Το κείμενο που παραθέτουμε είχε
πρωτοδημοσιευθεί στο περιοδικό "Βόρειο Σέλας".
Αποτελεί απόσπασμα από τα "Κριτικά Ταξίδια" του Πέτρου Βλαστού (έχει διατηρηθεί η ορθογραφία του πρωτοτύπου).
Αποτελεί απόσπασμα από τα "Κριτικά Ταξίδια" του Πέτρου Βλαστού (έχει διατηρηθεί η ορθογραφία του πρωτοτύπου).
Και μου φάνηκε πως τούτη τη φορά, καθώς και
πάντα στις θεωρητικές πολεμικές, η διχογνωμία αιτιολογείται όχι τόσο από τα
πράματα ή αντίμαχα δόγματα, όσο από την κακή συνεννόηση στους όρους κ' έλλειψη
ακριβολογίας στις κεφαλικές έννοιες. Nomina debent naturis rerum conguere είναι
λόγος του Θωμά Ακουϊνα, κι από τη θεολογία μπορεί πολύ ωφέλιμα να κατέβει και
στις κοινωνικές μελέτες.
Γι' αφτό λοιπόν, αν και προσπαθώντας να ξηγήσω πρώτα από όλα την ατομική μου γνώμη, όμως θα κοιτάξω κιόλας να ξεσκονίσω και να ξετινάξω μερικές ειδωλολατρικές ονομασίες και να ξεστραγγίσω κάποιους ορισμούς.
Έχουμε, αρχίζοντας, να ξεχωρίσουμε το θέμα μας σε δύο, στο γενικό ή αξιωματικό και στο ειδικό ή εφαρμολογικό.
Α) Το γενικό. Ποιος είναι ο σκοπός της κοινωνίας;
Δεν είδα πουθενά να το πούνε καθαρά όσοι μιλήσανε πριν από μένα, μα συμπεραίνω πως εννοούνε για σκοπό της κοινωνίας την εφτυχία και την προκοπή, των περισσοτέρων και όχι όλων των ανθρώπων που κάνουνε μια κοινωνία, γιατί θαρρώ πως κι οι πιο ιδεολόγοι σοσιαλιστές δεν το ελπίζουνε με την καρδιά τους πως γίνεται να αληθέψουν τα μακαριστά όνειρά και οι παραδεισένιες ουτοπίες, πως γίνεται να χαθούνε σύριζα η αρώστια και η κακομοιριά, η ανισότητα και η ψοφιοσύνη, το ψέμα και η σκλαβοψυχιά.
Το δέφτερο σπουδαίο δόγμα που ξεσηκώνω από τα γραφούμενα των προδρόμων μου, είναι πως η προκοπή της κοινωνίας κατορθώνεται με την βοήθεια του νόμου του ξεδιαλεγμού και της ξετυλιξιάς. Με άλλα λόγια η θεωρία που ξηγά το ανέβασμα της ζωϊκής οργάνωσης από το πρωτόπλασμα στον άνθρωπο, την εφαρμόζουνε σύψυχη και στην κοινωνία και στην φυλή.
Τη φυλή δεν τη μνημονέβουνε ονομαστά μα δεν ξέρω αν τη σιωπήσανε γιατί δεν τη προσέξανε ή γιατί νομίζουν πως οι φυλές όλες είναι ισοδύναμες, αν όχι από μιας αρχής μα γιατί όλες όμοια μπορούνε (κατά την καλόκαρδη μα κοντόβλεπτη γνώμη μερικών) να τελειοποιηθούνε και να ανέβουνε και να δυναμώσουνε φτάνει να τους δοθούνε η κατάλληλη αναθροφή και τα απαιτούμενα μέσα.
Όπως και αν είναι μας αρκεί να ξεδιακρίνουμε εδώ την κοινωνία από τη φυλή και να παραδεχτούμε πως είναι υπόστασες ξεχωριστές.
Αναφέραμε το νόμο της ξετυλιξιάς. Τυχαίνει, νομίζω, και δω ό,τι έτυχε πολλές φορές στην ιστορία της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Μόλις βρεθεί κάποιος νόμος που κυβερνά μερικά φυσικά φαινόμενα, αμέσως βιάζουνται οι σοφοί να τον εφαρμόσουνε και σε άλλες σειρές φαινόμενα δίχως πρώτα να καλοξετάσουν αν τα περιστατικά και τα ειδικά χαρακτηριστικά της καθεμιάς σειράς επιτρέπουν αφτό το ξάπλωμα του νόμου έτσι ολοκληρωτικά κι απόλυτα. Αφτού φταίει σημαντικά το ανθρώπινο μυαλό, και μάλιστα το ψεφτοκλασικό, που προσπαθεί πάντα να αποφύγει κάθε κούραση, και για αφτό προτιμά τις απλόγραμμες λογικές, και τα συμετρικά δόγματα, και κάθε αλήθεια που του φαίνεται άξια να γίνει γενικός τύπος και να κυριαρχήσει και κει ακόμα όπου το μάτι του ερεβνητή δεν αγνάντεψε καμιά θεμελιωμένη γνώση. Δε λέω πως δεν πρέπει να γίνεται αφτό, μα λέω πως σπρώχνει την επιστήμη σε προδικαστικές αποφάσεις και συχνά γίνεται αιτία να ριζωθούνε στρεβλωτικές πρόληψες. Η μονοκόματη εφαρμογή κάποιου φυσικού νόμου από μια επιστήμη σε άλλη - δηλαδή από μιαν αράδα φαινόμενα σε άλλη ξένη αράδα- γίνεται πολύ συχνά από τις φυσικές επιστήμες στην ηθική, στην ψυχολογία και στην κοινωνιολογία, και θα τη βάφτιζα φυσιολατρική ψεφταπάτη. Κάτι τέτοιο μου φαίνεται πως λαχαίνει και με το νόμο της ξετυλιξιάς. Η επιστήμη το θεωρεί αποδειγμένο πια πως στη ζωή νικούνε οι πιο δυνατοί και οι πιο κατάλληλοι και πως οι φύτρες και τα είδη έτσι ασυνείδητα και επίμονα καλιτερέβουν ολοένα. Τη νομοθεσία τούτη την κουβαλήσανε σύξυλη και στην ανθρώπινη φυλή. Αφίνοντας όμως κατά μέρος το ρώτημα αν κάθε ξετυλιξιά είναι και καλλιτέρεψη, έχουμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα.
α) Πως σε κοινωνίες κάπως προχωρημένες δεν είναι πια μόνο οι πιο δυνατοί που κάνουνε το σόϊ της φυλής. Οι δυνατοί είναι από φυσικό τους και πολεμικοί, κι η αρπαχτική τους ιδιοσυγκρασία τούς ρίχνει σε κίντυνους και τους καταστρέφει πολύ πιο γλήγορα από τα άλλα μέλη μιας φυλής -και στα ζώα τα συναγελαστικά και στους ανθρώπους- που δεν είναι στον ίδιο βαθμό γενναιόκαρδα.
Ακολουθεί λοιπόν ότι τα παιδιά των παληκαριών είναι λιγοστά ενώ οι συντηρητικοί βρίσκουν την εφκαιρία με την προστασία του ηρωϊσμού των δυνατώνε να πολλαπλασιάζουνε το σόϊ τους. Κι έτσι, αν κι αληθέβει ο νόμος πως ως σύνολο ξεειδικέβεται ο φυλετικός οργανισμός, όμως δεν πρέπει να ξεχνούμε πως η αλλαγή γίνεται με μέσους όρους κι όχι με την άμεση κι απόλυτη υπερνίκηση του μικρού αριθμού των ηρώων.
β) Πως ο περιορισμός αφτός του νόμου της ξετυλιξιάς φανερώνεται πολύ πιο ενεργητικός όσο πιο πολιτίζεται η κοινωνία και λιγοστέβει ο πολεμικός συναγωνισμός από φυλή σε φυλή. Στις πιο μεγάλες κι εθνικά βάσιμες κοινωνίες καταντά μάλιστα να δουλέβει με δυσκολία ο νόμος της ξεχωρισιάς του καλίτερου, ίσως μάλιστα να αναποδογυρίζεται και να παρουσιάζεται έτσι ο ξεπεσμός της φυλετικής αξίας. Τέτοιος, θαρρώ, στάθηκε ένας από τους λόγους που βουλιάξανε τα κοσμοκρατορικά έθνη. Η Pax Romana, περισσότερο ίσως κι από τους βαρβάρους, έσπρωξε το ρωμαϊκό κράτος στον όλεθρο.
Ο λόγος είναι φανερός. Όσο οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι νομαδικές, πρωτόγονες και πολεμικές, το άτομο έχει ακόμα υπέροχη σημασία κι ο νόμος ενεργεί με τον ίδιο περίπου τρόπο καθώς και στα ζώα. Έτσι γεννηθήκανε οι μεγάλες αριστοκρατικές (το κράτος των αρίστων) φυλές - οι φυλές της δύναμης, και της σωματικής και της ηθικής. Όταν όμως με την κατάχτηση και το κούρσο θεμελιωθήκανε στέρεες και πολύεθνες κοινωνίες, οι δυνατοί είχανε πια ξοδεφτεί κι οι λίγοι που μένανε καταντούσανε αναχρονισμοί, άτομα απείθαρχα δίχως κοινωνική οργάνωση. Και τότε η θέληση του νικημένου όχλου, δηλαδή του μέσου και κάποτε του κατώτατου όρου, ήρθε στην κυριαρχία(1).
Είναι και άλλοι λόγοι που βοηθήσανε τη φυλετική αναιμία. Από τη μια μεριά οι δυνατοί χαλάσανε το αίμα τους στην αγκαλιά της μαβρομάτας σκλάβας και της θεατρίνας, κι από την άλλη πλήθαινε ο φτωχός λαός απεριόριστα γιατί ζει με το μεροδούλι μεροφάγι και κάνει παιδιά αδιαφορώντας πως θα τα θρέψει. Και σα στενοχωρεθεί μέσα στο βούρκο που τότε γυρέβει από τους άρχοντες και το κράτος να τον ταίσουν και να τον ντύσουν. Panem et circences! (Σήμερα η φωνή είναι -Προστασίες και Δασμούς!)
Έτσι φανερώνεται το δημοκρατικό κατακάθισμα που άρχισε ποιος ξέρει σε ποια βάθια της ιστορίας, το κακοφόρμισμα που ομπυάζει στα σημιτικά έθνη, που μόλεψε την Ελλάδα, και σάπισε τη Ρώμη, και σακάτεψε τη Γαλλία στα 80, και που σιγά σιγά τώρα κουφαλιάζει τον εβρωπαϊκό πολιτισμό.
Τον τελεφταίο αιώνα φανήκανε δυο καινούρια αίτια που βοηθούνε, άθελά τους, την φυλετική σαπίλα. Ο γιατρός και η μηχανή. Η αρώστια ξεκαθάριζε άλλοτε τους αδύναμους. Ο γιατρός πασκίζει να τους σώσει, και σώζοντάς τους τούς επιτρέπει να πολλαπλασιάζουν την αδύναμη φύτρα τους. Κ' έτσι αντί να βοηθούνε την κληρονομιά της υγείας, βοηθούνε την κληρονομιά της αρωστιάρικης προδιάθεσης. Η μηχανή πάλι ισοπεδώνει τις τάξεις. Ο καθένας, και ένας ηλίθιος ακόμα, μάλιστα πιο καλά οι παλαβοί από τους ξυπνούς- μπορεί να κάνει την αυτόματη δουλιά που χρειάζεται για να πηγαίνει μπροστά η μηχανή. Έτσι το πλήθεμα της μηχανής βοηθά τον πολλαπλασιασμό των ανικάνων, και γιατί φτηναίνει τη ζωή, και γιατί την εφκολύνει, και γιατί πνίγει την ατομική πρωτοτυπία με τη νίκη του μηχανικού αφτοματισμού.
Πρέπει να σημειωθεί εδώ πως τα όργια της μηχανής δε θα είτανε μπορετά αν δεν γινότανε μια φριχτή κατάχρηση ενέργειας. Η αποθηκεμένη αφτή ενέργεια είναι το κάρβουνο και το λάδι. Ο άνθρωπος τα ξοδέβει σήμερα αλύπητα. Κυβερνά έτσι ποσό δύναμης δυσανάλογο με το φυσιολογικό του οργανισμό, και για αφτό χαλάνε και διαστρέφουνται τα νέβρα του, και για αυτό αναποδογυρίζεται το κοινωνικό του ισοζύγιο. Με άλλα λόγια ο ζωϊκός αγώνας κατάντησε τόσο έφκολος ώστε ακολούθησε φυσικά ανήκουστη πληθώρα πληθυσμού βγαλμένου σχεδόν όλου από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Όμως δεν εννοώ πως τα οικονομικά επακόλουθα της μηχανής είναι η αρχική αιτία της κοινωνικής αλλαγής. Το ενάντιο. Το πλήθεμα του όχλου έφερε αναγκαστικά τη βασιλεία της μηχανής, και η μηχανή πάλι βοήθησε το αβγάτισμα το λαϊκό.
Να μη νομίσει κανείς πως θέλω να καταργηθούν ο γιατρός και η μηχανή. Φέρανε μεγάλες εφκολίες της περιγυριάς, μα χρειάζεται αφτό να ισοζυγιαστεί με δυσκολίες περιοριστικές της παιδοποιίας. Η κοινωνική εφκολία βοήθησε το άτομο- και μάλιστα το λιγότερα καλογεννημένο- κι αφτό δεν μπορεί πια να του αφαιρεθεί, μα για να μείνει και η φυλή αγνή πρέπει να καθιερωθεί το κριτικό ξεδιάλεγμα της φύτρας. Με άλλα λόγια, η φιλανθρωπία θα ξακολουθήσει να φροντίζει το άτομο, μα ζύγωσε η ανάγκη να γίνουμε φιλόφυλοι.
