Στο μικροσκόπιο η «αραβική Ανοιξη»

Προ ημερών (01.06.12) διοργανώθηκε στη Μόσχα διεθνές «στρογγυλό τραπέζι» με το επίκαιρο και ενδιαφέρον θέμα «Μέση Ανατολή. Οι επιλογές μετά τα νέα δεδομένα. Οι επιλογές μετά τον πόλεμο». Στη συζήτηση συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ, πρέσβεις και ανώτεροι διπλωμάτες από πολλές χώρες του Μαγκρέμπ, που έζησαν από κοντά την «αραβική άνοιξη».

Ο κ.Μπογκντάνοφ παρέθεσε τις βασικές αρχές και τις προτεραιότητες της ρωσικής πολιτικής στην«παραδοσιακά φιλική» περιοχή. Η συνέχιση της πολιτικής των καλών σχέσεων με τις αραβικές χώρες, που είναι δοκιμασμένες στο χρόνο, ο σεβασμός της βούλησης των αραβικών λαών από την Μόσχα και η κατανόηση της σημερινής τεταμένης κατάστασης. Η πολιτική της Ρωσίας στο θέμα αυτό είναι απλή και ξεκάθαρη: Τα εσωτερικά προβλήματα της Μ.Ανατολής που έχουν σήμερα οξυνθεί, θα πρέπει να επιλυθούν χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. «Εμείς δεν θέτουμε ως κύριο στόχο της πολιτικής μας τη σωτηρία των καθεστώτων, όπως έχουμε κατηγορηθεί.. Θέλω να τονίσω, ότι από τις πρώτες μέρες των γνωστών πρόσφατων γεγονότων, κατανοούμε σε βάθος τις προσδοκίες των αραβικών λαών για μια πιο δίκαιη κοινωνία», δήλωσε ο Ρώσος διπλωμάτης.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ μίλησε για τα γεγονότα της Συρίας. «Ο κύριος στόχος για μας, δεν είναι η στήριξη – σωτηρία του καθεστώτος Μπασάρ Άσαντ, αλλά η άμεση υλοποίηση του σχεδίου Κόφι Αννάν (σ.σ. ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου)», είπε, δίνοντας σε όλους να καταλάβουν ότι η πλατεία Σμολένσκ (όπου η έδρα του Ρώσικου ΥΠΕΞ στην Μόσχα) παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση στη Συρία. Συγκεκριμένα είπε ότι πρακτικά κάθε εβδομάδα οι ρώσοι διπλωμάτες διεξάγουν επίσημες και ανεπίσημες επαφές με την αντιπολίτευση, οι προσωπικότητες της οποίας και οι ομάδες της, όπως εξήγησε, εκπροσωπούν όλο το φάσμα της αντιπολίτευσης της Συρίας. Την Αριστερά, τη Δεξιά, τους Φιλελεύθερους και τους Ισλαμιστές.

Πογκρόμ κατά Χριστιανών

Η ατμόσφαιρα στην αίθουσα «άναψε» με την έντονη συζήτηση για το σοβαρό θέμα της αυξανόμενης επιρροής των ριζοσπαστών ισλαμιστών, τις διώξεις των Χριστιανών και τα δικαιώματα τους στον αραβικό κόσμο. Μεγάλη έκπληξη προκάλεσε η αναφορά σε δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία τα τελευταία 7 χρόνια στη Μ.Ανατολή κατεγράφησαν 300 φορές περισσότερες επιθέσεις σε Χριστιανούς, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ιδιαίτερα θλιβερή είναι η κατάσταση στο Ιράκ. Πριν από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, η χριστιανική κοινότητα αριθμούσε 1,6 – 1,7 εκατομμύρια άτομα. Στη χώρα πλέον έχουν μείνει περί τους 400.000. Η Αρμενική Ορθόδοξη κοινότητα στη Βαγδάτη σχεδόν έπαψε να υπάρχει. Σοβαρά προβλήματα έχουν οι Κόπτες στην Αίγυπτο.

Σε περιοχές της Συρίας που επιτίθενται εξτρεμιστές, έχουν καταγραφεί καταστροφές σε ορθόδοξες εκκλησίες και έχουν σκοτωθεί χριστιανοί ιερείς. Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην πόλη Χόμς, παραλίγο να χάσει το ανεκτίμητης αξίας χριστιανικό θρησκευτικό κειμήλιο της, το κομμάτι της ζώνης της Παναγίας. Την έσωσαν τη τελευταία στιγμή, Χριστιανοί εθελοντές με κίνδυνο της ζωή τους. «Η Αραβική κοινωνία χάνει σταδιακά το χριστιανικό στοιχείο της. Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου μπορεί να είναι απρόβλεπτες», σημείωσε ο γνωστός αραβολόγος και πρώην πρέσβης της Ρωσίας στη Λιβύη, Βλαντίμιρ Τσάμοφ.

