ΕΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΝΟΣ ΙΤΑΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ, ΠΟΥ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΤΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΠΩΣ ΟΙ ΝΕΩΤΕΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΕΠΕΚΡΥΨΑΝ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΩΝ ΤΟΥΣ.

Ο Λούτσιο Ρούσο  είναι  μαθηματικός,  καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, ειδικός στη Θεωρία Πιθανοτήτων και  ταυτόχρονα  κλασικός φιλόλογος.  Έτσι  μπόρεσε  να ξαναδιαβάσει όλα τα κείμενα που αναφέρονταν στην Ελληνιστική Εποχή, με μάτι που μπορούσε να ξεθάψει από τις φιλολογικές περιγραφές την επιστημονική αναφορά. Αυτά στα οποία κατέληξε κωδικοποιήθηκαν στις σελίδες ενός βιβλίου, υπό τον τίτλο La Rivoluzione Dimenticata: Il pensiero scientifico greco e la scienza moderna (Εκδόσεις Giangiacomo Feltrinelli Editore, SpA, 1996), που στα ελληνικά μεταφράζεται:  «Η λησμονημένη Επανάσταση:  Ελληνική επιστημονική σκέψη και σύγχρονη επιστήμη.».  Πρόκειται για μια ρηξικέλευθη ιστορία της επιστήμης, που δεν θα μπορούσε να γραφτεί παρά μόνο από κάποιον με διπλή ταυτότητα, με διττή παιδεία.  
 

       

Ο Ρούσο αποδύεται σε μια πρωτόγνωρη σε λεπτομέρεια και βάθος καταγραφή και ανάλυση όλων των επιτευγμάτων των Ελλήνων, μέσα από τα κεφάλαια του βιβλίου του. Και δεν αρκείται μόνο σε αυτό. Εχει κρατήσει την τελευταία έκπληξη για τον επίλογο του βιβλίου του. Εκεί διατυπώνει τη θεώρησή του ότι η σύγχρονη επιστήμη έχει ήδη μπει στη «ρωμαϊκή φάση της» και θα καταρρεύσει! Πρεσβεύει ότι η επιστήμη διδάσκεται σήμερα με όλο και πιο δογματικό τρόπο και όχι με την επαγωγική και πειραματική καθαρότητα που μας δίδαξαν οι Ελληνες. Αν τα πράγματα συνεχίσουν να ακολουθούν αυτόν τον ρου κατάπτωσης - κατά τον Ρούσο, πάντοτε - ένας νέος Μεσαίωνας περιμένει τον πολιτισμό μας και τα εγγόνια μας θα πρέπει να «αναστήσουν» τους Ελληνες για άλλη μία φορά.

           

 
Στα χρόνια του Αρχιμήδη και του Ευκλείδη (τον 3ο π.Χ. αιώνα) γεννήθηκε η επιστήμη, με την έννοια που τη δεχόμαστε και την ορίζουμε σήμερα και έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη μιας πολύπλοκης τεχνολογίας. Αυτή η επιστημονική επανάσταση συνοδεύτηκε από σημαντικές αλλαγές και πρωτοφανή πρόοδο και σε πολλούς άλλους κλάδους όπως η Ιατρική, οι Εικαστικές Τέχνες, η Φυσική, τα Μαθηματικά, η Μηχανολογία, η Ναυσιπλοϊα, η Υδραυλική, η Τεχνολογία, η Βοτανική, η Ζωολογία, η Αστρονομία, η Πολεοδομία, η Γλωσσολογία, η Λογική, η Ψυχολογία, η Μουσική.

Ποια ήταν όμως τα ορόσημα αυτής της απίστευτης πολιτιστικής στροφής;

Ποιοι παράγοντες την προκάλεσαν;

Γιατί γνωρίζουμε τόσα λίγα σήμερα για την περίοδο αυτή;

Πόσο σχετική είναι αυτή η αρχαία επιστήμη, με την επιστήμη, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα;

Τι προκάλεσε το τέλος της αρχαίας επιστήμης;

Γιατί την ξεχάσαμε;

Πώς η επιστήμη ξαναγεννήθηκε στη σύγχρονη εποχή ώστε να φτάσει στη σημερινή γενική αποδοχή και γενικευμένη της χρήση;

Αυτά είναι τα ερωτήματα που πραγματεύεται ο συγγραφέας, με τη βεβαιότητα ότι οι απαντήσεις επηρεάζουν και τις σημερινές μας επιλογές. Στο βιβλίο ο συγγραφέας ιχνηλατεί συστηματικά τους δεσμούς ανάμεσα στους κλάδους της σύγχρονης επιστήμης και τους αντίστοιχους της "Αρχαίας Επιστήμης", με στοιχεία συγκλονιστικά που πολλές φορές φαίνονται απίστευτα.

