Κυριακός Πιττάκης, ο πρώτος αυτοδίδακτος Έλληνας αρχαιολόγος

 

(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Ήταν ένας τοίχος. Για την ακρίβεια, ήταν Ο τοίχος. Άγγιζε τον νότιο τοίχο της Ακρόπολης, στο Θησείο, και δεν ήταν από πέτρες, καλά-καλά ούτε κι από λείο μάρμαρο. Τον συνέθεταν γλυπτά και χαράγματα χριστιανικών μνημείων! Τον «έχτισε» ο πρώτος Έλληνας αρχαιολόγος περί τα μέσα του 19ου αι. για να σώσει ό,τι είχε απομείνει από τις ορδές των κατακτητών Οθωμανών και των ξένων επισκεπτών της Αθήνας, που έφευγαν με αρκετά αρχαία «ενθύμια» στις αποσκευές τους.

Η Αθήνα «γεννά» τον Κυριακό Πιττάκη και η Ελλάδα αποκτά τον πρώτο αρχαιολόγο της – Έτσι ξεκινούν όλα…

Ο Κυριακός Πιττάκης γεννιέται στου Ψυρρή το 1798, λίγο πριν ανατείλει ο αιώνας της απελευθέρωσης από τους Οθωμανούς. Η οικογένειά του είναι μία από τις μετρημένες αυτής της εποχής στην Αθήνα (ο Καμπούρογλου τις καταγράφει ονομαστικά σε 20 όλες κι όλες σελίδες). Μαθαίνει τα πρώτα γράμματα πλάι στον αξιότερο των Παλαμάδων, Ιωάννη, δάσκαλο με εξαιρετική πείρα, καθώς έχει διδάξει στη Μεγάλη Σχολή του Γένους και στο ελληνικό γυμνάσιο της Οδησσού.

O άγνωστος ναός της Αθηνάς στο Πρασιδάκι Τριφυλίας (φώτο + βίντεο)

 

20 λεπτά περίπου απο την πόλη της Ζαχάρως  και ΒΔ του χωριού Πρασιδάκι στη θέση γνωστή και ως Ελληνικό ή Λενικό εντοπίστηκε μετά τα μέσα του 20ου αι. ένας περίπτερος ναός, κτισμένος στην επίπεδη κορυφή ενός χαμηλού λόφου ύψους 270 μ.

Το 1971 ο Γιαλούρης επισημαίνει τα ορατά λείψανα κοντά στο Πρασιδάκι ενός μνημειακού δωρικού ναού, «πιθανώτατα ύστερων κλασσικών χρόνων», που είχε εντοπιστεί από τον Cooper, αλλά ουσιαστικά ήταν άγνωστος ως τότε στην έρευνα. Ο ναός ήταν καλυμμένος με επίχωση, στην οποία υπήρχε πυκνή βλάστηση. Τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη στην περιοχή του ναού φαίνεται ότι προέρχονται από λαθρανασκαφές σύμφωνα με πληροφορίες κατοίκων του χωριού.

Το 1997 σε ανασκαφική έρευνα βρέθηκε  σε απόσταση περίπου 30 μ. από το ναό ένα τμήμα χάλκινης φιάλης με εγχάρακτη αναθηματική επιγραφή στην άνω επιφάνεια του χείλους. Η επιγραφή «Ἀθάναι Ἀγορίοι Ἀριουντίας ἀνέθεκε» χρονολογείται στα τέλη του -6ου αι. και είναι γραμμένη πιθανότατα στο ηλειακό αλφάβητο με κάποιες αποκλίσεις. Σύμφωνα με την ερευνα πιστοποιείται η απόδοση του ναού στην Αθηνά και η θέση του σε σχέση με την αγορά της πόλης εξαιτίας της επίκλησης που φέρει η θεά.

