ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΜΙΝΩΪΚΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΧΑΝΑΑΝ. ΠΟΛΛΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ Β΄ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ Π.Χ.

Αριστερά: Τοιχογραφία από την Θήρα.

Δεξιά: Υπολείμματα τής τοιχογραφίας τού Τελ Κάμπρι

με προτεινόμενη αναπαράστασή της.

 Το παρακάτω κείμενο αποτελεί μετάφραση Δελτίου Τύπου τού πανεπιστημίου τής Χάιφα. Μετάφραση - επιμέλεια: Ευγενία Φυλακτού,  Ελληνικό πνεύμα.  

Τα υπολείμματα μιάς μινωικού τύπου τοιχογραφίας με χαρακτηριστικό μπλε φόντο -πρώτη τού είδους της, που βρέθηκε ποτέ στο Ισραήλ- ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια πρόσφατων ανασκαφών στο Tελ Kάμπρι. Η τοιχογραφία αυτή σχετίζεται με άλλες αιγαιακού τύπου τοιχογραφίες, οι οποίες είχαν ανακαλυφθεί σε παλαιότερες ανασκαφές στο χαναανίτικο παλάτι στο Kάμπρι. «Ήταν, χωρίς αμφιβολία, μία συνειδητή απόφαση αυτών, που κυβερνούσαν την πόλη, οι οποίοι επιθυμούσαν να σχετίζονται με τον μεσογειακό πολιτισμό  (σημείωση:  ΕΛΛΗΝΙΚΟ) κι όχι να υιοθετούν τη συριακή ή τη μεσοποτάμια τεχνοτροπία στην Τέχνη, όπως έκαναν άλλες πόλεις τής Χαναάν.

Οι κάτοικοι τής Χαναάν ζούσαν στις ανατολικές ακτές τής Μεσογείου και ήθελαν να νιώθουν Ευρωπαίοι» εξηγεί ο δρ Ασάφ Γιασούρ - Λαντάου τού Πανεπιστημίου τής Χάιφα, ο οποίος διηύθυνε τις ανασκαφές. 

ΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ  ΣΤΗΝ  ΓΗ  ΧΑΝΑΑΝ  ΑΠΟ  ΤΟ  2.000  Π.Χ.  ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ  ΚΑΙ  ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ

 Τα υπολείμματα τής πόλης τής Χαναάν από τη Μέση Εποχή τού Χαλκού (2.000 - 1.550 π.Χ) εκτίθενται στο Τελ Κάμπρι, δίπλα στο Kιμπούτζ, κοντά στην πόλη Nαχαρίγια. Ένα παλάτι φτιαγμένο για τούς κυβερνήτες τής πόλης δεσπόζει στο κέντρο της. Πρόκειται για την πλέον σημαντική πόλη εκείνης της περιόδου στη Δυτική Γαλιλαία. Οι ανασκαφές άρχισαν το 1986 υπό τη διεύθυνση τού καθηγητή Ααρόν Κεμπίνσκυ και σταμάτησαν το 1993. Τα τελευταία χρόνια οι ανασκαφές ξανάρχισαν από ομάδες υπό την διεύθυνση των καθηγητών δρ Γιασούρ - Λαντάου τού Ινστιτούτου Ναυτιλιακών Μελετών Λεόν Ρεκανάτι τού πανεπιστημίου τής Χάιφα και δρ Έρικ Κλάϊν τού πανεπιστημίου Τζόρτζ Ουάσιγκτον.

Το Τελ Κάμπρι είναι μοναδικό, γιατί μετά την ερήμωση τής αρχαίας πόλης, καμμία άλλη πόλη δεν χτίστηκε στα ερείπιά της. Γι αυτό είναι η μοναδική πόλη τής Χαναάν, που μπόρεσαν να ανασκάψουν στο σύνολό της. Επίσης, το επιφανείας 10 - 15 στρεμμάτων παλάτι είναι το μοναδικό παλάτι αυτής τής περιόδου, που μπορεί να ανασκαφεί πλήρως. «Η διατήρηση τής πόλης μάς επιτρέπει να αποκτήσουμε μία πλήρη εικόνα τής πολιτικής και κοινωνικής ζωής τής χαναανίτικης περιόδου. Μπορούμε να καταλάβουμε εάν είχε ή όχι μία κεντρική διοίκηση, εάν εισέπρατταν φόρους, ποιά είδη αγροτικής παραγωγής υπήρχαν και πώς διεξαγόταν η πολιτική εκείνον τον καιρό», εξηγεί ο δρ Γιασούρ - Λάνταου.