Είναι προς τιμή των Αράβων πρεσβευτών ότι δεν μιλούν για «θρίαμβο της νίκης της Δημοκρατίας». Οι έμπειροι διπλωμάτες γνωρίζουν άλλωστε, ότι οι χώρες τους αντιμετωπίζουν μια σοβαρή μεταβατική περίοδο, με τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της περιοχής να κλιμακώνονται. Τέτοια είναι η αυξανόμενη ανεργία μεταξύ των νέων, κυρίως στους πτυχιούχους ΑΕΙ, η έλλειψη κοινωνικής πολιτικής, η συνεχής άνοδος των τιμών, κ.λ.π.. Πάντως, κοινή πεποίθηση μεταξύ των μετεχόντων στην στρογγυλή τράπεζα ήταν ότι στη Μ.Ανατολή ξεκίνησε ο σχηματισμός μιας κοινωνίας των πολιτών. Σε όλη την περιοχή, κατά τους ίδιους, αναμένεται «μια σκληρή και επίπονη διαδικασία [μετασχηματισμού] με απρόβλεπτες επιπτώσεις. Καταλαβαίνουμε ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζει μόνο με ψωμί και νερό. Ωστόσο, οι λαοί στις αραβικές χώρες, κατάλαβαν ότι η μετάβαση στην ελευθερία και τη δημοκρατία μόλις τώρα αρχίζει και η δουλειά μας δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί», συνόψισε στα συμπεράσματα της συζήτησης, ο πρέσβης του Μαρόκου στη Μόσχα κ. Αμπντελκαντέρ Λέσεχεμπ.

Τρείς Αραβες διπλωμάτες μιλούν

Ωμές εξωτερικές παρεμβάσεις.

Ριγιάντ Χαντάντ, Πρέσβης της Συρίας στην Ρωσία.

Η ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής περνάει δύσκολους και οδυνηρούς καιρούς. Οι βαθιές αλλαγές συνοδεύονται από την όξυνση των εσωτερικών προβλημάτων και επηρεάζονται από ένα σημαντικό εξωτερικό παράγοντα: Την επιθυμία ορισμένων χωρών να αποκτήσουν τον έλεγχο της πλούσιας σε παραγωγικούς πόρους περιοχής. Δεν είναι μυστικό ότι υπάρχουν δυνάμεις που τροφοδοτούν με τεχνητά μέσα εντάσεις στην περιοχή, προσπαθώντας να δημιουργήσουν τη λεγόμενη «Νέα Μέση Ανατολή» και να επιβάλουν στον αραβικό κόσμο τους δικούς τους όρους. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο εξωτερικός παράγοντας παίζει σημαντικό ρόλο στις τρέχουσες εξελίξεις στον αραβικό κόσμο. Ήδη έχει αποδυναμωθεί ο ρόλος της Υεμένης και της Αιγύπτου, ο επόμενος στόχος τους είναι πλέον να διασπαστεί η Συρία. Από τις τελευταίες εξελίξεις, βλέπουμε ότι απώτερος σκοπός τους είναι η επιθυμία όχι μόνο να διασπάσουν τον αραβικό κόσμο, αλλά επίσης να υποβαθμίσουν το ρόλο του Αραβισμού ως ιστορικό, πολυπολιτισμικό και θρησκευτικό φαινόμενο. Γι’ αυτό γίνεται προσπάθεια να σκάψουν τον λάκκο, τόσο σε Μουσουλμάνους όσο και σε Χριστιανούς. Σήμερα τα γεγονότα δείχνουν ότι είναι πιο σημαντικό από ποτέ να ενωθεί ο αραβικός κόσμος.

Η επανάσταση του Ιντερνετ.

Αλί Γκουταλί, Πρέσβης της Τυνησίας στην Ρωσία.

