Θ Ε Σ Μ Ο Σ - Θ Ε Σ Μ Ο Ι

ΘΕΣΜΟΣ

θεσμός ο [θezmós] Ο17 : κάθε ομαδική ή ατομική ενέργεια ή κάθε σχέση ανάμεσα στα μέλη μιας κοινωνίας, που συνήθ. ύστερα από μακροχρόνια και ομοιόμορφη επανάληψη παίρνει μια τυπική μορφή συνήθ. νομική:Kοινωνικός / πολιτικός / πολιτειακός ~. Kατάργηση / καθιέρωση ενός θεσμού. Ο ~ της οικογένειας / του γάμου / της προίκας. Ο ~ της κοινωνικής ασφάλισης / της αργίας της Kυριακής. Ο ~ της βασιλείας / του Προέδρου της Δημοκρατίας. Οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί. Yπεράσπιση / υπονόμευση των ελεύθερων και δημοκρατικών θεσμών της χώρας. || οργανισμός που εξυπηρετεί το κοινωνικό σύνολο και είναι αναγνωρισμένος από το νόμο: Ο ~ της δημοτικής
αστυνομίας. || (επέκτ.) για μακροχρόνια συνήθεια στα πλαίσια της ατομικής ή οικογενειακής ζωής: H συγκέντρωση όλων των συγγενών στο σπίτι του παππού την πρωτοχρονιά έχει γίνει πια ~ στην οικογένειά μας.

[λόγ. < αρχ. θεσμός]

Λεξικό της κοινής νεοελληνικής

Ο όρος Θεσμός προέρχεται από το ρήμα τίθημι. Αυτό που έχει τεθεί, και ισχύει ως δίκαιο. Φέρεται με κύρια σημασία ως κανόνας Δικαίου, Νόμος. Επίσης φέρεται και ως σύστημα το οποίο δημιουργεί ηθική και νομική κατάσταση π.χ. ο θεσμός της οικογένειας. Στο πληθυντικό φέρεται ως σύνολο θεμελιωδών καταστάσεων νόμου π.χ. Οι πολιτικοί θεσμοί, τα κοινοβουλευτικά θέσμια, οι εκκλησιαστικοί θεσμοί.

Σε μια κοινωνία υπάρχουν τυπικοί και άτυποι θεσμοί, οι πρώτοι είναι το σύνολο των γραμμένων κανόνων, νόμων κτλ ενώ οι δεύτεροι είναι άγραφοι κανόνες συμπεριφοράς. Η αλληλεπίδραση των δύο είναι ενα σημαντικό ζήτημα στις κοινωνικές επιστήμες.

