Οἱ Ἕλληνες Φιλισταῖοι και το χρονικό μιας ανασκαφής

Ἡ επίσημος ἱστορία ἔχει «κρατήσει» μόνον ὅσα τὴν «βολεύουν» πρὸ κειμένου νὰ «στηρίζῃ» τὶς θεωρήσεις της, τὶς καταπατήσεις καὶ τὴν προσπάθεια μειώσεως ἢ καὶ ἐκμηδενήσεως, τῆς δικῆς μας προσφορᾶς στὸν παγκόσμιο πολιτισμό.  Ἔχει ἐπιλέξει (ἡ ἐπίσημος ἱστορία) νὰ προβάλλῃ μόνον ὅσα κι ὅσους τὴν ἐπιβεβαιώνουν. Ἔχει «δομήσει» θεωρίες, ὐποθέσεις καὶ βασίζεται κατὰ κύριον λόγο στὰ εὐχολόγια. 

Ἕνα ἁπλὸ παράδειγμα; Ἡκαταγωγὴ τοῦ ἀλφαβήτου…. Τρέχα καὶ γύρευε τὸ τὶ θὰ πιστέψουν οἱ λίγοι. Οἱ πολλοὶ τοὺς ἐνδιαφέρουν…. Διότι οἱ πολλοὶ, κατ’ αὐτοὺς ποὺ χρησιμοποιοῦν τὴν παραπληροφόρησι ὡς ἐργαλεῖον, πρέπει νὰ ἐλεγχθοῦν.

Φιλονόη.

ΦΙΛΙΣΤΑΙΟΙ : ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ AΝΑΣΚΑΦΕΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΙΓΑΙΑΚΗ/ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥΣ .

Σε αυτή τη φωτογραφία   την Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011, εθελοντές και αρχαιολόγοι  εργάζονται κατά τις ανασκαφές στο Τελ ελ- Σάφι, στο νότιο Ισραήλ. ( AP )

Τελ ελ – Safi, Ισραήλ ( AP ) -

Στα  ερείπια   μιας  αρχαίας μητρόπολης στο νότιο Ισραήλ, οι αρχαιολόγοι  συνθέτουν την ιστορία ενός λαού   που θυμόμαστε κυρίως ως τους “κακούς” της εβραϊκής Βίβλου.
Η πόλη της Γαθ, όπου οι ετήσιες ανασκαφές   ξεκίνησαν  αυτή την εβδομάδα, βοηθά   τους μελετητές  να   δώσουν  ένα  πιο διαφοροποιημένο πορτρέτο των Φιλισταίων, οι οποίοι εμφανίζονται στην βιβλική ιστορία ως   οι  αιώνιοι εχθροί των Ισραηλιτών.

Περίπου  τρεις χιλιάδες χρόνια πριν,  η Γαθ ήταν στα σύνορα μεταξύ των Φιλισταίων, οι οποίοι κατέλαβαν τη Μεσόγειακή  παράκτια πεδιάδα και των  Ισραηλιτών, που έλεγχαν τους λόφους της ενδοχώρας .  Ο πιο διάσημος κάτοικος της πόλης, σύμφωνα με το βιβλίο του Σαμουήλ, ήταν ο Γολιάθ – ο  γίγαντας πολεμιστής   που έπεσε απρόσμενα  από το νεαρό βοσκό Δαβίδ και σφεντόνα του.

Στη Γαθ, εγκαταστάθηκαν σε μια περιοχή που  κατοικείτο  από τους προϊστορικούς χρόνους.   Ανασκαφές όπως αυτή έχουν δείξει ότι αν και υιοθέτησαν  απόψεις της τοπικής κουλτούρας,  δεν ξέχασαν τις ρίζες τους. Ακόμα και πέντε αιώνες μετά την άφιξή τους για παράδειγμα, λάτρευαν ακόμα  θεούς  με ελληνικά ονόματα.

Οι Φιλισταίοι  ” είναι   οι  απόλυτο άλλοι” στη βιβλική ιστορία , είπε ο Aren Maeir του Πανεπιστημίου Bar-Ilan, ο   υπεύθυνος αρχαιολόγος  για την ανασκαφή.

