«ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΞΑΚΟΥΣΤΗ, ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Η ΧΩΡΑ» ΚΑΙ «ΣΑΡΑΝΤΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΒΑΔΕΙΑ». ΔΥΟ ΑYΘΕΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 1821 ΚΑΙ ΤΟ 1912.

ΞΕΣΗΚΩΘΗΚΑΝ  ΟΛΟΙ  ΟΙ  ΒΡΩΜΕΡΟΙ  ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ  ΠΡΟΔΟΤΕΣ  ΤΟΥ  ΣΟΡΟΣ  ΕΝΑΝΤΙΟΝ  ΕΝΟΣ  ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ  ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ.
ΤΟ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ Γ. ΔΡΟΣΙΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» 1896,  ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΕΝΕΠΝΕΥΣΕ ΤΟΝ ΣΤΙΧΟΥΡΓΟ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΞΑΚΟΥΣΤΗ».





 

ΕΝΑ  ΑΝΤΙΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ  ΑΡΘΡΟ  ΤΗΣ  «ΑΥΓΗΣ»,  ΤΗΣ  ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ  ΤΟΥ  ΠΡΟΔΟΤΗ.  3 Φεβρουαρίου 2019,  Της Μαρίκας Ρόμπου - Λεβί-δη.   Η Μαρίκα Ρόμπου - Λεβί-δη  αυτοπροσδιορίζεται  ως "κοινωνική ανθρωπολόγος".

ΣΤΟ ΕΔΙΜΒΟΥΡΓΟ ΤΗΣ ΣΚΩΤΙΑΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ. ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΟΧΙ.

Οι στίχοι του τραγουδιού σήμερα έχουν ως εξής:

Μακεδονία ξακουστή του Αλεξάνδρου η χώρα

που έδιωξες τους βάρβαρους κι ελεύθερη είσαι τώρα.

Είσαι και θα ’σαι ελληνική Ελλήνων το καμάρι

κι εμείς θα σ’ αντικρίζουμε περήφανα και πάλι.

Οι Μακεδόνες δεν μπορούν να ζούνε σκλαβωμένοι

όλα και αν τα χάσουνε η λευτεριά τους μένει.

Μορφολογικά ακολουθούν τη δομή του δεκαπεντασύλλαβου, με ρίμα που χρησιμοποιείται εκτενώς στο δημοτικό τραγούδι. Όμως περιλαμβάνουν όρους που είναι ξένοι προς τα τοπικά λεξιλόγια και το περιεχόμενο των δημοτικών τραγουδιών. Προδίδουν επέμβαση από τα έξω και επιχειρούν αυθαίρετη σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν κάνοντας συγκεκριμένη χρήση -ή κατάχρηση- της Ιστορίας. Αναφέρονται σε α-χρονικές εδαφικές διεκδικήσεις και επικαλούνται ένα εθνικό μέλλον που δεν θα επιτρέψει επιβουλές από δυνητικούς εχθρούς. Υμνούν την εξώθηση αρχέγονων εχθρών, τους οποίους, προκειμένου να τους αντιπαραβάλλουν με τους «πολιτισμένους» και «γενναίους» απογόνους του Αλεξάνδρου αποκαλούν «βάρβαρους». Συνοπτικά, επικαλούνται μια φαντασιακή -και όχι φανταστική- ελληνικότητα, εγγενή στη μακεδονική γη και έναν εξίσου φαντασιακό και εγγενή εθνικό χαρακτήρα των Μακεδόνων που είναι θεμελιωμένος στην έννοια της ελευθερίας.

Στη σημερινή εκδοχή, ο όρος «βάρβαροι», που εμφανίζεται στον δεύτερο στίχο, έχει αντικαταστήσει τον όρο «Βούλγαροι» που απαντά σε παλιότερες εκδοχές του τραγουδιού. Δηλαδή, μια λιγότερο κατηγορηματική περίφραση έχει υιοθετηθεί για τον προσδιορισμό πληθυσμού που στη νεότερη εποχή έχει αποτελέσει τον από «Βορρά κίνδυνο». Αντίστοιχα, έχει αντικαταστήσει τον όρο «τύραννος» που αναφέρεται στο εμβατήριο που έχει επιλέξει το Γενικό Επιτελείο Στρατού. Η σημερινή εκδοχή, που προφανώς θεωρείται πολιτικά ορθότερη από τις προηγούμενες, χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά -τουλάχιστον εκτός στρατεύματος. Η αρχική επιτελείται περιστασιακά σε άτυπες εκδηλώσεις. Στο παρελθόν ο όρος «Βούλγαροι» είχε χρησιμοποιηθεί στον επίσημο και ανεπίσημο λόγο για τον χαρακτηρισμό των «ντόπιων» κατοίκων της Μακεδονίας αλλά και υβριστικά για όλους τους βορειοελλαδίτες. Επομένως, είχε συμπυκνώσει συνδηλώσεις αμφισβήτησης της εθνικοφροσύνης μιας συγκεκριμένης κατηγορίας Ελλήνων πολιτών. Σήμερα, που το τραγούδι αποτελεί μέρος του ρεπερτορίου όλων των πληθυσμιακών ομάδων που κατοικούν στη Μακεδονία, η αντικατάσταση του όρου «Βούλγαροι» με τον όρο «βάρβαροι» αποκτά πρόσθετο νόημα.

Τα πέραν του στίχου στοιχεία, δηλαδή η μουσική και το βήμα, αποκλίνουν εξίσου από τις νόρμες των παραδοσιακών πρακτικών. Σύμφωνα με δεδομένα που προέκυψαν από προσωπική εθνογραφική έρευνα στην ανατολική Μακεδονία, η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή παλιότερης που είχαν οι ντόπιοι έλληνες  κάτοικοι κοινότητας της περιοχής της Δράμας. Η διασκευή δεν έγινε τοπικά, αλλά σε κάποιο κέντρο· στη συνέχεια επανεισάχθηκε στην περιοχή μέσα από το σύστημα εκπαίδευσης. Μέχρι το 1950-1960, οι γηραιότεροι ντόπιοι, που μιλούσαν μόνο τη δική τους γλώσσα, δεν γνώριζαν το τραγούδι και δεν χόρευαν τον χορό. Τα σημερινά βήματα είναι επίσης αποτέλεσμα επέμβασης από τα έξω. Οι μαρτυρίες αναφέρουν ότι τα «έβαλε» ένας δάσκαλος του Δημοτικού σχολείου αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος και δίδαξε τον χορό τοπικά. Αντίστοιχη πληροφορία προκύπτει και από έρευνα που είχε πραγματοποιήσει στην περιοχή των Σερρών το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα τη δεκαετία του 1970. Ωστόσο, οι δάσκαλοι αυτοί δεν ταυτοποιήθηκαν ποτέ από τους πληροφορητές των δύο ερευνών. Έτσι, δεν γνωρίζουμε αν πρόκειται για πραγματικά πρόσωπα και αν αυτά προέρχονταν από τη Μακεδονία ή άλλες περιοχές της χώρας. Μολονότι υπάρχουν μαρτυρίες και στοιχεία που επιβεβαιώνουν την παρουσία στη Μακεδονία εκπαιδευτικών που προέρχονταν από νοτιότερες περιοχές ή νησιά, είναι πιθανό, στην αντίληψη των ντόπιων, οι δάσκαλοι να λειτουργούν σαν μετωνυμία του εθνικού εκπαιδευτικού θεσμού. Η ανθρωπολόγος Αναστασία Καρακασίδου  και ο ιστορικός Τάσος Κωστόπουλος  επικυρώνουν αυτή την υπόθεση εργασίας, σημειώνοντας ότι τη δεκαετία του 1950 το υπό συζήτηση μουσικό και χορευτικό σύνολο διδασκόταν σε σχολεία πολλών περιοχών της χώρας και ότι, μέσα από την εκπαίδευση, εντάχθηκε στο ρεπερτόριο εθνικών χορών και συνδέθηκε άρρηκτα με τον εορτασμό των εθνικών επετείων.