Το αρχαίο Λέπρεο και ο Ναός της Δήμητρας.(ΦΩΤΟ + ΒΙΝΤΕΟ)

 

Το αρχαίο Λέπρεον είναι ένας από τους σπουδαιότερους και πιό εντυπωσιακούς αρχαιολογικούς χώρους της Τριφυλίας. Ήταν χτισμένο σε στρατηγικό σημείο αφού είχε τον έλεγχο των χερσαίων οδών που οδηγούσαν από την Μεσσηνία προς την Ηλεία και από το Ιόνιο προς την Αρκαδία.
Το Λέπρεο κατοικήθηκε από την Νεολιθική εποχή, ενώ έχει βρεθεί και μερικώς ανασκαφεί ακρόπολη της Πρωτοελλαδικής εποχής. Σε κοντινή απόσταση υπάρχει η εντυπωσιακή ακρόπολη των ιστορικών χρόνων όπου υπάρχουν τα ερείπια του Ναού της Δήμητρας.

 

Το Λέπρεο βρίσκεται στα νότια της Κάτω Φιγαλείας, 15 χλμ απο την Ζαχαρω και 5 χιλ. από το Θολό. Η ακρόπολη του αρχαίου Λεπρέου βρίσκεται πάνω απο ομώνυμο χωριό στις τελευταίες απολήξεις του όρους Μίνθη, βορείως του ποταμού Νέδα.

OXI . Η Μάχη της Ελλάδας (28 Οκτωβρίου 1940-1 Ιουνίου 1941)

O άγνωστος Ναός της Αθηνάς Μακίστου (φώτο + βίντεο)

Κοντά στο χωριό Σκιλλουντία (πρώην Μάζι)  στην περιοχή των Κρεστένων της Ηλείας σε ένα πευκόφυτο λόφο με υψόμετρο 354 μέτρων υπάρχουν τα λιγοστά ερείπια ενός δωρικού ναού . Από την έρευνα προέκυψε ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στη Θεά Αθηνά και ότι η αρχαία πόλη στην οποία ανήκε ήταν η Μάκιστος, μία από τις πόλεις που ίδρυσαν στην Τριφυλία οι Μινύες , καθώς σε ανασκαφή του 1978 με 1981 βρέθηκε ψήφισμα του κοινού των Τριφυλίων, της εποχής της ανεξαρτησίας των Τριφυλιακών πόλεων, 400 έως 367 π.Χ, γραμμένο σε χάλκινη επιγραφή, στο οποίο αναφέρεται το όνομα της Θεάς Αθηνάς και ορισμένα πρόσωπα, τα οποία γίνονται πολίτες της Μακίστου.

ΤΑ ΘΑΥΜΑΣΤΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ

 

Κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, ήτοι από τα μέσα του 15ου έως τα τέλη του 13ου αι. π.Χ., το Αιγαίο πέλαγος, αλλά και εν γένει οι ακτές της ανατολικής Μεσογείου χαρακτηρίζονται από την παρουσία και την κυριαρχία των μυκηναϊκών οικισμών. Ο συγκεκριμένος πολιτισμός, η «ελληνικότητα» του οποίου είναι αδιαμφισβήτητη και επιβεβαιώνεται μέσω των γραπτών πηγών (με την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής Β), ονομάζεται «Μυκηναϊκός», εξαιτίας της περιοχής που παρείχε τα πρώτα αρχαιολογικά υλικά κατάλοιπα και ενός εκ των σπουδαιότερων διοικητικών κέντρων του, δηλαδή την περιοχή των Μυκηνών, στον νομό Αργολίδας.

Ο συγκεκριμένος πολιτισμός ξεκίνησε αρχικά από την Πελοπόννησο, την κεντρική Ελλάδα (Φωκίδα, Βοιωτία και Αττική), την Αιτωλοακαρνανία, τη Θεσσαλία και το νησί της Εύβοιας. Σε αυτές τις περιοχές παρατηρούνται με συνέπεια κάποια κοινά «μυκηναϊκά» χαρακτηριστικά, όπως οι ανακτορικές κατοικίες, η ύπαρξη επιγραφών σε γραμμική Β, οι θαλαμωτοί τάφοι, οι σφραγίδες κ.ά.

Η ΚΟΡΗ ΤΗΣ ΘΗΡΑΣ

 

Η κεφαλή της Κόρης της Θήρας.