Η τελευταία ανασκαφική περίοδος του καλοκαιριού ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα, με 100 εκσκαφείς από τον Καναδά, τη Νότια Κορέα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού, προσθέτοντας  νέα ευρήματα στον πλούτο των ευρημάτων  που βρέθηκαν στον χώρο από το έργο  του Maier που ξεκίνησε το 1996.

Σε μια τετράγωνη τρύπα, αρκετές  κανάτες  των Φιλισταίων , σχεδόν 3.000 ετών, ήταν ήδη ορατές όπως  έβγαιναν από το έδαφος. Ένα  ζωγραφισμένο  θραύσμα   που μόλις ανακάλυψαν είχε   σαν πλαίσιο κόκκινο της σκουριάς   και μια μαύρη σπείρα: μια κοινή διακόσμηση στην αρχαία ελληνική τέχνη και μια υπόδειξη για να προέλευση των Φιλισταίων   από  το Αιγαίο.
Οι Φιλισταίοι έφθασαν δια θαλάσσης από το χώρο της σύγχρονης Ελλάδας γύρω στο 1200 π.Χ Πήγαν  να  εγκατασταθούν  στα μεγάλα λιμάνια στην Ashkelon και Ashdod, τώρα πόλεις στο Ισραήλ, και στη Γάζα, τώρα μέρος του παλαιστινιακού εδάφους, γνωστής ως η Λωρίδα της Γάζας.

Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει ότι η διατροφή των Φιλισταίων βασιζόταν  σε μεγάλο βαθμό σε φακές ,μπιζέλια , χορταρικά,  βασική διατροφή του  Αιγαίου.  Αρχαία οστά που ήταν πεταμένα στο χώρο δείχνουν ότι έτρωγαν  τους χοίρους και τα σκυλιά, σε αντίθεση με τα γείτονες  Ισραηλίτες, οι οποίοι θεωρούν  τα ζώα αυτά ακάθαρτα – περιορισμοί που εξακολουθούν να υπάρχουν στο εβραϊκό διατροφικό νόμο.
Οι ανασκαφές  στη Γαθ έχουν αποκαλύψει επίσης ίχνη μιας καταστροφής της πόλης κατά τον 9ο αιώνα π.Χ., όπως  και  μια τάφρο και  ένα ανάχωμα  που  χτίστηκε γύρω από την πόλη από πολιορκητικό στρατό – ακόμα ορατά ως μια σκοτεινή γραμμή που διασχίζει το γύρω λόφους.
Η ισοπέδωση της Γαθ εκείνη την εποχή φαίνεται να είναι  το έργο του Aραμαίου βασιλιά Hazael στο 830 π.Χ., ένα περιστατικό που αναφέρεται στο βιβλίο των Βασιλέων.
Η σημασία  της Γαθ έγκειται στο  ότι η «υπέροχη ανασύνθεση  του υλικού πολιτισμού” που αποκαλύφθηκε  ρίχνει φως στο πώς οι Φιλισταίοι ζούσαν εκεί τον 10 ο και 9ο αιώνα π.Χ. , είπε ο Seymour Gitin, διευθυντής του WF  Ινστιτούτου Αρχαιολογικών Ερευνών  Ολμπράιτ στην Ιερουσαλήμ και ειδικός σε θέματα των Φιλισταίων.
Αυτό περιλαμβάνει την εποχή της βασιλείας  της  Ιερουσαλήμ από τον Δαβίδ και τον Σολομώντα, αν ένα τέτοιο βασίλειο  πράγματι υπήρχε, όπως περιγράφεται στη Βίβλο.  Άλλες  τοποθεσίες των Φιλισταίων  παρείχαν  σημαντικές  πληροφορίες  στους αρχαιολόγους  σχετικά με προηγούμενες και μεταγενέστερες   χρονικές περιόδους , αλλά όχι πολλές  γι’αυτή την περίοδο-κλειδί.
Η “Γαθ καλύπτει ένα πολύ σημαντικό κενό στην κατανόηση της ιστορίας  των  Φιλισταίων ,”   είπε ο Gitin.
Το 604 π.Χ, ο Ναβουχοδονόσορ της Βαβυλώνας εισβάλλει και   καταστρέφει εντελώς τις πόλεις των Φιλισταίων .  Δεν υπάρχει  κανένα  απομεινάρι από αυτές  έκτοτε .