Τα εθνογραφικά στοιχεία δεν επαρκούν για να προσδιορίσουμε με ακρίβεια πότε, πού και από ποιον επινοήθηκε η "Μακεδονία ξακουστή". Ούτε για να εκτιμήσουμε πόσο ρεαλιστική είναι η αναγωγή της επινόησης των βημάτων στους ανώνυμους εκπαιδευτικούς. Τέλος, δεν έχουμε αρκετές πληροφορίες για το πώς ακριβώς διείσδυσε το τραγούδι στο εκπαιδευτικό σύστημα. Για παράδειγμα, δεν συμπεριλαμβάνεται στο θεμελιώδες έργο του χοροδιδάσκαλου Χαράλαμπου Σακελλαρίου "Ελληνικοί χοροί" που κυκλοφόρησε το 1940 και αποτέλεσε πρότυπο εγχειρίδιο διδασκαλίας στις Γυμναστικές Ακαδημίες, στο Λύκειο των Ελληνίδων και σε άλλους φορείς. Όμως, διαθέτουμε ένα σημαντικό σχόλιο του μουσικολόγου Μάρκου Δραγούμη που είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό.

Αυτό αναφέρει ότι η συγκεκριμένη μελωδία, που απαντά και σε άλλους λαούς, συνδέεται με τη σεφαραδίτικη κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Ο Δραγούμης παραπέμπει σε κασέτα που κυκλοφόρησε στη Μαδρίτη το 1992, η οποία περιλαμβάνει μελωδία που δημιουργήθηκε το 1873 για τα εγκαίνια του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης (Schola de la Alianza) και είναι μουσικολογικά συγγενής με τη μελωδία του "Μακεδονία ξακουστή". Πιθανολογεί ότι είτε δημιουργήθηκε για τα σχολικά εγκαίνια και ύστερα ταξίδεψε αλλού, είτε φτιάχτηκε γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα από δυτικό συνθέτη για κάποιον Οθωμανό σουλτάνο και ύστερα χρησιμοποιήθηκε από το εβραϊκό σχολείο όπως και από άλλες εβραϊκές κοινότητες. Παραθέτει τις παρτιτούρες των δύο εκδοχών, σημειώνοντας ότι «τριάντα χρόνια αργότερα, αυτή η μελωδία επαναπροσαρμόστηκε σε ελληνικό πατριωτικό κείμενο που παρακινεί τους Έλληνες να πολεμήσουν ενάντια στους εχθρούς της Μακεδονίας».

Η προσέγγισή του δείχνει ότι μια μελωδία που (πρωτ)ακούστηκε στην πολυ-εθνοτική Θεσσαλονίκη του 1870 επικράτησε σταδιακά και παρείχε το βασικό υλικό για τη διαμόρφωση ενός μουσικού, στιχουργικού και χορευτικού συνόλου που αντιμετωπίστηκε “από τα πάνω” σαν υποσχόμενο σύμβολο της φαντασιακής μακεδονικότητας και ελληνικότητας. Άλλωστε, μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, η αλληλεπίδραση των διαφορετικών εθνοτικών ομάδων που κατοικούσαν στη Θεσσαλονίκη ήταν έντονη και οι ξεχωριστές μουσικές παραδόσεις είχαν δεχτεί επιρροές τουλάχιστον από την τουρκική και ρουμανική δημοτική μουσική.

Αντίστοιχο προβληματισμό αναδεικνύει και συζήτηση με αντικείμενο τη σχέση της αρχικής μελωδίας με άλλες που έχουν προέλευση την Τουρκία, την (Π)ΓΔΜ (πλέον Βόρεια Μακεδονία), την Αλβανία, τη Βοσνία, τη Σερβία και τη Βουλγαρίαv καθώς και με εβραϊκό ψαλμό που πιθανόν να βρίσκεται στη βάση της σύνθεσης του 1873. Μια ενδελεχής μουσικολογική μελέτη όλων των παραπάνω στοιχείων θα ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτική.

Σήμερα, παρ’ όλο που όλες οι κοινότητες στη Μακεδονία περιλαμβάνουν το τραγούδι στις «δικές τους» πρακτικές, δεν το χρησιμοποιούν σε γάμους και άλλες περιστάσεις του κύκλου της ζωής και του χρόνου. Δεν το θεωρούν λειτουργικά δεμένο με τη ζωή και την αναπαραγωγή της κοινότητας. Όμως, δίνοντάς του κεντρική θέση στο τοπικό ρεπερτόριο, αναγνωρίζουν χωρίς όρους τη φαντασιακή μακεδονικότητα και ελληνικότητα που το συνοδεύει. Όσοι αποδέχονται ότι οι στίχοι και το βήμα είναι προϊόν επινόησης συχνά επισημαίνουν την εντοπιότητα της μελωδίας. Με τον τρόπο αυτό επιθυμούν να τεκμηριώσουν ότι το συγκεκριμένο σύμβολο ελληνικότητας έχει ρίζες στη δική τους κοινότητα και τη δική τους εθνοτική κατηγορία. Αυτή η πρόσληψη της εντοπιότητας της μουσικής μπορεί να υποδηλώνει είτε ικανοποίηση για τη δυνατότητα που έχει το τοπικό να επηρεάζει το εθνικό είτε δυσαρέσκεια για τον αυθαίρετο μετασχηματισμό του τοπικού. Ωστόσο, η σημερινή πραγματικότητα δείχνει ότι ένα σύμβολο που προωθήθηκε “από τα πάνω” στο πλαίσιο της εδραίωσης της καταστατικής ελληνικότητας της Μακεδονίας έχει γίνει ευρέως αποδεκτό ως αντιπροσωπευτικό στοιχείο μιας φαντασιακής ταυτότητας.