Οι περισσότεροι ξηγούνε τις κοινωνικές ανατροπές με την πρόοδο και μεταβολή των οικονομικών όρων. Παράξενο μου φαίνεται να προσωποποιούνται οι οικονομικές ανάγκες σε αφτοτελές κατηγορηματικές αιτίες. Για να αλλάξουνε τα οικονομικά συστήματα πρέπει να γίνει πριν κάποια μεταλλαγή στην ανθρώπινη περιγυριά, και για αφτό πρέπει πρώτα να αλλάξει ο ίδιος ο άνθρωπος. Είναι ανάγκη λοιπόν, όταν ξετάζει κανείς τέτοια ζητήματα, να ξεκαθαρίσει πρώτα τι λογής άνθρωποι ζούνε σε καθεμιά κοινωνία, ποια είναι η καταγωγή τους, ποιες οι φυλετικές αναλογίες και ποια η κυβερνήτρα φυλή, αν υπάρχει ακόμα. Φυσικά και να μπορούσε πάντα κανείς να βρει την ιστορική αλήθεια στα φυλετικά προβλήματα, πάλι θα μένανε απορίες και δυσκολοξήγητα φαινόμενα. Είναι γνωστό πως και οι φυσικοί νόμοι ακόμα - οι τάχατες αλάθεφτοι - δε δίνουνε τα ίδια αποτελέσματα όταν τους εφαρμόζουμε σε μεγάλες και σε ελάχιστες ποσότητες(2). Με άλλα λόγια δεν είναι ομοιόμορφα σωστοί. Δε θα είτανε να απορήσει λοιπόν κανείς αν η εθνολογία δεν το κατορθώσει να λύσει κάθε φυλετικό αίνιγμα και να θεμελιώσει αρχές απαράβατες. Στην επιστήμη αφτή, καθώς και σε κάθε άλλη, καλό να θυμούμαστε πάντα πως οι νόμοι περισιμώνουνε μονάχα την αλήθεια. Όμως αφού έτσι φυλαχτούμε από κάθε δογματική βεβαιότητα, δεν ταιριάζει να κοντοσταθούμε και να φοβηθούμε την έρεβνα. Πρέπει να γυρέβουμε. Και είμαι της γνώμης πως άμα φιλοσοφούμε για κοινωνίες κ' οικονομικές μετατροπές, απαραίτητο είναι να αρχίζουμε τη μελέτη μας από την αξία και την αρχιτεκτονική της φυλής, από το θεμέλιο το οργανικό. Κι αλλιώτικα. Ο κοινωνικός και οικονομικός άνθρωπος δεν υπάρχουν. Υπάρχουν είδη ανθρώπων, και κατά τα είδη τους και το πλέξιμό τους φανερώνουνται διαφορετικά κοινωνικά κ' οικονομολογικά συστήματα.
Το ρώτημα γιατί να είναι άνισες οι φυλές ανοίγει πολύπλοκες εικασίες. Και φοβούμαι πως θα πέφταμε σε θεωρητικές κακοτοπιές με το να πασκίζαμε τώρα εδώ να μάθουμε αν η ανθρώπινη φυλή από μιας αρχής είτανε μια κ' έπειτα χωριστήκε, ή αν είτανε πάντα πολλές φυλές κι ανισόμετρες. Ένα πράμα όμως φαίνεται αρκετά βέβαιο- πως για κάθε σταθμό του ανθρώπινου πολιτισμού χρειάστηκε διαφορετική ανθρώπινη φυλή. Μιας και ξετελειώσει τον προορισμό της, η φυλή χάνεται και μιαν άλλη ξακολουθά το ανέβασμα της σκάλας- ή κάποτε γυρίζει πίσω στο κατρακύλημα. Τέτοια τα πορίσματα της προϊστορίας. Κ' ίσως μια μέρα φωτιστούμε πιο ξάστερα σαν ξεκαθαριστεί το δούλεμα του Μεντέλιου νόμου στην ανθρώπινη κληρονομικότητα. Για όσους όμως είναι φανερό το αξίωμα πως τα άτομα γεννιούνται άνισα, δεν είναι θαρρώ δύσκολο να γίνει παραδεχτό πως κ΄οι φυλές διαφέρουνε στην αξία τους, και πως κληρονομούνε τις ξεχωριστές τους ιδιότητες στου απογόνους. Το μόνο που θα παρατηρήσω είναι το κλίμα κ' η γεωγραφική περιγυριά δεν ξηγούνε μόνα τους τις φυλετικές ανομοιότητες- τουλάχιστο σε χρονικές περιόδους που δεν ξεπερνούνε τα σύνορα της ιστορίας. Αρκεί μόνο να αναφέρω τους Έλληνες και τους Άραβες. Δοξάσανε την Αθήνα και τη Συρακούσα, την Τολέδα και το Βαγδάτι, μα αιώνες διαβήκανε χωρίς να ξαναφανερωθούνε στις ονομαστές χώρες λαοί που να τους άξιζαν. Τα βουνά της Αττικής κ'οι βράχοι του Δελφικού μαντείου δεν άλλαξαν. Όμως ηρώους δεν ξαναγέννησε το στεγνόλαφρο χώμα. Σίγουρα πρέπει να φταίγαν οι άνθρωποι.
Οι άνθρωποι φταίγανε γιατί ανακατεφτήκανε με χειρότερους. Το ανακάτεμα πήρε αρχή σε προϊστορικά χρόνια με τις εισβολές των άσπρωνε Χαμιτώνε στην Ασσυρία, με το κατέβασμα των Αρίωνε στο Πενταπόταμο, με το ξεχείλισμα των Ελλήνων προς την Άσπρη Θάλασσα. Η Μακεδονική κυριαρχία κ' η Ρωμαϊκή κοσμοκρατορία εφκολύνανε το φυλετικό ανακάτεμα, και φυσικά καθώς οι αδύναμες και ταπινές και σάπιες είτανε κ΄οι γονιμότερες φυλές(3), ο ξεπεσμός της ζωντάνιας και της αξιοπρέπειας ξεπέρασε στη Ρώμη και της Ασίας τα φημισμένα παραδείγματα. Ένας Σύλλας, μεγαλοφάνταστος πολιτικός, δοκίμασε να σώσει τον αρχαίο κόσμο που καγκραίνιαζε. Κ' έκοψε αλύπητα, σκότωσε με λυρισμό κ' επιστήμη. Μα είχε να παρατήσει το έργο του. Όσο απέραντες, όσο επικές και να τις έκανε τις προγραφές του, είτανε πια πολύ αργά για να πετύχει το χειρούργημα(4).
Οι γερμανοί ξανάφεραν καινούριο καθάριο αίμα, και με αφτό ξανάνιωσε η Εβρώπη. Κ' έτσι φούντωσε η Αναγέννηση, και μεσουράνισε η μεγάλη γαλλική αριστοκρατία του 17ου αιώνα, και λεφτερώθηκε η Ολλάντα, και χτίστηκε η κυματοκρατόρισα δόξα της Αγγλίας. Μα το ανακάτεμα ματάρχισε πάλι, κ' οι σημιτισμένοι Νότιοι -οι απόγονοι της Ρώμης και της Πόλης- χαλούνε και προστυχαίνουν ολοένα τη φυλή που την έφεραν οι μύθοι από την Αζαγάρδ. Και με χάλασμα δεν εννοώ πως χειροτερέβει η καλλιτεχνική αξιοσύνη κ' η οικονομική οργάνωση και της επιστήμης η ψιλόλογη περιέργεια.
Εννοώ το χάσιμο της μεγαλοφροσύνης και του ατομικού σεβασμού, το νερούλιασμα του χαρακτήρα, τον άνοστο κοσμοπολιτισμό, τη γυναικούλικη φιλανθρωπία, τη σαχλή στοργή προς τους μικρούς και τους γελοίους, την ηθική ασυναρτησία, την έλλειψη κάθε πειθαρχικού νόμου και κληρονομικής συνείδησης.
Και σε αφτό ξεχωρίζει ο αριστοκράτης άριος από το νοθεμένο πληβείο- πως ο πρώτος είναι σκληρός με τον εαφτό του γιατί πάντα φιλοδοξεί να γίνεται πιο δυνατός και πιο εξουσιαστής, ενώ στους δέφτερου την καρδιά φωλέβει μοναχά η ταπινή επιθυμία της καλοζωϊας, της παρασιτικής ειρήνης, της μικρής εφτυχίας, της ηδονικής τεχνολατρείας.
Ο μέσος όρος στην Εβρώπη σήμερα είναι ψηλότερος κι από το ρωμαϊκό κι από τον κινέζικο κι από το σημιτικό κι από τον ιντιάνικο. Μα είναι μέσος όρος που κατακαθίζει και πάει όσο καλιτερέβουν οι συγκοινωνίες και γίνεται πιο άκοπη η ζωή και δυναμώνουν οι σημιτισμένες παρασιτικές τάξεις. Κ' είναι να σαστίζει κανείς με την τρομαχτική σπατάλη από εβγενικό αίμα που χάθηκε και θόλωσε για να σηκωθεί η φυλετική αξία των πληθυσμών που αποσώθηκαν από τον αρχαίο κόσμο. Και δε φαίνεται απίθανο πως ο μέσος όρος θα κατεβεί ακόμα πιο χαμηλά σα γίνει ο παγκόσμιος μέσος όρος και κοπανιστούνε μέσα στο ίδιο κοινωνικό γουδί κ' οι κίτρινοι κ' οι μάβροι κι όλα τα φυλετικά σμιγάδια της οικουμένης.
Πολλοί νομίζουνε πως με την αναθροφή και το καλιτέρεμα της περιγυριάς όλα μπορούνε να διορθωθούν, πως το άτομο χαμηλότερης φυλής μπορεί ν'ανέβει στο επίπεδο όπου φτάσανε κιόλας οι πιο γερές και άξιες, μιας και του δοθεί ο κατάλληλος δάσκαλος. Μια τέτοια θεωρία παραβλέπει την υπέρμαχη δύναμη της κληρονομικότητας και της ξεειδίκεψης. Η αρχιτεκτονική του μυαλού- δηλαδή της θέλησης, της αντίληψης, της λογικής- είναι οργανική και παρουσιάζει δικό της τύπο σε κάθε φυλή. Καθώς δεν μπορεί ν' αλλάξει κανείς το πετσί του έτσι δεν μπορεί ν' αλλάξει το ηθικό του. Μπορεί ο κατότερος να μάθει και να μάθει καλά τα μαθήματα του ανότερου. Όμως αφτό δεν είναι το ζήτημα. Κείνο που χρειάζεται είναι να μπορεί κι αφτός να βρίσκει και να συλλογίζεται και να θέλει σαν τον ανότερο. Κι αφτό δεν ξέρω να έγινε πουθενά. Και δε μιλώ έτσι από θεωρητική προκατάληψη. Άλλοτες είχα ίσια ίσια την αντίθετη γνώμη μα η ζωή με έπεισε πως η αλήθεια είναι σκληρή και καταδικάζει τον κατότερο να ζει στο επίπεδο όπου μόνος του κατόρθωσε να φτάσει και να μη μπορεί ποτέ του να βγει από κεί. Αν μπορούσε να έβγαινε και προτού έρθει ο πλαϊνός του να τόνε βοηθήσει.
Από δε μπορούμε να γυρίσουμε στο αρχικό μας ρώτημα- ποιος ο σκοπός της κοινωνίας. Αν είναι, καθώς πιστέβουνε, η εφτυχία των πολλών, τότε κανένα παράπονο δεν τολμούμε να έχουμε για τις προκοπές της ανθρώπινης ιστορίας, κι ο μέσος όρος της καθολικής μετριότητας μας αναγαλιάζει την ψυχή. Αν όμως συλογιστούμε πως πιο λογικό και πιο γενναίο και πιο σύμφωνο με την έννοια της τάσης του ξετυλιγμού είναι να καλιτερέψουμε και να δυναμώσουμε και να ζωντανέψουμε τη φυλή, όχι σε ποσότητα μα σε ποιότητα, τότε νομίζω θα γνωρίσουμε κάποια λύπη στενόχωρη αν όχι αγανάχτηση κι αποστροφή.
Τότε θα δούμε σε τι βάρβαρο μας οδηγούνε ο χριστιανισμός (η πιο μεγάλη αμαρτία ίσως του κόσμου), οι γαλλικές ιδέες της δογματικής λεφτεριάς και της υποκριτικής δικαιοσύνης, κ' οι σοσιαλιστικές ψυχοπονιές, κ' οι λιγομάρες της καλοσύνης και της αγάπης.
Και δεν εννοώ πως η αγάπη αναγκαστικά προξενεί κακό, μα λέω πως μας μαθαίνουνε ν'αγαπούμε πράματα ταπινά, και πως για να μας γελάσουνε μας θαμπώνουνε τα μάτια με το όνομα της αγάπης. Η έννοια της αληθινής αγάπης ταφτίζεται με το μεγάλο εγωϊσμό. Και τότε τη λέμε δύναμη ψυχερή.
Με δύο λόγια θα πούμε τον κίντυνο. Η κοινωνία θα σκοτώσει τις ξεχωριστές φυλές. Για να σωθούν οι αψηλές φυλετικές αξίες χρειάζεται ένας Σύλλας παντοκράτορας, ένας Σύλλας που θα ξαφάνιζε ολάκερα έθνη. Μας λένε πως ο Σύλλας αφτός θα είναι ίσως η επιστήμη δουλέβοντας με τη βοήθεια της εβγενιστικής θεωρίας. Ίσως όμως.
Εδώ χρειάζεται, θαρρώ, να απαντήσω σε κάτι ρωτήματα που μου κάνανε μερικοί επικριτάδες. Κάποιος απόρησε γιατί να υπερυψώσουμε τόσο πολύ τον Άριο αφού οι Κινέζοι κ' οι Άραβες είχανε μεγάλο πολιτισμό. Τι σημασία έχουνε λοιπόν οι θεωρίες για τις άνισες φυλές και τη χαλαστική επίδραση του σημιτισμού;
Αλήθεια δύσκολο στέκει να ξεκαθαρίσει κανείς καλοδυνείδητα σε ένα στεγνό άρθρο τέτοια μπερδεμένα ζητήματα. Μα χρεάζεται λακωνισμός για να βγούμε δίχως άργητα από το δαίδαλο.