Σταυροφόροι που φθάνουν από την Ευρώπη το 1099 έχτισαν ένα φρούριο πάνω στα ερείπια της Γαθ, και αργότερα η περιοχή  φιλοξένησε ένα   αραβικό χωριό, το Tel el-Σάφι, το οποίο εκκενώθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου γύρω από τη δημιουργία του Ισραήλ το 1948.  Η   Γαθ σήμερα είναι  εθνικό πάρκο.

Μια ισραηλινή πόλη  που  ιδρύθηκε το 1955 αρκετά μίλια προς το νότο, η  Kiryat Gat, πήρε το όνομά Γαθ βασιζόμενη σε μια εσφαλμένη  ταυτοποίηση  διαφορετικών ερειπίων  από  την πραγματική πόλη των  Φιλισταίων .

Η μνήμη των Φιλισταίων – μια μονόπλευρη εκδοχή της  – διασώθηκε στην εβραϊκή Βίβλο.

Είναι γνωστή η ιστορία του  Σαμψών, ο οποίος παντρεύτηκε μια Φιλισταία , συγκρούστηκε  μαζί τους  κατ ‘επανάληψη  μέχρι που σύρθηκε  μετά από προδοσία τυφλός  και δέσμιος  στο ναό τους στη Γάζα.  Εκεί,όπως  λέει  η ιστορία , έσπασε τα δεσμά του  και γκρέμισε τους  δύο πυλώνες στήριξης, φέρνοντας το ναό κάτω και σκοτώνοντας μέσα σε αυτό  όλους, συμπεριλαμβανομένου του ιδίου.

Ενα ενδιαφέρον εύρημα στην  Γαθ είναι τα ερείπια ενός μεγάλου οικοδομήματος , πιθανόν κάποιου ναού, με δύο πυλώνες. Ο  Maeir πρότεινε ότι αυτό μπορεί να ήταν ένα γνωστό σχεδιαστικό στοιχείο στην αρχιτεκτονική του ναού των Φιλισταίων  όταν γράφτηκε στην ιστορία του Σαμψών.

Ανασκαφείς στη Γαθ έχουν επίσης  βει θραύσματα   με  ονόματα παρόμοια με αυτό  του Γολιάθ – ένα  Ινδο-ευρωπαϊκό όνομα, όχι σημιτικό ,από τα είδη που θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιηθεί από τις τοπικούς  Χαναναίους  ή Ισραηλίτες.  Αυτά τα ευρήματα δείχνουν οι Φιλισταίοι πράγματι χρησιμοποιούσαν παρόμοια ονόματα , μια λεπτομέρεια από την οποία επίσης μπορεί να εξαχθεί μια ακριβής εικόνα της κοινωνίας τους.

Οπως είπε ο Maier ,τα ευρήματα στην περιοχή υποστηρίζουν την ιδέα ότι η ιστορία του Γολιάθ αντικατοπτρίζει πιστά κάτι από την γεωπολιτική πραγματικότητα της περιόδου ,δηλ. τη συχνά βίαιη αλληλεπίδραση των ισχυρών Φιλισταίων της Γαθ με τους βασιλείς της Ιερουσαλήμ στην παραμεθόρια ζώνη μεταξύ τους.
“Αυτό δεν σημαίνει ότι θα βρούμε μια μέρα  ένα κρανίο με τρύπα στο κεφάλι του από την πέτρα που ο Δαυίδ  εκσφενδόνισε  ,αλλά  το γεγονός αυτό αντανακλά ένα πολιτιστικό περιβάλλον που ήταν πραγματικό  εκείνη την εποχή.” (Ἐλεύθερος Ἐρευνητής)

http://filonoi.gr/2011/09/25/eellhnes/