"Exit" όπως... "ἐξιτ-ήριον"!

Το "εξιτήριο" είναι το έγγραφο που παρέχεται στον ασθενή, όταν φεύγει από τον χώρο του νοσοκομείου.
Προέρχεται από το ρήμα "ἔξειμι" < ἐξ + εἶμι : πηγαίνω.

Πασιφανής είναι η ομοιότης της αγγλικής λέξεως "exit" με την λέξη "εξιτ-ήριο".

Ενώ το "εξιτήριο" προσφέρει πρόσβαση προς τα έξω (ἐξ), το "εισιτήριο" παρέχει πρόσβαση "εἰς": σε κάποιο μέρος.

Στην Προστακτική έγκλιση του Ενεστώτα Ενεργητικής Φωνής, το ρήμα "εἶμι" μας δίνει τον τύπο:

 "ἴτ-ω" (ας έρθει!) και "ἴτ-ε" (ελάτε!), τον οποίο συναντάμε και στον παιάνα των Ελλήνων στην ναυμαχία της Σαλαμίνας:

"Ὦ παῖδες Ἑλλήνων ἴτε,

ἐλευθεροῦτε πατρίδ', ἐλευθεροῦτε δὲ

παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τέ πατρῴων ἕδη,

θήκας τε προγόνων,

νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών."

Εμπρός, γιοί των Ελλήνων,

Ελευθερώστε την πατρίδα,

Ελευθερώστε τα παιδιά σας, τις γυναίκες σας,

Τους βωμούς των θεών των πατέρων σας

Και τους τάφους των προγόνων σας:

Τώρα είναι ο αγώνας για τα πάντα.

Από το ρήμα "εἶμι" έχουμε και τις λέξεις: "ἰόν"= αυτό που πηγαίνει (μετοχή Ενεστώτα, ουδέτερο γένος), "ανιόν", "κατιόν", "προϊόν" <πρό + ἰόν, "ἐξ-ίτ-ηλος" και "ἀν-εξ-ίτ-ηλος" : ( "α" στερητικό), "προσ-ιτ-ός" < πρός + εἶμι.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η λέξη "ἰός", που σημαίνει "βέλος"... = ίσως "αυτό που έρχεται / θα έρθει"...;;;

Ένα, άλλωστε, από τα επίθετα της θεάς Αρτέμιδος, της θεάς της θήρας, ήταν "Ἰοχέαιρα" < ἰός + χέω: σκορπίζω = αυτή που σκορπίζει τα βέλη της.

                                       

"Ἰός" ονομάζεται και το δηλητήριο, ίσως γιατί στα αρχαία χρόνια συνήθιζαν να βάζουν δηλητήριο στις άκρες των βελών τους. Αρχικά εγράφετο "FIOΣ" με το γράμμα "βαῦ" (η προφορά του έδινε ήχο ανάμεσα σε β και φ) ή αλλιώς "δίγαμμα" , καθώς ομοιάζει σε διπλό γάμμα.

Ο Ηράκλειτος μας δίνει την όμορφη φράση: "Τοῦ βιοῦ οὔνομα βίος, ἔργον δὲ θάνατος" : "του τόξου το όνομα είναι ζωή, το έργο του όμως είναι ο θάνατος" φανερώνοντάς μας με τον κάλλιστο τρόπο, ως συνήθιζε, την αρμονία και ενότητα των αντιθέτων...

                               

http://etymonellhnikhsglwsshs.blogspot.gr/2015/02/exit.html