ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ TOY ΣΗΜΙΤΗ -ΑΒΟΥΡΗ ΤΟΥ ΧΟΡΗΓΗΣΕ ΣΥΝΤΑΞΗ
ΤΟΥ ΟΓΑ 192 ΕΥΡΩ ΜΗΝΙΑΙΩΣ
ΒΙΚΤΩΡ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ (1929 – 2013)
Ο «ποιητής» της αρχαιολογίας, ο άνθρωπος που περπάτησε στα «βήματα» του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Κεντρική Ασία, ένας ήρωας του Ποντιακού Ελληνισμού.
ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΩΞΟΥ ΠΟΥ ΔΙΕΣΧΙΣΕ Ο
Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΙ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ
Ο Ώξος ποταμός είναι ο σημερινός Αμού Νταριά που πηγάζει από το ορεινό βορειοανατολικό άκρο του σημερινού Αφγανιστάν, κοντά στα σύνορα με την Κίνα και εκβάλει στην λίμνη Αράλη.
Στις παρυφές του ιδρύθηκαν πολλές από τις ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ πόλεις της Βακτριανής.
Νίκος Σιδηρόπουλος (23/09/2009). «ru:Виктору Сарианиди – 80 лет!» (στα Ρωσικά). Ελληνική Ένωση Πολιτών του Νοβοροσίσκ.
Ο Σαρηγιαννίδης έφερε στο φως χαμένες ελληνιστικές πόλεις της
Κεντρικής Ασίας. Απέδειξε ότι ο Ελληνισμός εξαπλώθηκε στην Ανατολή και στην Κεντρική Ασία 1.500 χρόνια πριν από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Παγκοσμίου κύρους και πολυγραφότατος - με περισσότερες από 20 μονογραφίες και 200 άρθρα - ο γεννημένος στην Τασκένδη από έλληνες γονείς αρχαιολόγος έφερε στο φως με τη σκαπάνη του 20.000 κοσμήματα. Στέμματα, σκήπτρα, διαδήματα, περιδέραια, βραχιόλια και χιλιάδες περίτεχνα ελάσματα που έφεραν το ελληνικό δελφίνι, την Αριάδνη, την Αθηνά, την Αφροδίτη και επιγραφές του Διονύσου - όλα αυτά στην καρδιά της Ασίας - ήταν ραμμένα πάνω στα ρούχα επτά άγνωστων ηγεμόνων που ήταν θαμμένοι στον Χρυσό Λόφο, το Τιλιά Τεπέ - ανακάλυψη που σε επίπεδο πολύτιμου θησαυρού μόνο με τον τάφο του Τουταγχαμών συγκρίθηκε από τους ειδικούς.
Επιστήμονας παγκόσμιου κύρους, ο ελληνικής καταγωγής αρχαιολόγος με την πολύχρονη ανασκαφική δραστηριότητά του στην περιοχή της κεντρικής Ασίας, συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη των στοιχείων του ελληνικού πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και στην ανακάλυψη των ελληνικών ριζών του πολιτισμού της Κεντρικής Ασίας (ανάμεσα στο σημερινό Αφγανιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν). Με τα ευρήματά του, ο Β. Σαρηγιαννίδης απέδειξε ότι ο Ελληνισμός εξαπλώθηκε στην Ανατολή και στην Κεντρική Ασία 1.500 χρόνια πριν από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΒΙΚΤΩΡ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ
ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΕΞΟΡΙΣΑΝ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ
Γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1929 στην Τασκένδη, στο
Ουζμπεκιστάν, από Έλληνες γονείς. Γονείς του ήταν οι ποντιακής
καταγωγής Έλληνες Ιωάννης και Αθηνά Σαριγιαννίδη, που η μακρινή τους καταγωγή ήταν από την Αργυρούπολη του Πόντου και οι πρόγονοί τους είχαν εκδιωχθεί από τους Τούρκους στην Ρωσία. Ο εβραιοκομμουνιστής Ιωσήφ Στάλιν ήθελε να εξοντώσει τελείως τον Ελληνισμό της Ρωσίας. Όσοι Έλληνες δεν εκτελούνταν τους έστελνε εξορία στην Σιβηρία για να πεθάνουν εκεί. Οι γονείς του Σαρηγιαννίδη κατοικούσαν στην Γιάλτα. Ο Στάλιν τους εξόρισε στην Κεντρική Ασία.