Η ομογένεια της Βοστώνης και τα τηλεοπτικά κανάλια έκαναν σαφές ότι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο -που έδωσε για χρόνια έναν άλλο, δικό του, αγώνα αυτοπροσδιορισμού- είναι και αυτός ένα σύμβολο της ίδιας ταυτότητας. Ναι, αλλά όχι επειδή τώρα έγινε «ξακουστός». Επειδή το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό είναι αναφαίρετο. Για αυτόν τον λόγο δεν δικαιούνται και όσοι προσλαμβάνουν τη Μακεδονία ως «ξακουστή» να αρνούνται στους πολίτες της όμορης (Π)ΓΔΜ (και πλέον Βόρειας Μακεδονίας) να προσδιορίζονται όπως εκείνοι κρίνουν.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:  κατά  την  κομμουνίστρια  Λεβί-δη,  για  την μουσική  για  το  ελληνικό  τραγούδι  "Μακεδονία  ξακουστή"  "τα εθνογραφικά στοιχεία δεν επαρκούν για να προσδιορίσουμε με ακρίβεια πότε, πού και από ποιον επινοήθηκε η "Μακεδονία ξακουστή".  
Σύμφωνα  με  την  δική  της  εκδοχή  "η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή παλιότερης που είχαν οι ντόπιοι έλληνες  κάτοικοι κοινότητας της περιοχής της Δράμας".  Κατά τον  Μάρκο  Δραγούμη  η συγκεκριμένη μελωδία, απαντά και σε άλλους λαούς.  
Μπορεί  να  "φτιάχτηκε γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα από δυτικό συνθέτη για κάποιον Οθωμανό σουλτάνο".  
Μπορεί  να  "περιλαμβάνει μελωδία που δημιουργήθηκε το 1873 για τα εγκαίνια του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης (Schola de la Alianza)".

ΞΕΣΗΚΩΘΗΚΑΝ  ΟΛΟΙ  ΟΙ  ΒΡΩΜΕΡΟΙ  ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ  ΠΡΟΔΟΤΕΣ  ΤΟΥ  ΣΟΡΟΣ  ΕΝΑΝΤΙΟΝ  ΕΝΟΣ  ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ  ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ.

Ύβρις προς τον ύμνο «Μακεδονία Ξακουστή» διέπραξε η κομμουνίστρια  βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Φ. Βάκι στην Κέρκυρα με ανάρτησή της στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook.

Λέει μάλιστα πως αποτελείται από «κακότεχνους στίχους πατριδοκαπηλείας»
Προφανώς στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν ενοχληθεί πάρα πολύ με το πατριωτικό αυτό εμβατήριο, το οποίο το έφερε στις καρδιές των Ελλήνων ο καταδρομέας Ε.Μπούχλης με το γνωστό βίντεο της πτώσης του με αλεξίπτωτο.
Συγκεκριμένα η  κομμουνίστρια Βάκι τόνισε τα εξής:
«Οι «υπερπατριώτες» που άδουν το «Μακεδονία ξακουστή» στις παρελάσεις και στα συλλαλητήρια στα οποία κάποιοι εξ αυτών βεβήλωναν μνημεία του Ολοκαυτώματος, καλό θα ήταν να γνωρίζουν ότι το εν λόγω άσμα είναι παλιό σεφαραδίτικο τραγούδι που δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης το 1873.
Κρίμα που μια παλιά σεφαραδίτικη μελωδία έντυσε κακότεχνους στίχους και κατέστη σύμβολο σύγχρονης πατριδοκαπηλείας που ενθαρρύνει εθνικιστικές κραυγές.
Κρίμα που παιάνιζαν στην χθεσινή παρέλαση στην Κέρκυρα το εν λόγω άσμα, οι δύο Φιλαρμονικές με πλούσια και μακρά ιστορία. Ακούσαμε λοιπόν και στην Κέρκυρα το «Μακεδονία ξακουστή», στην κάτω πλατεία, εκεί που κάποιον Ιούλιο του μακρινού 1797 φυτεύανε το δέντρο της ελευθερίας, στολισμένο με τρεις κορδέλες στα χρώματα της Γαλλικής Επανάστασης και κάποια χρόνια αργότερα, μερικά μέτρα πιο πάνω, στην Ιόνιο Ακαδημία θα δίδασκε ο Κάλβος Διαφωτισμό.
Ελπίζω να μην ακούσουμε οσονούπω ότι και ο Ρήγας Φεραίος ήταν εθνομηδενιστής και άπατρις».

Η απάντηση του Προέδρου του Δ.Σ. της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος»