                 

Το κύριο συμπέρασμα στο οποίο οδηγήθηκε ο Ρούσο από την έρευνά του είναι ότι οι σοφοί της Ελληνιστικής Εποχής δεν ήταν απλοί πρόδρομοι των μετααναγεννησιακών επιστημόνων αλλά πραγματικοί «επαγγελματίες», με μεθοδολογία και κανόνες που δεν είχαν κατορθώσει να επιδείξουν οι Ευρωπαίοι ούτε στα χρόνια του Νεύτωνα. Αλλά ένα ακόμη συμπέρασμά του είναι ακόμη πιο σοκαριστικό: Κατά τον ίδιο τρόπο που η Αναγέννηση βασίστηκε στην επανανακάλυψη του κλασικού πολιτισμού, η μετααναγεννησιακή επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα στηρίχθηκε στην ενσυνείδητη ανάκτηση της ελληνιστικής επιστήμης, όμως οι θεράποντες την επιστήμη απέκρυψαν τις πηγές των ανακαλύψεών τους! Η εξήγηση είναι ότι, πέρα από την ανάγκη προβολής του δικού τους έργου, οι πιονιέροι της βορειοευρωπαϊκής επιστήμης ένιωθαν ανίκανοι να εξηγήσουν το πώς αυτοί οι καταραμένοι Ελληνες είχαν φθάσει τόσο μακριά, τόσο νωρίς.

Χρησιμοποιώντας τη συσκευή μέτρησης αρτηριακής πίεσης του Ηρόστρατου, ο Ερασίστρατος (294 π.X.) εντόπισε την αιτία της μυστηριώδους ασθενείας του νεαρού Αντιόχου του Σωτήρος: ήταν ο κρυφός έρωτάς του για τη νέα σύζυγο του πατέρα του Σελεύκου, τη Στρατονίκη!

 

 

Ο Ιππαρχος, (190-120 π.Χ.) ο πρωτοπόρος της αστρονομίας, χαρτογραφεί τον ουρανό. Ηταν και ο πραγματικός πατέρας της Θεωρίας της Βαρύτητας;

  ΝΕΟΣ  ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ; 
Τα συμπεράσματα του Ρούσο προξενούν αμηχανία και δυσθυμία και στους τωρινούς κληρονόμους της ευρωπαϊκής επιστήμης. Αλλά, για να κατανικήσει τη δυσπιστία τους, ο Ρούσο αποδύεται σε μια πρωτόγνωρη σε λεπτομέρεια και βάθος καταγραφή και ανάλυση όλων των επιτευγμάτων των Ελλήνων, μέσα από τα κεφάλαια του βιβλίου του. Και δεν αρκείται μόνο σε αυτό. Εχει κρατήσει την τελευταία έκπληξη για τον επίλογο του βιβλίου του. Εκεί διατυπώνει τη θεώρησή του ότι η σύγχρονη επιστήμη έχει ήδη μπει στη «ρωμαϊκή φάση της» και θα καταρρεύσει! Πρεσβεύει ότι η επιστήμη διδάσκεται σήμερα με όλο και πιο δογματικό τρόπο και όχι με την επαγωγική και πειραματική καθαρότητα που μας δίδαξαν οι Ελληνες. Αν τα πράγματα συνεχίσουν να ακολουθούν αυτόν τον ρου κατάπτωσης - κατά τον Ρούσο, πάντοτε - ένας νέος Μεσαίωνας περιμένει τον πολιτισμό μας και τα εγγόνια μας θα πρέπει να «αναστήσουν» τους Ελληνες για άλλη μία φορά.

Το βιβλίο του Ρούσο εκδόθηκε στη γλώσσα μας έπειτα από «τεράστια και μακρόχρονη διαδικασία», από τις εκδόσεις Δίαυλος. Το αποτέλεσμα είναι μεταφραστικά άρτιο και η αγορά του βιβλίου καταφανώς προτείνεται, σε κάθε Ελληνα «της ημετέρας παιδείας μετέχοντα». Ωστόσο μια έκδοση που κανονικά θα έπρεπε να είναι η πολυτελέστερη στη χώρα μας, κατέληξε σε ταπεινότατο χαρτί και εξώφυλλο, κείμενο με κουραστικά στενούς χαρακτήρες, φτωχές και γκριζωπές φωτογραφίες, τσιγκούνικα μικρά γραφήματα... Της έπρεπε, σώνει και καλά, να μείνει «λησμονημένη» αυτή η επανάσταση;

 

 Ο Λούτσιο Ρούσο έχει σπουδάσει και έχει διδάξει Φυσική, Μαθηματικά και Στατιστική και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιστορία των Επιστημών. Είναι καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης.

