Ο Παυσανίας και ο Στράβων λένε ότι οι Θεσπιές έλαβαν το όνομά τους από τον ποταμό Θέσπιο. Άλλοι μύθοι θεωρούν ότι την πόλη ίδρυσε η κόρη του Ασωπού Θεσπία , ή ο απόγονος του Ερεχθέα Θέσπιος. Η πόλη υπήρξε κέντρο της λατρείας της Αφροδίτης και του Έρωτος που λατρευόταν με τη μορφή ακατέργαστου λίθου. Η θεά λατρευόταν στην σεληνιακή της μορφή σαν «Αφροδίτη Μελαίνη». Ισχυρή ήταν επίσης η λατρεία της Αρτέμιδος ως θεάς του τοκετού (Ειλιθίη-Λοχία). Η πόλη είχε επτά άρχοντες (Δαμούχοι) και εξέλεγε δύο βοιωτάρχες στο «Κοινό των Βοιωτών».
Κατά τα Μηδικά η πόλη τάχθηκε υπέρ της αντιστάσεως κατά των Περσών. Αρχικά έστειλε στρατό στη συμμαχική
Πολλοί χαρακτηρίζουν τη θυσία των Θεσπιέων ανώτερη από των Σπαρτιατών επειδή θεωρούν ότι η νόμοι της πόλης τους δεν ήταν τόσο άτεγκτοι όσο οι Λακωνικοί. Η αλήθεια είναι ότι οι Θεσπιείς που πάντα κινδύνευαν από τους Θηβαίους δεν είχαν πουθενά να υποχωρήσουν καθώς οι Πέρσες θα κατέστρεφαν τη γη τους και θα εκπολιορκούσαν την πόλη τους. Έτσι ρίχτηκαν όλοι μαζί με το Λεωνίδα σε μια απελπισμένη προσπάθεια να συγκρατήσουν την Περσική πλημμυρίδα. Αρνούμενοι να παραδοθούν όπως και οι Λακεδαιμόνιοι, οι επτακόσιοι Θεσπιείς πέρασαν στην αθανασία κατατρυπημένοι από τα περσικά βλήματα στο λόφο του Κολωνού. Ο Ηρόδοτος μας παραδίδει ότι ο πλέον άριστος Θεσπιέας μαχητής ήταν ο Διθύραμβος, ο γιος του Αρματίδη.
Μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, οι κάτοικοι τη πόλης διέφυγαν πρόσφυγες προς Νότο, ενώ οι Πέρσες ρήμαξαν τα πάντα. Στις μάχη των Πλαταιών η πόλη προσέφερε χίλιους οκτακόσιους μαχητές, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν ελαφρά εξοπλισμένοι, επειδή, λόγω της απώλειας των περιουσιών τους δεν είχαν τα μέσα να πολεμήσουν όλοι σαν οπλίτες. Το όνομα της πόλης χαράχτηκε στον τρίποδα των Δελφών ως ανταμοιβή για τις θυσίες της στον κοινό αγώνα των Ελλήνων
- Αθηναίος ενατίον Θεσπιέα στο Δήλιο. Ευγενική προσφορά του Συλλόγου Ιστορικών μελετών “Κορύβαντες”
Μετά τα Μηδικά οι Θεσπείς εισήλθαν στο κοινό των Βοιωτών και βρέθηκαν αντίπαλοι των Αθηναίων στο Δήλιο. Οι απώλειες τους έφτασαν το 45% της οπλιτικής τους δύναμης και αδυνάτησαν πολύ την πόλη. Φοβούμενοι του Θηβαίους υποστήριζαν σταθερά τους Σπαρτιάτες αλλά υπέστησαν πάλι πολλές απώλειες από το Θηβαικό ιππικό το 379 π.Χ. Αυτό σε συνδυασμό με την απροθυμία τους να πολεμήσουν στα Λεύκτρα το 371 έκανε τους Θηβαίους να τους διώξουν απο τη γή τους στην οποία επανήλθαν αργότερα με την υποστήριξη των Μακεδόνων.
