«Αυτός ο κόσμος είναι του Ομήρου!»

Με τον Σάββα Ιακωβίδη

«Κι αν συναντήσω αγγέλους, θα τους μιλήσω ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες»
Να το ξαναπούμε, δυνατά και καθαρά: Η ελληνική γλώσσα μας είναι η πατρίδα μας. Η ιστορία και ο πολιτισμός μας. Οι θυσίες και οι ήρωές μας. Η γη και τα λουλούδια της. Το εύρος των ονείρων μας και το βάθος των σκέψεών μας. Είναι η δημιουργία και τα έργα των φιλοσόφων, των τραγικών και των ποιητών. Η καθαρότητα του ουρανού και το γαλάζιο των θαλασσών μας. Ο Αντισθένης επισήμανε: «Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις». Η Ελληνική είναι η μητέρα και τροφός άλλων γλωσσών. Γι’ αυτό και οι Έλληνες δικαιούμαστε να είμαστε υπερήφανοι επειδή λαλούμε και γράφουμε ελληνικά. Ο Ισπανός γλωσσολόγος Francisco Adrados, που έγραψε λαμπρό και εμπεριστατωμένο βιβλίο για την Ελληνική, παρατηρεί: «Η ελληνική και η κινέζικη είναι οι μόνες γλώσσες με συνεχή ζώσα παρουσία από τους ίδιους λαούς και στον ίδιο χώρο εδώ και 4.000 έτη. Όλες οι γλώσσες θεωρούνται κρυφοελληνικές, με πλούσια δάνεια από τη μητέρα των γλωσσών, την Ελληνική».

Με αφορμή κείμενό μας, της περ. Κυριακής, με τίτλο: «Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική», που ήταν και ο ομώνυμος τίτλος ενδιαφέροντος συνεδρίου, που διοργάνωσε ο Όμιλος Πνευματικής Ανανεώσεως, ο γράφων έγινε αποδέκτης σχολίων και επισημάνσεων από συναδέλφους και φίλους αναγνώστες. Πρώτος, ο εκλεκτός συνάδελφος, φίλος και παλαίμαχος δημοσιογράφος Άνθος Λυκαύγης. Μου γράφει εξ Αθηνών: «Αγαπητέ Σάββα, διαβάζοντας το κυριακάτικό σου: Επειδή -για τους μη άνοες- η γλώσσα είναι και το εθνικώς είναι και το ιστορικώς γίγνεσθαι – όταν αυτή καταφθαρεί (και τελικώς εκλείψει) στα καταθλιπτικά της κατάλοιπά θα ιχνηλατούνται αμφίβολα ψήγματα λαού, που (αυτοκτονικώς) αυτοδιεγράφη! Η γλώσσα είναι το ύφος, είναι το ήθος, είναι η ταυτότης και είναι η μονοδρομική αυτοεπιβεβαίωση. Και αν αυτό ισχύει για όλους, στο πολλαπλάσιο ισχύει για λαούς των οποίων η τύχη διακυβεύεται και η προοπτική αποδομείται. Με αυτό το σκεπτικό, οι ευθύνες εκείνων που διαχειρίζονται την παιδεία) και όσων εκ των πραγμάτων ποδηγετούν το νεο-κυπριακό γίγνεσθαι σ’ επίπεδα όπου η γλώσσα είναι μοναδικό εργαλείο) είναι ασήκωτες.

»Είμαι στα εβδομήντα μου, γεννημένος σε χωριό και αναγιωμένος στα γόνατα υπεραιωνόβιου βρακά παππού. Και ουδέποτε άκουσα εκείνον ή άλλους ομηλίκους του να ομιλούν μιξοβάρβαρον νεο-κυπριακήν, σκοπίμως διαστρεβλωμένην και βαναύσως κρεουργημένην. Αντιθέτως και θητεύσας στις ομηρικές και άλλες φιλολογικές ατραπούς, βρίσκομαι συχνά σε οικείες γλωσσικές αναφορές. Που επιβεβαιώνουν αυτό που ο Σεφέρης ανεβόησε, όταν βρέθηκε στα περίχωρα της Κερύνειας. Ότι, δηλαδή: Αυτός ο κόσμος δεν είναι δικός μας, είναι του Ομήρου… Απλώς συμπάσχων – Α. Λυκαύγης – Υ. Γ.: Αυτή την εβδομάδα κλείνω 50 χρόνια δημοσιογραφικού βίου (Μάιο του 1962 πήρα ταυτότητα της Ενώσεως Συντακτών) κι ενθυμούμαι μετά νοσταλγίας και δέους παλαιούς συναδέλφους, που απεδήμησαν, και των οποίων πρώτιστον προσόν, μετά την αντίληψη της δεοντολογίας, ήτο η γλωσσική μετά δέους επάρκεια».

Από την άλλη, ο συνεπής αναγνώστης της «Σ» και του γράφοντος, Γ. Αργυρού, από τη Λευκωσία, μου γράφει: «Αγαπητέ κύριε Ιακωβίδη. Την γλώσσα μού έδωσαν ελληνική! Η ελληνική γλώσσα πρέπει να γίνει έρωτας ιδέας για να συνεχιστεί στο διηνεκές το μεγαλείον αυτής της παρακαταθήκης της εθνικής μας ταυτότητας, η οποία είναι ένας παγκόσμιος ιστορικός πολιτισμός. Να μιλάμε ελληνικά στην Κύπρο, είναι όντως πράξη αντίστασης.

Ευελπιστώ ότι το συνέδριο, που έγινε, θα αποτελέσει ένα συγχρονισμόν παλμού ανάδειξής της. Ο άνθρωπος, για να το πετύχει αυτό, πρέπει να έχει αποθέματα όπλων τον νουν, την καρδιά και την ψυχή, τα οποία μόνον μια ελληνική παιδεία μπορεί να του προσφέρει, οπότε καθίσταται αναγκαία και η θωράκιση και του φάρου, που ονομάζεται Παγκύπριον Γυμνάσιον και το οποίο γιόρτασε προσφάτως τα 200 χρόνια από την ίδρυσή του. Τώρα που ο ένας πόλος παραδέχτηκε, απ’ ό,τι φαίνεται, ήττα κάτω από το βάρος των ανομημάτων του και δεν θα διεκδικήσει επανεκλογή, πνέει ούριος άνεμος. Ευελπιστώ ότι και ο άλλος ανανικός πόλος, παρ’ όλες τις πρόσκαιρες χαρές του ότι προηγείται, θα κατατροπωθεί. Ο τρίτος πόλος δυστυχώς δεν έχει ακόμη συγκεκριμενοποιηθεί για τον δρόμο προς τον προεδρικό θώκο και όχι μόνον, παρ’ όλον που ο τόπος χρειάζεται επειγόντως εκ βάθρων σαρωτικές αλλαγές με πρόγραμμα και όραμα».

Διάσημοι συγγραφείς, φιλόσοφοι, ποιητές και μουσικοί αναφέρονται στη μουσικότητα της ελληνικής γλώσσας. Ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Νικηφόρος Βρετάκος έγραψε τα εξής ανεπανάληπτα: «Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φως θα ελιχθώ προς τα πάνω, όπως ένα ποταμάκι που μουρμουρίζει. Κι αν τυχόν κάπου ανάμεσα στους γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω αγγέλους, θα τους μιλήσω Ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε μεταξύ τους με μουσική».

simerini