Ο Βίκτωρ Σαριγιαννίδης ή Σαρηγιαννίδης (Ви́ктор Ива́нович Сариани́ди, 23 Σεπτεμβρίου 1929 - 22 Δεκεμβρίου 2013) ήταν ελληνικής ποντιακής καταγωγής
Ρώσος αρχαιολόγος. Γεννήθηκε το 1929 στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν και πέθανε στις 22 Δεκεμβρίου 2013 στη Μόσχα.
Κέρδισε τη διεθνή αναγνώριση για το ανασκαφικό του έργο στο Αφγανιστάν, όπου ανακάλυψε την αρχαία νεκρόπολη και τον θησαυρό του Τίλια Τεπέ, και στο Τουρκμενιστάν.
Σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ασίας στην Τασκένδη, απ' όπου αποφοίτησε το 1952 ενώ το 1961 πήρε το Master Αρχαιολογίας Εγγύς και Μέσης Ανατολής από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών στη Μόσχα. Το 1975, με την εργασία του «Το Αφγανιστάν στην Εποχή του Χαλκού και την Εποχή του Σιδήρου», ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Ιστορικής Επιστήμης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Από το 1955 μέχρι το τέλος της ζωής του εργαζόταν στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Είναι επίτιμο μέλος της Ελληνικής Ανθρωπολογικής Εταιρίας, μέλος της Αμερικανικής Εταιρίας Επιστημών (Ν.Υ.) και ισότιμο μέλος της Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Ρωσίας.
Έγινε παγκοσμίως γνωστός από τις ανασκαφές του στον αρχαιολογικό χώρο Τίλια Τεπέ στο Αφγανιστάν, το 1978, στα πρόθυρα της σοβιετικής εισβολής και του εμφυλίου πολέμου που επακολούθησε. Εκεί ανακάλυψε νεκρόπολη, σε τύμβο
που περιελάμβανε έξι τάφους (πέντε γυναικών και ενός άνδρα), με εξαιρετικά πλούσια κοσμήματα (περίπου 20.000 χρυσά αντικείμενα), τα οποία χρονολογούνται στον 1ο αιώνα π.Χ. Τα ευρήματα αυτά εκτίθονταν στο αρχαιολογικό μουσείο της Καμπούλ μέχρι το ξέσπασμα του εμφυλίου και την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Από τότε θεωρούνταν οριστικά χαμένα, για να ξαναβρεθούν το 2003. Ο Σαριγιαννίδης επίσης ανέσκαψε και άλλες αρχαιολογικές θέσεις της Βακτριανής.
Άλλη πολύ σημαντική του δραστηριότητα ήταν η ανασκαφή σειράς κυκλικών οχυρωμένων θέσεων, της εποχής του Χαλκού, στην όαση Ντασλί (Dashli) του βορείου Αφγανιστάν, στα σύνορα με το Τουρκμενιστάν. Εκεί βρήκε στοιχεία πολύ εκλεπτυσμένου πολιτισμού όπως εκτάσεις με αρδευόμενα περιβόλια και καλλιέργειες δημητριακών δίπλα σε καλά διαρυθμισμένες πόλεις. Με τα ευρήματα αυτά ο Σαριγιαννίδης διαδραμάτισε μέγιστο ρόλο στη διεύρυνση των γνώσεών μας για τονΠολιτισμό του Ώξου. Ο πολιτισμός αυτός αναπτύχθηκε στην περιοχή της αρχαίας Μαργιανής (σημ. Τουρκμενιστάν), στην κοιλάδα του ποταμό Ώξου (σημ. Αμού Ντάρια) και εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η έρημος του Καρακούμ.
Ο ίδιος εχει αναφέρει σε συνέντευξή του πως, αν και μέχρι τότε πιστευόταν πως η έρημος του Καρακούμ ήταν ακατοίκητη, ανακάλυψε εκεί αυτό που ο ίδιος αποκαλεί τον πέμπτο πολιτισμό του κόσμου (μετά τους αρχαίους πολιτισμούς της Κίνας, της Ινδίας, της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας), φέρνοντας στο φως επτά ναούς και ένα εντυπωσιακό ανάκτορο. Κατά τον Σαριγιαννίδη, ο πολιτισμός της Κεντρικής Ασίας ήταν μια μικρή Μεσοποταμία.
Οι ανασκαφές του στο Γκονούρ Τεπέ (Gonur Tepe), έφεραν στο φως μία πόλη της εποχής του Χαλκού επίσης στο Τουρκμενιστάν.
