ΤΟ ΠΛΟΥΤΩΝΕΙΟ (Περιήγηση)

Στο νοτιοανατολικό άκρο της ακρόπολης της Ελευσίνας βρίσκεται το αβαθές σπήλαιο στον περίβολο του ιερού της Δήμητρας στο οποίο οδηγούσαν λαξευμένα σκαλοπάτια. Οι κόγχες και οι σχισμές που σχηματίζονται στο πίσω τοίχωμά του που πιστεύεται ότι αποτελούσαν συμβολικά περάσματα στον Κάτω Κόσμο, καθώς και τα ανάγλυφα τα αφιερωμένα στον Πλούτωνα τη Δήμητρα και την Περσεφόνη που βρέθηκαν στον περίβολο του σπηλαίου, συνδέουν το σπήλαιο με το τελετουργικό των ελευσινίων μυστηρίων και παραπέμπουν στη χρήση του χώρου ως Πλουτωνίου.

Επισκεφθήκαμε το Ιερό της Ελευσίνας κατά την Φθινοπωρινή Ισημερία και ήδη οι προσελεύσεις των πιστών είχαν αφήσει τις προσφορές τους... Φρούτα, ξηροί καρποί, δημητριακά, παστέλι... Ρόδια, στάχεια, λήθοι, λιβάνι... Ορφικός ύμνος Εις Πλούτωνα Ὦ τὸν ὑποχθόνιον ναίων δόμον, ὀμβριμόθυμε, Ταρτάριον λειμῶνα βαθύσκιον ἠδὲ λιπαυγῆ, Ζεῦ χθόνιε, σκηπτοῦχε, τάδ᾽ ἱερὰ δέξο προθύμως, Πλούτων, ὃς κατέχεις γαίης κληῖδας ἁπάσης, πλουτοδοτῶν γενεὴν βροτέην καρποῖς ἐνιαυτῶν· ὃς τριτάτης μοίρης ἔλαχες χθόνα παμβασίλειαν, ἕδρανον ἀθανάτων, θνητῶν στήριγμα κραταιόν· ὃς θρόνον ἐστήριξας ὑπὸ ζοφοειδέα χῶρον τηλέπορον {τ᾽}, ἀκάμαντα, λιπόπνοον, ἄκριτον Ἅιδην κυάνεόν τ᾽ Ἀχέρονθ᾽, ὃς ἔχει ῥιζώματα γαίης· ὃς κρατέεις θνητῶν θανάτου χάριν, ὦ πολυδέγμων Εὔβουλ᾽, ἁγνοπόλου Δημήτερος ὅς ποτε παῖδα   νυμφεύσας λειμῶνος ἀποσπαδίην διὰ πόντου τετρώροις ἵπποισιν ὑπ᾽ Ἀτθίδος ἤγαγες ἄντρον δήμου Ἐλευσῖνος, τόθι περ πύλαι εἴσ᾽ Ἀίδαο. μοῦνος ἔφυς ἀφανῶν ἔργων φανερῶν τε βραβευτής, ἔνθεε, παντοκράτωρ, ἱερώτατε, ἀγλαότιμε, σεμνοῖς μυστιπόλοις χαίρων ὁσίοις τε σεβασμοῖς· ἵλαον ἀγκαλέω σε μολεῖν κεχαρηότα μύσταις. Ω εσύ πού κατοικείς εις τον υποχθονιον κόσμον. ισχυρόκαρδε εις τον κατάσκιον και σκοτεινόν λειμώνα του Ταρτάρου. ώ Δία. πού είσαι κάτω από την γήν και κρατείς σκήπτρον, δέξου με προθυμίαν αυτάς τάς θυσίας ώ Πλούτων, που κρατείς τα κλειδιά όλης της γης και παρέχεις πλούτον εις το γένος των ανθρώπων με τους ενιαυσίους καρπούς, που σου έλαχε ως το τρίτον μέρος ή γη, ή βασίλισσα πάντων, ή έδρα των θεών, το ισχύουν στήριγμα των ανθρώπων συ πού εστήριξες τον θρονον σου κάτω σε σκοτεινον χώρον. εις μακρυνον αιώνιον χωρίς ζωήν εις τον ασυγκίνητον Αδην, και εις τον μαυρον Αχέροντα, πού κρατείς τις ρίζες της γης συ πού είσαι κυρίαρχος των ανθρώπων δια του θανάτου, ώ συ Εύβουλε πού υποδέχεσαι πολλούς συ πού κάποτε άφού παντρεύτηκες την κόρην της αγνής Δήμητρας και την απέσπασες από τον λειμώνα (από το λειβάδι) την απήγαγες δια μέσου της θαλάσσης επάνω εις τέσσερα άλογα και την έφερες εις κάποιο σπήλαιο της Αττικής, είς την περιοχήν της Ελευσίνας, όπου είναι αι πύλαι του Άδου. Σύ μόνον επιβραβεύεις τα έργα τα αφανή και τα φανερά, είσαι ενθουσιώδης, κύριος των πάντων, ίερώτατος. τιμάσαι με λαμπρότητα καί χαίρεσαι με τους σεβαστούς μυστοπόλους και με τα ιερά σεβάσματα σε παρακαλώ να έλθης εις τους μεμυημένους με ευμένειαν καί χαρούμενος.