ΥΠΠΟΑ

Βγαίνει από τις αποθήκες κι εκτίθεται για πρώτη φορά στο φως η αριστουργηματική Κόρη της Θήρας Καθώς οι εργασίες της ανακαίνισης του Μουσείου προχωρούν, το, σχεδόν άθικτο από το χρόνο, μοναδικό άγαλμα θα αποτελέσει το κεντρικό έκθεμα περιοδικής έκθεσης.
Είναι από λευκό ναξιώτικο μάρμαρο. Εχει ύψος 2,48 μ. κι είναι σχεδόν ακέραιη. Λείπει μόνο η άκρη της μύτης και ο βραχίονας του λυγισμένου δεξιού χεριού. Ηρθε ανέλπιστα στο φως τον Νοέμβριο 2000 κατά τη διάρκεια σωστικής ανασκαφικής έρευνας στο νεκροταφείο της αρχαίας πόλης της Θήρας στη νοτιοανατολική Σελλάδα, από τον Θηραίο αρχαιολόγο Χαράλαμπο Σιγάλα.

ΟΙ ΥΞΩΣ ,ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

 Έρευνα του Μάκη Λυκούδη.

Το ανατολικό μέρος της Μεσογειακής λεκάνης φαίνεται, συμφώνως με όσα μας λένε επιστήμονες και ερευνητές της ιστορίας και των πολιτισμών της περιοχής, να συγκλονίζεται εδώ και χιλιάδες χρόνια από πολέμους, μετακινήσεις λαών, ακμή και πτώση μεγάλων δυνάμεων και πολιτισμών. Επειδή κυρίαρχο στοιχείο σε όλα αυτά στη συγκεκριμένη περιοχή είναι η θάλασσα, οι λαοί που ζούσαν από αυ. τήν και που χάραξαν δρόμους επάνω της ήσαν πολλοί και με πολ λές διαφορές μεταξύ τους Για χιλιετίες, ισχυρή δύναμη της περιοχής ήταν η Αίγυπτος και οι αναφορές που βρίσκουμε στα μνημεία της αποτελούν για μας κύρια πηγή πληροφόρησης για επιδρομές λαών στην περιοχή. Το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα π.Χ. οι «Ερυθρομέλανοι» Υκσώς, ένας λαός ή συμμαχικό μείγμα λαών, που ακόμη καλύπτονται από πέπλο μυστηρίου, επιτίθενται, καταλαμβάνουν την Κάτω Αίγυπτο μεταξύ 1650 (1) και 1630 π.Χ. και κυριαρχώντας στην περιοχή, καταλύουν την παρηκμασμένη 13η δυναστεία και τη βασιλεία του τελευταίου της Φαραώ Νεφερχοτέπ Γ΄ και εγκαθιστούν τη δική τους 15η (2) , με δικούς τους Φαραώ, για έναν αιώνα με πρωτεύουσα την Άβαρι στο Δέλτα του Νείλου.

Η Ιστορική Αναβίωση της Μάχης των Πλαταιών- 2500 Χρόνια μετά (Φωτογραφικό υλικό)

 

ΜΕ ΟΠΛΙΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΞΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΩΝ ΠΛΑΤΑΙΩΝ ΤΟ 479 Π.Χ . 2500 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ "ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΠΛΙΤΕΣ" ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΜΗΚΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΒΡΕΘΗΚΑΝ 26 ΜΕ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΜΑΧΗ .

ΠΗΓΗ Aggelou Giorgos (Αγγέλου Γιώργος )

Ιστορική Αναβίωση #Μάχης #Πλαταιών προς τιμήν των πεσόντων της μάχης των Πλαταιών 479 π.χ.

Η μεγαλύτερη φάλαγγα που παραβρέθηκε μετά από 2500 χρόνια στο χώρο της μάχης…

Συγχαρητήρια

σε όλους που παραβρέθηκαν από τα πέρατα της γης να τιμήσουν τους πεσόντες…

Διοργάνωση:

Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας

Δήμος Θηβαίων

Δημοτικός οργανισμός Δήμου Θηβαίων

Διεθνής Σύλλογος Ιστορικής Αναβίωσης “#HOPLOLOGIA“

Πολιτιστικός Σύλλογος Πλαταιών “#ΩΕΡΟΗ“

Το 479 π.Χ, οι Έλληνες με αρχηγό τον Παυσανία τον Σπαρτιάτη και τον Δηλιο συγκέντρωσαν μεγάλο στρατό και συγκρούστηκαν με τους Πέρσες στις Πλαταιές. Αν και ήταν αριθμητικά λιγότεροι, οι Έλληνες επιτέθηκαν και κατέστρεψαν τον περσικό στρατό. Ο Μαρδόνιος έπεσε στη μάχη.