Χρέος μας να ορίσουμε πρώτα τι θα πει πολιτισμός.
Θα έλεγα πως με πολιτισμό εννοούμε την κοινωνική σύνθεση μια φυλής ξαπλωτικής που έχει οργανισμό στέρεο μα ξετυλιχτικό. Οι Κινέζοι έχουνε οργανισμό στέρεο, τόσο στέρεο μάλιστα που αποπετρωθήκανε. Ο πολιτισμός τους - και να μην ξεχνούμε πως ο πολιτισμός είναι έννοια συγκριτική - κρυσταλλώθηκε αιώνες τώρα κ' έμεινε φυλακισμένος μέσα στο καβούκι του. Μήτε ξάπλωση, μήτε ξετυλιξιά. Το μόνο τους πρόβλημα είναι πως να μικροζούνε τα κοπαδιαστά τους εκατομύρια, με άλλα λόγια ταπινή πολιτική οικονομία, Δεν ανεβαίνουν ούτε κατεβαίνουν. Τους κυβερνούνε τα ασάλεφτα πατροπαράδοτα, το ζωϊκό σπρώξιμο που τους είχε δώσει μια φορά και έναν καιρό μια εισβολή των άσπρων. Η ζωντάνια τους στέρεψε(5). Ίσαμε δε μόνο έφτανε η φυλή τους. Και στο ίδιο σημείο θα σταματήσει κι ο αριανός πολιτισμός αν ξακολουθήσει ο φυλετικός ξεθωριασμός κι αληθέψει ο καθολικός μέσος όρος. Ο πολιτισμός θα καταντήσει τότε οικονομολογικός κομπογιανιτισμός.
Οι Άραβες πάλι είτανε ξαπλωτικοί μα όχι στέρεα οργανωμένοι. Ατομικιστική φυλή που δεν έννοιωσε πως η καλοφτειασμένη κοινωνία αβγατίζει τη λεφτεριά και την αξία του ατόμου. Δεν αφίσανε σχεδόν τίποτε πίσω τους. Περάσανε σαν το λίβα. Ίσως στην αρχιτεκτονική να δείξανε κάποια επιδεξιοσύνη. Μα δεν είναι βέβαιο αν δουλέψανε πρωτότυπα. Είναι πιθανότερο πως τα θέματα της αραβικής αρχιτεκτονικής είναι παρμένα από τους Ρωμαίους και τους Πέρσους και την Αίγυφτο. Το Βυζάντιο είτανε και κείνο σημιτισμένο μα η αριανή του υπεροχή το συνοργάνωσε αρκετά για ν' αφίσει κληρονομιά που ζει ακόμα και σήμερα.
Β) Ερχόμαστε τώρα στο ειδικό - στην Ελλάδα.
Η Ρωμιοσύνη είναι από τα χειρότερα φυλετικά ανακατέματα που γινήκανε ποτές. Δεν υπάρχει φυλή της Ασίας, της Εβρώπης ή της βορινής Αφρικής που να μην έσταξε μέσα της. Και γι' αφτό παραδέρνει τόσους αιώνες τώρα.
Δεν είναι ν΄απορήσει κανείς γιατί φανερώθηκε τέτοια χιλιόδιπλη μπερδεψιά στην ελληνική χερσόνησο. Η γεωγραφική θέση το απαιτεί. Η Κνωσσό κ΄η Αθήνα, κι ακόμα περισσότερο η Πόλη, στέκουνε σα γιοφύρια από την Ασία στην Εβρώπη, από τις Νορμανικές πατρίδες στο Νείλο και τη Φοινίκη. Και για για αφτό εισβολές και πειρατικές επιδρομές ποτέ δεν πάψανε. Κ' η κάθοδος των Ηρακλείδων κι αφτή μιαν εισβολή. Πριν έρθουν οι Έλληνες φαίνεται να βαστούσε την Ελλάδα και την Κρήτη μια φυλή συγγενική με τους Χιττίνες της Μικρασίας. Είτανε μητριαρχική φυλή (μας το θυμίζουν οι Αμαζόνες), και από αφτούς πηγάζει ο θρησκεφτικός τύπος της θεάς μητέρας με το γιο -Ρέας, Κυβέλης, Ατρέμιδας, Σεμέλης, Δήμητρας, και Δία, Διονύσου, Ιππόλυτου, Τριπτόλεμου. Από αφτούς πήραν οι Έλληνες το πρόπλασμα του Δωρικού ρυθμού, κι από αφτούς ξακολούθησαν και στα κλασικά χρόνια ακόμα να βγαίνουν οι μεγάλοι τεχνίτες πολιτικοί, όχι μελαχρινοί σγουρόμαλλοι τεχνίτες. Και για μια στιγμή το αίμα του Δεφκαλίωνα στάθηκε κυρίαρχο. Και τότε φάνταξε η Ελλάδα, το αξέχαστο θάμα. Μα οι ντόπιοι νικημένοι κ' οι αμέτρητοι σκλάβοι γλήγορα ρίξανε το μέσο τον όρο. Κάποτε και πότε χυνότανε όμως μέσα στη Ρωμιοσύνη κανένα ποτάμι αίμα καθάριο. Αφτό έφερε το Μακεδονικό ξανάνιωμα κ' έκανε αργότερα τη ζωή της Βυζαντινής αφτοκρατορίας. Οι σταβροφόροι θα σώζανε ίσως τον Ελληνισμό άν δεν είχε ξαναπέσει το Βυζάντιο στα χέρια των Παλαιολόγων. Το πέσιμο της Πόλης στα 1261 είτανε πολύ πιο βαριά συφορά παρά το πέσιμο του 1453. Το σαξωνικό αίμα θα είχε με τον καιρό γυρίσει ρωμαϊικο και θα γινότανε το προζύμι του ξαναγεννημού. Μα δεν είτανε αρκετό. Καμιά κατάχτηση του βοριά δε βρέθηκε αρκετά δυνατή για να στεριώσει μια κυβερνήτρια φυλή. Θυμίζω και τους Φράγκους του Χλουμουτσιού και της Κύπρος. Τους σάρωσε ο Τούρκος, δηλαδή μια καινούργια μορφή της Ρωμιοσύνης, πιο σημιτισμένη και πιο ανοργάνωτη μα πιο φανατική.
Υπάρχει όμως μια φυλή συγγενική μας, η αρχαία Ιλλυρική που αφτή δεν ανακατέφτηκε όσο και μεις, και που ένα κλαδί της έγινε Ρωμαϊικο. Από τη φυλή αφτή ξαναβλάστησε η αντροσύνη της Ελλάδας. Γιατί Αρβανίτες είταν οι Σπετσιώτες κ' οι Υδραίοι κ' οι Σουλιώτες κ' οι μεγάλοι κλέφτες γιατί Αρβανίτες κάνανε την Επανάσταση και θεμελιώσανε το λέφτερο βασίλειο. Κι όμως σήμερα δε μας κυβερνούνε πια. Φταίνε σε αφτό πολλά. Οι Αρβανίτες είναι βουνίσιος λαός, και δεν τους είτανε τόσο έφκολο ν' αφίσουνε μονομιάς το καρυοφύλλι του κλέφτη για την πένα του καλαμαρά. Είτανε κιόλας συνηθισμένοι στο πλιάτσικο και τους έλειπε ολότελα η πολιτική ξετυλιξιά που μέστωνε κατά το μεσαίωνα τα βορινά κράτη της Εβρόπης. Έτσι το κοινοβουλεφτικό πολίτεμα κατάντησε σωστή σφηγκοφωλιά για τους φωνακλάδες τους Γραικύλους τους αιώνιους Σημιτάκους- κι αφού ταμπουρωθήκανε μέσα στη μάντρα της Βουλής φροντίσανε κιόλας να ξακολουθήσει στο σκολιό ο στενοκέφαλος βυζαντισμός κ' η σκολαστική γλώσσας κ' η φουσκόμαθη ψεφτιά. Μείναν έτσι δίχως μόρφωση κείναι ίσια ίσια τα στοιχεία που μπορούσανε να σταθούνε η δύναμη του τόπου. Κι αν ακόμα μερικές Αρβανίτικες ή Ρουμελιώτικες οικογένειες κατορθώσανε ν' αναδειχθούνε, όμως δεν ξεχωρίσανε από το Ρωμαϊικο ρεμπελιό γιατί μη έχοντας οργανωμένη δική τους τάξη να βασιστούνε αναγκαστήκανε να χωθούνε κι αφτές μέσα στο βούρκο τον Ελλαδικό.
Το μεγάλο πρόβλημα λοιπόν είναι και δω πως ν΄ ανεβεί ο μέσος όρος της φυλής. Όχι μόνο στη μικρή την Ελλάδα μέσα, μα σε ολάκερη τη Ρωμιοσύνη.
Εδώ ίσως μου παρατηρηθεί πως οι Ρωμιοί δεν είναι όμοιοι παντού, πως αλλού έχουνε μέσα τους περισσότερο σλαβικό αίμα, αλλού φραγκικό , αλλού αρμένικο, πως το κλίμα κ' η γεωγραφία κι οι πολιτικοί όροι τους κάνουνε να είναι διαφορετικοί στην Αθήνα ή στη Σμύρνη ή στα Γιάννινα. Κατά την γνώμη μου όμως οι φυλετικές αφτές διαφορές δεν είναι και τόσο σημαντικές, κι αφτό είναι ίσια ίσια η σπουδαιότερη αιτία της αναρχίας και του ανοργάνωτου της εθνικής συνείδησης. Οι φυλετικές διαφορές είναι αρκετές τώρα για να ξεχωρίζουνε τους Ρωμιούς και να προκαλούνε τους τοπικούς εγωϊσμούς και την έλλειψη πίστης, δεν είναι όμως αρκετά μεγάλες για να μπορέσει ένα μέρος του έθνους να κυριαρχήσει και να συγκεντρώσει το κράτος μέσα του. Μα γενικά μπορούσε να πει κανείς ότι προς τα πάνω της Μακεδονίας και στα μέσα του
Μωριά η ρωμιοσύνη βάφτηκε με κάμποσο σλαβικό αίμα, στη Ρούμελη και στην Αττική και σε μερικά νησιά με αρβανίτικο, στην Ανατολή και στα Δωδεκάνησα με φραγκολεβαντίνικο, στην Κρήτη και στα Εφτάνησα με αράπικο και βενετσιάνικο. Να μην ξεχνούμε ως τόσο πως η πολυκαίρινη ανακατεψιά έχει μπερδέψει τόσο αξεδιάλυτα τις φυλές ώστε τα αχνάρια που αφίσανε πίσω τους οι στερνοί καταχτητάδες λίγη πια έχουν σημασία.
Η χημική βάση θα γραφότανε - Ρωμιός = Άριος πλημμυρισμένος αίμα σημιτικό κι αρκετό σλαβικό, φράγκικο κι αρμένικο.
Αν αποδειχτεί, καθώς φαίνεται πιθανό, πως ο νόμος του Μέντελ για τον ξεχωρισμό των τύπων αληθέβει και στις γενεολογίες του ανθρώπου, τότε θα μπορούσε μια μέρα να κανονιστεί για το Ρωμιό μια πολύ καθαρή φυλετική πολιτική. Μα είναι ακόμα πολύ νωρίς για να ξετάσουμε αφτό το ζήτημα με ωφέλεια. Σε ένα μόνο πράμα είναι φανερό τι πρέπει να γίνει ά δεν είναι κι όλας πια πολύ αργά. Πρέπει ν' αφομοιωθούμε με τους Αρβανίτες. Το αρβανίτικο αίμα είναι σήμερα το πιο καθάρια Ελληνικό. Αφτούς λοιπόν τους βουνίσιους που δεν τους χάλασε ο σημίτης κι ο ψευτοπολιτισμός, αφτούς που έχουνε την αξία του βάρβαρου, αφτούς να φωνάξουμε να μας ξανανιώσουν. Ας μας δώσουνε το αντρίκιο αίμα τους, και μεις τους δίνουμε την παράδοση και την εμπορική ξυπνάδα και τη ναφτική σβελτοσύνη. Κείνοι την δύναμη κι μεις την τέχνη. Για να πετύχει όμως τέτοιο αδέρφωμα χρειάζεται πολιτική επιμονή και σταθερή. Θα αραδιάσω μερικά μόνο κεφάλαια: α) να μαθαίνουμε τα ρωμιόπουλα τα Αρβανίτικα κι όχι τα Γαλλικά ή τα Λατινικά. Πρέπει να συνεννοηθούμε μαζί τους και σε μας στέκει να μάθουμε καλά τη γλώσσα τους. β) να κάνουμε αρβανίτικα σκολιά στην Ελλάδα για τους Αρβανίτες να έρχουνται να σπουδάζουν. γ) να τους στείλουμε δασκάλους και βιβλία γραμένα στην γλώσσα τους και με όποιο τύπο προτιμούν αφτοί. δ) να πειθαναγκάσουμε το Πατριαρχείο να επιτρέψει να γίνεται η λειτουργιά αρβανίτικα όπου το θέλουν οι ορθόδοξοι Αρβανίτες. ε) να ιδρύσουμε αρβανίτικα τάγματα στο στρατό και να παίρνουνε ρόγα. στ) να οργανώσουμε τους Αρβανίτες που είναι κιόλας στην Ελλάδα για να πείσουνε τους οξωμερίτες ότι συμφέρει το αδέρφωμα και για κείνους και για μας. ζ) να πολεμήσουμε τον Τούρκο για να τους λεφτερώσουμε. Τους χρουστάμε γιατί κείνοι μας λεφτέρωσαν από τον Τούρκο στα 21. Κι όχι μόνο τους το χρουστάμε μα είναι κ' η σωστή πολιτική. Σα λεφτερωθεί η Αρβανιτιά θα λεφτερωθούν κ' οι άλλοι χριστιανοί της Τουρκίας.
