Μικρά Ασία : Σίλλυον Παμφυλίας

Το Σίλλυον ήταν αρχαία πόλη της Παμφυλίας. Έχει ταυτιστεί με τα ερείπια ενός οικισμού κοντά στο σύγχρονο χωριό Asar Köyü, περίπου 12 χλμ. ανατολικά-βορειοανατολικά της Πέργης. Η ταύτιση αυτή επιβεβαιώνει και την πληροφορία του Στράβωνα ότι το Σίλλυον βρισκόταν μεταξύ Πέργης και Ασπένδου. Η επικρατέστερη ονομασία της πόλης, όπως αυτή δηλώνεται στις αυτοκρατορικές κοπές της είναι «Σίλλυον», ενώ παραδίδονται από τις πηγές και οι συγγενικοί τύποι Σύλλειον και Σίλουον.
Η πρωιμότατη ιστορία του Σιλλύου ανάγεται στη σφαίρα του μύθου. Σύμφωνα με την παράδοση, στα πλαίσια των μεταναστεύσεων που ακολούθησαν τον Τρωικό πόλεμο, οι μάντεις Μόψος(Μία βάση αγάλματος με το όνομα του Μόψου επιβεβαιώνει τη σπουδαιότητα του ήρωα για το Σίλλυον), Κάλχας και Αμφίλοχος έφθασαν στην Παμφυλία. Εκεί ίδρυσαν το Σίλλυον, καθώς και άλλες νέες πόλεις όπως οι Ολβία, Μάγυδος, Πέργη, Άσπενδος και Σίδη.

Η παλαιότερη ιστορική μνεία του Σιλλύου απαντά στον Ψευδο-Σκυλάξ γεωγράφο των μέσων του 4ου αι. π.Χ. Η πόλη εμφανίζεται πρώτη φορά στο προσκήνιο στα χρόνια του Αλεξάνδρου, εποχή που ολόκληρη η περιοχή της Παμφυλίας τελούσε ακόμη υπό περσικό έλεγχο. Οι προσπάθειες του Μακεδόνα γύρω στο 334/333 π.Χ. να παγιώσει τον έλεγχό του εκεί, καθώς και στη γειτονική Πισιδία, δεν είχαν πάντοτε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ο ιστορικός Αρριανός, που παραδίδει τα γεγονότα, αναφέρει ότι η άμυνα του Σιλλύου στηριζόταν σε «βαρβάρους» αυτόχθονες κατοίκους και σε ξένους μισθοφόρους. Ο Aλέξανδρος, όταν αντιλήφθηκε ότι δε θα κατάφερνε να υποτάξει την πόλη με σύντομη έφοδο, όπως ήλπιζε αρχικά, προτίμησε να μην εμπλακεί σε χρονοβόρα πολιορκία και να στραφεί εναντίον της Ασπένδου, που αποτελούσε πιο εύκολο στόχο. Έτσι, το Σίλλυον μαζί με τη γειτονική Τερμησσό της Πισιδίας έμειναν στην ιστορία ως οι μοναδικές πόλεις στη νότια αυτή περιοχή της Ασίας που κατάφεραν να αντισταθούν με επιτυχία στα μακεδονικά στρατεύματα.Είναι ενδιαφέρον ότι η αποτυχημένη προσπάθεια του Αλεξάνδρου να καταλάβει την πόλη επιβεβαιώνει ότι την περίοδο εκείνη κατοικούνταν μόνο η ακρόπολη. 