Η νίκη στις Πλαταιές συνοδεύτηκε από τη μεγάλη νίκη του ελληνικού στόλου κατά του περσικού στη Μυκάλη. Οι μάχες στις Πλαταιές και στη Μυκάλη είναι σημαντικότατες, γιατί εξάλειψαν την περσική απειλή και γιατί μετά απ’ αυτές, οι Έλληνες πέρασαν στην αντεπίθεση, μέχρι να λήξουν οι συγκρούσεις το 450 π.Χ.

Οι Αχαιοί του Ομήρου μέσα απο τα αρχεία των Χετταίων.

Οι  πληροφορίες  των  Χεττιτικών   αρχείων  (πινακίδων).

                                                                                         

 Γράφει ο Αδάμης  Ευθύμιος

Το 1924 ο Emil  Forrer ανακοίνωνε  τον  εντοπισμό  ελληνικών  ονομάτων(όπως  π.χ. Ανδρέας, Ετεοκλής, Ατρέας ) στα  χεττιτικά αρχεία  δημιουργώντας   την  εντύπωση  πως  θα  μπορούσε  να  φωτιστεί  οριστικά η σκοτεινή  εποχή του  τρωικού  πολέμου, μάλιστα  κάποιοι,  όπως  ο Sayce, κάπως  βεβιασμένα  αποδέχθηκαν  τις  εκτιμήσεις  του, όμως  άλλοι  αντέδρασαν, όπως  ο Friedrich, επέκριναν  τους  ισχυρισμούς  και  τις  ταυτίσεις   που εκείνος επεχείρησε, οι  οποίες  κρίθηκαν  κυριολεκτικά  ως  ανυπόστατες  από  τον  Sommer,  όταν  κατέδειξε  την  αντικειμενική  δυσκολία  να  ταυτιστούν  οι  μυκηναίοι  Έλληνες  βασιλείς  που  αναφέρονται  στον  Όμηρο  και  στους  μύθους,  με τα  ονόματα  που  αναγράφουν  οι  Χετταίοι  στις  πινακίδες, μάλιστα  όχι  μόνο θεώρησε  υπερβολικές  τις  προτάσεις  Forrer  αλλά  και  απέρριψε  το  σύνολο  των  ισχυρισμών  του .

Το  ζήτημα  στην  συνέχεια  διερεύνησε  και ο Schachermeyer 2 ο  οποίος  κατέληξε σε  πιο  ρεαλιστικά  συμπεράσματα  διατυπώνοντας  την  άποψη  ότι  πράγματι  μπορούμε  ν’  ανιχνεύσουμε  ένα  ελληνικό  βασίλειο  στις  χεττιτικές  πινακίδες  που  αναφέρεται  ως  «Αχιjαβά» το  οποίο  είναι  η «Αχαϊα», ένα  μυκηναϊκό «ηπειρωτικό» βασίλειο, που  βασίμως  τοποθετείται  πέρα  από  την  θάλασσα (Αιγαίο) .

Οι Αιτωλοί από τον Όμηρο μέχρι την ύστερη αρχαιότητα

 

                 Γράφει  ο Αδάμης  Ευθύμιος

Οι  Αιτωλοί, ως   οντότητα   διοικητική  και  πολιτική, μνημονεύονται  για πρώτη  φορά  στον  Όμηρο, ο  οποίος  γνωρίζει  πολύ καλά  την  παρουσία  τους  και  τη  δράση  τους   που  προηγείται  των  τρωικών  γεγονότων.

Στην  Ιλιάδα  λοιπόν  και  ειδικότερα  στον «Κατάλογο  Νεών» (ή Βοιώτεια, όπου  απογράφονται οι συμμετοχές  των  ελληνικών  βασιλείων  στην  τρωική  εκστρατεία),    εμφανίζονται  για  πρώτη  φορά  οι  «Αιτωλοί»,  ως  φυλετική  ομάδα(με  το  δικό  της  όνομα) και ως  βασίλειο, περιφερειακή  στρατιωτική  δύναμη(των μυκηναίων).

