Με ύπουλο τρόπο πάνε να πετύχουν το ξεπούλημα της δημόσιας ακίνητης περιουσίας

Το σχέδιο είναι απλό. Βάζουν τους δήμους να ξεπουλήσουν ό,τι δημόσιο περιουσιακό διαθέτουν, με το πρόσχημα ότι πρέπει να αποπληρώσουν αυτά που χρωστάνε, για να μην τους "πνίξουν" τα χρέη, υπό το βάρος των άδειων ταμείων. 

Με το Μνημόνιο να κρέμεται πάνω από το κεφάλι τους, οι δήμοι τρέχουν τώρα να καλύψουν «μαύρες τρύπες» και να ισοσκελίσουν προϋπολογισμούς καθώς οι δεσμεύσεις προς τους δανειστέςπροβλέπουν αυτόματο «κούρεμα» των κονδυλίων σε περίπτωση που οι προϋπολογισμοί τους είναι ελλειμματικοί.

Μάλιστα, προβλέπεται και η δυνατότητα δραματικών αυξήσεων των δημοτικών τελών, κυρίως του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, ένα «χαράτσι» που ασφαλώς θα έχει πολιτικό κόστος για τους δημάρχους εν όψει των νέων αυτοδιοικητικών εκλογών το 2014.

Κτίρια, ορυχεία και αγροί

Σύμφωνα με παλαιότερες εκτιμήσεις, ο δημοτικός «θησαυρός» υπολογίζεται ότι έχει εμπορική αξία της τάξης των 12 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει 20.000 κτίρια και περίπου 2,5 εκατ. στρέμματα. Βεβαίως, δεν είναι όλα προς αξιοποίηση, ενώ η συντριπτική τους πλειονότητα χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των δημοτικών υπηρεσιών. Ωστόσο, μετά τις συγχωνεύσεις λόγω του Καλλικράτη, πολλά κτίρια έχουν μείνει άδεια και θα μπορούσαν να μπουν στο «καλάθι» της αξιοποίησης.

Από την άλλη, στην ακίνητη περιουσία των δήμων περιλαμβάνονται σχολεία, πνευματικά κέντρα, δημαρχεία ή δημοτικά κτίρια, νεκροταφεία, πάρκα, άλλοι κοινόχρηστοι χώροι, αθλητικές εγκαταστάσεις όπως κλειστά και ανοικτά γυμναστήρια, εκατοντάδες αγροί και βοσκότοποι, νησάκια, δασικές εκτάσεις, λατομεία, ορυχεία, μεταλλεία και χιλιάδες στρέμματα εκτάσεων που μπορούν να αξιοποιηθούν με διάφορους τρόπους.

Για παράδειγμα ο Δήμος Βόλου διαθέτει 1.200 ακίνητα και 170 από αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν άμεσα, μεταξύ αυτών 15 εκτάσεις-φιλέτα. Η περιουσία του δήμου περιλαμβάνει αγροτεμάχια, διαμερίσματα, καταστήματα, λατομεία, δενδροκαλλιέργειες, δασικές και καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κληροτεμάχια, χώροι αναψυχής κ.ά., εκτι­μώμενης επιφάνειας 110.581.454 τετραγωνικών μέτρων, αντικειμενικής αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ. 

Ο Δήμος Ηρακλείου ολοκληρώνοντας τη μετεγκατάσταση υπηρεσιών του εξοικονόμησε 360.000 ευρώ ετησίως ενώ προχωρά σε καταγραφή της περιουσίας του.

Ο Δήμος Αμαρουσίου διαθέτει επίσης μεγάλη ακίνητη περιουσία και η εταιρεία Αθμονον, που την διαχειρίζεται πούλησε 47 διαμερίσματα με έσοδα 19,1 εκατ., ενώ αρκετά ακίνητα ενοικιάζονται. Ο Δήμος διαθέτει το ακίνητο του Σουρή όπου σχεδιάζει τη στέγαση του αστυνομικού τμήματος, ενώ διεκδικεί ακίνητα όπως το Κτήμα Καρέλλα, οικόπεδο επί των οδών Κηφισίας και Βασ. Σοφίας.

Ο Δήμος Σερρών διαθέτει πάνω από 3.000 ακίνητα για τα οποία γίνεται αναλυτική καταγραφή και προτάσεις αξιοποίησης ενώ και ο Δήμος Κοζάνης προχωρά σε καταγραφή, αξιοποίηση και διεύρυνση της ακίνητης περιουσίας. Θα γίνει ψηφιακή αρχειοθέτηση της ακίνητης περιουσίας σε σύστημα CIS, καθώς και η εκπόνηση σεναρίων αξιοποίησης.

Δήμος Αθηναίων

Η ακίνητη περιουσία του δήμου ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ. «Φιλέτο» θεωρείται ο χώρος όπου φιλοξενούνται οι παιδικές κατασκηνώσεις στη Ν. Μάκρη, 20 στρέμ. στο Μενίδι, 50 στρέμ. στο Χαλάνδρι και ένα οικοδομικό τετράγωνο στην Καλλιθέα. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι η μείωση των κτιρίων που ενοικιάζει και η αξιο- ποίηση των «φιλέτων».

Δήμος Θεσσαλονίκης

Εκτός από την ακίνητη περιουσία που διαθέτει διεκδικεί επίσης 34 οικόπεδα και 6 πρώην στρατόπεδα.

