Αμφίπολη: Ο βιασμός μίας ανασκαφής

Υπήρχε και σκελετός κύκνου στον τάφο; 
Βρέθηκαν χρυσά νομίσματα; 
Πόσα από τα ευρήματα έγιναν γνωστά; 

Γράφει ο Γιώργος Λεκάκης 

Δεν υπάρχει πιο… βιασμένη ανασκαφή, από την ανασκαφή του λόφου Καστά στην Αμφίπολη των Σερρών! Αιμορραγεί σαν γυναίκα βιασμένη, από τον πρωθυπουργό, το
υπουργείο Πολιτισμού, τον υπουργό και τη γενική γραμματεία του υπουργείου, έως τον κάθε τελευταίο αδηφάγο δημοσιογράφο, και το κοινό που τον παρακολουθεί…

Ουδέποτε στην ιστορία των ανασκαφών δεν επλέχθησαν τόσα σενάρια, δεν ειπώθηκαν τόσες θεωρίες, δεν ακούσθηκαν τόσες εικασίες και ανακρίβειες, από τους «εγκυρότερους» καθηγητές, έως τους «ακυρότερους» θεωρητικούς…
Ουδέποτε στην ιστορία των ανασκαφών δεν ευρέθησαν τόσα, δεν ανασκευάσθησαν και αναθεωρήθηκαν τόσες επίσημες απόψεις, δεν κρύφθηκαν τόσα, δεν φυγαδεύτηκαν τόσα, δεν έγινε προσπάθεια να μειωθεί η αξία των ευρημάτων, από χρυσά έως… «ψαροκόκκαλα»…

Λίγες μόνον ώρες μετά την τελική παρουσία στο αμφιθέατρο του ΥΠΠΟΑ και… «ώδινεν όρος και έτεκεν μυν»… Αναρωτιέμαι για τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες άρχισε αυτή η ανασκαφή… Έγινε φανερό ότι, δεν ήταν επιθυμητό το μέγεθος και η αίγλη της… Εάν αυτό είχε προβλεφθεί εξαρχής (ανικανότητα προβλέψεως; άγνοια;), η ανασκαφή αυτή μάλλον δεν θα άρχιζε ποτέ…
Πώς αλλιώς μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει τα… καμώματα και την μεθόδευση που εφαρμόσθηκε στο όνομα ενός δήθεν επαγγελματισμού, που άλλο σκοπό δεν είχε εν τέλει από την φανερή απόκρυψη στοιχείων!
«Έρχονται στο μυαλό μου κάποιοι άμοιροι αρχαιολόγοι, λέει ο Σερραίος νομισματολόγος κ. Αστ. Τσίντσιφος, οι οποίοι, αφού τους εζητείτο η γνώμη, έλεγαν πως για να την δώσουν, θα έπρεπε πρώτα να βρεθούν κινητά ευρήματα. Και την ώρα που από την ανασκαφή, αυτά διέφευγαν κρυφά, η αναμονή γι αυτό δεν είχε τέλος»….
Και ήρθε η ώρα που η ύπαρξίς τους ανακοινώθηκε ορθά-κοφτά στο αμφιθέατρο, με την φράση «βρέθηκαν κεραμικά και νομίσματα, τα οποία δεν σας δείξαμε». Και εύλογα διερωτάται ο καθείς: «Μήπως υπάρχουν και άλλα που δεν μας δείξανε; Αφού το έκαναν μία φορά, γιατί να διστάσουν και για δεύτερη;… 
Και ακόμη ειπώθηκε ότι «ανάμεσα στα νομίσματα βρέθηκαν και της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που όμως επειδή κυκλοφορούσαν και αιώνες μετά το θάνατό του, αυτά δεν είναι αξιόπιστο δείγμα χρονολόγησης»…

Θα επανέλθω με τον κ. Τσίντσιφο στα νομίσματα, που είναι άλλωστε ειδικότης του. Αλλά θα αναφερθώ πρώτα στις κατά καιρούς φημολογίες, που μία-μία φαίνεται να επαληθεύονται!