Αφτό μας φέρνει στο ζήτημα του πολέμου. Είμαστε αρκετά δυνατοί για να πολεμήσουμε, κ' είναι καλό πράμα ο πόλεμος για μας; Λέω ναι, φτάνει να το θέμε με τα σωστά μας κι όχι να περιμένουμε τους δυνατούς του κόσμου να μας σώσουνε μόλις τσακίσουμε. Μα για να δυναμώσει η μάχιμη δύναμη της φυλής χρειάζεται πρώτα επιμονή εσωτερική ξαναδιοργάνωση.
Τα πιο φανερά κακά είναι πασίγνωστα και τα αφίνω στους νομοθέτες να τα γειάνουν. Είναι όμως άλλες αρώστιες και φάγουσες που δε γιατρέβουνται με νόμους μα που χρειάζουνται βαθιά ψυχόρμητα που να γεννούνε την αποστροφή αφτόθελα. Ας αναφέρω μερικά σωστικά μέσα.
Α) Ο σπαρτιατικός Καιάδας. Δε μας αφήνει πια σήμερα η φιλανθρωπία να σκοτώνουμε ό,τι γεννιέται σάπιο κι ό,τι αρωσταίνει αγιάτρεφτα. Μα κείνο που μπορεί να κάνει σήμερα η επιστήμη κ' η κοινωνία (ίσως μάλιστα κι ο νόμος) είναι να στερέψει τη γονιμότητα κάθε ανθρώπου που είναι οργανικά αρωστιάρης, ή που είναι ηθικά στραβός, ή που το μυαλό του παραδέρνει αδύναμο. Τα αποριξίματα, οι σακάτηδες, οι τρελοί κ' οι βλάκες, οι μεθύστακες, οι χτικιασμένοι κι όσοι έχουνε κληρονομικά πάθη, οι κακούργοι κ΄οι αδιόρθωτοι χασομέρηδες, όλοι τους δεν πρέπει να έχουνε πια παιδιά. Το χειρούργημα είναι ακίντυνο κι άπονο.
Ίσως αδικηθούνε μερικοί. Αδιάφορο. Θα ωφεληθεί δίχως άλλο η φύτρα.
Β) Να μη επιτρέπουνται παντριές με παρακατινές φυλές. Αδικία πάλι για μερικούς μα μεγάλο δίκιο για κείνους που έτσι θα εμποδιστούνε να γεννηθούνε. Φοβούμαι πως εδώ δε χωρεί νόμος. Και δεν είναι πιθανό να δυναμώσει πια στον άνθρωπο το λαμπρό και σωστικό ψυχόρμητο που τόνε σπρώχνει στην αποστροφή της πρόστυχης φυλής. Κι όμως πολύ θα βοηθούσε μια τέτοιαν αναθροφή για κείνους μάλιστα που έχουνε να ζήσουνε στις αποικίες.
Κι αλήθεια ίσως περισσέβει που επιμένω πάλι στα φυλετικά χωρίσματα. Μα ήθελα να δείξω που φέρνει το πόρισμα της θεωρητικής αντίληψης που πρόταξα παραπάνω.
Έπειτα έρχεται το ζήτημα του παιδιού. Αφού δεν μπορούμε ν' αλλάξουμε το αίμα τους ας δοκιμάσουμε να του αλλάξουμε τη μόρφωση. Η καλιτέρεψη δε θα είναι ριζική, μα έχουμε την ελπίδα πως θα βοηθήσει το δυνάμωμα κάθε καλής φύτρας που σώζεται ακόμα.
Θα καταργούσα πρώτα από όλα το κυβερνητικό μονοπώλιο του σκολιού. Νομίζω πως τα λέφτερα σκολιά και καλλίτερα θα είναι και θα φροντίσουν το δυνάμωμα κάθε καλής φύτρας από τις χώρες, άλλα σε βουνίσιες τοποθεσίες, άλλα σε νησιά.
Και θα σύστηνα να προσέξουν τα ακόλουθα οι δάσκαλοι:
1) Το κορμί. Να μάθουν τα παιδιά να μη φοβούνται τον ήλιο και το νερό. Να γυμνάζουνται ακούραστα και να παίζουν άγρια παιχνίδια
2) Το χαρακτήρα. Να μην ξέρουνε φόβο, να μην ξέρουνε κατεργαριά, να είναι ίσιοι, περήφανοι, ακατάδεχτοι, κι απάνω από όλα να είναι πάντα κύριοι του εαφτού τους. Να θένε να είναι Έλληνες και να μην ξενιτέβουνται τυχοδιωκτικά. Να λατρέβουνε τη θρησκεία της τιμής και της θέλησης. Να τους αρέσουν τα λόγια του Νίτσε - να ζείς επικίντυνα.
3) Τη μάθηση. Λιγοστή, γερή, τονωτική, καθάρια. Ούτε ταπινά πραχτική ούτε άβουλα ιδεολογική. Συστηματική γνωμογονία. Δεν πρέπει να παραγεμίσουμε τα κεφάλια των παιδιών ξερή μάθηση. Η διδασκαλία είναι κακοπίχερη όταν είναι μνημονική μόνο. Σκοπός της είναι να γίνουνται ψυχόρμητα κείνα που μαθαίνουνε τα παιδιά. Έτσι μονάχα θα τους μείνουνε αχάλαστα κι αξέχαστα.
Η αναμόρφωση της παιδείας χρειάζεται όμως δυο θεμέλια - το δάσκαλο και τη γλώσσα την αληθινή. Η δημοτική κ' η παιδαγωγία θα φανερωθούν οδηγήτρες μας μούσες.
4) Τη φιλοσοφική περιέργεια. Να μάθουνε τα παιδιά όχι μόνο να θυμούνται μα και να παρατηρούνε με ακρίβεια, και να έχουνε την αξιοσύνη και την ορμή να βρίσκουνε καινούρια πράματα. Πρωτοτυπία και ξετυλιξιά ψυχοπλαστική.
Κ' ένα άλλο χρειάζεται να μάθουν τα παιδιά να σέβουνται τους δυνατούς.
Με την πειθαρχία στους άριστους θα μπορέσουμε μια μέρα να συγκεντρώσουμε την αριστοκρατία της ξεδιαλεχτής δύναμης. Σήμερα κανένας Ρωμιός δεν παραδέχεται καλίτερό του. Αν το κάνει κάποτε είναι από το φόβο του σατράπη. Ο Ρωμιός κατά βάθος μισεί το Ρωμιό. Να μάθει πως Ρωμιός θα πει συνεργάτης. Μερικές εθνικές συφορές βοηθούνε σε αφτό. Ξυπνούνε την πίστη. Εμείς είμαστε τα παιδιά του 97.
Άλλη μεγάλη κοινωνική πληγή είναι η θέση της γυναίκας στον ελληνικό κόσμο. Ανάγκη βιαστική να ξεσκλαβωθεί και να καταλάβει πως ο προορισμός της είναι να κάνει και να αναθρέψει τα αψεγάδιαστα παιδιά. Πρέπει να ξεχάσει τις νοστιμάδες του χαρεμιού και τις λεβαντίνικες ξενολατρείες, πρέπει από προστυχούλα επαρχιώτισα να γίνει η μάνα η σοβαρή και χαμογελούσα που μαθαίνει στα παιδιά τη φιλοδοξία της ζωής.
Εδώ σταματώ. Δεν είπα τίποτε για τη διοίκηση, τη γεωργία, το εμπόριο, τη δικιοσύνη, τα οικονομικά κι όλα τα άλλα.
Μα όλα τους θα σιαχτούνε σα σιαχτούνε κι οι άνθρωποι. Δεν είναι αιτία, είναι αποτέλεσμα.
Μερικοί μας εξορκίζουνε να φοβούμαστε κάθε ''τεχνητή ατμόσφαιρα'' και μας σπρώχνουνε ν' ανυψώσουμε το λαό για να γίνει βάση στα μελλούμενα. Μα για ν' ανυψώσουμε το λαό πρέπει πρώτα να ξεπαστρέψουμε ένα μέρος του, το πιο σάπιο, και να του δώσουμε αφτό που διψά - τυράννους, μα τυράννους τιτανομάχους. Δηλαδή ο λαός είναι και θα είναι πάντα όργανο. Αν γίνει ποτέ σκοπός θα σταματήσει κι ο πολιτισμός. Κείνο που θέμε είναι η δύναμη που θα κουνήσει το λαό. Ένα κράτος από ανθρώπους ίσους αδύνατο να κουνηθεί. Ποιος θα διατάξει; Θα μείνει ανοργάνωτη σκόνη, άκαρπο ανθρωπομάζωμα. Πως θα κυβερνήσει η ψηφισμένη αρχή αφού για να γίνει αρχή πρέπει να ψηφιστεί από τους αρχόμενους; Μερικοί λένε - βγάλτε την πλουτοκρατία, με άλλα λόγια τη βουλεφτοκρατία που είναι στα χέρια του παρά. Καλά, να τους πετάξουμε τους αγάδες. Αμέσως όμως θα πρέπει να βάλουμε στη θέση τους άλλους κυβερνήτες. Λοιπόν αφτούς θέμε τους διοργανωτές. Αφτούς να βρούμε. Εμείς δε θα τους φτειάσουμε ούτε νόμος κανένας. Μα πρέπει να τους εφκολύνουμε τη δουλιά τοιμάζοντας τις ερχούμενες γενειές με γερή πειθαρχία. Πολλοί θα φωνάξουνε - σκλαβιά. Και γω θ' απαντήσω - τι σκλαβιά και τι λεφτεριές; Έχουμε μπροστά μας ένα σκοπό. Το τι θα μας κοστίσει για να νικήσουμε ούτε ζυγίζει ούτε σημαίνει. Ας χαθούνε όλες οι δημοκρατικές λεφτεριές σαν είναι ανάγκη. Αφτά θα τα αποφασίσει ο πολιτισμός. Κι ο μεγαλόνοος και μεγαλοθελητής δε στενοχωριέται από συστήματα και θεσμούς.
Ας μη με στραβοκαταλάβει όμως κανείς πως δοξάζοντας το άτομο περιφρονώ την κοινωνική κ' υλική περιγυριά. Θέλω και την περιγυριά να καλιτερέβει. Για να βγάλεις δουλιά από το άλογό σου πρέπει να το καλοταΐζεις και να το ξυστρίζεις. Το ίδιο και με το λαό. Μα ίσια ίσια γιατί τόσο πρόκοψε του λαού η περιγυριά πρέπει να σώσουμε την ατομική αξία κλαδέβοντας και φιλοτιμίζοντας τις φύτρες τις δυνατές. Με δυο λόγια - σκοπός το άτομο, βάθρο η περιγυριά και νέο το ξεδιάλεγμα.
Μας λένε πως δεν πρέπει να κοιτάζουμε πίσω παρά μπροστά. Μας θυμίζουνε το Νίτσε. Όσο κι αν μου αρέσει η αψηλοφτέρουγη στρανέσα του Νίτσε σε αφτό απάνω διαφωνώ. Δε λέω πως ο κόσμος δεν πρέπει ν' αλλάζει. Αλλάζει και παραλλάζει, κι ούτε στο χέρι μας είναι να το εμποδίσουμε αφτό. Μα έχω κάποια υποψία πως αφτές οι φωνές για την πρόοδο και την επιστήμη(6) που θα ξαναβαφτίσει την ανθρωπότητα, δεν είναι τίποτε άλλο παρά φωνές του σκλάβου και της μικρολογίας που θένε να ξετινάξουν από πάνω τους το νόμο της αριστοκράτισας δύναμης. Έρχεται κι αφτό από τον ξεπεσμό του μέσου όρου. Τα παλιά όλα δεν είναι καλά. Μερικά δε φελάνε σήμερα. Τα πετούμε. Και γι' αφτό κάποτε λέμε - σκοτώστε τους ψόφιους τους προγόνους. Μα μερικές πάλι κληρονομιές μένουν αιώνιες, κι αφτές πρέπει να τις σεβούμαστε.
Τα εννιά δέκατα της ζωής μας είναι ψυχόρμητα, δηλαδή κληρονομημένες ορμές των πεθαμένων.
Τις περισσότερες πράξες μας δεν τις αποφασίζουμε μεις μα οι προπατόροι μας.
Ούτε είναι πράμα γύρω μας που να μη χρειάστηκε ολάκερη την ανθρώπινη ιστορία για να γίνει. Και τα παραμικρά ακόμα. Τι θένε λοιπόν αφτές οι φωνές που μας λένε να ξεχνούμε; Θένε ν' απαρνηθούμε τον εαυτό μας; Ας μη μας σκοτίζουνε με τέτοιες ασυλογισιές. Κι αντί να ξεχνούμε και ν' αποκηρύττουμε τη μεγάλη παράδοση καλίτερα και πιο φρόνιμο θα είτανε να μαθαίναμε τη θρησκεία της. Λαοί κατότεροι κι από μας ξέρουνε ακόμα την αξία της παράδοσης καθώς την ήξεραν κ' οι αρχαίοι. Ο Σιντοϊσμός στη Γιαπωνία βασίζεται στη λατρεία των προγόνων, ποιητικά λογική λατρεία, όχι πρόληψη ταπεινωτική.
Και το μεγάλο μάθημα που μας φωνάζουνε οι πρόγονοι από τα κατάβαθα της ζωής δεν είναι - Λατρέβετε τους τύπους και τα λόγια και τις θεωρίες και τη μικροζωΐα, μα Λατρέβετε τη δύναμη και τη θέληση και τη συνόργανη διάνοια.
Γι' αφτό λοιπόν, αν και προσπαθώντας να ξηγήσω πρώτα από όλα την ατομική μου γνώμη, όμως θα κοιτάξω κιόλας να ξεσκονίσω και να ξετινάξω μερικές ειδωλολατρικές ονομασίες και να ξεστραγγίσω κάποιους ορισμούς.
