραγούδια για την επανάσταση του 1821. Της παρέλασης προηγήθηκε γιορτή της Ομοσπονδίας για όλη την ομογένεια, όπου την Ελλάδα έφεραν πιο κοντά στους παραβρισκόμενους οι νέοι που επιμελήθηκαν και πρόβαλαν ένα δεκαπεντάλεπτο βίντεο με τις ομορφιές της.

Επόμενη μεγάλη διοργάνωση, σε συνεργασία με και πάλη με το Δήμο του Μπουένος Άιρες που ομόφωνα πήρε απόφαση να γίνει ετήσιος θεσμός, θα είναι η Ελληνική Εβδομάδα. Ο κ. Παναγόπουλος ευελπιστεί να προλάβει η Ομοσπονδία να προετοιμαστεί για να γίνουν οι πρώτες εκδηλώσεις μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Η μεγάλη αγωνία του πάντως είναι η νέα γενιά, που καταβάλει και ο ίδιος, ως Μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου ΣΑΕ, Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, προσπάθειες να συσπειρωθεί, κάτι που ήδη έχει δρομολογηθεί. Άλλωστε και ο ίδιος, αν και γεννημένος στη Αργεντινή, δεν ξεχνάει και με καμάρι προβάλλει την ελληνική του καταγωγή και ειδικότερα τα Καλάβρυτα και την Σπάρτη, απ΄ όπου έφυγαν μικρά παιδιά οι γονείς του για την Αργεντινή, στις αρχές της δεκαετίας του ΄50.

Όταν τον ρωτάμε τη θα ήθελε από την Ελλάδα ο κ. Παναγόπουλος αρκείται να μας πει: «Θέλουμε μόνο την αγάπη σας και να θυμάστε ότι στην Αργεντινή, όπως σε όλη τη Λατινική Αμερική, υπάρχουν έλληνες που κάνουν ότι μπορούν για να προβάλλουν την πατρίδα μας.»

Παρουσία των Ελλήνων στην Αργεντινή

Ο αριθμός των ομογενών μας σε όλη την Αργεντινή υπολογίζεται σε περίπου 25.000, όπως μας αναφέρει ο κ. Παναγόπουλος, ωστόσο πηγές της ελληνορθόδοξης εκκλησίας ανεβάζουν τον αριθμό, μαζί με τους ελληνικής καταγωγής, σε 60.000.

Η παρουσία της ομογένειας στην Αργεντινή ανάγεται στο τέλος του 19ου, αρχές του 20ού αιώνα. Έλληνες πρωτοπάτησαν το πόδι τους στην επικράτεια, που θα αποτελούσε αργότερα την Αργεντινή, από την εποχή της ανακάλυψης της αμερικανικής ηπείρου, ως μέλη των πληρωμάτων των θαλασσοπόρων Κορτές και Πιτζάρο.

Ξεχωρίζουν τα ονόματα δύο Υδραίων ναυτικών – Νικόλαος Κολμανιάτης και Σαμουήλ Σπύρου – που αναφέρεται ότι πολέμησαν στο πλευρό του Σαν Μαρτίν στον πόλεμο για την ανεξαρτησία της Αργεντινής κατά τον 19ο αιώνα. Το όνομα του Σπύρου φέρει μία φρεγάτα του πολεμικού ναυτικού της Αργεντινής (Ara Espiru), ενώ το όνομα του Κολμανιάτη, ο οποίος έφτασε στο βαθμό του υποναυάρχου, φέρει μία πολεμική σχολή της χώρας.

Το μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων προς την Αργεντινή ενισχύθηκε την περίοδο του μεσοπολέμου και τροφοδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, σύμφωνα με έρευνα του Υπουργείου Εξωτερικών. Η μετανάστευση διακόπηκε, μάλλον οριστικά, στο τέλος της δεκαετίας του 1960.

 

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