Δεν άργησε ωστόσο, να έρθει η απάντηση του Προέδρου της «Μάντζαρος» Ιωάννη Τριβυζά, στον προσωπικό του λογαριασμό σε κοινωνικό δίκτυο.
Η απάντηση είναι η εξής: «Σχετικά με την ανάρτηση της βουλευτού του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ κας Φωτεινής Βάκη. Χθες στην παρέλαση για την 25η Μαρτίου στην Κέρκυρα αντηχούσε από άκρη εις άκρη από τις δύο παλαιότερες Φιλαρμονικές της Κέρκυρας η Μελωδία «Μακεδονία Ξακουστή» Φαίνεται ότι αυτό, αδικαιολόγητα, κατά την γνώμη μου ενόχλησε την βουλευτή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α κα Φωτεινή Βάκη.
Αυτό το τραγούδι αποτελεί, εδώ και πάρα πολλά χρόνια τον «ύμνο» της Μακεδονίας, στο άκουσμα του έχουμε παρελάσει πολλές φορές στα μαθητικά και στρατιωτικά μας χρόνια, τότε βέβαια υπήρχε μία Μακεδονία ως εθνολογική οντότητα και σήμερα όμως, ακούγεται παντού στην Ελλάδα, τις 25 Μαρτίου ακούστηκε στην Καλαμάτα υπό την έγκριση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, ακούστηκε στην Αθήνα από τους Ευέλπιδες και τα ΛΟΚ, ακούγεται ευχάριστα και τραγουδιέται από τους απλούς ανθρώπους.
Οι στοίχοι του περιγράφουν αλήθειες σηματοδοτούν αγώνες και θυσίες και ενδυναμώνουν το πατριωτικό αίσθημα, σε όσους βέβαίως έχει απομείνει αυτό το χαρακτηριστικό.
Δεν είναι εξακριβωμένο ποιος το έγραψε, οποιοσδήποτε όμως και εάν είναι αυτός μπράβο του, αισθάνθηκε Έλληνας και δη Μακεδόνας, συμμερίστηκε τον αγώνα και τις θυσίες των Μακεδόνων για την λευτεριά τους και την Ελληνικότητα της Μακεδονίας.
Εάν η μελωδία του, κατά τον Μάρκο Δραγούμη δημιουργήθηκε η πρωτοακούστηκε εις τα εγκαίνια του Shola de la Alianza του πρώτου Εβραϊκού σχολείου της Θες/νικης δεν έχει καμία σημασία δεν μας ενοχλεί καθόλου, μακριά από εμάς οποιαδήποτε ρατσιστική προκατάληψη, για την ιστορία σας γνωρίζω ότι η «Μάντζαρος» υπήρξε η πρώτη Φιλαρμονική που δέχτηκε, ως μουσικούς Εβραίους.
Τελευταία, το «Μακεδονία Ξακουστή» έγινε πολύ δημοφιλές πιθανόν επειδή εκφράζει την αγανάκτηση του κόσμου για το Μακεδονικό Θέμα, πιθανόν, διότι για πρώτη φορά τον τελευταίο καιρό οπουδήποτε ακούγεται το συγκεκριμένο τραγούδι η ή μελωδία του καταχειροκροτείται από τον κόσμο, όπως συνέβη και στην Κέρκυρα.
Κυρία Βάκη, η Ιστορία, η καλλιτεχνική επάρκεια, η κοινωνική και πολιτιστική προσφορά των δύο παλαιότερων Φιλαρμονικών της Κέρκυρας στις οποίες αναφέρεστε δεν επιδέχονται αυτού του είδους τις παρατηρήσεις και τις εκφράσεις λύπης η συμπάθειας που εκφράζετε στην ανάρτηση σας «κρίμα που παιάνιζαν στην χθεσινή παρέλαση στην Κέρκυρα το εν λόγω άσμα οι δύο Φιλαρμονικές με πλούσια παράδοση κλπ» Κρίμα, κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι που στην ανάρτηση σας αναμιγνύεται τους «υπερπατριώτες, αυτούς που βεβηλώνουν μνημεία του ολοκαυτώματος με τη συγκεκριμένη «Σεφραδίτικη» Μελωδία και τις Φιλαρμονικές της Κέρκυρας.


 ΣΥΝΤΟΜΕΣ  ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ  ΣΤΗΝ  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΡΙΑ  ΛΕΒΙ-ΔΗ,  ΤΗΝ  «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΟ»:

Η  κομμουνίστρια    «συγγραφέας»  του  Σύριζα  αναγνωρίζει πως το τραγούδι έχει λάβει διαστάσεις ύμνου της μακεδονικότητας.

Η ίδια θεωρεί ωστόσο πως «πρόκειται για το πιο ηχηρό παράδειγμα πολιτισμικής κατασκευής». 

Και εξηγεί γιατί το λέει αυτό:

1) Μουσικολογικά δεν πρόκειται για «παραδοσιακή» μελωδία.

2)  Κινησιολογικά, το χορευτικό βήμα παρουσιάζει έλλειμμα εντοπιότητας, δημιουργικής φαντασίας και «αυθεντικότητας».

3)  Μορφολογικά, ο στίχος δεν παραπέμπει στις συμβάσεις του δημοτικού τραγουδιού.

4)  Το περιεχόμενο του στίχου επίσης διαφέρει από αυτό των δημοτικών τραγουδιών και είναι καθαρά εθνικιστικού χαρακτήρα.

5.  Κατά  την  συριζαία  Λεβί-δη  η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή παλιότερης που είχαν οι ντόπιοι Έλληνες  κάτοικοι κοινότητας της περιοχής της Δράμας Κατά τον μουσικολόγο Μάρκο Δραγούμη, η μουσική του «Μακεδονία ξακουστή», πιθανόν, αντλεί από σεφαραδίτικο τραγούδι, που δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης, το 1873.  Συμπέρασμα της Μαρίκας Ρόμπου-Λεβίδη: «Μία μελωδία που πρωτοακούστηκε στην πολυεθνοτική Θεσσαλονίκη του τέλους του 19ου αιώνα» μετατράπηκε με τον καιρό σε ένα «υποσχόμενο σύμβολο της φαντασιακής μακεδονικότητας και ελληνικότητας».

   

  ΤΩΡΑ:

1.  Μουσικολογικά  η  κομμουνίστρια  Λεβί-δη  γράφει  ότι  δεν  είναι  «παραδοσιακή» μελωδία.   

Που  το  βασίζει  αυτό;  Ποια  είναι  η  παραδοσιακή  μελωδία  και  ποια  όχι;  Αν  ανατρέξουμε  στην  μουσικολογική  ιστορία  από  την  αρχαία  Ελλάδα  μέχρι  σήμερα,  ποια  είναι  τα  γνωρίσματα  ενός  τραγουδιού  που  το  κατατάσσουν  στα  «μη  παραδοσιακά»  ελληνικά;  Και  αν  δεν  είναι  «παραδοσιακό»  τι  είναι;  Μοντέρνο;  Έστω  ότι  είναι  «μοντέρνο»  ελληνικό.  Αυτό το  κάνει αφ’  εαυτού  λιγότερο  αξιόλογο;
   

2.  Κινησιολογικά, το χορευτικό βήμα παρουσιάζει έλλειμμα εντοπιότητας, δημιουργικής φαντασίας και «αυθεντικότητας».   

Κινησιολογικά  η  κομμουνίστρια  Λεβί-δη  βρίσκει  ότι  έχουμε  «έλλειμμα εντοπιότητας».  Γιατί;   Από  πού  το  συμπεραίνει  αυτό;  Πρέπει να μοιάζουν όλα τα τραγούδια μιας  περιοχής  μεταξύ τους;  Από τους Μακεδόνες δεν τραγουδιέται  και  δεν  χορεύεται;  Αυτό  δεν δείχνει   εντοπιότητα;   Το  επιχείρημα  περί  της  αυθεντικότητας είναι  έωλο. Ποιος ή  τι  ορίζει το αυθεντικό  σε  μια  μορφή  τέχνης;  Τα περί δημιουργικής φαντασίας είναι για γέλια ως επιχείρημα. Τον  όρο  «δημιουργική  φαντασία»  μάλλον   τον  έκλεψε  από  κανένα  άγγλο  καθηγητή  της,  χωρίς  να  καταλαβαίνει  τι  είναι.  Τι  ορίζουμε  ως  «δημιουργική  φαντασία»  σε  ένα  τραγούδι,  που  η  ίδια  παραδέχεται  παραπάνω  ότι  δεν  είναι  παραδοσιακό,  αλλά  πρωτότυπο;  Η  λογική  θα  δεχόταν  ότι  το  σπάσιμο  του  παραδοσιακού,  το  καθιστά  περισσότερο  σαν  προϊόν  «δημιουργικής  φαντασίας», παρά η παραμονή στο  καλούπωμα  μιας  παραδοσιακής  φόρμας.