Η Επανάσταση μας ήταν καθαρά Τυνησιακή, και συμμετείχαν σε αυτήν όλες τις κοινωνικές τάξεις. Ταυτόχρονα, κατά την προετοιμασία της, χρησιμοποιήθηκαν όλες οι (τεχνολογικές) δυνατότητες της κοινωνικής δικτύωσης στο Ιντερνέτ. Η Επανάσταση έγινε τόσο για πολιτικούς, όσο και για οικονομικούς λόγους. Στην Τυνησία για δεκαετίες κυβερνούσε το ίδιο κόμμα, είχαμε ουσιαστικά δικτατορία. Δεν υπήρχε η ελευθερία του λόγου και του συνέρχεσθαι. Η εξέγερση ξεσήκωσε τη νεολαία, κυρίως όλους όσους ήταν απόφοιτοι πανεπιστημίου και δεν έβρισκαν δουλειά. Ο αριθμός τους στην μικρή σε πληθυσμό Τυνησία, εκτιμάται σήμερα σε 150.000 άτομα. Αυτή η αδικία στην κατανομή του εθνικού πλούτου, η συγκέντρωσή του στα χέρια μιας μικρής χούφτας ανθρώπων ήταν που ενοχλούσε περισσότερο. Στις 23 Οκτωβρίου του 2011 στη χώρα μας, διενεργήθηκαν οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές. Τώρα, βρίσκεται στην εξουσία προσωρινή κυβέρνηση που αποτελείται από εκπροσώπους των τριών κομμάτων που νίκησαν στις εκλογές. Τον Οκτώβριο, Νοέμβριο του 2012 θα υιοθετηθεί το νέο Σύνταγμα, το οποίο θα καθορίσει ποια θα είναι η μορφή διακυβέρνησης που θα επιλέξουν οι Τυνήσιοι για τη χώρας τους. Κοινοβουλευτική ή Προεδρική Δημοκρατία. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι στην Τυνησία, η μετάβαση στη δημοκρατία χαρακτηρίζεται από σύμπνοια όλων των μεγάλων πολιτικών δυνάμεων. Θα ήθελα να τονίζω το ρόλο της Ρωσίας, τόσο στα θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας όσο και στη στήριξη που μας παρείχε στα πολύπλοκα μεταναστατευτικά ζητήματα.

Με γνώμονα τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Αμπντελκαντέρ Λέσεχεμπ, Πρέσβης του Μαρόκο στην Ρωσία.

Είμαστε ικανοποιημένοι με το ότι η θέση της Ρωσίας σε σχέση με τα πρόσφατα γεγονότα στη Μ.Ανατολή συμπίπτει με αυτή των αραβικών κρατών. Είναι η θέση που στηρίζει τους ανθρώπους που κατοικούν σε αυτές, και όχι τα καθεστώτα που παραμένουν προσκολλημένα στην εξουσία. Βλέπω σε αυτήν τον αμοιβαίο σεβασμό και τη διάθεση για συνεργασία του αραβικού κόσμου με τον ρώσικο λαό.

Τα τελευταία χρόνια παρακολουθώ με προσοχή μια σειρά από τάσεις που εμφανίστηκαν. Καταρχήν, είναι η ειλικρινής επιθυμία των αραβικών κρατών να λύσουν το κουβάρι των προβλημάτων που συσσωρεύτηκαν για πολλά χρόνια και εξακολουθούν να καταπιέζουν την αραβική κοινωνία. Κατά δεύτερο λόγο είναι η συνειδητοποίηση ότι, παρά την ομοιότητα των γεγονότων, η αραβική άνοιξη σε κάθε ένα από τα κράτη που την έζησαν, έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Στο δρόμο προς τη δημοκρατία για κάθε μια χώρα ξεχωριστά, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές τους ιδιαιτερότητες.

Το Βασίλειο του Μαρόκο δεν βίωσε την «αραβική άνοιξη» διότι τόσο στη δημόσια πολιτική ζωή, όσο και στην οικονομία, υπήρχε από παλιά πλουραλισμός. Ο Βασιλιάς ικανοποιούσε τις προσδοκίες των πολιτών. Επίσης στο Σύνταγμά μας κατοχυρώνεται τόσο η ισλαμική κοινότητα, όσο και η βερβερική και η εβραϊκή κοινότητες. Στο Μαρόκο συνυπάρχουν ειρηνικά στην ίδια κοινωνία πολλά έθνη και θρησκείες. Θέλω να καταλάβετε ότι η δύσκολη σήμερα μετάβαση στη δημοκρατία εξηγείται από αντικειμενικούς παράγοντες. Η οικονομία της Μέσης Ανατολής εξαρτάται κατά 56% από τις οικονομικές σχέσεις με τις χώρες της ΕΕ, που αντιμετωπίζουν έντονη οικονομική κρίση. Επίσης, σε ορισμένες αραβικές χώρες ανήλθαν στην εξουσία δυνάμεις που δεν έχουν πολιτική εμπειρία και δεν διαθέτουν την ικανότητα διαχείρισης κρατικών υποθέσεων. Χρειάζονται χρόνο, όχι μόνο για να πάρουν την (πραγματική) εξουσία, αλλά και για να αναδιαρθρώσουν τους μηχανισμούς της.

Πηγή