Από το 1949 είχε ενεργό ρόλο στις αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κεντρική Ασία και το Αφγανιστάν. Εκεί, έφερε στο φως τη Βασιλική Νεκρόπολη Τιλλιά Τεπέ (1ος μ. Χ. αιώνας), όπου βρέθηκαν περισσότερα από 20.000 χρυσά αντικείμενα. Αυτή θεωρήθηκε "η ανακάλυψη του αιώνα". Τα ευρήματα είχαν φιλοξενηθεί στο Κρατικό Μουσείο του Αφγανιστάν.
Με τον πόλεμο όλα τα ευρήματα εκλάπησαν ή καταστράφηκαν μεταξύ του 1991-1993.
Τα τελευταία 30 χρόνια έκανε τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανασκαφές στο Τουρκμενιστάν (έρημο Καρά Κουμ), όπου ανακάλυψε το παντελώς άγνωστο στο διεθνή επιστημονικό κόσμο Βασίλειο της Μαργιανής (τέλος 3ης χιλιετίας π.Χ.),
εισάγοντας μια νέα θεωρία στην επιστήμη για τη διάπλαση του πρωτοελληνιστικού πολιτισμού στην Κεντρική Ασία και την ύπαρξη ενός πολιτισμού πανομοιότυπου με αυτόν της Βακτρίας, που σύμφωνα με τα έως τα τώρα στοιχεία συνδέεται και με τον Κρητο-Μυκηναϊκό πολιτισμό.
Ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης κατά τη συνάντησή του με βρωμερό «έλληνα πολιτικό» το 2007.
Κατέθεσε το επιστημονικό του έργο, τις περγαμηνές του και αντίγραφα από τα 20 βιβλία του, στο Yπουργείο Πολιτισμού του Καραμανλή, του Παπανδρέου και του Σαμαρά, προκειμένου να του δοθεί σύνταξη επιστήμονα. Διαπίστωσε ότι η έρημος του Καρακούμ ήταν πολύ πιο φιλόξενη από την έρημο του ελλαδικού κράτους, το οποίο του χορήγησε τελικώς σύνταξη του OΓA ύψους 192 ευρώ μηνιαίως!
Επίσης παρότι απολάμβανε τιμής αρχηγού κράτους από το Τουρκμενιστάν και ύψιστης τιμής από τη Ρωσία, όταν ζήτησε να πάρει την ελληνική υπηκοότητα, αυτήν που δίνουν αφειδώς σε κάθε λαθρομετανάστη οι βρωμεροί «έλληνες πολιτικοί», δεν του έγινε απολύτως καμία διευκόλυνση και αναγκάστηκε να καθίσει στην ουρά, παρά τα προβλήματα που είχε με τα πόδια του.
Έλαβε την ελληνική υπηκοότητα το 1997. Έχοντας ήδη προβλήματα υγείας με τα πόδια του, αιτήθηκε στο ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού τη σύνταξη που τότε δινόταν σε παλιννοστούντες Έλληνες επιστήμονες.
Ωστόσο η αίτησή του δεν έγινε δεκτή και μόνο μετά από αρκετά χρόνια ο Σαριγιανίδης έλαβε μικρή οικονομική ενίσχυση, ύψους 192 ευρώ μηνιαίως, με τη μορφή σύνταξης ΟΓΑ
Ήταν πατέρας τριών κοριτσιών.
«Για την έρημο του Καρακούμ πίστευαν ότι δεν την είχε πατήσει ποτέ άνθρωπος», έλεγε ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης. «Πριν από τριάντα χρόνια αποφάσισα να δω αν αυτό αληθεύει. Και ανακαλύψαμε όχι μόνο την παρουσία του ανθρώπου, αλλά τον πέμπτο πολιτισμό του κόσμου. Στην Ασία ξέραμε τους πολιτισμούς της Κίνας, της Ινδίας, της Αιγύπτου, της Μεσοποταμίας. Και τώρα γνωρίσαμε και ανακαλύψαμε τον πέμπτο πολιτισμό, της Κεντρικής Ασίας, που είναι μια μικρή Μεσοποταμία. Σ' αυτά τα τριάντα χρόνια ανακαλύψαμε επτά ναούς και ένα καταπληκτικό ανάκτορο.