Τμήμα των ισχυρών οχυρώσεων της Ακρόπολης 

Χωρίς αμφιβολία, οι οχυρώσεις στην κάτω πόλη είναι μεταγενέστερες, αφού δε θα μπορούσαν να αντέξουν  τέτοια επίθεση.
Μετά την περιπέτεια αυτή, η πόλη αναφέρεται σποραδικά από αρχαίους και μεταγενέστερους γεωγράφους.
Η έλλειψη στοιχείων σχετικά με την πολιτειακή και κοινωνική οργάνωση του Σιλλύου καθιστά αναπόφευκτη την εξαγωγή συμπερασμάτων από έμμεσα σχετιζόμενες πληροφορίες για γειτονικές πόλεις, αλλά και από τα νομίσματα. Πιθανότατα η πόλη θα εντάχθηκε στη σφαίρα επιρροής των Σελευκιδών, ακολουθώντας τη μοίρα και των υπόλοιπων μεγάλων πόλεων της Παμφυλίας. Επιπλέον, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το Σίλλυον διατηρούσε μεγάλο βαθμό αυτονομίας τουλάχιστον κατά το 2ο αι. π.Χ., εποχή που –όχι τυχαία– έκοβε δικό του νόμισμα. Η χρήση μάλιστα επιγραφών σε παμφυλική διάλεκτο στις πρώιμες αυτές κοπές υποδηλώνει την κυριαρχία του ιδιώματος αυτού τουλάχιστον στην Ελληνιστική περίοδο. Οι πηγές σιωπούν για την κατάσταση κατά τον 1ο αι. π.Χ., εποχή όπου εκδηλώθηκαν και σταδιακά παγιώθηκαν τα συμφέροντα της Ρώμης στην περιοχή. Στις κοπές της Αυτοκρατορικής περιόδου το Σίλλυον διακηρύσσει ότι ήταν πόλη ανεξάρτητη, φίλη και σύμμαχος της Ρώμης.
Ιδιαίτερης μνείας χρήζει μια εξέχουσα κάτοικος του Σιλλύου, η Μηνοδώρα, κόρη του Μεγακλή, που έζησε κατά την Ύστερη Αρχαιότητα. Οι σωζόμενες επιγραφές όχι μόνο βγάζουν από την αφάνεια τη Μηνοδώρα, αλλά ανασυνθέτουν λεπτομερώς και την έντονη δημόσια δράση της. Είναι ενδιαφέρον ότι η γυναίκα αυτή απολάμβανε σημαντικών τίτλων και τιμών κατά τη διάρκεια της ζωής της, ενώ προέβη και σε ευεργεσίες προς τη γενέτειρα πόλη της. Δώρισε αρχικά εκ μέρους του γιου της 300.000 δηνάρια για τα άπορα παιδιά του Σιλλύου, ενώ με άλλη δωρεά συνέβαλε στην οικοδόμηση ενός ναού αφιερωμένου στην Τύχη.
Οικιστική οργάνωση του αρχαίου οικισμού
Τα ερείπια του Σιλλύου είναι εντυπωσιακά. Η αρχαία πόλη, κτισμένη σε λόφο ύψους περ. 210 μ., βρίσκεται ακόμα και σήμερα σε σχετική απομόνωση. Αυτός ίσως είναι και ο κύριος λόγος που δεν έχει ακόμη διερευνηθεί συστηματικά.

Αρχικά φαίνεται πως ο χώρος κατοίκησης περιοριζόταν στην ακρόπολη, στην επίπεδη κορυφή του λόφου. Η θέση της πόλης ήταν φύσει οχυρή και ως εκ τούτου ήταν απαραίτητο να οχυρωθεί μόνο η δυτική πλευρά. Έτσι, το πρώτο τείχος της πόλης που κατασκευάστηκε κατά την Ελληνιστική περίοδο (τέλη 2ου-αρχές 1ου αι. π.Χ.) περιέκλειε μόνο τον αρχικό πυρήνα της. Η διάταξή του μάλιστα παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με την οχύρωση της γειτονικής Πεδνηλισσού.

Αμυντικός πύργος που διατηρείται σε καλή κατάσταση 

Με την πάροδο του χρόνου ο οικισμός άρχισε να επεκτείνεται προς τα νοτιοδυτικά, εν μέρει και λόγω της ανάγκης των κατοίκων να βρίσκονται κοντά στα κτήματά τους στην πεδιάδα. Κατά την Αυτοκρατορική περίοδο η περιοχή αυτή ενισχύθηκε με νέα οχύρωση. Εκεί σώζεται άθικτος και ένας διώροφος αμυντικός πύργος, που διέθετε 6 παράθυρα. Το νεότερο αυτό τείχος δεν είναι αρκετά ισχυρό και σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσε να αντέξει σε μια ενδεχόμενη επίθεση με πολιορκητικές μηχανές. Αυτό το στοιχείο υποδηλώνει την ύπαρξη ειρηνικών συνθηκών διαβίωσης στα χρόνια αυτά, ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί και η πιθανότητα ενός περιορισμού από τις ρωμαϊκές Αρχές, που απαγόρευε την κατασκευή ισχυρών τειχών στις πόλεις της περιοχής. Είναι ενδεικτικό ότι παρόμοια εικόνα επιβεβαιώνεται και για τη γειτονική Πεδνηλισσό.
                         Η πύλη της πόλης 

Η είσοδος στην πόλη γινόταν από την κύρια πύλη, στο χαμηλότερο τμήμα του οικισμού.
Η πύλη αυτή ήταν μνημειώδης, ανάλογη με εκείνες της Πέργης και της Σίδης. Μία ανηφορική ράμπα που προστατευόταν από έναν εξαιρετικής κατασκευής τοίχο στα δυτικά οδηγούσε στην ακρόπολη, όπου βρίσκονταν συγκεντρωμένα όλα τα δημόσια οικοδομήματα. Μεταξύ αυτών, το θέατρο της πόλης σώζεται σήμερα σε κακή κατάσταση, όπως και ένα Ωδείο. 

