Η NEA EΠOXH ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ
ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ
ΤΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ
Από την αρχή του 20ού αιώνα διάφορα περιοδικά στις ΗΠΑ άρχισαν να δημοσιεύουν σε συνέχειες ιστορίες περιπέτειας, φαντασίας, μυστηρίου και τρόμου. Τέτοια περιοδικά ήταν τα: Argosy, Cavalier, All-story, Weird Tales
(Παράξενες Ιστορίες). Από το 1911 αρχίζει η φιλοξενία σοβαρών κειμένων Ε.Φ. στις σελίδες τους και από τότε η ιστορία της Ε.Φ. γίνεται,
σχεδόν αποκλειστικά, η ιστορία των αμερικανικών
περιοδικών.
Στα περιοδικά αυτά δημοσίευσαν από το 1911 μέχρι περίπου το 1940, οι συγγραφείς μία παραλογοτεχνία ή «προλογοτεχνία» Ε.Φ. που αναφέρεται
συνολικά σαν εποχή της «Διαστημικής Όπερας» και σήμερα διαβάζεται πολύ δύσκολα. Θέατρο αυτής της παραλογοτεχνίας της Ε.Φ. είναι ο πλανήτης Άρης, ο Γαλαξίας, το Σύμπαν ολόκληρο. Συγγραφείς της εποχής είναι ο
Ε. Μπάρροους, ο αμερικανός αστρονόμος Γ. Σέρβις, ο Γ. Ήγγκλαντ, ο Ρ. Κάμμινγκς, ο Ρ. Φάρλευ, ο Ε. ντοκ Σμιθ, ο Ν. Κέλλερ, ο Ε. Χάμιλτον.
Ε. Μπάροους
Ο Ε. Μπάροους, ο δημιουργός του Ταρζάν, (μυθιστορηματικός ήρωας, που γεννήθηκε από τη πέννα του αμερικανού συγγραφέα Έντγκαρ Λι Μπάροους (1875 - 1950). Εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1912 στο τεύχος Οκτωβρίου του περιοδικού All Story), δημιούργησε ολόκληρους φανταστικούς κόσμους στους
πλανήτες Άρη (με την ονομασία Μπαρσούμ) και Αφροδίτη (με την
ονομασία Άμτορ) και στο κέντρο της γης.
Οι υπόλοιποι και κυρίως ο Ε.ντοκ Σμιθ, δημιουργούν τις διαστημικές περιπέτειεςτης «Όπερας του Διαστήματος», όπου διάφοροι γαλαξιακοί λαοί πολεμούν
ο ένας τον άλλο, εκσφενδονίζοντας ενάντια στον αντίπαλο ολόκληρους
πλανήτες. Η«Διαστημική Όπερα», ήταν μία παραμυθένια, αισιόδοξη και τεχνοκρατική γραφή τηςδεκαετίας του 1920 και 1930, η οποία έδινε έμφαση σε μεγάλης κλίμακας διαπλανητικές πολεμικές συγκρούσεις του μέλλοντος και είχε έναν εξερευνητικό και περιπετειώδη χαρακτήρα. Ο σημερινός αναγνώστης μένει
με το στόμα ανοιχτό μπροστά στα τερατώδη κατορθώματα που περιγράφει η «Διαστημική Όπερα».
1911 Αμερικανός Γκέρνσμπακ, «Ralph 124C 41 +».
Ο γεννημένος στο Λουξεμβούργο το 1884, Χιούγκο Γκέρνσμπακ, ήρθε στην Αμερική το 1904. Το 1908 εκδίδει το περιοδικό εκλαϊκευμένης επιστήμης Modern Electrics. To 1911 στο περιοδικό αυτό θα δημοσιεύσει το δικό του επιστημονικό διήγημα «Ralph 124C 41 +». Βέβαια, από λογοτεχνική άποψη,
το κείμενο ήταν απαράδεκτο, οι επιστημονικές προβλέψεις όμως ήταν εντυπωσιακές.
Ο Χιούγκο Γκέρνσμπακ ονομάστηκε «πατέρας της σύγχρονης αμερικανικής Ε.Φ.» Τον τίτλο τον οφείλει κυρίως στην εκδοτική του δραστηριότητα που ήταν αποκλειστικά αφιερωμένη στον τομέα της Ε.Φ.
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ ΑΠΑΤΕΩΝΑΣ
Χιούγκο Γκέρνσμπακ (1884 – 1967). Οι αμερικανοί συγγραφείς Επιστημονικής Φαντασίας τον αποκαλούσαν «Χιούγκο ο Αρουραίος» γιατί δεν τους πλήρωνε.
Διάφοροι «αμερικανικοί» κύκλοι μετά τον αποκάλεσαν «πατέρα της επιστημονικής Φαντασίας» και θέσπισαν βραβεία προς τιμή του.