« Στους  Αιτωλούς ήταν  αρχηγός  ο  Θόας, γιος  του  Ανδραίμονα,

οι  οποίοι  έμεναν  στην Πλευρώνα, στην  Ώλενο, στην  Πυλήνη,

στην  παραθαλάσσια  Χαλκίδα  και  στην  πετρώδη  Καλυδώνα,

γιατί  δεν  ζούσαν  πια  οι  γιοι  του  αντρειωμένου  Οινέα,

κι  ο  ξανθός  Μελέαγρος  είχε  και  αυτός  πεθάνει.

Γι’  αυτό  σ’  όλους  του  Αιτωλούς ορίστηκε  βασιλιάς  ο Θόας

και  τον  ακολουθούσαν  σαράντα  μαύρα  καράβια.»

Β 638 -644

Συνεπώς  αν  ο  κατάλογος  μεταγράφει  κάποια  μυκηναϊκή  πηγή(αυθεντικό  κείμενο  της  μυκηναϊκής  εποχής), όπως  πολλοί  πιστεύουν,  τότε  οι «Αιτωλοί»  αποτελούν μία  από  τις  πολλές  φυλετικές  ομάδες, που έχουν  το δικό  τους  όνομα, το βασίλειο  και το  πιο  σημαντικό, την δική  τους  μυθολογική  παράδοση, ήδη  διαμορφωμένη  από την  μυκηναϊκή  εποχή, εάν  όμως  ο  κατάλογος  είναι μεταγενέστερο  κείμενο,  τότε  οι  Αιτωλοί, που  αναφέρονται  εκεί, ανήκουν  στον  8ο αι π.Χ.,  την  εποχή  που(όπως  πιθανολογείται)  έζησε  ο  Όμηρος.

Η Μυθική Αιτωλία, το Δουλίχιο και οι Γενεαλογίες των Ηρώων.

 

Σήμερα εξανιστάμεθα! Αναπλάθουμε το μύθο. Τον κάνουμε ιστορία…

               Ο βασανισµένος πρίγκηπας, Αλκµέωνας, περιφερόταν σαν τρελός στις σκονισµένες ατραπούς της ηπειρωτικής Αιτωλίας. Είχε ορκιστεί να επιστρέψει σ’ αυτή τη µαγευτική περιοχή, που βασίλευαν καταπράσινοι αγροί -κατάµεστοι µε δηµητριακά -, κι έβοσκαν οι ιερές αγελάδες στ’ απέραντα λιβάδια της.

     Θυµόταν µε νοσταλγία αυτή την επιβλητική χώρα όταν – χρόνια πριν – συνόδευσε τον αδελφικό του φίλο και θείο Διοµήδη στην εκστρατεία εναντίων των σφετεριστών του Θρόνου του βασιλιά Οινέα, του αγαπηµένου παππού του Τυδεΐδη. Λίγο µόλις καιρό πριν σαλπάρουν για την Τροία, είχαν µάθει το τραγικό γεγονός. Ο αρχοντικός γέρο Οινέας είχε πέσει θύµα δολοφονίας στο δρόµο για το Άργος όταν προσπαθούσε να ξεφύγει από το στυγνό κυνήγι των γιων του αδελφού του Αγρίου, Κελεύτωρα, Λυκωπέα και Μελάνιπου που είχαν σφετεριστεί το θρόνο της υστεροελλαδικής Αιτωλίας. Χαµογέλασε σαν θυµήθηκε την ανδρεία αλλά και την επιδεξιότητα µε την οποία αγωνιζόταν ο Αιτωλός φίλος του. Σα να µην συνέβαινε τίποτα. Η νοηµοσύνη και η διορατικότητα του ξεχώριζε πάνω κι απ’ αυτή ακόµα την παλικαριά του. Οι τρεις επιβήτορες έπεσαν ένας – ένας νεκροί κάτω από το υπέρογκο σπαθί του γιου του Τυδέα. Στον ίδιο είχε παραχωρήσει την τιµή να τιµωρήσει µε τον στυγερότερο τρόπο τον νεότερο από τους πραξικοπηµατίες, Πρόθοο.