Έχουμε, αρχίζοντας, να ξεχωρίσουμε το θέμα μας σε δύο, στο γενικό ή αξιωματικό και στο ειδικό ή εφαρμολογικό.
Α) Το γενικό. Ποιος είναι ο σκοπός της κοινωνίας;
Δεν είδα πουθενά να το πούνε καθαρά όσοι μιλήσανε πριν από μένα, μα συμπεραίνω πως εννοούνε για σκοπό της κοινωνίας την εφτυχία και την προκοπή, των περισσοτέρων και όχι όλων των ανθρώπων που κάνουνε μια κοινωνία, γιατί θαρρώ πως κι οι πιο ιδεολόγοι σοσιαλιστές δεν το ελπίζουνε με την καρδιά τους πως γίνεται να αληθέψουν τα μακαριστά όνειρά και οι παραδεισένιες ουτοπίες, πως γίνεται να χαθούνε σύριζα η αρώστια και η κακομοιριά, η ανισότητα και η ψοφιοσύνη, το ψέμα και η σκλαβοψυχιά.
Το δέφτερο σπουδαίο δόγμα που ξεσηκώνω από τα γραφούμενα των προδρόμων μου, είναι πως η προκοπή της κοινωνίας κατορθώνεται με την βοήθεια του νόμου του ξεδιαλεγμού και της ξετυλιξιάς. Με άλλα λόγια η θεωρία που ξηγά το ανέβασμα της ζωϊκής οργάνωσης από το πρωτόπλασμα στον άνθρωπο, την εφαρμόζουνε σύψυχη και στην κοινωνία και στην φυλή.
Τη φυλή δεν τη μνημονέβουνε ονομαστά μα δεν ξέρω αν τη σιωπήσανε γιατί δεν τη προσέξανε ή γιατί νομίζουν πως οι φυλές όλες είναι ισοδύναμες, αν όχι από μιας αρχής μα γιατί όλες όμοια μπορούνε (κατά την καλόκαρδη μα κοντόβλεπτη γνώμη μερικών) να τελειοποιηθούνε και να ανέβουνε και να δυναμώσουνε φτάνει να τους δοθούνε η κατάλληλη αναθροφή και τα απαιτούμενα μέσα.
Όπως και αν είναι μας αρκεί να ξεδιακρίνουμε εδώ την κοινωνία από τη φυλή και να παραδεχτούμε πως είναι υπόστασες ξεχωριστές.
Αναφέραμε το νόμο της ξετυλιξιάς. Τυχαίνει, νομίζω, και δω ό,τι έτυχε πολλές φορές στην ιστορία της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Μόλις βρεθεί κάποιος νόμος που κυβερνά μερικά φυσικά φαινόμενα, αμέσως βιάζουνται οι σοφοί να τον εφαρμόσουνε και σε άλλες σειρές φαινόμενα δίχως πρώτα να καλοξετάσουν αν τα περιστατικά και τα ειδικά χαρακτηριστικά της καθεμιάς σειράς επιτρέπουν αφτό το ξάπλωμα του νόμου έτσι ολοκληρωτικά κι απόλυτα. Αφτού φταίει σημαντικά το ανθρώπινο μυαλό, και μάλιστα το ψεφτοκλασικό, που προσπαθεί πάντα να αποφύγει κάθε κούραση, και για αφτό προτιμά τις απλόγραμμες λογικές, και τα συμετρικά δόγματα, και κάθε αλήθεια που του φαίνεται άξια να γίνει γενικός τύπος και να κυριαρχήσει και κει ακόμα όπου το μάτι του ερεβνητή δεν αγνάντεψε καμιά θεμελιωμένη γνώση. Δε λέω πως δεν πρέπει να γίνεται αφτό, μα λέω πως σπρώχνει την επιστήμη σε προδικαστικές αποφάσεις και συχνά γίνεται αιτία να ριζωθούνε στρεβλωτικές πρόληψες. Η μονοκόματη εφαρμογή κάποιου φυσικού νόμου από μια επιστήμη σε άλλη - δηλαδή από μιαν αράδα φαινόμενα σε άλλη ξένη αράδα- γίνεται πολύ συχνά από τις φυσικές επιστήμες στην ηθική, στην ψυχολογία και στην κοινωνιολογία, και θα τη βάφτιζα φυσιολατρική ψεφταπάτη. Κάτι τέτοιο μου φαίνεται πως λαχαίνει και με το νόμο της ξετυλιξιάς. Η επιστήμη το θεωρεί αποδειγμένο πια πως στη ζωή νικούνε οι πιο δυνατοί και οι πιο κατάλληλοι και πως οι φύτρες και τα είδη έτσι ασυνείδητα και επίμονα καλιτερέβουν ολοένα. Τη νομοθεσία τούτη την κουβαλήσανε σύξυλη και στην ανθρώπινη φυλή. Αφίνοντας όμως κατά μέρος το ρώτημα αν κάθε ξετυλιξιά είναι και καλλιτέρεψη, έχουμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα.
α) Πως σε κοινωνίες κάπως προχωρημένες δεν είναι πια μόνο οι πιο δυνατοί που κάνουνε το σόϊ της φυλής. Οι δυνατοί είναι από φυσικό τους και πολεμικοί, κι η αρπαχτική τους ιδιοσυγκρασία τούς ρίχνει σε κίντυνους και τους καταστρέφει πολύ πιο γλήγορα από τα άλλα μέλη μιας φυλής -και στα ζώα τα συναγελαστικά και στους ανθρώπους- που δεν είναι στον ίδιο βαθμό γενναιόκαρδα.
Ακολουθεί λοιπόν ότι τα παιδιά των παληκαριών είναι λιγοστά ενώ οι συντηρητικοί βρίσκουν την εφκαιρία με την προστασία του ηρωϊσμού των δυνατώνε να πολλαπλασιάζουνε το σόϊ τους. Κι έτσι, αν κι αληθέβει ο νόμος πως ως σύνολο ξεειδικέβεται ο φυλετικός οργανισμός, όμως δεν πρέπει να ξεχνούμε πως η αλλαγή γίνεται με μέσους όρους κι όχι με την άμεση κι απόλυτη υπερνίκηση του μικρού αριθμού των ηρώων.
β) Πως ο περιορισμός αφτός του νόμου της ξετυλιξιάς φανερώνεται πολύ πιο ενεργητικός όσο πιο πολιτίζεται η κοινωνία και λιγοστέβει ο πολεμικός συναγωνισμός από φυλή σε φυλή. Στις πιο μεγάλες κι εθνικά βάσιμες κοινωνίες καταντά μάλιστα να δουλέβει με δυσκολία ο νόμος της ξεχωρισιάς του καλίτερου, ίσως μάλιστα να αναποδογυρίζεται και να παρουσιάζεται έτσι ο ξεπεσμός της φυλετικής αξίας. Τέτοιος, θαρρώ, στάθηκε ένας από τους λόγους που βουλιάξανε τα κοσμοκρατορικά έθνη. Η Pax Romana, περισσότερο ίσως κι από τους βαρβάρους, έσπρωξε το ρωμαϊκό κράτος στον όλεθρο.
Ο λόγος είναι φανερός. Όσο οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι νομαδικές, πρωτόγονες και πολεμικές, το άτομο έχει ακόμα υπέροχη σημασία κι ο νόμος ενεργεί με τον ίδιο περίπου τρόπο καθώς και στα ζώα. Έτσι γεννηθήκανε οι μεγάλες αριστοκρατικές (το κράτος των αρίστων) φυλές - οι φυλές της δύναμης, και της σωματικής και της ηθικής. Όταν όμως με την κατάχτηση και το κούρσο θεμελιωθήκανε στέρεες και πολύεθνες κοινωνίες, οι δυνατοί είχανε πια ξοδεφτεί κι οι λίγοι που μένανε καταντούσανε αναχρονισμοί, άτομα απείθαρχα δίχως κοινωνική οργάνωση. Και τότε η θέληση του νικημένου όχλου, δηλαδή του μέσου και κάποτε του κατώτατου όρου, ήρθε στην κυριαρχία(1).
Είναι και άλλοι λόγοι που βοηθήσανε τη φυλετική αναιμία. Από τη μια μεριά οι δυνατοί χαλάσανε το αίμα τους στην αγκαλιά της μαβρομάτας σκλάβας και της θεατρίνας, κι από την άλλη πλήθαινε ο φτωχός λαός απεριόριστα γιατί ζει με το μεροδούλι μεροφάγι και κάνει παιδιά αδιαφορώντας πως θα τα θρέψει. Και σα στενοχωρεθεί μέσα στο βούρκο που τότε γυρέβει από τους άρχοντες και το κράτος να τον ταίσουν και να τον ντύσουν. Panem et circences! (Σήμερα η φωνή είναι -Προστασίες και Δασμούς!)
Έτσι φανερώνεται το δημοκρατικό κατακάθισμα που άρχισε ποιος ξέρει σε ποια βάθια της ιστορίας, το κακοφόρμισμα που ομπυάζει στα σημιτικά έθνη, που μόλεψε την Ελλάδα, και σάπισε τη Ρώμη, και σακάτεψε τη Γαλλία στα 80, και που σιγά σιγά τώρα κουφαλιάζει τον εβρωπαϊκό πολιτισμό.
Τον τελεφταίο αιώνα φανήκανε δυο καινούρια αίτια που βοηθούνε, άθελά τους, την φυλετική σαπίλα. Ο γιατρός και η μηχανή. Η αρώστια ξεκαθάριζε άλλοτε τους αδύναμους. Ο γιατρός πασκίζει να τους σώσει, και σώζοντάς τους τούς επιτρέπει να πολλαπλασιάζουν την αδύναμη φύτρα τους. Κ' έτσι αντί να βοηθούνε την κληρονομιά της υγείας, βοηθούνε την κληρονομιά της αρωστιάρικης προδιάθεσης. Η μηχανή πάλι ισοπεδώνει τις τάξεις. Ο καθένας, και ένας ηλίθιος ακόμα, μάλιστα πιο καλά οι παλαβοί από τους ξυπνούς- μπορεί να κάνει την αυτόματη δουλιά που χρειάζεται για να πηγαίνει μπροστά η μηχανή. Έτσι το πλήθεμα της μηχανής βοηθά τον πολλαπλασιασμό των ανικάνων, και γιατί φτηναίνει τη ζωή, και γιατί την εφκολύνει, και γιατί πνίγει την ατομική πρωτοτυπία με τη νίκη του μηχανικού αφτοματισμού.
Πρέπει να σημειωθεί εδώ πως τα όργια της μηχανής δε θα είτανε μπορετά αν δεν γινότανε μια φριχτή κατάχρηση ενέργειας. Η αποθηκεμένη αφτή ενέργεια είναι το κάρβουνο και το λάδι. Ο άνθρωπος τα ξοδέβει σήμερα αλύπητα. Κυβερνά έτσι ποσό δύναμης δυσανάλογο με το φυσιολογικό του οργανισμό, και για αφτό χαλάνε και διαστρέφουνται τα νέβρα του, και για αυτό αναποδογυρίζεται το κοινωνικό του ισοζύγιο. Με άλλα λόγια ο ζωϊκός αγώνας κατάντησε τόσο έφκολος ώστε ακολούθησε φυσικά ανήκουστη πληθώρα πληθυσμού βγαλμένου σχεδόν όλου από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Όμως δεν εννοώ πως τα οικονομικά επακόλουθα της μηχανής είναι η αρχική αιτία της κοινωνικής αλλαγής. Το ενάντιο. Το πλήθεμα του όχλου έφερε αναγκαστικά τη βασιλεία της μηχανής, και η μηχανή πάλι βοήθησε το αβγάτισμα το λαϊκό.
Να μη νομίσει κανείς πως θέλω να καταργηθούν ο γιατρός και η μηχανή. Φέρανε μεγάλες εφκολίες της περιγυριάς, μα χρειάζεται αφτό να ισοζυγιαστεί με δυσκολίες περιοριστικές της παιδοποιίας. Η κοινωνική εφκολία βοήθησε το άτομο- και μάλιστα το λιγότερα καλογεννημένο- κι αφτό δεν μπορεί πια να του αφαιρεθεί, μα για να μείνει και η φυλή αγνή πρέπει να καθιερωθεί το κριτικό ξεδιάλεγμα της φύτρας. Με άλλα λόγια, η φιλανθρωπία θα ξακολουθήσει να φροντίζει το άτομο, μα ζύγωσε η ανάγκη να γίνουμε φιλόφυλοι.
Οι περισσότεροι ξηγούνε τις κοινωνικές ανατροπές με την πρόοδο και μεταβολή των οικονομικών όρων. Παράξενο μου φαίνεται να προσωποποιούνται οι οικονομικές ανάγκες σε αφτοτελές κατηγορηματικές αιτίες. Για να αλλάξουνε τα οικονομικά συστήματα πρέπει να γίνει πριν κάποια μεταλλαγή στην ανθρώπινη περιγυριά, και για αφτό πρέπει πρώτα να αλλάξει ο ίδιος ο άνθρωπος. Είναι ανάγκη λοιπόν, όταν ξετάζει κανείς τέτοια ζητήματα, να ξεκαθαρίσει πρώτα τι λογής άνθρωποι ζούνε σε καθεμιά κοινωνία, ποια είναι η καταγωγή τους, ποιες οι φυλετικές αναλογίες και ποια η κυβερνήτρα φυλή, αν υπάρχει ακόμα. Φυσικά και να μπορούσε πάντα κανείς να βρει την ιστορική αλήθεια στα φυλετικά προβλήματα, πάλι θα μένανε απορίες και δυσκολοξήγητα φαινόμενα. Είναι γνωστό πως και οι φυσικοί νόμοι ακόμα - οι τάχατες αλάθεφτοι - δε δίνουνε τα ίδια αποτελέσματα όταν τους εφαρμόζουμε σε μεγάλες και σε ελάχιστες ποσότητες(2). Με άλλα λόγια δεν είναι ομοιόμορφα σωστοί. Δε θα είτανε να απορήσει λοιπόν κανείς αν η εθνολογία δεν το κατορθώσει να λύσει κάθε φυλετικό αίνιγμα και να θεμελιώσει αρχές απαράβατες. Στην επιστήμη αφτή, καθώς και σε κάθε άλλη, καλό να θυμούμαστε πάντα πως οι νόμοι περισιμώνουνε μονάχα την αλήθεια. Όμως αφού έτσι φυλαχτούμε από κάθε δογματική βεβαιότητα, δεν ταιριάζει να κοντοσταθούμε και να φοβηθούμε την έρεβνα. Πρέπει να γυρέβουμε. Και είμαι της γνώμης πως άμα φιλοσοφούμε για κοινωνίες κ' οικονομικές μετατροπές, απαραίτητο είναι να αρχίζουμε τη μελέτη μας από την αξία και την αρχιτεκτονική της φυλής, από το θεμέλιο το οργανικό. Κι αλλιώτικα. Ο κοινωνικός και οικονομικός άνθρωπος δεν υπάρχουν. Υπάρχουν είδη ανθρώπων, και κατά τα είδη τους και το πλέξιμό τους φανερώνουνται διαφορετικά κοινωνικά κ' οικονομολογικά συστήματα.