3.  Μορφολογικά γράφει η  κομμουνίστρια  Λεβί-δη ο στίχος δεν παραπέμπει στις συμβάσεις του δημοτικού τραγουδιού. Και  πάλι  ρωτούμε  ποιες  είναι  οι  τυπικές συμβάσεις  του  ελληνικού  δημοτικού  τραγουδιού.  Υπάρχουν  σταθεροί  κανόνες  στην  πολυμορφία των  δημοτικών  τραγουδιών;  Και τελικά  τι  σημασία  θα  είχε  αν παραπέμπει ή δεν παραπέμπει;  Πόσα  δημοτικά  τραγούδια  αν  τα  εξετάσουμε  ξεφεύγουν  μορφολογικά  από  μια  θεωρούμενη  «μέση»  τυπική κατασκευή;  Άλλα  παραπέμπουν  στην  Βενετία,  άλλα  στην  Βαβυλώνα, άλλα  στον  Δούναβι,  άλλα  στον  Ευφράτη,  χωρίς  αυτό  να  τα  καθιστά  μορφολογικά  μη  δημοτικά  Ελληνικά.

4. Το περιεχόμενο του στίχου γράφει η  κομμουνίστρια  Λεβί-δη  διαφέρει από τα δημοτικά τραγούδια και είναι εθνικιστικό!  Δηλαδή  τι  σημαίνει  αυτό;  Έχουμε  εκατοντάδες,  μπορεί  και  χιλιάδες,  δημοτικά  τραγούδια  που  οι  κομμουνιστές θα  τα  ονόμαζαν  «εθνικιστικά».  Τι  να πρωτοαναφέρουμε;  Το «Μακεδονία  ξακουστή»  τους  μάρανε;   Δηλαδή  δεν μοιάζει το  «Μακεδονία  Ξακουστή»  με το   «Σαράντα  παλληκάρια»  και  με  ένα  σωρό  άλλα;   Δεν είναι πατριωτικά  και  «εθνικιστικά»  εκείνα;  Τι  κομμουνιστική κατηγορία  είναι   τέλος  πάντων  κι αυτή;  Επίσης  το τραγούδι είναι γραμμένο σε δεκαπεντασύλλαβο, άρα  είναι  εντός της  ελληνικής δημοτικής παράδοσης.

5. Μοιάζει γράφει η  κομμουνίστρια  Λεβί-δη  με Σεφαρδίτικο εβραϊκό  τραγούδι.  Έτσι  είναι η  ισπανική  Σεφαρδίτικη  εβραϊκή  «παραδοσιακή»   μουσική;   Ποια  είναι  αυτή;  Πού  την  βρήκαν;  Ας  μας ενημερώσουν  και  ας  την  βάλλουν  να την  ακούσουμε.  Παραδοσιακή Σεφαρδίτικη μουσική όμως είναι κάπως περίεργο ως όρος.  Τα Σεφαρδίτικα τραγούδια ήταν  μία  αντιγραφή Ισπανικής μουσικής, τραγουδισμένα με  το γλωσσικό αυτό  εβραϊκό  μόρφωμα.

«Φαντασιακή  Μακεδονικότητα  και  ελληνικότητα»; Εδώ τι να πει  κανείς.  Οι  κομμουνιστές,  πάντα  πιστοί  στον  Μαρδοχαίο  και  στον  Μπεναρόγια,  μόνο  ο  ιουδαϊσμός  και  η  ιουδαϊκότητα  δεν  παρουσιάζουν  φαντασιακά  στοιχεία.

Όσον  αφορά  την  «πολυεθνοτική» Θεσσαλονίκη; 
Γιατί την  αναφέρει  άραγε;   

Γιατί,  στην  Αθήνα  το  1821  πληθυσμιακά  δεν  επιβλήθηκαν  και  δεν  κυριαρχούσαν  οι  κατακτητές  τούρκοι;  Ή  στην Τρίπολη;   Ή  σε  πάμπολλες  Ελληνικές πόλεις;

Μία  ολωσδιόλου  Ελληνική  πόλη  που  θεμελιώθηκε  το  315  π.Χ.  με  Έλληνες κατοίκους  για  1900  χρόνια  και  ξαφνικά  το  1600  οι τότε συριζαίοι  της  εποχής,  οι  τούρκοι,    άρχισαν  να  κουβαλούν  εκεί,  χωρίς  καν  να  ρωτήσουν τους  υπόδουλους  ντόπιους  - όπως  ακριβώς  και  σήμερα -  ισπανούς  ιουδαϊκού  θρησκεύματος.   

Τι δουλειά  είχαν στη Μακεδονία πληθυσμοί που δεν είχαν ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ με την περιοχή; Τι  δουλειά  είχε  ο Μπεναρόγια  στην  Θεσσαλονίκη.  Για  να  σφάξει  τους  Ναουσαίους  και  τους  Χιώτες  στην  Επανάσταση του 1821;  Οι Ιουδαίοι διώχθηκαν από την Ισπανία και τους εγκατέστησαν εκεί  οι Τούρκοι  οι οποίοι κατείχαν  τα  ελληνικά εδάφη. Το ίδιο και οι Σλάβοι.  Δηλαδή, έρχομαι, σε σφάζω, εγκαθιστώ εποίκους, οπότε γίνεσαι  μειοψηφία  στον  τόπο  σου  και  μετά  σε  κατηγορώ  γι  αυτό.

  Τέλος,  όλο  το  άρθρο  της  Λεβί-δη  είναι  ένας  φανατικός  αντιμακεδονικός  κοινωνιολογικός  αχταρμάς  με  χρησιμοποίηση  φανταχτερών  λέξεων  και  ορισμών,  που  απομνημόνευσε  η  Λεβί-δη,  με  δυσκολία,  από αγγλικά  βιβλία  κοινωνικής  ανθρωπολογίας,  χωρίς  περιεχόμενο.  Είναι  ¨ορισμοί,  αντί  πειθούς"  όπως  θα  έλεγαν  οι  σύγχρονοι  φιλόσοφοι.  
Το  μοτίβο  των  βρωμερών  κομμουνιστών  είναι  γνωστό.  Το  έθνος  και  ότι  περιέχει  είναι  κάτι  κατασκευασμένο  (εκτός  ίσως του  εβραϊκού).  Το  Ελληνικό  ιδίως  έθνος  είναι  τελείως  απαράδεκτο, ακόμη  και  για  το  ότι υπάρχει.  Πρέπει  να  το  αποδομήσουμε  και  να  το  καταστρέψουμε.  Υπάρχει  στην Ελλάδα  ολόκληρη  διανοουμενίστικη  συμμορία  γι  αυτό,  που  πληρώνεται  από   τον  Σόρος.  Στα  πλαίσια  αυτά  εντάσσεται  και  ο  πόλεμος  εναντίον  του  συγκεκριμένου  τραγουδιού.  