Οι πρόσφατες ανασκαφές επέτρεψαν στους ερευνητές να βγαλουν συμπεράσματα για τις πολιτιστικές επιλογές αυτών, που κυβερνούσαν την πόλη. Κατά την διάρκεια ανασκαφών στο Tελ Χάζορ στη βόρεια Γαλιλαία, τη μεγαλύτερη πόλη τής Χαναάν εκείνης τής περιόδου, έχουν ανακαλυφθεί πολλά υπολείμματα έργων γλυπτικής συριακής και μεσοποτάμιας τεχνοτροπίας. Τέτοια τεχνοτροπία δεν παρατηρείται στο Τελ Κάμπρι.

ΙΔΙΑ  ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ  ΜΕ  ΤΗΝ  ΘΗΡΑ

Μέχρι σήμερα, τα υπολείμματα μιάς τοιχογραφίας -ίδιας τεχνοτροπίας με τη Θήρα- που είχε ανακαλυφθεί στο Tελ Κάμπρι σε προηγούμενη ανασκαφή, θα μπορούσε να έχει θεωρηθεί ως μεμονωμένο εύρημα. Όμως, τα ευρήματα συμπληρωματικών ανασκαφών ενισχύουν την εικασία, πως αυτή ήταν μία πόλη, που όχι μόνο είχε εμπορικές σχέσεις με μεσογειακά βασίλεια, αλλά επίσης προτιμούσε να σχετίζεται και πολιτιστικά με αυτά. «Παρ΄ όλο που το Χάζορ διατηρούσε εμπορικές και πολιτισμικές σχέσεις με τη Συρία και την Μεσοποταμία, οι κυβερνήτες τής πόλης τού Τελ Κάμπρι συνειδητά επέλεξαν την μεσογειακή εναλλακτική των αιγαιακών πολιτισμών, οι οποίοι αδιαμφισβήτητα έδειχναν πιο εξωτικοί στους ντόπιους κατοίκους», εξηγεί ο δρ Γιασούρ - Λάνταου.

Συμπληρωματικά ευρήματα κατά την διάρκεια τής προηγούμενης περιόδου ανασκαφών φωτίζουν άλλες γωνίες τής καθημερινής ζωής στην πόλη αυτή τής Χαναάν. Οι ερευνητές ανακάλυψαν, πως οι κυβερνήτες κατάσχεσαν ιδιωτικές εκτάσεις, για να κτίσουν το παλάτι κι ένα τελετουργικό μονοπάτι γύρω από αυτό. Οι ερευνητές επίσης, άρχισαν να ανασκάβουν ένα διάδρομο, που είχε ανακαλυφθεί τον προηγούμενο χρόνο και βρήκαν δεκάδες πήλινα αγγεία, όπως αποθηκευτικά βάζα, κύπελα, ρηχά μπωλ και κανάτες. Ο διάδρομος, ο οποίος πιθανά χρησίμευε ως αποθηκευτικός χώρος, κλείστηκε από τους αρχαίους κατοίκους, γι΄ αυτό διατηρήθηκαν υπολείμματα ουσιών σε αυτά τα πήλινα δοχεία, καθώς και πολλά κόκαλα ζώων. «Στείλαμε τα κόκαλα και τα υπολείμματα των ουσιών προς εξέταση και σύντομα θα γνωρίζουμε περισσότερα για την διατροφή τους εκείνη την εποχή και σε αυτή την συγκεκριμένη περιοχή», πρόσθεσε ο δρ Γιασούρ - Λάνταου.-

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