 

                  

 

ΚΑΙ  ΝΕΟ  ΒΙΒΛΙΟ  ΓΙΑ  ΤΟΥΣ  ΕΛΛΗΝΕΣ  ΕΓΡΑΨΕ  Ο  ΡΟΥΣΣΟ. 

ΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ  «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ»  Ή  ΘΑ  ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ  ΑΠΟ  ΤΟΝ  ΣΟΡΟΣ  ΓΙΑ  ΝΑ  ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ  ΚΑΙ  ΝΑ  ΥΠΟΒΑΘΜΙΖΟΥΝ  ΤΗΝ  ΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ  Ή  ΑΠΛΑ  ΘΑ  ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ  ΤΗΝ  ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ  ΤΟΥ  ΑΥΝΑΝ.

Lucio Russo: «Οι αρχαίοι Έλληνες ανακάλυψαν την Αμερική».

Το 1492 είναι μια από τις πιο σημαντικές χρονιές στην ιστορία. Ο κόσμος ξαφνικά “μεγάλωσε” μετά την ανακάλυψη της Αμερικανικής Ηπείρου και η Ευρώπη έπαψε να είναι το κέντρο της γης. Ωστόσο, ένας Ιταλός φυσικός, φιλόλογος και ιστορικός των επιστημών ο οποίος διδάσκει σε πανεπιστήμιο της Ρώμης, ο Lucio Russo, επιμένει πως αυτός ο “Νέος Κόσμος” ήταν ήδη γνωστός στους αρχαίους Έλληνες.

Αυτό φαίνεται να υποστηρίζει και στο βιβλίο του, “Η ξεχασμένη Αμερική: Η σχέση μεταξύ των πολιτισμών και το λάθος του Πτολεμαίου” τον οποίο και “κατηγορεί” όπως επίσης και τους “δύσπιστους” Ρωμαίους για την απώλεια της γνώσης των αρχαίων Ελλήνων.

Μεταξύ των πολλών, όπως υποστηρίζει ο Russo, στοιχείων που ενισχύουν την άποψη πως υπήρχε επαφή μεταξύ των αρχαίων Ευρωπαίων και των ιθαγενών Αμερικανών, είναι μερικά προ-Κολομβιανά κείμενα που κατάφεραν να “επιβιώσουν” της καταστροφής που επέφερε η ισπανική κατάκτηση.

Η λάθος μετάφραση για εκείνους που “ήρθαν από την Ανατολή”

Σε ένα βιβλίο, σχετικά με την προέλευση των Μάγια – όπως αναφέρει μιλώντας στο Epoch Times -υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία. Οι “πατέρες” του συγκεκριμένου πολιτισμού, σύμφωνα πάντα με το κείμενα αυτά, ήταν “μαύροι και λευκοί, με διάφορα πρόσωπα και μιλούσαν διάφορες γλώσσες” και ήρθαν από την Ανατολή. “Και δεν είναι ξεκάθαρο πως διέσχισαν τη θάλασσα”. Ωστόσο, οι ερευνητές αποφάσισαν να μεταφράσουν τη λέξη που χρησιμοποιούσαν οι Μάγια για τη “θάλασσα” ως “λίμνη”.

Επίσης, υπάρχουν αρκετές απεικονίσεις Μάγια αλλά και κείμενα στα οποία γίνονται αναφορές σε άνδρες με μούσια. Μόνο που οι ιθαγενείς της Αμερικανικής Ηπείρου δεν άφηναν γένια.

Υπάρχουν όμως και αρκετά έργα Ρωμαίων στα οποία εμφανίζεται το φρούτο ανανάς, το οποίο “εισήχθη” όμως στην Ευρώπη, μόνο μετά την κατάκτηση του Νέου Κόσμου, δηλ. το 1492, αφού ευδοκιμούσε στη Ν. Αμερική.

  Ο δογματισμός της επιστήμης

Ο Russo, ο οποίος διδάσκει στο πανεπιστήμιο Tor Vergata της Ρώμης, υποστηρίζει πως ο λόγος για τον οποίο οι ερευνητές πιστεύουν πως η Αμερικανική Ήπειρος δεν ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες, έχει να κάνει με τον δογματισμό και όχι με την έλλειψη αποδείξεων.

Για χρόνια, κυριαρχεί η θεωρία πως ο πολιτισμός εξελίσσεται σε προκαθορισμένα στάδια. Για παράδειγμα: ένας πολιτισμός ανακάλυψε τη φωτιά, μετά ανακάλυψε τον τροχό, τη γραφή κοκ φτάνοντας μέχρι τα επιτεύγματα της σύγχρονης τεχνολογίας και τη Δημοκρατία. Όλοι οι πολιτισμοί, εκτιμάται πως “πέρασαν” από αυτά τα στάδια και μπορούν να ιεραρχηθούν βάσει των επιτευγμάτων τους.