Τα ερείπια του αρχαίου Θεάτρου

Στο ίδιο ύψωμα, στα ανατολικά, εκτεινόταν μία οικιστική ζώνη πάνω σε διαδοχικά άνδηρα που συνδέονταν με σκαλοπάτια λαξευμένα στο βράχο. Τα ερείπια των σπιτιών αυτών είναι εντυπωσιακά και η χρήση του διαθέσιμου χώρου ιδιαίτερα επιτυχής. Κάποια δωμάτια μάλιστα είχαν λαξευτεί στο φυσικό βράχο. Κοντά στην περιοχή αυτή βρίσκονται και τα ερείπια ενός αταύτιστου ελληνιστικού ναού.
Το διοικητικό κέντρο της πόλης πρέπει να βρισκόταν στην περιοχή βόρεια από το θέατρο, αφού εκεί σώζονται ερείπια που ανήκουν χωρίς αμφιβολία σε δημόσια οικοδομήματα. Ιδιαίτερα επιβλητικό είναι ένα μεγάλο κτήριο της Βυζαντινής περιόδου με άγνωστη χρήση. Άξια λόγου είναι και δύο ελληνιστικά κτήρια. Το ένα από αυτά σώζεται σε ύψος 6 μ. και διαθέτει 10 παράθυρα. Το μικρότερο χαρακτηρίζεται από την περίτεχνη διακόσμηση στην είσοδο και κυρίως από την επιγραφή που είναι λαξευμένη στη μία από τις παραστάδες της θύρας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο γνωστό κείμενο σε παμφυλική διάλεκτο, που χρονολογείται γύρω στο 200 π.Χ. Τέλος, μεταξύ των ερειπίων στην κορυφή του λόφου, αξίζει να αναφερθούν ένας μικρός ναός, μία δεξαμενή και ένας πύργος με κυκλική κάτοψη.


Στο κάτω τμήμα της πόλης βρίσκεται ένα μεγάλο οικοδόμημα που έχει ταυτιστεί με ανάκτορο, ενώ κοντά στην κεντρική πύλη σώζονται τα ερείπια του σταδίου. Η νεκρόπολη του Σιλλύου ήταν σε χρήση από τον 3ο αι. π.Χ. μέχρι τον 6ο αι. μ.Χ. Εκτεινόταν κυρίως στα δυτικά της πόλης. Τα σωζόμενα ταφικά μνημεία είναι ως επί το πλείστον απλά, χωρίς κάποια αξιοσημείωτη κατασκευαστική ιδιαιτερότητα.

ΠΗΓΗ : http://asiaminor.ehw.gr

Φωτογραφίες :
https://www.tripadvisor.com
https://en.wikipedia.org
https://www.panoramio.com/

Δείτε επίσης :
Μικρά Ασία :Η Αρχαία Άσσος της Τρωάδος

Μικρά Ασία : Αρχαία Λάμψακος


Μικρά Ασία : Aρχαία Άβυδος. 

Μικρά Ασία : Αλεξάνδρεια Τρωάδος

Μικρά Ασία : Δωριέων Εξάπολις - Κνίδος Καρίας

Μικρά Ασία: Αρχαία Άντανδρος της Τρωάδος

Μικρά Ασία : Φώκαια Ιωνίας

Μικρά Ασία : Αρχαία Σμύρνη Ιωνίας.

Μικρά Ασία : Ερυθρές Ιωνίας.

Μικρά Ασία :Κλαζομενές Ιωνίας

Μικρά Ασία : Τέως Ιωνίας.

Μικρά Ασία : Κολοφώνα Ιωνίας

Μικρά Ασία : Νότιον Ιωνίας

Μικρά Ασία : To Ιερό του Απόλλωνα στην Κλάρο

Μικρά Ασία :Λέβεδος Ιωνίας

Μικρά Ασία : 'Εφεσος Ιωνίας

Μικρά Ασία : Το ιερό της Αρτέμιδος στην Έφεσο

Μικρά Ασία : Πριήνη Ιωνίας

Μικρά Ασία : Μίλητος Ιωνίας

Μικρά Ασία : Το Ιερό του Απόλλων στα Δίδυμα

Μικρά Ασία : Mητρόπολις Ιωνίας

Μικρά Ασία : Αλικαρνασσός Καρίας

Μικρά Ασία : Ιασός Καρίας

Μικρά Ασία : Ηράκλεια Λάτμου Καρίας

Μικρά Ασία : Κύμη Αιολίδος 

Μικρά Ασία : Κύζικος Μυσίας 

Μικρά Ασία : Πέργαμος Μυσίας 

Μικρά Ασιά : Χαλκηδών Βιθυνίας 

Μικρά Ασία : Νίκαια Βιθυνίας 

Μικρά Ασία : Μαγνησία του Μαίανδρου 

Μικρά ασία : Σινώπη Πόντου 

Μικρά Ασία : Τραπεζούντα Πόντου

Μικρά Ασία : Αμισός Πόντου  

Μικρά Ασία : Σίδη Παμφυλίας

Μικρά Ασία : Πέργη Παμφυλίας