Κίνα: Οι κινήσεις τακτικής και ο νομισματικός πόλεμος

H Kίνα, ο μεγαλύτερος πιστωτής των ΗΠΑ, αλλάζει γραμμή πλεύσης ή πρόκειται για κίνηση τακτικής; Αν οι πληροφορίες των διεθνών πρακτορείων είναι σωστές, τότε οι Κινέζοι εδώ από το φθινόπωρο του 2011 επιχειρούν τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου τους, μειώνοντας τις θέσεις σε δολάρια και αυξάνοντας σε ευρώ. Τι σημαίνει όμως αυτό για τις ΗΠΑ;

Αναμφίβολα η Κίνα αποτελεί έναν πολύτιμο εταίρο για τις ΗΠΑ, ο οποίος χρηματοδοτεί τα αμερικανικά ελλείμματα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα πνεύματα εξάπτονται στη σκέψη ότι η Κίνα για οποιονδήποτε λόγο θα μπορούσε να αποφασίσει να μην αγοράζει πλέον αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Η κεντρική τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών και η κινεζική κεντρική τράπεζα αποτελούν τους παράγοντες-κλειδιά της αμερικανικής οικονομίας. Και οι δύο παίζουν περίπου τον ίδιο ρόλο: διοχετεύουν μέρος των τεράστιων ρευστών διαθεσίμων τους στο οικονομικό κύκλωμα, κάνοντας βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις. Η Fed επεμβαίνει συνήθως στις βραχυπρόθεσμες αγορές. Ομως, όταν ξέσπασε η κρίση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων (subprime), άλλαξε τακτική, ανοίγοντας τις πιστωτικές στρόφιγγες και προχωρώντας σε μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις. Ο αναπροσανατολισμός αυτός μεταφράστηκε σε μαζικές αγορές αμερικανικών κρατικών ομολόγων και ενυπόθηκων τίτλων.

Η κινεζική κεντρική τράπεζα διοχέτευσε και αυτή, από την πλευρά της, τεράστια ποσά ρευστών διαθεσίμων στο οικονομικό κύκλωμα, προχωρώντας συστηματικά σε βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις. Τη στιγμή που η κρίση εκτίνασσε στα ύψη το αμερικανικό δημοσιονομικό έλλειμμα, η κινεζική κεντρική τράπεζα έδειξε ιδιαίτερη προτίμηση στα δεκαετή αμερικανικά κρατικά ομόλογα.

Αν αλλάξουν γραμμή;

Τι θα συμβεί εάν η κεντρική τράπεζα της Κίνας διακόψει απότομα τις επενδύσεις της στο αμερικανικό χρέος; Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, κάτι τέτοιο θα προκαλούσε αναπόφευκτα κατακόρυφη άνοδο στα αμερικανικά επιτόκια και θα απομάκρυνε κάθε ελπίδα οικονομικής ανάκαμψης. Ωστόσο, υπάρχει και η αντίθετη άποψη, που υποστηρίζει πως εάν η Κίνα σταματήσει τις αγορές ομολόγων δεν θα υπάρξουν συνέπειες, καθώς θα μπορούσε η Fed να πάρει τη θέση της κινεζικής κεντρικής τράπεζας και να αγοράσει η ίδια τα αδιάθετα αμερικανικά ομόλογα.

Καλά κρατεί ο νομισματικός πόλεμος

Πίσω όμως από όλα αυτά κρύβεται ο πόλεμος των νομισμάτων. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι και αναλυτές εκτιμούν πως η Κίνα θα συνεχίσει να αγοράζει κινητές αξίες σε δολάρια για να διατηρήσει το κινεζικό νόμισμα σε λογικά επίπεδα. Οι αγορές αμερικανικών ομολόγων επιτρέπουν στην Κίνα να κρατά τεχνητά την ισοτιμία του γουάν σε χαμηλά επίπεδα. Εάν το Πεκίνο σταματούσε να αγοράζει αμερικανικά κρατικά ομόλογα και κινητές αξίες σε δολάρια, με τα βουνά συναλλάγματος που συγκεντρώνει από το εμπορικό του πλεόνασμα, τότε το αποτέλεσμα θα ήταν να αρχίσει να ανατιμάται το γουάν σε σχέση με το δολάριο. Ομως οι κινέζοι δεν θέλουν ισχυρό γουάν, το οποίο θα ευνοήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επί προεδρίας Ομπάμα, όπως και επί προεδρίας Τζορτζ Μπους του νεότερου, η αμερικανική κυβέρνηση δεν σταμάτησε ποτέ να πιέζει την Κίνα να ανατιμήσει το νόμισμά της. Ωστόσο, οι Κινέζοι αντιδρούν ζωηρά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς η πολιτική του φθηνού γουάν αποτελεί για το Πεκίνο ένα μέσο επιδότησης των εξαγωγών του στην αμερικανική αγορά -και, μάλιστα, στην παγκόσμια αγορά, αφού την ίδια νομισματική στρατηγική ακολουθεί απέναντι σε όλα τα νομίσματα και όχι μόνο απέναντι στο δολάριο. Εάν η Κίνα αρχίσει να απαλλάσσεται από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα και αφήσει το νόμισμά της να ανατιμηθεί, το σύστημα επιδότησης των εξαγωγών της θα έχει τελειώσει. Τόσο τα κινεζικά προϊόντα όσο και τα εμπορεύματα των χωρών που έχουν συνδέσει το νόμισμά τους με το γουάν θα πωλούνταν ακριβότερα στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών.

Γιατί στηρίζει την Ευρώπη

Γιατί όμως η Κίνα αγόραζε το φθινόπωρο του 2011  ευρωπαϊκά ομόλογα; H απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι το 1/4 των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Κίνας -το συνολικό ύψος των οποίων ξεπερνά τα τρία τρισ. δολάρια- είναι σε ευρώ. Ο Κινέζος πολιτειολόγος Γου Τσουεβού από το Πανεπιστήμιο της Βόνης σχολίασε πως η  Κίνα δεν πρόκειται να αδρανήσει εάν επιδεινωθεί η κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Εξάλλου, το Πεκίνο έχει κάνει σαφές σε όλους τους τόνους ότι έχει συμφέρον να επιδιώξει και να διασφαλίσει τη σταθερότητα της ευρωζώνης, ενώ έχει δηλώσει ότι αποδεικνύει την αλληλεγγύη του έμπρακτα, αγοράζοντας ευρωπαϊκά ομόλογα. Ομως, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη ενημέρωση για το ύψος των αγορών αυτών. Η Κίνα διαθέτει περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια σε συναλλαγματικά αποθεματικά, ενώ υπολογίζεται ότι έχει τοποθετήσει το 60% από αυτά σε δολάρια. Αυτό το διάστημα, επιχειρεί τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου της, μειώνοντας τις θέσεις σε δολάρια. Παρ’ ότι τα στοιχεία δεν είναι δημόσια, αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι κινεζικές θέσεις στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα μειώθηκαν στο τέλος του 2011 κατά 300 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Faros Trading, η Κίνα θα μπορούσε να επενδύσει περίπου 500 δισ. ευρώ στην Ευρώπη τα επόμενα πέντε χρόνια, με το 20% να δίνεται στις χώρες της περιφέρειας. 

http://www.sofokleous10.gr