Ο  Τσίπρας  και  το  σκυλολόι  του  προετοιμάζονται  επί  χρόνια  μεθοδικά   για  να  ξεπουλήσουν  την  Μακεδονία  και ότι  αυτή  συμβολίζει  για  τον  Ελληνισμό.  Είναι  ένα  από  τα  πιο  βασικά  πιστεύω  τους.  Είναι  μέσα  στα  γονίδιά  τους.  Δεν  μπορούμε  να  φανταστούμε  πόσο  κακία  και  προδοσία  κρύβουν  μέσα  τους  αυτά  τα  καθάρματα,  όταν  σκέφτονται  ακόμη  και  το  όνομα  Μακεδονία.  

Για την  Θράκη  δεν  το συζητάμε.  Την  θεωρούν  ήδη,  και  ξέρουμε  ότι  χαίρονται  πολύ  γι  αυτό,  τουρκική  επαρχία.

 Για  ένα  να  είναι  σίγουροι  οι  εχθροί  της  Μακεδονίας,  ντόπιοι  και  ξένοι.  Η  Μακεδονία  θα  ζήσει  και  το  τραγούδι  της  θα  ακούγεται  για  χιλιάδες  χρόνια,  όταν  τα  βρωμερά  τους  κόκαλα  θα  έχουν  λιώσει  από  καιρό.  Η  αγάπη  που  έχουμε  για   την  Ελληνική  Μακεδονία  μας  είναι  πολύ  ισχυρότερη  από  το  μίσος  που  αισθάνονται  γι  αυτήν  οι  ψυχασθενείς  πληρωμένοι  προδότες.  οι  ψυχοπαθητικές  προσωπικότητες  τύπου  Τσίπρα  και Λεβί-δη.

ΤΟ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ Γ. ΔΡΟΣΙΝΗ ΤΟΥ  1896,  ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΕΝΕΠΝΕΥΣΕ ΤΟΝ ΣΤΙΧΟΥΡΓΟ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΞΑΚΟΥΣΤΗ».

Στο «Μακεδονικόν Ημερολόγιον» του 1897 που εξεδόθη λίγες εβδομάδες πρίν τον άτυχο πόλεμο του 1897, υπάρχει ένα λησμονημένο ποίημα του Γεωργίου Δροσίνη με τίτλο «Ελληνοπούλα (Μακεδονία)» το οποίο ξεκινάει με τον κοσμαγάπητο στίχο «Μακεδονία Ξακουστή» και άνετα μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρόδρομος ή το υπόδειγμα πάνω στο οποίο στηρίχτηκε ο στιχουργός του εμβατηρίου «Μακεδονία Ξακουστή του Αλεξάνδρου η Χώρα».   Χήρα, βεβαίως, διότι ακόμα η  Μακεδονία  ήταν κατεχόμενη από τους Οθωμανούς.
ΙΔΟΥ το ποίημα του Γ. Δροσίνη με τίτλο «Ελληνοπούλα» το οποίο τυπώθηκε το 1896 στο «Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1897», του οποίου ο πρώτος στίχος είναι «Μακεδονία ξακουστή του Αλεξάνδρου χήρα»  για το οποίο δεν βγάζουν άχνα οι ανθέλληνες.  

Αντικατοπτρίζει στο ακέραιο το κλίμα της εποχής, ότι δηλαδή μιλάμε για την Μακεδονία την οποία κατέχουν οι Τούρκοι («σκλαβωμένη», «δούλα» κλπ), έχει ελληνικές ρίζες από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατοικείται από Έλληνες και περιμένει να «αναστηθεί ως Ελληνοπούλα», την διεκδικούν οι Βούλγαροι και γενικώς οι δυνάμεις που την εποφθαλμιούν είναι οι «Αυστριακοί, Βούλγαροι, Τούρκοι και Ρώσοι». Άλλοι παράγοντες δεν υπάρχουν. Οι «Μακεδόνες» δημιουργήθηκαν μετά. Η ουσία είναι ότι οι στίχοι ξεκινούν με παράφραση του Δροσίνη ή ότι ο Δροσίνης ξεκίνησε με παράφραση άγραφων και άγνωστων στίχων έως τότε (1896), και απλώς εξυμνούν την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τις επιβουλές των Βουλγάρων, διότι οι μάχες του 1913 έγιναν με τους Βούλγαρους, όπως η φονικότερη μάχη ίσως τον 20ο αιώνα, η νικηφόρα μάχη του Κιλκίς – Λαχανά τον Ιούνιο του 1913 με 8800 Έλληνες στρατιώτες νεκρούς.

Τίτλος: «Ελληνοπούλα»  1896

«Μακεδονία, ξακουστή του Αλεξάνδρου χήρα!
του δοξασμένου βασιλιά για ντύσου την πορφύρα,
το διαμαντένιο στέμμα του για βάλε στο κεφάλι,
τ’ ανίκητό του το σπαθί για ξαναζώσου πάλι,
Και σκόρπα στην Ανατολή φωτιά και λάμψη τόση,
Όπου να ιδούν Αυστριακοί, Βούλγαροι, Τούρκοι, Ρώσσοι,
Κι όσοι σε κράζουν αδερφή, κι όσοι σε θέλουν δούλα.
Αν ήσουν σύ βασίλισσα κι αν ήσ’ Ελληνοπούλα!..
Επέθαν’ ο Αλέξανδρος και πρίν πεθάνει ακόμη
μοιράσθηκαν τη δόξα του ανάξιοι κληρονόμοι,
Ξεσχίσαν την πορφύρα του, συντρίψανε το στέμμα
Και το σπαθί του εσκούριασε με το δικό τους αίμα.
Έμεινα χήρα κι έρημη… μέσα στα μαύρα χρόνια
Μ’ εμάραν’ η απελπισιά, μ’ έφαγ’ η καταφρόνια,
Και στα χαρέμια εσύρθηκα Τούρκων Σουλτάνων δούλα
του κόσμου εγώ η βασίλισσα κ’ η πρώτη Ελληνοπούλα…
Μα πάλι δεν ετούρκεψα. Κι αν ήμαι σκλαβωμένη,
Θερμή κ’ ελεύθερη η καρδιά στα σωθικά μου μένει.
Κι αν έχασα η βασίλισσα, του Αλεξάνδρου η χήρα,
μαζί με τον Αλέξανδρο και στέμμα και πορφύρα,
Πορφύρα από το αίμα μου μπορώ να βάψω πάλι
και στέμμ’ από τα δάκρυα να βάλω στο κεφάλι,
Κι αντί Βουλγάρα να γενώ ή νάμαι Τούρκου δούλα

Ν’ αναστηθώ ή να θαφτώ για πάντα Ελληνοπούλα!..»