Αυτό το ανάκτορο ηλικίας 4.500 ετών είναι πρωτότυπο κατά το σχέδιό του και είχε σχέση με τα ανάκτορα της Μεσοποταμίας και της Ελλάδας, ενώ η περιοχή βάσει των ευρημάτων αποδεικνύεται πως είναι η πατρίδα του ζωροαστρισμού, που ώς τη στιγμή της ανασκαφής ήταν γνωστός μόνο από φιλολογικές μαρτυρίες».
Ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης (δεξιά) με τον άλλο Μεγάλο του Ελληνισμού, Οδυσσέα Δημητριάδη.
O Σαρηγιαννίδης ανακάλυψε ένα «χρυσό βουνό» στη Βακτριανή, τις χαμένες στα βάθη της Ασίας ελληνιστικές πόλεις της Μαργιανής, τον πρώτο ζωροαστρικό ναό και ένα ανάκτορο ηλικίας 4.500 ετών που μοιάζει με εκείνα της Κνωσού στο Τουρκμενιστάν.
«Οταν μιλώ για τη μεγάλη σημασία των ευρημάτων στη Μαργιανή, δεν μιλώ για τον εαυτό μου, αλλά για την Ελλάδα», έλεγε σε παλαιότερη συνέντευξή του ο σκαπανέας της κεντροασιατικής αρχαιολογίας, που δεν ξεχνούσε την ταυτότητά του, παρά το γεγονός ότι η ελληνική Πολιτεία δεν στήριζε παρά ελάχιστα και περιστασιακά τις ανασκαφικές του προσπάθειες.
Ο έλληνας πρωτοπόρος, που είχε συνδέσει τη ζωή του με αυτή την ανεξερεύνητη ώς χθες περιοχή του κόσμου, τις τρεις τελευταίες δεκαετίες αποκάλυψε το άγνωστο στον διεθνή επιστημονικό κόσμο βασίλειο της Μαργιανής. Ανακάλυψη που αποδεικνύει ότι ο έρημος τόπος ένθεν κακείθεν του ποταμού Αμού Νταριά δεν ήταν παρά ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του ελληνισμού όπου συνέβη κάτι σπάνιο: την ώρα που ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός κατέρρεε στη μητρόπολη υπό την πίεση του χριστιανισμού, οι βάρβαροι νομάδες που κατέκλυσαν τη Βακτριανή τον ενστερνίστηκαν, τον αφομοίωσαν και του έδωσαν νέα πνοή για χίλια σχεδόν χρόνια.
Τιμητικές διακρίσεις
Ο Βίκτωρ Σαριγιαννίδης έχει λάβει τις παρακάτω τιμητικές διακρίσεις:
- Επίτιμο μέλος της Ελληνικής Ανθρωπολογικής Εταιρίας
- Επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Εταιρίας Επιστημών
- Ισότιμο μέλος της Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Ρωσίας
- Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας (Ιανουάριος 2002)
- Ανώτατη Τιμητική Διάκριση «Μαχτουμκουλύ» της Δημοκρατίας του Τουρκμενιστάν (2001)
- Πρεσβευτής Ελληνισμού (1998)
- Έχει τιμηθεί από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (2000). Επίσης έλαβε δεκάδες άλλες τιμητικές διακρίσεις από ελλαδικά και ομογενειακά σωματεία και οργανώσεις.
Συγγραφικό έργο
Ο Σαριγιαννίδης συνέγραψε 20 βιβλία στα ρωσικά, τα οποία έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ιαπωνικά και ελληνικά. Πάνω από 200 άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδικά μερικά εκ των οποίων είναι τα παρακάτω:
- Βασιλικοί τάφοι στη Βακτριανή, Αφοί Κυριακίδη Α.Ε., Θεσσαλονίκη, 1995.
- Margiana and Protozoroastrism, εκδόσεις ΚΑΠΟΝ, Αθήνα, 1998.
- Margush: Ancient Oriental Kingdom in the Old Delta of the Murgab River, Ashkhabat 2002.
- Gonur depe – City of Kings and Gods, Ashkhabat 2006.
- Necropolis of Gonur, εκδόσεις ΚΑΠΟΝ, Αθήνα, 2006.