Αρχικώς φημολογήθηκε ότι ευρέθησαν νομίσματα. Πηγή γι αυτό, όπως και για τις άλλες φήμες, υπήρξε η ανασκαφική ομάδα, που πάντα «εμπιστευτικά» διέρρεε πληροφορίες.
«Η φήμη αυτή, από εμένα, λέει ο κ. Τσίντσιφος, δεν έγινε αποδεκτή, γιατί τίποτε μέχρι τότε δεν προμήνυε τη συνέχεια. Να όμως που η διάψευση ήλθε με τον πιο επίσημο τρόπο»…
Οι κάτοικοι της περιοχής, με πηγές μέσα από την ανασκαφική ομάδα, μιλούσαν μέχρι και για χρυσά νομίσματα!...

Ακολούθησε η φήμη για τα περίφημα επιστήλια. Τόσος λόγος έγινε και γι αυτά! Αλλά αυτά είναι μεγαλύτερα οπωσδήποτε από τα νομίσματα, και δεν μπόρεσαν να τα κρύψουν με επιτυχία. Από ενωρίς ακόμη η αλήθεια βούιζε στα χωριά κοντά στον λόφο «Καστά»! Την αρχική διάψευση του ΥΠΠΟ, ακολούθησε πρόσφατη ομολογία για την ύπαρξη τους!
«Τότε ακριβώς για εμένα, λέει ο κ. Τσίντσιφος, χάθηκε η εμπιστοσύνη της ανασκαφής»… Αμ, και για πολλούς άλλους…

«Είμαι πλέον υποχρεωμένος να δώσω βάση και σε μία Τρίτη φήμη που κυκλοφορεί, λέει ο κ. Τσίντσιφος, και αφορά τα κόκκαλα που ευρέθησαν. Σύμφωνα με τη φήμη, στην ανασκαφή υπήρχε κι άλλος σκελετός, που ανήκε σε… κύκνο! Εάν αυτό ερμηνεύεται κάπως, δεν με ενδιαφέρει. Αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο, είναι ότι από εκεί απομακρύνθηκε ό,τι μπορούσε να απομακρυνθεί, χωρίς εξηγήσεις και αυτό ερμηνεύεται καλύτερα»…

Νομίσματα
Πίσω στα νομίσματα. Ευρέθησαν νομίσματα, λοιπόν. Και δη σ΄ αυτά του μέγα στρατηλάτη. Κόβονταν, λέει, αιώνες μετά τον θάνατό του. Και ως εκ τούτου, δεν είναι αξιόπιστη πηγή χρονολογήσεως.
«Σε μία πρόταση υπάρχουν τρεις παραλείψεις, μία ανακρίβεια και μία άγνοια», λέει ο κ. Τσίντσιφος. «Παρέλειψαν να μας πουν το μέταλλο του νομίσματος (χρυσό, αργυρό, χάλκινο), αυτούς που απεικόνιζαν και σε ποιο σημείο ακριβώς ευρέθησαν. Ανακριβώς ειπώθηκε ότι αυτά κόβονταν έως και αιώνες μετά, μια και αυτό συνέβαινε έως 30 χρόνια περίπου από το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και τελικώς τα νομίσματά του είναι η πιο αξιόπιστη πηγή χρονολογήσεως, μια και οποιοσδήποτε να τα έκοβε, έβαζε επάνω τους τα στοιχεία του», δηλαδή τη σφραγίδα του, το μονόγραμμά του!
Θυμίζω τον αείμνηστο Σβαρώνο, που είχε πει πως «όποιος δεν ξέρει νομισματολογία, ε΄ναι με ένα πόδι αρχαιολόγος»…

«Δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα για τα νομίσματα! Απλά, πολύ απλά: Δείτε τα… Δείξτε τα, για να ανοίξουν όλων μας τα μάτια! Όλοι φαντάζομαι αναζητούμε την αλήθεια. Πάντως, η φήμη όταν κυκλοφόρησε μιλούσε για χρυσά νομίσματα», λέει ο κ. Τσίντσιφος.