Ο Hugo Gernsback γεννήθηκε ως Hugo Gernsbacher,το 1884 στη Bonnevoie
(Bouneweg) του Λουξεμβούργου. Πατέρας του ήταν ο Moritz Gernsbacher, οινοποιός και μητέρα του η Μπέρτα Durlacher, νοικοκυρά. Η οικογένειά του ήταν εβραϊκής καταγωγής.
Η συμβολή του στο είδος της Ε.Φ. ως εκδότης και μόνο, θεωρήθηκε
τόσο σημαντική σαν γεγονός, έτσι ώστε, μαζί με τους μυθιστοριογράφους
Ουέλς και Βερν, να αποκαλείται μερικές φορές από αμερικανούς "ο πατέρας της επιστημονικής φαντασίας». Προς τιμήν του τα ετήσια βραβεία της
αμερικανικής Ε.Φ. ονομάστηκαν βραβεία ΧΙΟΥΓΚΟ.
ΧΙΟΥΓΚΟ Ο ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ
Ο Gernsback κατηγορήθηκε για τις μαφιόζικες επιχειρηματικές πρακτικές του και για την καταβολή εξαιρετικά χαμηλών ή καθόλου αμοιβών στους συγγραφείς Ε.Φ. Πολλοί συγγραφείς όπως ο HP Lovecraft και ο Clark Ashton Smith αναφέρονταν σε αυτόν ως "Hugo ο αρουραίος» .
ΧΙΟΥΓΚΟ, ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΠΑΤΕΩΝΑΣ.
Ο εβραίος Barry Malzberg έγραψε:
«Ο Gernsback ήταν πολύ γνωστός για τακτικές δωροληψίας και διαφθοράς, η δε παντελή έλλειψη σεβασμού του για τα οικονομικά δικαιώματα των δημιουργών συγγραφέων, είναι πολύ καλά τεκμηριωμένη.
Ο ιδρυτής του είδους της επιστημονικής φαντασίας που έδωσε το
όνομά του στο πιο διάσημο βραβείο της κατηγορίας, έχει σαφώς
αποδειχθεί ότι ήταν ένας πολύ μεγάλος απατεώνας».
Jack Williamson
Ο συγγραφέας Jack Williamson, πρότεινε να προσλάβουν έναν δικηγόρο
για να κυνηγήσει και να αναγκάσει τον Gernsback να τους καταβάλει όλα όσα τους χρωστούσε.
Ο ίδιος συνόψισε με την παρακάτω έκφραση την σημασία του ΧΙΟΥΓΚΟ
για την Ε.Φ.:
«Η κύρια επιρροή του στον τομέα της Ε.Φ. ήταν απλώς να ξεκινήσει το
περιοδικό Wonder Stories και να βαφτίσει το είδος, που νωρίτερα ονομαζόταν “scientifiction” σαν «science fiction».
1926 Κυκλοφορεί το πρώτο περιοδικό που ήταν αφιερωμένο ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στην Επιστημονική Φαντασία. Το περιοδικό ονομάστηκε Amazing Stories (ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ). Εκδότης, ιδιοκτήτης και διευθυντής ήταν ο Χιούγκο Γκέρνσμπακ. Εκεί άρχισε να δημοσιεύει πολλά μυθιστορήματα του Βερν, του Ουέλς και πολλών νεοεμφανιζόμενων αμερικανών συγγραφέων που θα έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο στην Ε.Φ. της χώρας (Ν. Κέλλερ, Σ. Κομπλένζ, Χ. Βίνσεντ,
Ε. ντοκ. Σμιθ, Τ. Ουίλλιαμσον, Κ. Μηκ).
1929 ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ χρησιμοποιείται ο όρος «ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ», «Science Fiction», από τον Χιούγκο Γκέρνσμπακ, στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Science Wonder Stories.
1930 Κυκλοφορεί τον Ιανουάριο του 1930 το Astounding Stories of Super Science (ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ).
Το περιοδικό αυτό υπήρξε το πιο διάσημο περιοδικό της Ε.Φ. μέχρι το 1960, οπότε μετονομάστηκε σε Analog (ΑΝΑΛΟΓΙΟ). Στο περιοδικό αυτό
δημοσιεύτηκαν οι σπουδαιότερες ιστορίες Ε.Φ. των νεωτέρων χρόνων, έτσι ώστε να λεχθεί ότι η ιστορία πλέον της αμερικανικής Ε.Φ. ταυτίζεται με την ιστορία αυτού του περιοδικού. Πρώτος διευθυντής ήταν ο Χάρυ Μπέητς, το 1933 ανέλαβε ο Ορλίν Τραιμέιν και το 1938 έγινε διευθυντής ο πολύ αξιόλογος Τζων Κάμπελλ, ο οποίος εκτός του ότι ήταν εξαιρετικό συγγραφέας Ε.Φ. ο ίδιος, συγκέντρωσε στο περιοδικό ότι καλύτερο υπήρχε για το είδος στην χώρα.