- Ζωροαστρισμός: Η νέα πατρίδα της παλαιάς θρησκείας, Αφοί Κυριακίδη Α.Ε., Θσσαλονίκη, 2008./
Χρυσά κοσμήματα από το ΤίλιαΤεπέ, σήμερα στο Μουσείο Guimet. Οι άνδρες με πανοπλία, σε ελληνική πάλη. Τάφος ΙΙΙ
Επιστήμονας παγκόσμιου κύρους, ο ελληνικής καταγωγής αρχαιολόγος με την πολύχρονη ανασκαφική δραστηριότητά του στην περιοχή της κεντρικής Ασίας, συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη των στοιχείων του ελληνικού πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και στην ανακάλυψη των ελληνικών ριζών του πολιτισμού της Κεντρικής Ασίας (ανάμεσα στο σημερινό Αφγανιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν). Με τα ευρήματά του, ο Β. Σαρηγιαννίδης απέδειξε ότι ο Ελληνισμός εξαπλώθηκε στην Ανατολή και στην Κεντρική Ασία 1.500 χρόνια πριν από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Τα τελευταία 30 χρόνια έκανε τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανασκαφές στο Τουρκμενιστάν (έρημο Καρά Κουμ), όπου ανακάλυψε το παντελώς άγνωστο στο διεθνή επιστημονικό κόσμο Βασίλειο της Μαργιανής (τέλος 3ης χιλιετίας π.Χ.), εισάγοντας μια νέα θεωρία στην επιστήμη για τη διάπλαση του πρωτοελληνιστικού πολιτισμού στην Κεντρική Ασία και την ύπαρξη ενός πολιτισμού πανομοιότυπου με αυτόν της Βακτρίας, που σύμφωνα με τα έως τα τώρα στοιχεία συνδέεται και με τον Κρητο-Μυκηναϊκό πολιτισμό.
Το 250 π.Χ, ο διοικητής της Βακτριανής Διόδοτος αποσχίστηκε από το βασίλειο των Σελευκιδών ανεξαρτητοποιώντας την Βακτριανή. Τον διαδέχθηκε ο Ευθύδημος κατά την διάρκεια της ηγεμονίας του οποίου η Βακτριανή παρουσίασε σημαντική ακμή. Ωστόσο ο ηγεμόνας των Σελευκιδών Αντίοχος Γ’ εκστράτευσε κατά της Βακτριανής για να την επανεντάξει στο βασίλειο του. Οι εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ των ελληνικών στρατιών συνεχίστηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι που ο Ευθύδημος έπεισε τον Αντίοχο να προβούν σε εκεχειρία, θίγοντας τους κινδύνους των νομαδικών επιδρομών που εκμεταλλευόμενοι την αστάθεια, εισβάλλουν στην Βακτριανή λεηλατώντας και καταστρέφοντας ότι βρουν στο διάβα τους. Ο Αντίοχος επέστρεψε στην Μεσοποταμία με τα στρατεύματα του ενώ ο Ευθύδημος ανέλαβε να επαναφέρει την τάξη στην Βακτριανή.
Όταν οι πολεμιστές του Μέγα Αλεξάνδρου έφτασαν μέχρι το μακρινό Αφγανιστάν, κουρασμένοι από τις συνεχείς εκστρατείες αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στην τότε Βακτριανή. Κατασκεύασαν πόλεις των οποίων η πολεοδομία και η ρυμοτομία μαρτυρά την έντονη επιρροή των πόλεων – κρατών της μητροπολιτικής Ελλάδας. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ότι οι πόλεις αυτές διέθεταν αγορές, γυμναστήρια, ανάκτορα, θέατρα, σιντριβάνια και νεκροπόλεις, δηλαδή αρχιτεκτονικά έργα που χαρακτήριζαν τις αρχαιοελληνικές πόλεις. Συγχρόνως τα ευρήματα δηλώνουν την διάδοση και τον αντίκτυπο της αρχαιοελληνικής αισθητικής στην γλυπτική, την χρυσοχοΐα και την μεταλλοτεχνία. Χαρακτηριστικά, οι μελετητές τονίζουν την υπεροχή της χαρακτικής τέχνης των ελληνοβακτριανών νομισμάτων έναντι των αμιγώς ελληνικών καθώς, όσο γερνούσε ο ηγεμόνας της Βακτριανής, «γερνούσε» και η απεικόνιση του στα νομίσματα που κυκλοφορούσαν στο βασίλειο.
Μια από τις ελληνιστικές πόλεις της Βακτριανής ήταν η Αϊ Χανούμ (φεγγαρόμορφη γυναίκα) που αντιστοιχεί στην «Αλεξάνδρεια του Ώξου». Τα πανίσχυρα τείχη της πόλης δεν στάθηκαν ικανά για να την προστατεύσουν από τις νομαδικές επιδρομές των τουρανικών φυλών. Η τύχη των περισσοτέρων αστικών κέντρων παραδόθηκε στο έλεος των νομάδων πολεμιστών που έτρεψαν σε φυγή τους ελληνικούς πληθυσμούς και επιβλήθηκαν στην περιοχή.