Όλα δείχνουν ότι το μνημείο, παρά τις προσπάθειες μειώσεώς του, τους τιμωρεί. Η προσπάθεια άρχισε, για να αποκαλυφθεί ένας «τυπικός μακεδονικός τάφος» ένας τύμβος, μία ακόμη τούμπα στη Μακεδονία… όπως συχνά-πυκνά ακούγαμε. Όσο όμως η ανασκαφή προχωρούσε, τόσο η κατάσταση γι αυτούς ξέφευγε από τον έλεγχο. 
Όταν το τεράστιο, μεγαλειώδες, το ανεπανάληπτο, έγινε απ’ όλους αντιληπτό, τότε ήταν πολύ αργά γι αυτούς που θεώρησαν το μνημείο ως μία «τυπική διαδικασία»! Ο «τυπικός τάφος», που «αναμένουμε να μας δείξει και άλλα οικοδομήματα» (υπουργός Τασούλας).
Έτσι κι αυτό απλά ανακοινώθηκε στην παρουσίαση, χωρίς να υπάρξει η ερμηνεία της λέξεως "επισκέψιμος». Οι απλοί τάφοι δεν ήταν επισκέψιμοι δημόσιοι χώροι. Παρά μόνον από την οικογένεια του νεκρού!
Σ’ αυτό το σημείο, με αυτήν την φράση, έπρεπε να υπάρξουν ομολογίες λαθών, που όμως δεν ήλθαν ποτέ!
Δεν είναι πολλά τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας χώρος, ίνα χαρακτηρισθεί ένας «χώρος επισκέψιμος»! Ιερό, δημόσιο κτήριο, προσκύνημα για κάτι πολύ μεγάλο ή και όλα μαζί. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι θεωρίες προς αυτή την κατεύθυνση, αφού υπάρχει και η έμμεση ομολογία, δικαιώνονται.

«Όπως και να το δούμε, το πράγμα ήρθε τελικά εκεί που έπρεπε να έρθει», λέει ο κ. Τσίντσιφος. «Τα εξαφανισμένα πειστήρια δεν είναι ικανά να κρύψουν την αλήθεια, παρά μόνον λεπτομέρειες, που δεν μπορούν να αλλοιώσουν την κατάσταση. Φανταστείτε ένα παλάτι που το αδειάζουν. Η εικόνα του πάλι παλάτι είναι και αυτό δεν αλλάζει»…

Μπορώ να δικαιολογήσω, αλλά δεν μπορώ να δεχθώ τα τόσο επικριτικά σχόλια που εδέχθη η επικεφαλής της ανασκαφής. Γιατί, από κάποια οπτική γωνία, η παρουσίαση στη αμφιθέατρο του ΥΠΠΟΑ, ήταν απόλυτα διαφωτιστική. Ευρήματα, βέβαια, δεν παρουσιάσθηκαν, όμως ονομάσθηκαν. Έτσι, από κάποια οπτική γωνία, είναι το ίδιο.
Δεν έλειψαν οι αντιφάσεις, οι οποίες με τον τρόπο τους, πάλι απεκάλυψαν την αλήθεια.
«Ας πούμε κάτι σαν τις αντιφάσεις των ανακρίσεων, που αποκαλύπτουν εγκλήματα και οδηγούν ενόχους στην φυλακή… Το τοπίο έστω και αντίστροφα απεκατεστάθη και είναι θέμα χρόνου, το μνημείο της Ολυμπιάδος να πάρει την θέση που αξίζει», καταλήγει ο κ. Τσίντσιφος.

Γιατί, εάν αργήσουν λίγο ακόμη, και συνεχίσουν τον εμπαιγμό και τον διεθνή διασυρμό της χώρας μας, θα αρχίσουν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας φωτογραφίες και βιντεάκια, τραβηγμένα από κινητά τηλέφωνα, που θα κάνουν κάποιους να χάσουν τον ύπνο τους…


http://kostasxan.blogspot.gr/