Η σχέση Μπάυρον-Μαυροκορδάτου μέσω της τότε και της σημερινής Σκωτίας

Σχόλιο ιστολογίου:
"Η συνεργασία του Λόρδου Βύρωνα με τον Αλέξανδρο Μουροκορδάτο συνέβαλε σημαντικά στην ίδρυση του νέου κράτους της Ελλάδος με την μορφή που γνωρίζουμε σήμερα". Αυτό επεσήμανε μεταξύ άλλων στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο καθηγητής Ρόντερικ Μπήτον ο οποίος παρουσίασε εκδήλωση με θέμα «η Ελλάδα του Βύρωνα 1809 -1824», στην κατάμεστη Εθνική βιβλιοθήκη της Σκωτίας, στο Εδιμβούργο.
Στην συνέχεια παραθέτουμε άκρως κατατοπιστικά σχόλια και παραπομπές ενός αξιόλογου ερευνητή της Νεότερης Ιστορίας της Ελλάδος, του φίλου του ιστολογίου μας Λάμπη, για τον ρόλο του λόρδου Βύρωνα και την συμμετοχή του στον αγώνα καθώς και τους ρόλους που διαδραμάτησαν οι απεσταλμένοι εκπρόσωποι κυρίως της Σκωτίας κατά την διάρκεια της προσπάθειας σύστασης
του Νέου Ελληνικού Κράτους και τις επιπτώσεις στην μετέπειτα εξέλιξη των ιστορικό-πολιτικών γεγονότων έως τις μέρες μας.

Αυτό είναι ένα μεγάλο ψέμα. 
Πιστεύω πως ο Βύρων είναι το καταλληλότερο σημείο για να ξετυλίξουμε το κουβάρι του 21, πολύ μπερδεμένο όντως, αλλά με τον βρετανικό ρόλο σε πρώτο πλάνο. Ο Βύρων δολοφονήθηκε από αυτούς που τον έστειλαν, επειδή λύγισε και δήλωσε -μαζί με τον Στάνχοπ- ότι αλλάζει στρατόπεδο. Ο τελευταίος είχε
παρτίδες και με τον Πάνο Κολοκοτρώνη και είχε πειστεί ότι μια κυβέρνηση με Ανδρούτσο (που φαινόταν ανεξάρτητος από τον Κολοκοτρώνη), Υψηλάντη, Νέγρη (που στο μεταξύ είχε αλλάξει επίσης στρατόπεδο) Πλαπούτα και άλλους θα ήταν "ΟΥΔΕΤΕΡΗ" σε σχέση με τον διαφαινόμενο εμφύλιο που θα γινότανε ανάμεσα στην πλευρά Κολοκοτρώνη και στην πλευρά Κουντουριώτη (Μαυροκορδάτου). Οπότε τι έλεγε μ' αυτή του την στάση ο Μπάυρον; Ότι ΔΕΝ έπρεπε να δοθεί το δάνειο στον Κουντουριώτη. Γι αυτό και την πλήρωσε ο Καραϊσκάκης. Η δίκη του στο Αιτωλικό ήταν αντιπερισπασμός και κρατούσε τον Μπάυρον στο Μεσολόγγι, για να μην συναντηθεί με τον Ανδρούτσο. Τον Μπάυρον όμως ήξεραν ότι δεν μπορούσαν να τον ανακαλέσουν όπως τον Στάνχοπ, δηλαδή με μια διαταγή, οπότε έδωσαν εντολή στο περιβάλλον του να τον ξεκάνει (τουλάχιστον ένας γιατρός από τους δυο ήταν στο κόλπo).

Ο Μπάυρον ήρθε για να συνεργαστεί με τον Μαυροκορδάτο, στο τέλος όμως ανεξαρτητοποιήθηκε και αποφάσισε να συνεργαστεί με τον Ανδρούτσο. Μαζί με τον Μπάυρον ανεξαρτητοποιήθηκε από την Επιτροπή του Λονδίνου και ο Στάνχοπ. Αλλά και ο φίλος του Μπάυρον ο Τρελώνυ δεν έδειξε τον πρέποντα σεβασμό στον Μαυροκορδάτο. Το αποτέλεσμα το ξέρετε. Μπάυρον, Στάνχοπ, Ανδρούτσος, Τρελώνη ανακλήθηκαν, οι τρεις από την ζωή και ο Στάνχοπ από την Ελλάδα. Από θαύμα, στην κυριολεξία, γλύτωσε ο Τρελώνη και ύστερα από διαπραγματεύσεις Παρνασίδος-Λονδίνου-Μαυροκορδάτου, του επετράπη να βγει από την σπηλιά του Ανδρούτσου και να επιστρέψει στην Αγγλία μαζί με την μια από τις δυο σφαίρες που δέχθηκε και με την οποία έζησε για πολλά χρόνια.