Ο Κάμπελλ πίστευε ότι ένα περιοδικό της Ε.Φ. πρέπει να είναι ένα εργαστήριο ιδεών και εφάρμοσε την ιδέα του ως το τέλος. Η ύλη έπαψε να είναι
προϊόν τυχαίας συσσώρευσης. Από το δικό του κύριο άρθρο ως τα
διηγήματα και τα γράμματα με τις γνώμες των αναγνωστών υπήρχε μία
συνοχή. Έβαζε τους συγγραφείς να μελετούν όλες τις συνέπειες των αρχικών ιδεών τους, πολλές φορές πρότεινε ο ίδιος την επεξεργασία διαφορετικών όψεων του ίδιου πράγματος. Το θερμό ενδιαφέρον του Κάμπελλ για τις
επιπτώσεις της επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης στην ζωή των ανθρώπων, πλούτισε ακόμα περισσότερο τις θεματογραφικές δυνατότητες απ’ όπου αντλούσαν οι νέοι συγγραφείς. Τώρα τον πρώτο λόγο τον έχει η τεχνική πρόβλεψη, η τεχνολογική
εξέλιξη. Οι ήρωες, καλοί και κακοί, είναι εφευρέτες και επιστήμονες. Δεν έχουμε πια να κάνουμε με παράδοξους πολιτισμούς στον Άρη και στην Αφροδίτη, που περιγράφει ο Μπάρροους, ή με διασυμπαντικά ανθρωποκυνηγητά,
όπως στα μυθιστορήματα των ντοκ Σμιθ και του Ε. Χάμιλτον. Τώρα πλέον το τεχνικό πρόβλημα γίνεται το κέντρο του μύθου. Ξεκινάει έτσι μία μεγάλη σχολή σκέψης, που καταλήγει στην φιλοσοφία ενός πολυπρισματικού μύθου, στο κέντρο του οποίου υπάρχει ένα πρωταρχικό οντολογικό πρόβλημα, το πρόβλημα του χρόνου. Όσον αφορά στο είδος του μύθου, σημειώνεται
στροφή στο θέμα των εξωγήινων. Ο κάτοικος των άλλων πλανητών απαλλάσσεται από τα χαρακτηριστικά του κακού ενάντια στο οποίο μάχεται η ανθρώπινη φυλή. Δύο διηγήματα αυτού του νέου πνεύματος (Ιούλιος 1934 και Δεκέμβριος 1934) σημειώνονται παρακάτω. Οι πιο χαρακτηριστικοί συγγραφείς της χρυσής εποχής που ανέδειξε το Astounding ήταν οι: Χάινλάιν, Ασίμωφ, Βογκτ,
Σίμακ, το ζευγάρι Κάττνερ - Μουρ, Ουίλλιαμσον, Στάρτζον, Μπράντμπερυ,
Μπράουν, Λάιμπερ, Πολ, Κόρνμπλουθ.
ισχυρές επιρροές από τα λαϊκά περιοδικά έντυπα του Μεσοπολέμου, είχαν στιβαρό επιστημονικό υπόβαθρο και στόχος τους ήταν η εύλογη ενόραση για το τεχνολογικό μέλλον της Ανθρωπότητας. Όλοι έδωσαν μεγάλη σημασία
στην αληθοφάνεια και στην ποιοτική βελτίωση της γραφής, στην πειστικότερη
κοσμοπλασία, στον συγκρατημένο μελλοντολογικό προβληματισμό και σε ζητήματα όπως η εξερεύνηση του Γαλαξία, η επαφή με πολιτισμένα εξωγήινα
πλάσματα και η αντίδραση της κοινωνίας απέναντι σε πιθανές νέες εφευρέσεις και ανακαλύψεις (π.χ. ρομπότ, ατομική ενέργεια, διαπλανητικά ταξίδια κλπ).
Οι νέοι συγγραφείς, εκτός του περιεχομένου, ασχολήθηκαν εντατικά πλέον και με τα προβλήματα της ίδιας της γραφής και του στυλ. Προσπαθούν – με επιτυχία- να κινηθούν μέσα στο κλίμα της καθαυτό σύγχρονης λογοτεχνίας,
διασπώντας το φράγμα που τους χώριζε από τους άλλους «σοβαρούς» συναδέλφους τους. Το μετρημένο αναλυτικό ύφος των συγγραφέων - ιδίως του
Χάινλάιν - είναι απότα χαρακτηριστικά στοιχεία της εποχής. Για πρώτη φορά
εισάγεται στην αμερικανική Επιστημονική Φαντασία η καλλιέργεια, ο πλούτος
της γνώσης, η απώθηση του φανταχτερού και του επιφανειακού.
Ιανουάριος 1930
Το πρώτο τεύχοςτου Astounding Stories of Super Science
(ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ).
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια που δεν συνάδουν με το περιεχόμενο της ανάρτησης, όπως και σχόλια υβριστικά προς τους αρθρογράφους, προσβλητικά σχόλια προς άλλους αναγνώστες σχολιαστές και λεκτικές επιθέσεις προς το ιστολόγιο θα διαγράφονται.