Αξιοσημείωτη εξέλιξη αποτελεί η υιοθέτηση του ελληνιστικού πολιτισμού της Βακτριανής από τους νομάδες που την κατέλαβαν. Με την πάροδο του χρόνου αφομοίωσαν τον πολιτισμό που αντίκρισαν και οι νομάδες της τρίτης και τέταρτης γενιάς έγιναν φιλέλληνες.
Τον Νοέμβριο του 1978 μια αποστολή Ρώσων αρχαιολόγων καταφτάνει στο βόρειο Αφγανιστάν, στα εδάφη της άλλοτε Βακτριανής.
Επικεφαλής των αρχαιολογικών εργασιών ορίζεται ο ομογενής Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης.
Οι ανασκαφές λαμβάνουν χώρα σε έναν λόφο, τον Τιλιά Τεπέ (Χρυσός Λόφος) που εντοπίζεται μια νεκρόπολη με 20.000 χρυσά κτερίσματα.
Ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης με την ομάδα του επί τω έργω. Ενδεικτικό της αγάπης που είχε για την Ελλάδα, είναι το γεγονός ότι κρατούσε μέχρι τέλους το ελληνικό διαβατήριο επί Σοβιετικής Ένωσης, με κόστος για τον ίδιο και την οικογένειά του.
Τα χρυσά και ασημένια νομίσματα προσδιορίζουν με ακρίβεια ότι στην νεκρόπολη του Τιλιά Τεπέ είχαν θαφτεί βασιλικοί απόγονοι που έζησαν μεταξύ του 1ου αι. π.Χ και 1ου αι. μ.Χ, οι πρόγονοι των οποίων ήταν οι νομάδες που επιτέθηκαν στην Βακτριανή και την κατέλαβαν. Σε έναν τάφο βρέθηκε μια βασίλισσα με χρυσό στέμμα στο κεφάλι, ξαπλωμένη στο μνήμα με βασιλική μεγαλοπρέπεια, κρατώντας ένα χρυσό σκήπτρο. Όπως είναι γνωστό, οι Έλληνες βασιλείς δεν φορούσαν στέμμα, οπότε η μορφή της νεκρής βασίλισσας παραπέμπει σε σκυθικές παραδόσεις, υποδεικνύοντας την μακρινή προέλευση των νεκρών του Τιλιά Τεπέ από τα σκυθικά, νομαδικά φύλα. Επίσης σύμφωνα με το αρχαιοελληνικό τελετουργικό ενταφιασμού, ένα πάρθιο χρυσό νόμισμα βρέθηκε στο στόμα της νεκρής βασίλισσας για να πληρωθεί στον Χάροντα το αντίτιμο της διέλευσης της Στυγός.
Στα χρυσά ευρήματα, η αρχαιοελληνική αισθητική επιρροή συνυπάρχει με εκείνη της Ινδίας, της Κίνας, της Ρώμης, της Περσίας και των φυλών του Αλτάι. Κοσμήματα όπως σκουλαρίκια με την μορφή φτερωτών Ερώτων με μογγολοειδή χαρακτηριστικά, μια φτερωτή Αφροδίτη σαν της Μήλου με την χαρακτηριστική ινδική βούλα στο μέτωπο, χρυσά περιδέραια με την μορφή ενός βασιλέα που παλεύει με δύο φανταστικά τέρατα που του επιτίθενται εξ αριστερών και εκ δεξιών και δύο πόρπες με την μορφή του Μέγα Αλεξάνδρου μαρτυρούν τον συγχρωτισμό που επικρατούσε στην περιοχή.
Οι ανασκαφές προκάλεσαν το έντονο ενδιαφέρον των Αφγανών χωρικών της περιοχής που συνέρεαν τακτικά στον αρχαιολογικό χώρο για να παρακολουθήσουν την εξέλιξη των εργασιών. Κάποια στιγμή ένας ηλικιωμένος άντρας πλησίασε τον Βίκτωρα Σαρηγιαννίδη εξιστορώντας το προσωπικό του δράμα. Ο ίδιος είχε εκτάσεις και καλλιεργούσε βαμβάκι πάνω στον λόφο του Τιλιά Τεπέ. Η γυναίκα του τον έδιωξε από το σπίτι φωνάζοντας του υποτιμητικά, τι σόι άντρας ήταν αυτός που πέρασαν όλη τους την ζωή στην φτώχεια όταν υπήρχαν τόσα χρυσά κάτω από τα χωράφια του.
ΟΙ ΙΣΛΑΜΙΣΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ
Οι εργασίες στον αρχαιολογικό χώρο συνεχίστηκαν μέχρι τον Φεβρουάριο του 1979, όταν ένα πρωινό οι μουτζαχεντίν ιππείς εισέβαλαν στον χώρο των ανασκαφών και τον πάτησαν με τα άλογα τους.
Οι φωτογραφίες είναι από την συλλογή του Βίκτωρ Σαρηγιαννίδη με τα ευρήματα του Τιλιά Τεπέ που εκτέθηκε το 2011 στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.
Σκουλαρίκια με φτερωτούς Έρωτες και μογγολοειδή χαρακτηριστικά
Λεπτομέρεια από περιδέραιο με τον βασιλιά να παλεύει με δύο φανταστικά τέρατα.
Πόρπες με την μορφή του Μέγα Αλεξάνδρου
Σκουλαρίκια με κινέζικη επιρροή
Χρυσό ειδώλιο αιγάγρου
ΧΡΥΣΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ
Ο Ώξος ποταμός ή αλλιώς Αμού Νταριά
Ο Ώξος ποταμός είναι ο σημερινός Αμού Νταριά που πηγάζει από το ορεινό βορειοανατολικό άκρο του σημερινού Αφγανιστάν, κοντά στα σύνορα με την Κίνα και εκβάλει στην λίμνη Αράλη. Στις παρυφές του ιδρύθηκαν πολλές από τις ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ πόλεις της Βακτριανής. Όταν οι πολεμιστές του Μέγα Αλεξάνδρου έφτασαν μέχρι το μακρινό Αφγανιστάν, κουρασμένοι από τις συνεχείς εκστρατείες αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στην τότε Βακτριανή. Κατασκεύασαν πόλεις των οποίων η πολεοδομία και η ρυμοτομία μαρτυρά την έντονη επιρροή των πόλεων - κρατών της μητροπολιτικής Ελλάδας.
Ο κ. Χρήστος Γαλανίδης, πρόεδρος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και στενός φίλος του μεγάλου Έλληνα εκλιπόντα διηγείται:
«Κάποια στιγμή, τη δεκαετία του ’90, επιστρέφοντας με αρχαιολογικές δόξες στην Ελλάδα, έφερε φωτογραφικό υλικό από τις ανασκαφές του, που είχαν συνταράξει τον κόσμο της Αρχαιολογίας. Το υλικό χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή επιστημονικού ντοκυμαντέρ, διεθνούς εμβέλειας και ενδιαφέροντος. Όταν ρωτήθηκε αν προτιμούσε κλασικούς όπως ο Τσαϊκόφσκι ή ο Προκόφιεφ για τη μουσική επένδυση του ντοκυμαντέρ, είπε επί λέξει: Νε παι Χρήστο, χάσον. Ντο δουλείαν έχουμε με τ’ ατοίντς. Ας παιζ’ τ’ εμέτερον μουσική, ποντιακά.
Όπως και έγινε».
Ο Σαρηγιαννίδης είπε σε δημοσιογράφο τηςεφημερίδας «Θεσσαλονίκη»,
το 1998:
«Για την έρημο του Καρακούμ πίστευαν ότι δεν την είχε πατήσει ποτέ άνθρωπος. Πριν από τριάντα χρόνια αποφάσισα να δω αν αυτό αληθεύει. Και ανακαλύψαμε όχι μόνο την παρουσία του ανθρώπου, αλλά τον πέμπτο πολιτισμό του κόσμου. Πριν ξέραμε τους πολιτισμούς της Κίνας, της Ινδίας, της Αιγύπτου, της Μεσοποταμίας. Και τώρα γνωρίσαμε και ανακαλύψαμε τον πέμπτο πολιτισμό, αυτόν της Κεντρικής Ασίας, που είναι μια μικρή Μεσοποταμία. Σ' αυτά τα τριάντα χρόνια ανακαλύψαμε επτά ναούς και ένα καταπληκτικό ανάκτορο.