Βέβαια και επηρέασε καθοριστικά τον Αγώνα το “φιλελληνικό κίνημα” στο Ηνωμένο Βασίλειο (τότε λεγόταν Βρετανία, γιατί δεν είχε κάνει αίτηση εισδοχής στην Ε.Ο.Κ.). Ούτε το Εδιμβούργο ήταν μια τυχαία πόλη, ούτε η Σκωτία μια ακόμα χώρα που έδρασε το 1821. Μερικοί Σκωτσέζοι που ήρθαν την περίοδο της Επανάστασης ήταν: Thomas Gordon, George Finlay, William Fenton, Charles Napier, Edward Mason, Charles Gordon Urquhart, David Urquhart. 
Οι πρώτοι δυο, πολιτικοί απεσταλμένοι, έγιναν γνωστοί χάρη στην απλόχερη συκοφάντηση των επαναστατών που δεν ταυτίζονταν με τα συμφέροντα των εργοδοτών του. Η δράση τους αμφισβητείται μέχρι σήμερα, επειδή φρόντισαν (σε στυλ Τρικούπη) να είναι ισορροπιστικοί σε ορισμένα θέματα, ή αφοριστικοί ακόμα και ως προς τους “δικούς τους”. 
Ο Napier ήταν διοικητής της Κεφαλλονιάς και προοριζόταν για αρχηγός του τακτικού στρατού, θέση που τελικά κατέλαβε ο Φαβιέρος. Όταν φούντωσαν οι δοσοληψίες (1824) ήρθε στην Ύδρα και στην Πελοπόννησο μεταφέροντας και οδηγίες του επίσης Σκωτσέζου αρμοστή των Επτανήσων Thomas Maitland. Ο Fenton ανέλαβε μαζί με έναν συνεργό την δολοφονία του Edward John Trelawny, έμπιστου του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Ο νομικός και θεολόγος Mason ήταν γραμματέας του Κόχραν (καταλύτη της διάλυσης του στρατοπέδου του Καραϊσκάκη και αποκλειστικού υπεύθυνου της πιο δεινής στρατιωτικής ήττας στο Φάληρο το 1827). Ο Mason ανέλαβε την υπεράσπιση του Γ. Μαυρομιχάλη και υπήρξε δημόσιος κατήγορος στην δίκη Πλαπούτα-Κολοκοτρώνη. Οι αδελφοί Urquhart ήρθαν με το κύμα των “φιλελλήνων” του 1826-27. Έδρασαν στρατιωτικά και πολιτικά παρά τω λόρδω Κόχραν.
Ο στρατιωτικός Gordon υπήρξε κεντρικό πρόσωπο της “Ελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου” (Φιλελληνικό Κομιτάτο) και οι πρώτες σχετικές συναντήσεις έγιναν στη Σκωτία το 1822.  Την ίδια χρονιά ο Gordon έφτασε στην Ύδρα, έδωσε χρήματα (Κύριος οίδε που κατέληξαν) μετά πήγε στην Πελοπόννησο, έμεινε 2-3 μήνες και γύρισε πίσω για να αναφέρει και να οργανώσει. 

Η Επιτροπή του Λονδίνου αποτελείτο από πολιτικά πρόσωπα (ανάμεσά τους οι Σκωτσέζοι Lord Erskine, Joseph Hume, James Mackintosh), επιχειρηματίες (ανάμεσά τους ο Σκωτσέζος Edward Ellice), οικονομολόγοι όπως ο David Ricardo και άλλους τυχάρπαστους όπως ο John Bowring (γραμματέας της Επιτροπής). Για την οικονομική τους δράση, αρκεί να διαβάσει κάποιος τον Ορλάνδο (απεσταλμένος για τα δάνεια) και θα καταλάβει. Όσο για την πολιτική τους δράση, αυτή θέλει χωριστό τόμο. “Παλικάρια” που πλαισίωναν τον Byron όπως ο Parry, και ο Millingen ήταν επιλογές του Γκόρντον). Το 1826 ο Γκόρντον βρισκόταν και πάλι στην Επανάσταση, δίπλα στον Κόχραν.
Άλλοι Σκωτσέζοι που έλαβαν ενεργό μέρος στα της Επανάστασης ήταν ο George Hamilton-Gordon, (4ος Κόμης του Αμπερντήν, Υπουργός εξωτερικών επί Καποδίστρια) και ο αδελφός του Robert Gordon (πρέσβης της Βρετανίας στην Κωνσταντινούπολη περίπου την ίδια περίοδο). Όλοι αυτοί στηρίζονταν κατά μεγάλο μέρος στον σκωτσέζικο διαφωτισμό του Adam Smith με κέντρα τα Πανεπιστήμια Εδιμβούργου, Αμπερτνήν και Γκλασκώβης.

Η σκωτσέζικη φιλολογία περί της Επανάστασης του 21 φτάνει ως τις μέρες μας. Σε ένα “περίφημο” βιβλίο του ο Σκωτσέζος William St. Clair αφού δανειστεί τον τίτλο του από τον Byron (That Greece Might Still Be Free) περιγράφει όλο το “φιλελληνικό κίνημα”, αναμασώντας τις οργανωμένες συκοφαντικές παρεμβάσεις των πάσης φύσεως “φιλελλήνων”, κάτι που αποτέλεσε σε μεγάλο βαθμό και το σενάριο της σειράς “1821” του ΣΚΑΪ. Ο Beaton προλογίζει το βιβλίο.

Ο ίδιος ο St. Clair είπε δια ζώσης τις απόψεις του στην Βερεμιάδα (πόσο αιμοδιψείς ήταν οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι επικεφαλής παπάδες … μην το ψάχνετε, Νίκος Δήμου στην πρόσφατη βερσιον… και πόσο φιλάνθρωποι οι Βρετανοί που διαμαρτυρήθηκαν στον Σουλτάνο γιατί ο Ιμπραήμ μετέφερε τους Μωραήτες που δεν προσκηνούσαν στην Αίγυπτο). Ας μην χαλάμε τα πλήκτρα για να εξηγήσουμε. Το ίδιο και ο Roderick Beaton ο οποίος μάλιστα τόνισε ότι οι Έλληνες πρέπει σήμερα να προσαρμόσουν με ευλυγισία τον πολιτισμό τους. Θαυμάστε τον εδώ και εδώ

Όσο για το Εδιμβούργο, παραμένει ως σήμερα μια σημαντική πόλη (πατήστε στο βίντεο, ...έχει και υπότιτλους)

Λάμπης