Γιατί αυτό το εκπληκτικό ποίημα (που δεν «γκουγλίζεται» στο Διαδίκτυο, όπερ σημαίνει ότι δεν το ξέρει κανείς…) έχει θαφτεί επί 122 χρόνια, ενώ θα έπρεπε να διδάσκεται υποχρεωτικά σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαιδεύσεως;

 ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ

Υ.Γ.



ΑΝΑΚΑΛΥΨΑΝ  ΤΗΝ  ΕΒΡΑΪΚΗ  ΜΟΥΣΙΚΗ  ΠΟΥ  ΟΙ  ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ  ΜΑΣ  ΠΑΣΑΡΟΥΝ  ΣΑΝ  ΠΙΘΑΝΗ  ΠΗΓΗ  ΤΟΥ  ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ  "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ  ΞΑΚΟΥΣΤΗ".
 Η παρτιτούρα γράφει επάνω  «Η  πυρπόλυση  της  Θεσσαλονίκης».

Ακούστε  την  εβραίικη  αυτή  μουσική  100  φορές.  Εντοπίζετε  καμιά  ομοιότητα;  Έχει  η  ισπανοεβραϊκή  αυτή  μουσική  οποιαδήποτε  μουσική  σχέση  με  το  σπουδαίο  μακεδονικό  τραγούδι  «Μακεδονία ξακουστή;» 

Ακούστε την εκτέλεση του εμβατηρίου με πίπιζες από Χριστιανούς Ορθόδοξους Φιλισταίους,  πιθανόν  απόγονους  Μακεδόνων. Πρόκειται για προσκόπους από την Παλαιστίνη και την πόλη Μπέιτ Τζάλα της Βηθλεέμ, μια πόλη στην Δυτική Όχθη, που παίζουν με γκάιντες το «Μακεδονία Ξακουστή», ενώ κάνουν παρέλαση στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην παραλία της Θεσσαλονίκη.





ΜΙΑ  ΧΘΕΣΙΝΗ  ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ

Μακεδονία Ξακουστή,
του Αλεξάνδρου η χώρα,
σε πούλησαν στους Σκοπιανούς
και κλαίμε όλοι τώρα.
Ήσουν και θα’ σαι ελληνική,
Ελλήνων το καμάρι,
και δεν θα επιτρέψουμε
κανέναν να σε πάρει.
Οι Μακεδόνες δεν μπορούν
να ζούνε σκλαβωμένοι,
η συμφωνία των Πρεσπών
θα μείνει ακυρωμένη.

Εδώ και πολλά χρόνια απασχολεί τους λαογράφους και τους μελετητές της Αρκαδίας αν το πολυτραγουδισμένο δημοτικό τραγούδι που αφορά τα Σαράντα Παλληκάρια, είναι σχετικό με την Τρίπολη, πρωτεύουσα της Αρκαδίας. Το τραγούδι αυτό είναι γνωστό από πλήθος πλήθος εκδόσεων και παραλλαγών. Η σημερινή πλέον διαδεδομένη παραλλαγή του τραγουδιού αυτού, έτσι όπως ακούγεται και τραγουδιέται στις μέρες μας στο Μοριά είναι η παρακάτω:

Σαράντα παλικάρια
από τη Λει-. από τη Λειβαδιά.
Πάνε για να πατήσουνε
την Τροπο-, μωρ' την Τροπολιτσά

Στο δρόμο που πηγαίνανε γέροντα,
μωρ' γέροντ' απαντούν.
Ώρα καλή σου γέρο
καλώς τα τα, καλώς τα τα παιδιά.

Πού πάτε παλικάρια
πού πάτε βρε, πού πάτε βρε παιδιά.
Πάμε για να πατήσουμε
την Τροπο-, μωρ' την Τροπολιτσά

Παλιότερα, ο μακαρίτης τώρα Τάσος Τσακόπουλος, δημοδιδάσκαλος από τη Νεστάνη, είχε πετύχει παραλλαγή που παρουσίαζε τα Σαράντα Παλληκάρια να έρχονται από την Αρκαδιά (Κυπαρισσία), για να πατήσουν την Τριπολιτσά, φέρνοντας μάλιστα και τον γνωστό Αρκάδα από το Τουρκολέκα, τον Νικηταρά