Όμως ο Russo, παρουσιάζει ένας εντελώς διαφορετικό σενάριο: οι ανακαλύψεις, όπως πχ η γραφή δεν αναπτύχθηκαν αυτόνομα και ανεξάρτητα σε κάθε πολιτισμό αλλά πέρασαν από τον ένα στον άλλο. Υποστηρίζει δε, πως είναι λανθασμένη η αντίληψη πως η επιστήμη εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο. Εξάλλου υπάρχουν πολλά παραδείγματα επιστημονικής και πολιτισμικής παρακμής όπως η καταστροφή του πολιτισμού των Καρχηδονίων και των Ελλήνων, από τους οποίους οι Ρωμαίοι κληρονόμησαν μόνο ένα μικρό μέρος των επιστημονικών τους γνώσεων.

Ένα από τα σχετικά παραδείγματα που αναφέρει ο Rosso, αφορά τα επιτεύγματα στον τομέα της ναυσιπλοΐας. “Το μέγεθος των πλοίων κατά την Ελληνιστική περίοδο ξεπεράστηκε μόνο την περίοδο του Ναπολέοντα ενώ ο Κολόμβος, όπως αναφέρεται, σχεδίασε το ταξίδι βασιζόμενος σε μέρος των μαθηματικών γνώσεων της Ελληνιστικής περιόδου που είχαν καταφέρει να διασωθούν. Όπως τονίζεται, οι Έλληνες ήταν εξάλλου ο μόνος πολιτισμός της εποχής του που είχε κατανοήσει πως η Γη είναι στρογγυλή. Η γνώση αυτή όμως στη συνέχεια “χάθηκε”.

Ακόμη και σήμερα όπως τονίζει στο Epoch Times ο Russo, βρισκόμαστε σε μια περίοδο “επιστημονικής κρίσης” η οποία όμως είναι διαφορετική από αυτή των ρωμαϊκών χρόνων καθώς η σημερινή παρακμή, σύμφωνα με τον καθηγητή, “κρύβεται” πίσω από τα τεχνολογικά επιτεύγματα.

Το λάθος του Πτολεμαίου και πως οι άνθρωποι “ξέχασαν” την Αμερική

Παρά ταύτα, το ερώτημα παραμένει. Πως μπορεί οι άνθρωποι να “έχασαν” τη γνώση μιας ολόκληρης ηπείρου; Το λάθος, σύμφωνα με τον καθηγητή, εντοπίζεται στον Πτολεμαίο ο οποίος έφτιαξε έναν “παγκόσμιο” χάρτη συνδυάζοντας τους επικρατέστερους ισχυρισμούς από τις διαθέσιμες αρχαίες πηγές.

Το βασικό πρόβλημα κατά τον καθηγητή είναι η “τοποθέτηση” των Τυχερών Νησιών, τα οποία οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν Κανάριες Νήσους. Στην πραγματικότητα όμως οι Έλληνες αναφέρονταν στις Αντίλλες, σύμφωνα τουλάχιστον με τον Russo. Η “παρεξήγηση” οφείλεται κατά τον ίδιο, στους Ρωμαίους και όχι μόνο, και στη δυσπιστία όσο και αδυναμία τους να “ανοιχτούν” στους ωκεανούς.

Ακολουθώντας τους κανόνες τη φιλολογικής όσο και μαθηματικής λογικής, ο Russo εξηγεί στον αναγνώστη, ένα ένα τα λάθη του Πτολεμαίου – τα οποία θεωρούνται πολύ μεγάλα- και παράλληλα αποδεικνύει πως οι γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων για τον πλανήτη μας ήταν πολύ ακριβείς. Ο Πτολεμαίος, όπως τονίζει ο καθηγητής, υπολόγισε λάθος το γεωγραφικό πλάτος των Κανάριων Νήσων, κατά 15 μοίρες με αποτέλεσμα στο δικό του χάρτη να εμφανίζονται εκεί που θα ανέμενε κανείς να είναι οι Αντίλλες. Φυσικά η Αμερική δεν εμφανίζεται στο χάρτη του.

Σύμφωνα με τον Russo, το βιβλίο προκάλεσε δύο ειδών αντιδράσεις. Οι επιστήμονες και οι φιλόλογοι έδειξαν ενθουσιασμό, σε αντίθεση με τους ιστορικούς και τους γεωγράφους, που όπως τονίζει ο συγγραφέας, αδυνατούν να κατανοήσουν κάποιες λογικές πτυχές του έργου του.

 

 

“Έχουμε πολλά να μάθουμε από τους αρχαίους Έλληνες. Για παράδειγμα θα πρέπει να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε την τάση που υπάρχει για υπερβολική εξειδίκευση” γιατί τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα μπορούν να γίνουν κατανοητά μόνο από αυτούς που εστιάζουν σε περισσότερες από μια πτυχές της ανθρώπινης γνώσης.


ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