Το ρώτημα γιατί να είναι άνισες οι φυλές ανοίγει πολύπλοκες εικασίες. Και φοβούμαι πως θα πέφταμε σε θεωρητικές κακοτοπιές με το να πασκίζαμε τώρα εδώ να μάθουμε αν η ανθρώπινη φυλή από μιας αρχής είτανε μια κ' έπειτα χωριστήκε, ή αν είτανε πάντα πολλές φυλές κι ανισόμετρες. Ένα πράμα όμως φαίνεται αρκετά βέβαιο- πως για κάθε σταθμό του ανθρώπινου πολιτισμού χρειάστηκε διαφορετική ανθρώπινη φυλή. Μιας και ξετελειώσει τον προορισμό της, η φυλή χάνεται και μιαν άλλη ξακολουθά το ανέβασμα της σκάλας- ή κάποτε γυρίζει πίσω στο κατρακύλημα. Τέτοια τα πορίσματα της προϊστορίας. Κ' ίσως μια μέρα φωτιστούμε πιο ξάστερα σαν ξεκαθαριστεί το δούλεμα του Μεντέλιου νόμου στην ανθρώπινη κληρονομικότητα. Για όσους όμως είναι φανερό το αξίωμα πως τα άτομα γεννιούνται άνισα, δεν είναι θαρρώ δύσκολο να γίνει παραδεχτό πως κ΄οι φυλές διαφέρουνε στην αξία τους, και πως κληρονομούνε τις ξεχωριστές τους ιδιότητες στου απογόνους. Το μόνο που θα παρατηρήσω είναι το κλίμα κ' η γεωγραφική περιγυριά δεν ξηγούνε μόνα τους τις φυλετικές ανομοιότητες- τουλάχιστο σε χρονικές περιόδους που δεν ξεπερνούνε τα σύνορα της ιστορίας. Αρκεί μόνο να αναφέρω τους Έλληνες και τους Άραβες. Δοξάσανε την Αθήνα και τη Συρακούσα, την Τολέδα και το Βαγδάτι, μα αιώνες διαβήκανε χωρίς να ξαναφανερωθούνε στις ονομαστές χώρες λαοί που να τους άξιζαν. Τα βουνά της Αττικής κ'οι βράχοι του Δελφικού μαντείου δεν άλλαξαν. Όμως ηρώους δεν ξαναγέννησε το στεγνόλαφρο χώμα. Σίγουρα πρέπει να φταίγαν οι άνθρωποι.
Οι άνθρωποι φταίγανε γιατί ανακατεφτήκανε με χειρότερους. Το ανακάτεμα πήρε αρχή σε προϊστορικά χρόνια με τις εισβολές των άσπρωνε Χαμιτώνε στην Ασσυρία, με το κατέβασμα των Αρίωνε στο Πενταπόταμο, με το ξεχείλισμα των Ελλήνων προς την Άσπρη Θάλασσα. Η Μακεδονική κυριαρχία κ' η Ρωμαϊκή κοσμοκρατορία εφκολύνανε το φυλετικό ανακάτεμα, και φυσικά καθώς οι αδύναμες και ταπινές και σάπιες είτανε κ΄οι γονιμότερες φυλές(3), ο ξεπεσμός της ζωντάνιας και της αξιοπρέπειας ξεπέρασε στη Ρώμη και της Ασίας τα φημισμένα παραδείγματα. Ένας Σύλλας, μεγαλοφάνταστος πολιτικός, δοκίμασε να σώσει τον αρχαίο κόσμο που καγκραίνιαζε. Κ' έκοψε αλύπητα, σκότωσε με λυρισμό κ' επιστήμη. Μα είχε να παρατήσει το έργο του. Όσο απέραντες, όσο επικές και να τις έκανε τις προγραφές του, είτανε πια πολύ αργά για να πετύχει το χειρούργημα(4).
Οι γερμανοί ξανάφεραν καινούριο καθάριο αίμα, και με αφτό ξανάνιωσε η Εβρώπη. Κ' έτσι φούντωσε η Αναγέννηση, και μεσουράνισε η μεγάλη γαλλική αριστοκρατία του 17ου αιώνα, και λεφτερώθηκε η Ολλάντα, και χτίστηκε η κυματοκρατόρισα δόξα της Αγγλίας. Μα το ανακάτεμα ματάρχισε πάλι, κ' οι σημιτισμένοι Νότιοι -οι απόγονοι της Ρώμης και της Πόλης- χαλούνε και προστυχαίνουν ολοένα τη φυλή που την έφεραν οι μύθοι από την Αζαγάρδ. Και με χάλασμα δεν εννοώ πως χειροτερέβει η καλλιτεχνική αξιοσύνη κ' η οικονομική οργάνωση και της επιστήμης η ψιλόλογη περιέργεια.
Εννοώ το χάσιμο της μεγαλοφροσύνης και του ατομικού σεβασμού, το νερούλιασμα του χαρακτήρα, τον άνοστο κοσμοπολιτισμό, τη γυναικούλικη φιλανθρωπία, τη σαχλή στοργή προς τους μικρούς και τους γελοίους, την ηθική ασυναρτησία, την έλλειψη κάθε πειθαρχικού νόμου και κληρονομικής συνείδησης.
Και σε αφτό ξεχωρίζει ο αριστοκράτης άριος από το νοθεμένο πληβείο- πως ο πρώτος είναι σκληρός με τον εαφτό του γιατί πάντα φιλοδοξεί να γίνεται πιο δυνατός και πιο εξουσιαστής, ενώ στους δέφτερου την καρδιά φωλέβει μοναχά η ταπινή επιθυμία της καλοζωϊας, της παρασιτικής ειρήνης, της μικρής εφτυχίας, της ηδονικής τεχνολατρείας.
Ο μέσος όρος στην Εβρώπη σήμερα είναι ψηλότερος κι από το ρωμαϊκό κι από τον κινέζικο κι από το σημιτικό κι από τον ιντιάνικο. Μα είναι μέσος όρος που κατακαθίζει και πάει όσο καλιτερέβουν οι συγκοινωνίες και γίνεται πιο άκοπη η ζωή και δυναμώνουν οι σημιτισμένες παρασιτικές τάξεις. Κ' είναι να σαστίζει κανείς με την τρομαχτική σπατάλη από εβγενικό αίμα που χάθηκε και θόλωσε για να σηκωθεί η φυλετική αξία των πληθυσμών που αποσώθηκαν από τον αρχαίο κόσμο. Και δε φαίνεται απίθανο πως ο μέσος όρος θα κατεβεί ακόμα πιο χαμηλά σα γίνει ο παγκόσμιος μέσος όρος και κοπανιστούνε μέσα στο ίδιο κοινωνικό γουδί κ' οι κίτρινοι κ' οι μάβροι κι όλα τα φυλετικά σμιγάδια της οικουμένης.
Πολλοί νομίζουνε πως με την αναθροφή και το καλιτέρεμα της περιγυριάς όλα μπορούνε να διορθωθούν, πως το άτομο χαμηλότερης φυλής μπορεί ν'ανέβει στο επίπεδο όπου φτάσανε κιόλας οι πιο γερές και άξιες, μιας και του δοθεί ο κατάλληλος δάσκαλος. Μια τέτοια θεωρία παραβλέπει την υπέρμαχη δύναμη της κληρονομικότητας και της ξεειδίκεψης. Η αρχιτεκτονική του μυαλού- δηλαδή της θέλησης, της αντίληψης, της λογικής- είναι οργανική και παρουσιάζει δικό της τύπο σε κάθε φυλή. Καθώς δεν μπορεί ν' αλλάξει κανείς το πετσί του έτσι δεν μπορεί ν' αλλάξει το ηθικό του. Μπορεί ο κατότερος να μάθει και να μάθει καλά τα μαθήματα του ανότερου. Όμως αφτό δεν είναι το ζήτημα. Κείνο που χρειάζεται είναι να μπορεί κι αφτός να βρίσκει και να συλλογίζεται και να θέλει σαν τον ανότερο. Κι αφτό δεν ξέρω να έγινε πουθενά. Και δε μιλώ έτσι από θεωρητική προκατάληψη. Άλλοτες είχα ίσια ίσια την αντίθετη γνώμη μα η ζωή με έπεισε πως η αλήθεια είναι σκληρή και καταδικάζει τον κατότερο να ζει στο επίπεδο όπου μόνος του κατόρθωσε να φτάσει και να μη μπορεί ποτέ του να βγει από κεί. Αν μπορούσε να έβγαινε και προτού έρθει ο πλαϊνός του να τόνε βοηθήσει.
Από δε μπορούμε να γυρίσουμε στο αρχικό μας ρώτημα- ποιος ο σκοπός της κοινωνίας. Αν είναι, καθώς πιστέβουνε, η εφτυχία των πολλών, τότε κανένα παράπονο δεν τολμούμε να έχουμε για τις προκοπές της ανθρώπινης ιστορίας, κι ο μέσος όρος της καθολικής μετριότητας μας αναγαλιάζει την ψυχή. Αν όμως συλογιστούμε πως πιο λογικό και πιο γενναίο και πιο σύμφωνο με την έννοια της τάσης του ξετυλιγμού είναι να καλιτερέψουμε και να δυναμώσουμε και να ζωντανέψουμε τη φυλή, όχι σε ποσότητα μα σε ποιότητα, τότε νομίζω θα γνωρίσουμε κάποια λύπη στενόχωρη αν όχι αγανάχτηση κι αποστροφή.
Τότε θα δούμε σε τι βάρβαρο μας οδηγούνε ο χριστιανισμός (η πιο μεγάλη αμαρτία ίσως του κόσμου), οι γαλλικές ιδέες της δογματικής λεφτεριάς και της υποκριτικής δικαιοσύνης, κ' οι σοσιαλιστικές ψυχοπονιές, κ' οι λιγομάρες της καλοσύνης και της αγάπης.
Και δεν εννοώ πως η αγάπη αναγκαστικά προξενεί κακό, μα λέω πως μας μαθαίνουνε ν'αγαπούμε πράματα ταπινά, και πως για να μας γελάσουνε μας θαμπώνουνε τα μάτια με το όνομα της αγάπης. Η έννοια της αληθινής αγάπης ταφτίζεται με το μεγάλο εγωϊσμό. Και τότε τη λέμε δύναμη ψυχερή.
Με δύο λόγια θα πούμε τον κίντυνο. Η κοινωνία θα σκοτώσει τις ξεχωριστές φυλές. Για να σωθούν οι αψηλές φυλετικές αξίες χρειάζεται ένας Σύλλας παντοκράτορας, ένας Σύλλας που θα ξαφάνιζε ολάκερα έθνη. Μας λένε πως ο Σύλλας αφτός θα είναι ίσως η επιστήμη δουλέβοντας με τη βοήθεια της εβγενιστικής θεωρίας. Ίσως όμως.
Εδώ χρειάζεται, θαρρώ, να απαντήσω σε κάτι ρωτήματα που μου κάνανε μερικοί επικριτάδες. Κάποιος απόρησε γιατί να υπερυψώσουμε τόσο πολύ τον Άριο αφού οι Κινέζοι κ' οι Άραβες είχανε μεγάλο πολιτισμό. Τι σημασία έχουνε λοιπόν οι θεωρίες για τις άνισες φυλές και τη χαλαστική επίδραση του σημιτισμού;
Αλήθεια δύσκολο στέκει να ξεκαθαρίσει κανείς καλοδυνείδητα σε ένα στεγνό άρθρο τέτοια μπερδεμένα ζητήματα. Μα χρεάζεται λακωνισμός για να βγούμε δίχως άργητα από το δαίδαλο.
Χρέος μας να ορίσουμε πρώτα τι θα πει πολιτισμός.
Θα έλεγα πως με πολιτισμό εννοούμε την κοινωνική σύνθεση μια φυλής ξαπλωτικής που έχει οργανισμό στέρεο μα ξετυλιχτικό. Οι Κινέζοι έχουνε οργανισμό στέρεο, τόσο στέρεο μάλιστα που αποπετρωθήκανε. Ο πολιτισμός τους - και να μην ξεχνούμε πως ο πολιτισμός είναι έννοια συγκριτική - κρυσταλλώθηκε αιώνες τώρα κ' έμεινε φυλακισμένος μέσα στο καβούκι του. Μήτε ξάπλωση, μήτε ξετυλιξιά. Το μόνο τους πρόβλημα είναι πως να μικροζούνε τα κοπαδιαστά τους εκατομύρια, με άλλα λόγια ταπινή πολιτική οικονομία, Δεν ανεβαίνουν ούτε κατεβαίνουν. Τους κυβερνούνε τα ασάλεφτα πατροπαράδοτα, το ζωϊκό σπρώξιμο που τους είχε δώσει μια φορά και έναν καιρό μια εισβολή των άσπρων. Η ζωντάνια τους στέρεψε(5). Ίσαμε δε μόνο έφτανε η φυλή τους. Και στο ίδιο σημείο θα σταματήσει κι ο αριανός πολιτισμός αν ξακολουθήσει ο φυλετικός ξεθωριασμός κι αληθέψει ο καθολικός μέσος όρος. Ο πολιτισμός θα καταντήσει τότε οικονομολογικός κομπογιανιτισμός.