Αυτό το ανάκτορο ηλικίας 4.500 ετών είναι πρωτότυπο κατά το σχέδιό του και είχε σχέση με τα ανάκτορα της Μεσοποταμίας και της Ελλάδας, ενώ η περιοχή βάσει των ευρημάτων αποδεικνύεται πως είναι η πατρίδα του ζωροαστρισμού, που ώς τη στιγμή της ανασκαφής ήταν γνωστός μόνο από φιλολογικές μαρτυρίες».
Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων
23-01-2014
Στον μεγάλο Έλληνα της αρχαιολογίας, αείμνηστο Βίκτωρα Σαρηγιαννίδη
Θεσσαλονίκη, 23-1-2014
Αρ.Πρ.:13
Στις 22-12-2013 έφυγε από κοντά μας ένας μεγάλος Έλληνας, ένας μεγάλος Πόντιος, ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης. Έκτοτε το πανελλήνιο αλλά και όλη η ανθρωπότητα έγινε φτωχότερη.
Υπήρξε ένας ταπεινός, σεμνός επιστήμων και ερευνητής. Με το έργο του άνοιξε νέους δρόμους στη γνώση του παρελθόντος. Ανακάλυψε θαμμένους πολιτισμούς, βοήθησε την επιστημονική κοινότητα αλλά και όλους τους πολίτες αυτού του πλανήτη να γνωρίσουν την ιστορία του.
Ένας από τους μεγαλύτερους αρχαιολόγους, διδάκτωρ της ιστορίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών με πολλά βιβλία στο ενεργητικό του στα ρωσικά αλλά και στα αγγλικά, γερμανικά και όχι μόνο. Τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, έχει ανακηρυχθεί πρεσβευτής του Ελληνισμού και του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του τάγματος της τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας και μια σειρά από υψηλές διακρίσεις.
Η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων εκφράζει τη λύπη της για το χαμό του μεγάλου ανδρός (ποντιακής καταγωγής) της αρχαιολογίας.
Το έργο του θα φωτίζει για πάντα την ανθρωπότητα. Θα θυμίζει για πάντα σε όλους εμάς τον κορυφαίο μεγάλο Έλληνα επιστήμονα και ερευνητή.
Για το Δ.Σ του ΔΙ.ΣΥ.Π.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Παρχαρίδης Γεώργιος Αντωνιάδης Ιωάννης
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗ
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΔΕΝ ΤΟΝ ΤΙΜΗΣΕ
O Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης έφυγε χωρίς να τον αποχαιρετίσει η Ελλάδα, που τόσο αγαπούσε.
Την τελευταία απρέπεια, που φθάνει μέχρι το βαθμό της έσχατης αθλιότητας, την εισέπραξε μετά θάνατον ο αρχαιολόγος Σαρηγιαννίδης από το ελλαδικό κράτος. Στην τελετή που έγινε στην αίθουσα της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών και στην κηδεία του στο νεκροταφείο Τροεκούροβσκογε της Μόσχας, τον τίμησαν επίσημες αντιπροσωπείες από τη Ρωσία και το Τουρκμενιστάν, το οποίο μάλιστα διεκδίκησε με πείσμα την σωρό του, ενώ από την Ελλάδα, σύμφωνα με μαρτυρίες παρισταμένων, έστειλαν όχι στεφάνι αλλά ένα μπουκέτο λουλούδια με τα ελληνικά χρώματα, χωρίς να παρευρεθεί κανένας αντιπρόσωπος της Πρεσβείας ή του Προξενείου, χωρίς συλλυπητήρια τηλεγραφήματα από το Υπουργείο Πολιτισμού και την κυβέρνηση.
«Έλληνες πολιτικοί» σαν τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο αποδείχτηκαν πολύ μικροί για να διαχειριστούν το πολιτισμικό μέγεθος της Ελλάδας, των Ελλήνων και του Ελληνισμού.-
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ
ΒΙΚΤΩΡΑ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗ
ΚΑΘΗΓΗΤΑ, ΘΑ ΣΕ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ
ΖΗΝΩΝ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ
Διαβάστε επίσης:
http://www.zougla.gr/webtv/greece/1953941/view
ΑπάντησηΔιαγραφήμπειτε στον κοπο να το ακουσετε...
αναρτηστε το!
η ελλαδα θα ξαναγενηθει απο τις σταχτες της.
Σε ευχαριστούμε πολύ αγαπητέ Ανώνυμε! και για την παράθεση και για το αισιόδοξο μήνυμα.
ΑπάντησηΔιαγραφή