Πάνος Παναγιωτόπουλος, φιλόλογος

Παραλλαγές στην ιστορική πορεία του Δημοτικού Τραγουδιού
 
Είναι γνωστό ότι τα δημοτικά μας τραγούδια, στο πέρασμα του χρόνου, έχουν υποστεί και σώζονται σε πολλές παραλλαγές. Αξίζει ιδιαίτερα να τονισθεί ότι πολλά παλιά δημοτικά τραγούδια που καταγράφτηκαν τον 19ο αι. και στις αρχές του 20ου αι., ακόμα και τη στιγμή της καταγραφής τους από τους Έλληνες και ξένους μελετητές και λαογράφους, είτε καταγράφτηκαν σε κάποια ήδη υπάρχουσα παραλλαγή, είτε υπέστησαν παραποιήσεις και γλωσσικές αλλοιώσεις κατά την καταγραφή, αλλοιώσεις που υπαγορεύτηκαν από τις επικρατούσες απόψεις των λογίων της εποχής και τις προσωπικές γλωσσολογικές επιλογές των καταγραφέων. Ακόμα είναι διαπιστωμένο, ότι τα ακόμη "νωπά" δημοφιλή κλέφτικα και ιστορικά τραγούδια της επανάστασης, περιβεβλημένα με τους θρύλους και τα κατορθώματα της κλεφτουριάς και του αγώνα, γνώρισαν με τη διάδοσή τους τα αμέσως μετέπειτα χρόνια πολλές τροποποιήσεις και παραλλαγές στο στόμα του λαού. Και αυτό συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, εποχή που σύμφωνα με τους μελετητές αποτελεί ορόσημο για τον κύκλο του (αυθεντικού) δημοτικού τραγουδιού...
Αν και με την πάροδο του χρόνο άρχισε να επικρατεί η (σωστή) αντίληψη περί ουσιαστικής διάσωσης και διατήρησης του αυθεντικού πρωτότυπου (και εδώ η παρέμβαση του πατέρα της ελληνικής λαογραφίας Ν. Πολίτη υπήρξε πολύ σημαντική), εν τούτοις, πολλά δημοτικά τραγούδια που έχουν συλλεχθεί και περιλαμβάνονται σε χιλιάδες συλλογών και ανθολογιών, βρίσκονται σήμερα - άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο - σε μια παραλλαγμένη ή και εντελώς αλλοιωμένη μορφή, σε σχέση με την πρωταρχική τους έκδοση. Παραλλαγές, προσαρμογές και αλλοιώσεις παρατηρήθηκαν και τα ύστερα χρόνια -- μέσα του 20ου αι. ή και αργότερα. Ειδικότερα, προκειμένου για τραγούδια που είχαν μεγάλη απήχηση στο λαό και ως εκ τούτου διαδόθηκαν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Έτσι αποτελεί σύνηθες φαινόμενο, ένα τραγούδι να είναι γνωστό και να ακούγεται σήμερα σε πολλές εκδόσεις, έτσι όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην πορεία του χρόνου και στους διαφορετικούς τόπους. Ακόμα περισσότερο, αφού αρκετές παραλλαγές διαμορφώθηκαν και "επιβλήθηκαν" τις τελευταίες δεκαετίες από διάφορους κατά τόπους επαγγελματίες ερμηνευτές. Οι ερμηνευτές αυτοί άλλοτε διαφοροποιούσαν ελαφρώς τους αυθεντικούς στίχους και άλλοτε προσάρμοζαν το αρχικό "πρωτότυπο" στις δικές τους προτιμήσεις, επιφέροντας μικρότερες ή και μεγαλύτερες αλλοιώσεις στη μουσική ερμηνεία, στο στίχο, ή ακόμα και στο νόημα.
Σαν συνέπεια των παραπάνω, περιπτώσεις όπου είναι αμφίβολη η αρχική (τοπική και χρονική) προέλευση, οι στίχοι, οι αναφορές και η ακριβής μουσική απόδοση ενός δημοτικού τραγουδιού είναι και μαρτυρούνται πολλές και απασχολούν κατά καιρούς τους διάφορους μελετητές, ιστορικούς, μουσικολόγους και λαογράφους. Έχει βεβαίως ως ένα βαθμό επικρατήσει - και αυτό είναι βέβαια φυσικό - να εκλαμβάνεται σαν αυθεντική εκδοχή, η παραλλαγή που αντιστοιχεί στα δεδομένα της πρώτης καταγραφής και δημοσίευσης: προέλευση (που ή/και από ποιόν ακούστηκε), στίχοι, ακόμα και ακριβής μουσική απόδοση (στο μέτρο που είναι δυνατόν να καταγραφεί). Αλλά και αυτή η αρχή συχνά καταστρατηγείται από τους μη "ειδικούς" ή και μπορεί να αμφισβητηθεί, αν βρεθούν ισχυρές μαρτυρίες και ενδείξεις για προγενέστερη ύπαρξή του, κάτι που ασφαλώς απαιτεί εξαντλητική έρευνα. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις ο εγερθείς προβληματισμός παραμένει ανοικτός, λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων για τις - συχνά αλληλοσυγκρουόμενες - ερμηνείες και εκδοχές. Και σε άλλες τέλος, τα όρια μεταξύ αλλοίωσης και παραποίησης συγχέονται.

Ειδικότερα οι παραλλαγές και οι παραφθορές αφθονούν σήμερα στα ιδιαίτερα δημοφιλή παλιά δημοτικά τραγούδια, τραγούδια που διαδόθηκαν ανά την επικράτεια ιδιαίτερα στο διάστημα του τελευταίου αιώνα. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί και το γνωστότατο τραγούδι "Σαράντα Παλληκάρια". Τραγούδι που αποτελεί θούριο του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα. Το βέβαιο είναι ότι πρόκειται για ένα κλέφτικο τραγούδι, το οποίο τοποθετείται χρονικά στην προεπαναστατική περίοδο, δηλαδή την περίοδο της κλεφτουριάς. Τα μετεπαναστατικά χρόνια και εντεύθεν διαδόθηκε και αγαπήθηκε τόσο πολύ, ώστε σήμερα συναντάται με ένα πλήθος παραλλαγών, σε πολλές περιοχές (Πελοπόννησος, Στερεά Ελλάδα, Κρήτη, Λέσβος, Κύπρος κ.ά.).

Γίνεται αναφορά λοιπόν σε μια πορεία μιας ομάδας κλεφτών προς την ιστορική Τροπολιτσά και στο "πάτημά" της, κάτι που έμμεσα υπονοεί ηρωικό σκοπό. Από τα δεδομένα των συλλογέων προκύπτει ότι το τραγούδι τοποθετείται πριν την επανάσταση, και επομένως δεν έχει σχέση με την πολιορκία της Τριπολιτσάς (1821).΄Ένα πρώτο ερώτημα που γεννάται στο σημείο αυτό είναι η χρονική τοποθέτηση του τραγουδιού (παραμονές επανάστασης, Ορλωφικά, διωγμοί, άλλες χρονικές στιγμές της κλεφτουριάς κλπ.). Ενα δεύτερο - μερικά σχετιζόμενο με το πρώτο - κατά πόσον το τραγούδι αυτό αφηγείται ένα απλό περιστατικό του κλέφτικου, ή μια σημαντική ιστορική στιγμή του. Μήπως η σημειολογία του συνδέεται με συγκεκριμένα περιστατικά ή και πρόσωπα της κλεφτουριάς και του μετέπειτα επαναστατικού αγώνα; Και τέλος ένα τρίτο, είναι η τοπική προέλευση του τραγουδιού.

Το δημοτικό τραγούδι εκφράζει τους πόθους, τις εξάρσεις και τις ανησυχίες ενός λαού. Στο χρόνο και στον εθνικό χώρο του. Και γι' αυτό πάντα βρίσκεται σε εξέλιξη: είναι αντικείμενο αλλαγών, προσαρμογών, ακόμα και αλλοιώσεων. Οι παραπάνω παραλλαγές, εκφράζουν ακριβώς αυτή τη δύναμη, τη δυναμική του. Να διατηρείται και συγχρόνως να αλλάζει, σύμφωνα με τις ανάγκες όσων αποφασίζουν να το "δανεισθούν". Στα χείλη, στ' αυτιά, στην καρδιά και στα πόδια των απλών ανθρώπων. Που σε τελευταία ανάλυση είναι ο ίδιος ο λαός. Τα 40 παλικάρια εκφράζουν διαχρονικά τους ατίθασους, τους ασυμβίβαστους, τους εξεγερμένους, τους παράτολμους -ίσως περιθωριακούς και παράνομους- της κάθε εποχής. Ας τα αφήσουμε (ήσυχα) να πορεύονται στις μακρινές εκείνες άγνωστες και γνωστές, ιστορικές και μη, κοπιαστικές πορείες τους, που σε τελευταία ανάλυση συμβολίζουν την αντίσταση στην κάθε μορφής καταπίεση, σκλαβιά και αυταρχική εξουσία. Ο προορισμός είναι η δική τους -και για μας γνωστή και συνάμα άγνωστη- Ιθάκη. Και το όνομά του εκάστοτε προορισμού ή και αφετηρίας ίσως να μην έχει την παραμικρή απολύτως σημασία...