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

ΘΕΣΜΟΙ

Όργανα και οργανισμοί της ΕΕ Το θεσμικό σύστημα της ΕΕ είναι μοναδικό: το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου συνεδριάζουν οι ηγέτες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, θέτει τις γενικές προτεραιότητες της ΕΕ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι άμεσα εκλεγμένοι ευρωβουλευτές εκπροσωπούν τους ευρωπαίους πολίτες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, της οποίας τα μέλη διορίζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις, προωθεί τα συμφέροντα της ΕΕ ως συνόλου στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι κυβερνήσεις προασπίζουν τα εθνικά συμφέροντα των χωρών τους. Καθορισμός της ατζέντας Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθορίζει τις γενικές πολιτικές κατευθύνσεις της ΕΕ – δεν έχει όμως νομοθετική εξουσία. Με επικεφαλής τον πρόεδρό του – επί του παρόντος τονΝτόναλντ Τουσκ – και αποτελούμενο από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συνεδριάζει για λίγες ημέρες κάθε φορά, τουλάχιστον δύο φορές κάθε 6 μήνες. Θέσπιση της νομοθεσίας Τρία κύρια όργανα συμμετέχουν στη θέσπιση της νομοθεσίας της ΕΕ: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο αντιπροσωπεύει τους πολίτες της ΕΕ και εκλέγεται άμεσα από αυτούς το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αντιπροσωπεύει τις κυβερνήσεις των κρατών μελών. Την προεδρία του Συμβουλίου ασκούν εκ περιτροπής τα κράτη μέλη. η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία προασπίζει τα συμφέροντα της Ένωσης συνολικά. Τα τρία αυτά θεσμικά όργανα παράγουν μαζί μέσω της λεγόμενης "Συνήθους Νομοθετικής Διαδικασίας" (πρώην "συναπόφαση") τις πολιτικές και τους νόμους που τίθενται σε εφαρμογή σε όλη την ΕΕ. Κατά κανόνα, η Επιτροπή προτείνει νέους νόμους και το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τους εγκρίνουν. Στη συνέχεια, οι νομοθετικές αυτές πράξεις τίθενται σε εφαρμογή από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή η οποία μεριμνά και για την ορθή εφαρμογή των νόμων. Λήψη αποφάσεων στην ΕΕ – περισσότερα σχετικά με τις νομοθετικές διαδικασίες της ΕΕ Κατάλογος με τις προεδρίες του Συμβουλίου της ΕΕ – 2014-2020 Άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ Σημαντικό ρόλο έχουν και δύο άλλα θεσμικά όργανα: το Δικαστήριο που εξασφαλίζει την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας το Ελεγκτικό Συνέδριο που ελέγχει τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της Ένωσης. Οι εξουσίες και τα καθήκοντα όλων αυτών των θεσμικών οργάνων καθορίζονται στις Συνθήκες οι οποίες αποτελούν τη νομική βάση για όλες τις ενέργειες της ΕΕ. Οι Συνθήκες θεσπίζουν επίσης τους κανόνες και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν τα θεσμικά όργανα της Ένωσης. Οι Συνθήκες εγκρίνονται από τους προέδρους και τους πρωθυπουργούς όλων των κρατών μελών της ΕΕ και στη συνέχεια κυρώνονται από τα κοινοβούλιά τους. Η ΕΕ έχει επίσης ορισμένα άλλα θεσμικά όργανα και διοργανικούς φορείς με ειδικό ρόλο: την Eυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που είναι υπεύθυνη για την ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS) που επικουρεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. Σήμερα τη θέση αυτή κατέχει η Federica Mogherini, η οποία προεδρεύει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων και εφαρμόζει την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, ενώ παράλληλα μεριμνά για τη συνοχή και τον συντονισμό της εξωτερικής δράσης της ΕΕ. την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή που αντιπροσωπεύει την κοινωνία των πολιτών, τους εργοδότες και τους εργαζομένους, την Επιτροπή των Περιφερειών που εκπροσωπεί την τοπική αυτοδιοίκηση και την περιφερειακή διοίκηση, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που χρηματοδοτεί επενδυτικά έργα της Ένωσης και βοηθάει μικρές επιχειρήσεις μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή που ερευνά τις καταγγελίες πολιτών κατά των θεσμικών οργάνων ή οργανισμών της ΕΕ για λόγους κακής διοίκησης, τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων που διαφυλάττει τον απόρρητο χαρακτήρα των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, την Υπηρεσία Εκδόσεων που δημοσιεύει πληροφοριακό υλικό σχετικά με την ΕΕ την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Επιλογής Προσωπικού που προσλαμβάνει προσωπικό για τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Σχολή Δημόσιας Διοίκησης που παρέχει επιμόρφωση σχετικά με συγκεκριμένους τομείς στο προσωπικό της ΕΕ μια σειρά εξειδικευμένων οργανισμών και αποκεντρωμένων φορέων που έχουν διάφορα τεχνικά, επιστημονικά και διοικητικά καθήκοντα Ευρωπαϊκή Ένωση Πως η ΤΡΟΪΚΑ έγινε ΘΕΣΜΟΙ; Η απάντηση βρίσκεται στην νοητική ευχέρεια του μέσου Ευρωπαίου πολίτη.