Οι Άραβες πάλι είτανε ξαπλωτικοί μα όχι στέρεα οργανωμένοι. Ατομικιστική φυλή που δεν έννοιωσε πως η καλοφτειασμένη κοινωνία αβγατίζει τη λεφτεριά και την αξία του ατόμου. Δεν αφίσανε σχεδόν τίποτε πίσω τους. Περάσανε σαν το λίβα. Ίσως στην αρχιτεκτονική να δείξανε κάποια επιδεξιοσύνη. Μα δεν είναι βέβαιο αν δουλέψανε πρωτότυπα. Είναι πιθανότερο πως τα θέματα της αραβικής αρχιτεκτονικής είναι παρμένα από τους Ρωμαίους και τους Πέρσους και την Αίγυφτο. Το Βυζάντιο είτανε και κείνο σημιτισμένο μα η αριανή του υπεροχή το συνοργάνωσε αρκετά για ν' αφίσει κληρονομιά που ζει ακόμα και σήμερα.
Β) Ερχόμαστε τώρα στο ειδικό - στην Ελλάδα.
Η Ρωμιοσύνη είναι από τα χειρότερα φυλετικά ανακατέματα που γινήκανε ποτές. Δεν υπάρχει φυλή της Ασίας, της Εβρώπης ή της βορινής Αφρικής που να μην έσταξε μέσα της. Και γι' αφτό παραδέρνει τόσους αιώνες τώρα.
Δεν είναι ν΄απορήσει κανείς γιατί φανερώθηκε τέτοια χιλιόδιπλη μπερδεψιά στην ελληνική χερσόνησο. Η γεωγραφική θέση το απαιτεί. Η Κνωσσό κ΄η Αθήνα, κι ακόμα περισσότερο η Πόλη, στέκουνε σα γιοφύρια από την Ασία στην Εβρώπη, από τις Νορμανικές πατρίδες στο Νείλο και τη Φοινίκη. Και για για αφτό εισβολές και πειρατικές επιδρομές ποτέ δεν πάψανε. Κ' η κάθοδος των Ηρακλείδων κι αφτή μιαν εισβολή. Πριν έρθουν οι Έλληνες φαίνεται να βαστούσε την Ελλάδα και την Κρήτη μια φυλή συγγενική με τους Χιττίνες της Μικρασίας. Είτανε μητριαρχική φυλή (μας το θυμίζουν οι Αμαζόνες), και από αφτούς πηγάζει ο θρησκεφτικός τύπος της θεάς μητέρας με το γιο -Ρέας, Κυβέλης, Ατρέμιδας, Σεμέλης, Δήμητρας, και Δία, Διονύσου, Ιππόλυτου, Τριπτόλεμου. Από αφτούς πήραν οι Έλληνες το πρόπλασμα του Δωρικού ρυθμού, κι από αφτούς ξακολούθησαν και στα κλασικά χρόνια ακόμα να βγαίνουν οι μεγάλοι τεχνίτες πολιτικοί, όχι μελαχρινοί σγουρόμαλλοι τεχνίτες. Και για μια στιγμή το αίμα του Δεφκαλίωνα στάθηκε κυρίαρχο. Και τότε φάνταξε η Ελλάδα, το αξέχαστο θάμα. Μα οι ντόπιοι νικημένοι κ' οι αμέτρητοι σκλάβοι γλήγορα ρίξανε το μέσο τον όρο. Κάποτε και πότε χυνότανε όμως μέσα στη Ρωμιοσύνη κανένα ποτάμι αίμα καθάριο. Αφτό έφερε το Μακεδονικό ξανάνιωμα κ' έκανε αργότερα τη ζωή της Βυζαντινής αφτοκρατορίας. Οι σταβροφόροι θα σώζανε ίσως τον Ελληνισμό άν δεν είχε ξαναπέσει το Βυζάντιο στα χέρια των Παλαιολόγων. Το πέσιμο της Πόλης στα 1261 είτανε πολύ πιο βαριά συφορά παρά το πέσιμο του 1453. Το σαξωνικό αίμα θα είχε με τον καιρό γυρίσει ρωμαϊικο και θα γινότανε το προζύμι του ξαναγεννημού. Μα δεν είτανε αρκετό. Καμιά κατάχτηση του βοριά δε βρέθηκε αρκετά δυνατή για να στεριώσει μια κυβερνήτρια φυλή. Θυμίζω και τους Φράγκους του Χλουμουτσιού και της Κύπρος. Τους σάρωσε ο Τούρκος, δηλαδή μια καινούργια μορφή της Ρωμιοσύνης, πιο σημιτισμένη και πιο ανοργάνωτη μα πιο φανατική.
Υπάρχει όμως μια φυλή συγγενική μας, η αρχαία Ιλλυρική που αφτή δεν ανακατέφτηκε όσο και μεις, και που ένα κλαδί της έγινε Ρωμαϊικο. Από τη φυλή αφτή ξαναβλάστησε η αντροσύνη της Ελλάδας. Γιατί Αρβανίτες είταν οι Σπετσιώτες κ' οι Υδραίοι κ' οι Σουλιώτες κ' οι μεγάλοι κλέφτες γιατί Αρβανίτες κάνανε την Επανάσταση και θεμελιώσανε το λέφτερο βασίλειο. Κι όμως σήμερα δε μας κυβερνούνε πια. Φταίνε σε αφτό πολλά. Οι Αρβανίτες είναι βουνίσιος λαός, και δεν τους είτανε τόσο έφκολο ν' αφίσουνε μονομιάς το καρυοφύλλι του κλέφτη για την πένα του καλαμαρά. Είτανε κιόλας συνηθισμένοι στο πλιάτσικο και τους έλειπε ολότελα η πολιτική ξετυλιξιά που μέστωνε κατά το μεσαίωνα τα βορινά κράτη της Εβρόπης. Έτσι το κοινοβουλεφτικό πολίτεμα κατάντησε σωστή σφηγκοφωλιά για τους φωνακλάδες τους Γραικύλους τους αιώνιους Σημιτάκους- κι αφού ταμπουρωθήκανε μέσα στη μάντρα της Βουλής φροντίσανε κιόλας να ξακολουθήσει στο σκολιό ο στενοκέφαλος βυζαντισμός κ' η σκολαστική γλώσσας κ' η φουσκόμαθη ψεφτιά. Μείναν έτσι δίχως μόρφωση κείναι ίσια ίσια τα στοιχεία που μπορούσανε να σταθούνε η δύναμη του τόπου. Κι αν ακόμα μερικές Αρβανίτικες ή Ρουμελιώτικες οικογένειες κατορθώσανε ν' αναδειχθούνε, όμως δεν ξεχωρίσανε από το Ρωμαϊικο ρεμπελιό γιατί μη έχοντας οργανωμένη δική τους τάξη να βασιστούνε αναγκαστήκανε να χωθούνε κι αφτές μέσα στο βούρκο τον Ελλαδικό.
Το μεγάλο πρόβλημα λοιπόν είναι και δω πως ν΄ ανεβεί ο μέσος όρος της φυλής. Όχι μόνο στη μικρή την Ελλάδα μέσα, μα σε ολάκερη τη Ρωμιοσύνη.
Εδώ ίσως μου παρατηρηθεί πως οι Ρωμιοί δεν είναι όμοιοι παντού, πως αλλού έχουνε μέσα τους περισσότερο σλαβικό αίμα, αλλού φραγκικό , αλλού αρμένικο, πως το κλίμα κ' η γεωγραφία κι οι πολιτικοί όροι τους κάνουνε να είναι διαφορετικοί στην Αθήνα ή στη Σμύρνη ή στα Γιάννινα. Κατά την γνώμη μου όμως οι φυλετικές αφτές διαφορές δεν είναι και τόσο σημαντικές, κι αφτό είναι ίσια ίσια η σπουδαιότερη αιτία της αναρχίας και του ανοργάνωτου της εθνικής συνείδησης. Οι φυλετικές διαφορές είναι αρκετές τώρα για να ξεχωρίζουνε τους Ρωμιούς και να προκαλούνε τους τοπικούς εγωϊσμούς και την έλλειψη πίστης, δεν είναι όμως αρκετά μεγάλες για να μπορέσει ένα μέρος του έθνους να κυριαρχήσει και να συγκεντρώσει το κράτος μέσα του. Μα γενικά μπορούσε να πει κανείς ότι προς τα πάνω της Μακεδονίας και στα μέσα του
Μωριά η ρωμιοσύνη βάφτηκε με κάμποσο σλαβικό αίμα, στη Ρούμελη και στην Αττική και σε μερικά νησιά με αρβανίτικο, στην Ανατολή και στα Δωδεκάνησα με φραγκολεβαντίνικο, στην Κρήτη και στα Εφτάνησα με αράπικο και βενετσιάνικο. Να μην ξεχνούμε ως τόσο πως η πολυκαίρινη ανακατεψιά έχει μπερδέψει τόσο αξεδιάλυτα τις φυλές ώστε τα αχνάρια που αφίσανε πίσω τους οι στερνοί καταχτητάδες λίγη πια έχουν σημασία.
Η χημική βάση θα γραφότανε - Ρωμιός = Άριος πλημμυρισμένος αίμα σημιτικό κι αρκετό σλαβικό, φράγκικο κι αρμένικο.
Αν αποδειχτεί, καθώς φαίνεται πιθανό, πως ο νόμος του Μέντελ για τον ξεχωρισμό των τύπων αληθέβει και στις γενεολογίες του ανθρώπου, τότε θα μπορούσε μια μέρα να κανονιστεί για το Ρωμιό μια πολύ καθαρή φυλετική πολιτική. Μα είναι ακόμα πολύ νωρίς για να ξετάσουμε αφτό το ζήτημα με ωφέλεια. Σε ένα μόνο πράμα είναι φανερό τι πρέπει να γίνει ά δεν είναι κι όλας πια πολύ αργά. Πρέπει ν' αφομοιωθούμε με τους Αρβανίτες. Το αρβανίτικο αίμα είναι σήμερα το πιο καθάρια Ελληνικό. Αφτούς λοιπόν τους βουνίσιους που δεν τους χάλασε ο σημίτης κι ο ψευτοπολιτισμός, αφτούς που έχουνε την αξία του βάρβαρου, αφτούς να φωνάξουμε να μας ξανανιώσουν. Ας μας δώσουνε το αντρίκιο αίμα τους, και μεις τους δίνουμε την παράδοση και την εμπορική ξυπνάδα και τη ναφτική σβελτοσύνη. Κείνοι την δύναμη κι μεις την τέχνη. Για να πετύχει όμως τέτοιο αδέρφωμα χρειάζεται πολιτική επιμονή και σταθερή. Θα αραδιάσω μερικά μόνο κεφάλαια: α) να μαθαίνουμε τα ρωμιόπουλα τα Αρβανίτικα κι όχι τα Γαλλικά ή τα Λατινικά. Πρέπει να συνεννοηθούμε μαζί τους και σε μας στέκει να μάθουμε καλά τη γλώσσα τους. β) να κάνουμε αρβανίτικα σκολιά στην Ελλάδα για τους Αρβανίτες να έρχουνται να σπουδάζουν. γ) να τους στείλουμε δασκάλους και βιβλία γραμένα στην γλώσσα τους και με όποιο τύπο προτιμούν αφτοί. δ) να πειθαναγκάσουμε το Πατριαρχείο να επιτρέψει να γίνεται η λειτουργιά αρβανίτικα όπου το θέλουν οι ορθόδοξοι Αρβανίτες. ε) να ιδρύσουμε αρβανίτικα τάγματα στο στρατό και να παίρνουνε ρόγα. στ) να οργανώσουμε τους Αρβανίτες που είναι κιόλας στην Ελλάδα για να πείσουνε τους οξωμερίτες ότι συμφέρει το αδέρφωμα και για κείνους και για μας. ζ) να πολεμήσουμε τον Τούρκο για να τους λεφτερώσουμε. Τους χρουστάμε γιατί κείνοι μας λεφτέρωσαν από τον Τούρκο στα 21. Κι όχι μόνο τους το χρουστάμε μα είναι κ' η σωστή πολιτική. Σα λεφτερωθεί η Αρβανιτιά θα λεφτερωθούν κ' οι άλλοι χριστιανοί της Τουρκίας.
Αφτό μας φέρνει στο ζήτημα του πολέμου. Είμαστε αρκετά δυνατοί για να πολεμήσουμε, κ' είναι καλό πράμα ο πόλεμος για μας; Λέω ναι, φτάνει να το θέμε με τα σωστά μας κι όχι να περιμένουμε τους δυνατούς του κόσμου να μας σώσουνε μόλις τσακίσουμε. Μα για να δυναμώσει η μάχιμη δύναμη της φυλής χρειάζεται πρώτα επιμονή εσωτερική ξαναδιοργάνωση.
Τα πιο φανερά κακά είναι πασίγνωστα και τα αφίνω στους νομοθέτες να τα γειάνουν. Είναι όμως άλλες αρώστιες και φάγουσες που δε γιατρέβουνται με νόμους μα που χρειάζουνται βαθιά ψυχόρμητα που να γεννούνε την αποστροφή αφτόθελα. Ας αναφέρω μερικά σωστικά μέσα.