Η σελήνη που εμφανίζεται στα νομίσματα της πόλης δηλώνει την ύπαρξη των σεληνιακών λατρειών της περιοχής και ήταν ζωγραφισμένη στις ασπίδες των Θεσπιέων οπλιτών. Το αγγείο 1471 της Αρχαιολογικής Συλλογής του Βερολίνου που παριστά μια σκηνή οπλιτοδρομίας μας δίνει μία ένδειξη για τα χρώματα. Δείχνει να προπορεύεται ένας οπλίτης με ασπίδα που έχει έμβλημα μία λευκή ημισέληνο σε μαύρο φόντο. Μερικά αγγεία του αρχείου Beasley φέρουν παραλλαγές που ίσως απεικονίζουν κόκκινη ημισέληνο ή ζεύγος ημισελήνων πάνω σε ασπίδες.
Λεπτομερεια από το 1471 της Αρχαιολογικής Συλλογής του Βερολίνου
Έχουν σωθεί επίσης επιγραφές που αναφέρονται στον «Έρωτα Άρειο» και μία σφραγίδα του 4ου προχριστιανικού αι. που σώζεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης (Boston 23.601) παριστά ένα να Έρωτα με σώμα λιονταριού που ίσως σχετίζεται με τη μορφή του Έρωτα σαν πολεμικού θεού.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ηροδότου Ιστορία, Βιβλίο Ζ – Πολύμνια Loeb Κλασσική Βιβλιοθήκη έκδοση 1920
Ξενοφών «Ελληνικά» Loeb Κλασσική Βιβλιοθήκη έκδοση 1920
Παυσανίας «Ελλάδος Περιήγησις – ΒΟΙΩΤΙΚΑ» Εκδοτική Αθηνών
Η θυσία των 700 Θεσπιέων στην μάχη των Θερμοπυλών, σε τίποτε δεν υστερεί κατά την γνώμην μου από αυτήν των 300 Λακεδαιμονίων, εάν δεν ήταν ακόμη πιο σημαντική διά τους κάτωθι λόγους:
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Στερούσε την πόλη των Θεσπιών από το μεγαλύτερον μέρος της άμυνάς της, επειδή ο αριθμός τους σχετικά με το μέγεθος της πόλεώς των, ήταν κατά πολύ ανώτερος αυτού των Λακεδαιμονίων.
2) Είτε έμεναν, είτε όχι, από την στιγμήν κατά την οποίαν το μέτωπο των Θερμοπυλών κατέρρευσε, οι Θεσπιείς ήταν αναγκασμένοι να εκκενώσουν την πόλιν τους, διότι θα ήταν έκθετη χωρίς καμίαν ελπίδα στις επιθέσεις των Περσών.
3) Στην εκκένωσιν αυτήν, η οποία και τελικά έγινε, και στην προστασίαν των αμάχων τους, θα ήταν πολύ πιο χρήσιμοι ζωντανοί, από το να θυσιαστούν και να στερήσουν την δύναμίν τους από την πόλιν τους.
4) Θα μπορούσαν αργότερα στις Πλαταιές να διαθέσουν μεγαλύτερες δυνάμεις, στον αγώνα της τελικής εκδιώξεως των Περσών, από την Ελλάδα.
Δι’ αυτούς τους λόγους θεωρώ την θυσίαν τους εξόχως σημαντικήν, χωρίς όμως να θέλω να υποβαθμίσω την θυσίαν κανενός Θερμοπυλομάχου, διότι ο ηρωϊσμός δεν μπαίνει στην λογική της αυξομείωσης. Είναι ένας και μοναδικός!! Απλώς θέλω να επισημάνω ότι στην Ιστορία και στην κοινή Μνήμη πρέπει το βάθρο των Ηρώων να έχει το ίδιον ύψος!!
ΜΕΓΙΣΤΙΑΣ
Όλα σωστά τα παραπάνω αναφερόμενα. Αλλά λείπει το σπουδαιότερο κατά την γνώμη μας, που είναι και πολλών άποψη. Και τούτο χωρίς βέβαια να μειώνεται η αξία κανενός κ αι δη των Λακεδαιμονίων. Η Αλήθεια είναι ότι οι Θεσπιείς πήγαν και κυρίως παρέμειναν για την βέβαιη θυσία, όχι "τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι¨ του στρατοκρατικού και με δια βίου άρτια πολεμική εκπαίδευση βασιλείου της Σπάρτης, αλλά με ελεύθερη σκέψη και βούληση κινούμενοι εντός δημοκρατίας. Απλοί αγρότες στην ουσία, που προσέτρεξαν στον κίνδυνο της πατρίδας. Τούτο δεν έχει τονισθεί όσο θα έπρεπε.
Διαγραφή