Αναφορά στον Ramanujan

Ν. Λυγερός


Το αεροσκάφος έφτανε στη Ζυρίχη. Δεν είχε καθυστέρηση. Παρόλο που ήταν σύντομη η πτήση είχε προλάβει να θυμηθεί τα απαραίτητα για ν' αρχίσει την αναφορά του. Το πρώτο στίγμα ήταν το βιβλίο. Gödel, Escher, Bach. Εκείνη την εποχή δεν γνώριζε τίποτα για τον Douglas Hofstaedter. Ενώ είχε ακουστά για το βιβλίο Nobel του πατέρα του. Δεν ήταν λοιπόν ο συγγραφέας που τον είχε αγγίξει και ακόμα λιγότερο το βραβείο Pulitzer. Ήταν ήδη αφοσιωμένος στα μαθηματικά και δεν πρόσεχε τα κανονικά. 

Το αγαπημένο του βιβλιοπωλείο ήταν ανοιχτό. Εκεί θα περνούσε αρκετή ώρα πριν επιλέξει με στρατηγικό τρόπο το βιβλίο που θα μελετούσε και όχι απλά θα διάβαζε. Εκτός από τα εγκυκλοπαιδικά, τα βιβλία του τομέα ήταν σπάνια μεγάλα. Το κωδικοποιημένο κείμενο των μαθηματικών ήταν συμπαγές και το ένα εξηγούσε το άλλο. Έτσι όταν ανακάλυψε τον τίτλο πάνω στη ράχη τον ξάφνιασε. 

*Πρώτη επαφή 

Ένα τόσο μεγάλο βιβλίο με τέτοια θεματολογία ήταν παράξενο. 

-Καλώς ήρθατε στη Ζυρίχη. 
Πολλές φορές είχε σκεφτεί το Διεθνές Συνέδριο των Μαθηματικών το 1994 αλλά τότε δεν είχε αρκετά χρήματα για την εγγραφή και τη διαμονή. 

*Άπονη ζωή 

Έπιασε το βιβλίο. Ήταν ογκώδες… 

Το ξεφύλλισε με το δικό του τρόπο. Έτσι είδε ότι το κείμενο ήταν όντως αυτοαναφορικό και χάρηκε διότι ήταν το πρέπον. Δεν έψαχνε για πληρότητα διότι ήξερε για το θεώρημα του 1931. Το είχε απασχολήσει διότι τότε το πρόγραμμα του David Hilbert δεν του είχε φανεί παράλογο διότι ακόμα μάθαινε τις επιπτώσεις της πλάγιας σκέψης στα μαθηματικά. Αλλά ήταν έτοιμος να αποδεχτεί τη συμβολή του παράδοξου. Στο βιβλίο υπήρχαν βέβαια και αναφορές στους τομείς των εικαστικών και της κλασσικής μουσικής. Συμπλήρωσαν τη θετική εικόνα που είχε αποκομίσει και πήρε την απόφασή του. Αυτό το βιβλίο θα άνηκε στο έργο. Η έρευνά του στα μαθηματικά ήταν βασική αλλά πάντα με επίκεντρο τα θεμέλια. Ακολουθούσε μια δομική προσέγγιση ακόμα και αν φαινομενικά τον ενθουσίαζαν οι αριθμοί. 

Η κωδικοποίηση είχε αρχίσει με τα νοητικά σχήματα πριν γίνουν μαθηματικά. 

Η επιβίβαση είχε ολοκληρωθεί. Ο απόγονος της πτητικής μηχανής του Leonardo da Vinci απογειώθηκε. 

Η Ζυρίχη ήταν βυθισμένη μέσα στη νύχτα, αλλά έβλεπε τα ανθρώπινα φώτα. Ήταν σαν σπόρια από το ρόδι της ανθρωπιάς. Αυτήν την εικόνα είχε στο μυαλό του όταν έγραψε πάνω στο σημειωματάριό του. Κι ένιωσε τη χαρά της ύπαρξης που τον άγγιξε όσο κανένας άλλος. Άναψε το φως της καμπίνας και είδε το φωτεινό λουλούδι του πάθους του. Ένιωθε μια ικανοποίηση, όταν έβλεπε μέσα στα μαθηματικά του δίχως να του δώσει μία συγκροτημένη εξήγηση. 

*Υπολογιστικά μοντέλα. 

Το βιβλίο ήταν βαρύ και τον ενθουσίαζε. Έβλεπε ήδη το βάθος που θα έπρεπε να βουτήξει. Δεν ήξερε ακόμα τι είχε πει ο Σωκράτης για τον Ηράκλειτο και δεν είχε δει τη Δήλο για να το προβλέψει. 
Στο μετρό δεν άκουσε το θόρυβο. Η Toccata του J-S Bach έπαιζε μέσα του κι αναζητούσε τα μοτίβα. Έξω από το παράθυρο του αεροσκάφους οι μεταμορφώσεις των σκιών τού θύμισαν τα σχέδια του M. Escher. 

Έπρεπε να τα διηγηθεί και στο Τέρας. 

*Η καταγραφή ενεργοποιήθηκε. 

Ναι, ήταν απαραίτητο, διότι ακόμα και η αρχή είχε μία ιστορία. 

Έξω η νύχτα θύμιζε τους διαδρόμους του μετρό. 

Παραλίγο να χάσει τη στάση. Χαμογέλασε για την αντίδρασή της, όταν θα το διάβαζε. 

Κατέβηκε εγκαίρως…