Α) Ο σπαρτιατικός Καιάδας. Δε μας αφήνει πια σήμερα η φιλανθρωπία να σκοτώνουμε ό,τι γεννιέται σάπιο κι ό,τι αρωσταίνει αγιάτρεφτα. Μα κείνο που μπορεί να κάνει σήμερα η επιστήμη κ' η κοινωνία (ίσως μάλιστα κι ο νόμος) είναι να στερέψει τη γονιμότητα κάθε ανθρώπου που είναι οργανικά αρωστιάρης, ή που είναι ηθικά στραβός, ή που το μυαλό του παραδέρνει αδύναμο. Τα αποριξίματα, οι σακάτηδες, οι τρελοί κ' οι βλάκες, οι μεθύστακες, οι χτικιασμένοι κι όσοι έχουνε κληρονομικά πάθη, οι κακούργοι κ΄οι αδιόρθωτοι χασομέρηδες, όλοι τους δεν πρέπει να έχουνε πια παιδιά. Το χειρούργημα είναι ακίντυνο κι άπονο.
Ίσως αδικηθούνε μερικοί. Αδιάφορο. Θα ωφεληθεί δίχως άλλο η φύτρα.
Β) Να μη επιτρέπουνται παντριές με παρακατινές φυλές. Αδικία πάλι για μερικούς μα μεγάλο δίκιο για κείνους που έτσι θα εμποδιστούνε να γεννηθούνε. Φοβούμαι πως εδώ δε χωρεί νόμος. Και δεν είναι πιθανό να δυναμώσει πια στον άνθρωπο το λαμπρό και σωστικό ψυχόρμητο που τόνε σπρώχνει στην αποστροφή της πρόστυχης φυλής. Κι όμως πολύ θα βοηθούσε μια τέτοιαν αναθροφή για κείνους μάλιστα που έχουνε να ζήσουνε στις αποικίες.
Κι αλήθεια ίσως περισσέβει που επιμένω πάλι στα φυλετικά χωρίσματα. Μα ήθελα να δείξω που φέρνει το πόρισμα της θεωρητικής αντίληψης που πρόταξα παραπάνω.
Έπειτα έρχεται το ζήτημα του παιδιού. Αφού δεν μπορούμε ν' αλλάξουμε το αίμα τους ας δοκιμάσουμε να του αλλάξουμε τη μόρφωση. Η καλιτέρεψη δε θα είναι ριζική, μα έχουμε την ελπίδα πως θα βοηθήσει το δυνάμωμα κάθε καλής φύτρας που σώζεται ακόμα.
Θα καταργούσα πρώτα από όλα το κυβερνητικό μονοπώλιο του σκολιού. Νομίζω πως τα λέφτερα σκολιά και καλλίτερα θα είναι και θα φροντίσουν το δυνάμωμα κάθε καλής φύτρας από τις χώρες, άλλα σε βουνίσιες τοποθεσίες, άλλα σε νησιά.
Και θα σύστηνα να προσέξουν τα ακόλουθα οι δάσκαλοι:
1) Το κορμί. Να μάθουν τα παιδιά να μη φοβούνται τον ήλιο και το νερό. Να γυμνάζουνται ακούραστα και να παίζουν άγρια παιχνίδια
2) Το χαρακτήρα. Να μην ξέρουνε φόβο, να μην ξέρουνε κατεργαριά, να είναι ίσιοι, περήφανοι, ακατάδεχτοι, κι απάνω από όλα να είναι πάντα κύριοι του εαφτού τους. Να θένε να είναι Έλληνες και να μην ξενιτέβουνται τυχοδιωκτικά. Να λατρέβουνε τη θρησκεία της τιμής και της θέλησης. Να τους αρέσουν τα λόγια του Νίτσε - να ζείς επικίντυνα.
3) Τη μάθηση. Λιγοστή, γερή, τονωτική, καθάρια. Ούτε ταπινά πραχτική ούτε άβουλα ιδεολογική. Συστηματική γνωμογονία. Δεν πρέπει να παραγεμίσουμε τα κεφάλια των παιδιών ξερή μάθηση. Η διδασκαλία είναι κακοπίχερη όταν είναι μνημονική μόνο. Σκοπός της είναι να γίνουνται ψυχόρμητα κείνα που μαθαίνουνε τα παιδιά. Έτσι μονάχα θα τους μείνουνε αχάλαστα κι αξέχαστα.
Η αναμόρφωση της παιδείας χρειάζεται όμως δυο θεμέλια - το δάσκαλο και τη γλώσσα την αληθινή. Η δημοτική κ' η παιδαγωγία θα φανερωθούν οδηγήτρες μας μούσες.
4) Τη φιλοσοφική περιέργεια. Να μάθουνε τα παιδιά όχι μόνο να θυμούνται μα και να παρατηρούνε με ακρίβεια, και να έχουνε την αξιοσύνη και την ορμή να βρίσκουνε καινούρια πράματα. Πρωτοτυπία και ξετυλιξιά ψυχοπλαστική.
Κ' ένα άλλο χρειάζεται να μάθουν τα παιδιά να σέβουνται τους δυνατούς.
Με την πειθαρχία στους άριστους θα μπορέσουμε μια μέρα να συγκεντρώσουμε την αριστοκρατία της ξεδιαλεχτής δύναμης. Σήμερα κανένας Ρωμιός δεν παραδέχεται καλίτερό του. Αν το κάνει κάποτε είναι από το φόβο του σατράπη. Ο Ρωμιός κατά βάθος μισεί το Ρωμιό. Να μάθει πως Ρωμιός θα πει συνεργάτης. Μερικές εθνικές συφορές βοηθούνε σε αφτό. Ξυπνούνε την πίστη. Εμείς είμαστε τα παιδιά του 97.
Άλλη μεγάλη κοινωνική πληγή είναι η θέση της γυναίκας στον ελληνικό κόσμο. Ανάγκη βιαστική να ξεσκλαβωθεί και να καταλάβει πως ο προορισμός της είναι να κάνει και να αναθρέψει τα αψεγάδιαστα παιδιά. Πρέπει να ξεχάσει τις νοστιμάδες του χαρεμιού και τις λεβαντίνικες ξενολατρείες, πρέπει από προστυχούλα επαρχιώτισα να γίνει η μάνα η σοβαρή και χαμογελούσα που μαθαίνει στα παιδιά τη φιλοδοξία της ζωής.
Εδώ σταματώ. Δεν είπα τίποτε για τη διοίκηση, τη γεωργία, το εμπόριο, τη δικιοσύνη, τα οικονομικά κι όλα τα άλλα.
Μα όλα τους θα σιαχτούνε σα σιαχτούνε κι οι άνθρωποι. Δεν είναι αιτία, είναι αποτέλεσμα.
Μερικοί μας εξορκίζουνε να φοβούμαστε κάθε ''τεχνητή ατμόσφαιρα'' και μας σπρώχνουνε ν' ανυψώσουμε το λαό για να γίνει βάση στα μελλούμενα. Μα για ν' ανυψώσουμε το λαό πρέπει πρώτα να ξεπαστρέψουμε ένα μέρος του, το πιο σάπιο, και να του δώσουμε αφτό που διψά - τυράννους, μα τυράννους τιτανομάχους. Δηλαδή ο λαός είναι και θα είναι πάντα όργανο. Αν γίνει ποτέ σκοπός θα σταματήσει κι ο πολιτισμός. Κείνο που θέμε είναι η δύναμη που θα κουνήσει το λαό. Ένα κράτος από ανθρώπους ίσους αδύνατο να κουνηθεί. Ποιος θα διατάξει; Θα μείνει ανοργάνωτη σκόνη, άκαρπο ανθρωπομάζωμα. Πως θα κυβερνήσει η ψηφισμένη αρχή αφού για να γίνει αρχή πρέπει να ψηφιστεί από τους αρχόμενους; Μερικοί λένε - βγάλτε την πλουτοκρατία, με άλλα λόγια τη βουλεφτοκρατία που είναι στα χέρια του παρά. Καλά, να τους πετάξουμε τους αγάδες. Αμέσως όμως θα πρέπει να βάλουμε στη θέση τους άλλους κυβερνήτες. Λοιπόν αφτούς θέμε τους διοργανωτές. Αφτούς να βρούμε. Εμείς δε θα τους φτειάσουμε ούτε νόμος κανένας. Μα πρέπει να τους εφκολύνουμε τη δουλιά τοιμάζοντας τις ερχούμενες γενειές με γερή πειθαρχία. Πολλοί θα φωνάξουνε - σκλαβιά. Και γω θ' απαντήσω - τι σκλαβιά και τι λεφτεριές; Έχουμε μπροστά μας ένα σκοπό. Το τι θα μας κοστίσει για να νικήσουμε ούτε ζυγίζει ούτε σημαίνει. Ας χαθούνε όλες οι δημοκρατικές λεφτεριές σαν είναι ανάγκη. Αφτά θα τα αποφασίσει ο πολιτισμός. Κι ο μεγαλόνοος και μεγαλοθελητής δε στενοχωριέται από συστήματα και θεσμούς.
Ας μη με στραβοκαταλάβει όμως κανείς πως δοξάζοντας το άτομο περιφρονώ την κοινωνική κ' υλική περιγυριά. Θέλω και την περιγυριά να καλιτερέβει. Για να βγάλεις δουλιά από το άλογό σου πρέπει να το καλοταΐζεις και να το ξυστρίζεις. Το ίδιο και με το λαό. Μα ίσια ίσια γιατί τόσο πρόκοψε του λαού η περιγυριά πρέπει να σώσουμε την ατομική αξία κλαδέβοντας και φιλοτιμίζοντας τις φύτρες τις δυνατές. Με δυο λόγια - σκοπός το άτομο, βάθρο η περιγυριά και νέο το ξεδιάλεγμα.
Μας λένε πως δεν πρέπει να κοιτάζουμε πίσω παρά μπροστά. Μας θυμίζουνε το Νίτσε. Όσο κι αν μου αρέσει η αψηλοφτέρουγη στρανέσα του Νίτσε σε αφτό απάνω διαφωνώ. Δε λέω πως ο κόσμος δεν πρέπει ν' αλλάζει. Αλλάζει και παραλλάζει, κι ούτε στο χέρι μας είναι να το εμποδίσουμε αφτό. Μα έχω κάποια υποψία πως αφτές οι φωνές για την πρόοδο και την επιστήμη(6) που θα ξαναβαφτίσει την ανθρωπότητα, δεν είναι τίποτε άλλο παρά φωνές του σκλάβου και της μικρολογίας που θένε να ξετινάξουν από πάνω τους το νόμο της αριστοκράτισας δύναμης. Έρχεται κι αφτό από τον ξεπεσμό του μέσου όρου. Τα παλιά όλα δεν είναι καλά. Μερικά δε φελάνε σήμερα. Τα πετούμε. Και γι' αφτό κάποτε λέμε - σκοτώστε τους ψόφιους τους προγόνους. Μα μερικές πάλι κληρονομιές μένουν αιώνιες, κι αφτές πρέπει να τις σεβούμαστε.
Τα εννιά δέκατα της ζωής μας είναι ψυχόρμητα, δηλαδή κληρονομημένες ορμές των πεθαμένων.
Τις περισσότερες πράξες μας δεν τις αποφασίζουμε μεις μα οι προπατόροι μας.
Ούτε είναι πράμα γύρω μας που να μη χρειάστηκε ολάκερη την ανθρώπινη ιστορία για να γίνει. Και τα παραμικρά ακόμα. Τι θένε λοιπόν αφτές οι φωνές που μας λένε να ξεχνούμε; Θένε ν' απαρνηθούμε τον εαυτό μας; Ας μη μας σκοτίζουνε με τέτοιες ασυλογισιές. Κι αντί να ξεχνούμε και ν' αποκηρύττουμε τη μεγάλη παράδοση καλίτερα και πιο φρόνιμο θα είτανε να μαθαίναμε τη θρησκεία της. Λαοί κατότεροι κι από μας ξέρουνε ακόμα την αξία της παράδοσης καθώς την ήξεραν κ' οι αρχαίοι. Ο Σιντοϊσμός στη Γιαπωνία βασίζεται στη λατρεία των προγόνων, ποιητικά λογική λατρεία, όχι πρόληψη ταπεινωτική.
Και το μεγάλο μάθημα που μας φωνάζουνε οι πρόγονοι από τα κατάβαθα της ζωής δεν είναι - Λατρέβετε τους τύπους και τα λόγια και τις θεωρίες και τη μικροζωΐα, μα Λατρέβετε τη δύναμη και τη θέληση και τη συνόργανη διάνοια.
Σημειώσεις
(1)
Οι κοινωνικές τάξες κ' οι φυλετικές αξίες δεν ταφτίζουνται πάντα, και γι' αφτό
ξεφυτρώνουνε δυνατοί από χαμηλά στρώματα. Ούτε κιόλας είναι ανάγκη να χαθούν
ολότελα οι κατώτερες τάξες. Ξεειδικέβουνται με επιτυχία σε κάποιες κοινωνικές
δούλεψες πολύ χρήσιμες. Μα δεν είναι καμωμένες για να έχουν απόλυτη κυβέρνια
στα χέρια τους.
(2)
Ως κ' οι αστρονόμοι βρίσκουν πως ο νόμος της βαροσύνης δεν αληθεύει με
μαθηματική ακρίβεια. Τέτοια παραδείγματα είναι το φεγγάρι κι ο κομήτης του
Χάλε.
(3)
Είναι γνωστό πως φυσιολογικά τα πιο χαμηλά είδη είναι συχνά και τα πιο γόνιμα.
(4)
Κοίτα τα βιβλία του Γκομπινώ.
(5)
Η μεταπολίτεψη που έγινε τελεφταία στην Κίνα φαίνεται να με βγάζει ψέφτη. Δεν
το νομίζω. Σάπισαν οι ξένοι κυβερνήτες τους και τους διώξανε. Τα
ψεφτοσυντάγματα δεν έχουν περισσότερη αξία στην Κίνα παρά στην Τουρκία.
(6)
Όμως όσο πάει η επιστήμη γίνεται ατομιστική.
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια που δεν συνάδουν με το περιεχόμενο της ανάρτησης, όπως και σχόλια υβριστικά προς τους αρθρογράφους, προσβλητικά σχόλια προς άλλους αναγνώστες σχολιαστές και λεκτικές επιθέσεις προς το ιστολόγιο θα διαγράφονται.