Δήμος Πηλίου

Διαθέτει το νησάκι Αλατάς στον Παγασητικό και πρόσφατα «ξεπάγωσαν» οι συνομιλίες με Κύπριους επενδυτές για την αξιοποίησή του.

Δήμος Ρόδου

Τα δημοτικά Λουτρά, επιφάνειας 1.496 τ.μ., είναι κτίριο από το 1558 και προτείνεται η αξιοποί- ησή τους με την επαναλειτουργία ως Χαμάμ με εκσυγχρονισμένες υπηρεσίες. Για το Εθνικό Θέατρο επιφάνειας 1.649 τ.μ. προτείνεται η επαναλειτουργία με χρήσεις όπως συνέδρια, σύγχρονο θέατρο κ.λπ. Για το ακίνητο Ψιμορίφου στην Ιαλυσό επιφά- νειας 19.130 τ.μ. κοντά στη θάλασσα για το οποίο προτεί- νεται η πώληση. Ο Δημοτικός Κοινόχρηστος Ανθόκηπος (9.339 τ.μ.) μπορεί να εκμισθωθεί, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με διάφορους τρόπους το άρτιο και μη οικοδομήσιμο με κτίσματα, Ιαλύσιο οικόπεδο (2.215 τ.μ.).

Δήμος Πειραιά

Πρόσφατα ο δήμαρχος Β. Μιχαλολιάκος ανακοίνωσε την πρόθεση του δήμου να αξιοποι- ήσει πέντε ακίνητα-φιλέτα με σκοπό την είσπραξη 150-200 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τον γνωστό Πύργο του Πειραιά, που παραμένει ένα κτίριο-φάντασμα από την εποχή της χούντας, το κτίριο της Ραλλείου Σχολής, το Δημαρχιακό Μέγαρο της Πλ. Κοραή, αλλά και τα ακίνητα στην οδό Ρετσίνα 45-47 και στη Θηβών 50 και Φαλήρου. Ο Πύργος έχει έκταση 30.000 τ.μ. και θα μπορούσε να μετατραπεί σε ξενοδοχείο, κτίριο γραφείων, εμπορικό κέντρο. Το Δημαρχείο (7.000 τ.μ.) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ξενοδοχείο. Η Ράλλειος με έκταση 20.000 τ.μ. μπορεί να γίνει ξενοδοχείο, συνεδριακός-εκθεσιακός χώρος ή εμπορικό κέντρο. Τέλος, στα δύο οικόπεδα 20 στρεμ. μπορούν να κτιστούν δημοτικά κτίρια.

Μελέτες

Kουμπαράς ειδικού fund και ενέχυρο δανεισμού

Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα της Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΤΑΑ Α.Ε.), ένα στα τρία ακίνητα των δήμων (περίπου 30%) είναι άμεσα αξιοποιήσιμο, ενώ οι ιδιοκτήτες εισπράττουν μόλις το 5% των εσόδων που θα μπορούσαν να έχουν.

Το 75% των ακινήτων που χρησιμοποιούν οι ΟΤΑ είναι ιδιόκτητα, το 18% είναι μισθωμένα και το 7% έχουν παραχωρηθεί. Ειδικά οι δήμοι έχουν το 80% των ακινήτων ιδιόκτητα, 7% παραχωρημένα και 13% μισθωμένα.

Τα περισσότερα ενοίκια καταβάλλονται στην Αττική (59%) και ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 12% και η Κρήτη με 6%. Το 1/6 των δήμων δεν καταβάλλει καθόλου μισθώματα, το 1/4 καταβάλλει ελάχιστα, ενώ ο Δήμος Αθηναίων καταβάλλει το 15% των συνολικών. Σημαντικά μισθώματα καταβάλλουν επίσης οι δήμοι Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου, Πειραιώς, Ζωγράφου, Νέας Σμύρνης και Γλυφάδας. Λίγα μισθώματα καταβάλλουν 133 δήμοι, ενώ οι υπόλοιποι κινούνται σε μεσαία επίπεδα.

Σε ό,τι αφορά την κατάσταση των κτιρίων των δήμων, το 59% χαρακτηρίζεται καλή, το 28% μέτρια και το 13% κακή. Υπό το νέο πρίσμα των οικονομικών τους, μια σειρά από δήμοι έχουν ανακοινώσει μελέτες αξιοποίησης, πωλήσεις ακινήτων, παραχωρήσεις σε δημότες, διαγωνισμούς αξιοποίησης κ.λπ., ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει και προτάσεις για τη χρήση πιο σύγχρονων μέσων.

Για παράδειγμα, πρόσφατα ο υπουργός Εσωτερικών, Ευρ. Στυλιανίδης, μίλησε για καινοτόμες μεθόδους, όπως της σύστασης δημοτικών funds όπου θα περάσουν τα ακίνητα, την εκτίμηση της αξίας τους και τη διεκδίκηση χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Επενδύσεων ή ακόμα και από ελληνικές ιδιωτικές τράπεζες με εχέγγυο την ακίνητη περιουσία τους.

Αλλες κινήσεις που γίνονται είναι το «συμμάζεμα» των υπηρεσιών σε λιγότερα κτίρια και η ενοικίαση όσων μένουν άδεια, καθώς και το sale and lease back. Υπάρχουν πολλά κτίρια σε εμπορικούς δρόμους που θα μπορούσαν να μισθωθούν ή ακόμη και ολόκληρα σχολικά συγκροτήματα που άδειασαν μετά τις συγχωνεύσεις.

Πηγή: Έθνος