Το μεγαλομανές σχέδιο «Σκόπια 2014»

Με την τεράστιου κόστους και κιτς αισθητικής ανάπλαση της πόλης, ο κ. Γκρούεφσκι προκαλεί πολιτική και εθνοτική κρίση

Του απεσταλμένου μας στα Σκοπια Σταυρου Tζιμα

Την Κυριακή 2 Μαΐου 2010, ο πρωθυπουργός κ. Νίκολα Γκρούεφσκι ξύπνησε άγρια χαράματα. Στις 3 π.μ. τοπική ώρα κατευθύνθηκε με τη συνοδεία του στο κέντρο των Σκοπίων, όπου στην αριστερή όχθη του Βαρδάρη, έμπλεος εθνικής υπερηφάνειας, επόπτευσε την εγκατάσταση δύο γιγαντιαίων μπρούντζινων αγαλμάτων: του Γκότσε Ντέλτσεφ και του Ντάμε Γκρούεφ, ιδρυτών της Εσωτερικής Επαναστατικής Οργάνωσης VMRO τo 1893 στη Θεσσαλονίκη και εθνικών ηρώων του σλαβομακεδονικού στοιχείου, τους οποίους όμως διεκδικούν για λογαριασμό τους και οι Βούλγαροι.

Οι στιγμές ήταν ιστορικές για τον κ. Γκρούεφσκι, καθώς ξεκινούσε η υλοποίηση του δικής του έμπνευσης αμφιλεγόμενου σχεδίου «Σκόπια 2014». Προβλέπει την ανάπλαση του κέντρου της πόλης, με ανδριάντες ηρώων, με πρώτο τον Μέγα Αλέξανδρο, αψίδες θριάμβου, δημόσια κτίρια αρχαιοελληνικού ρυθμού, κ.λπ. και μέσω αυτού της σφυρηλάτησης της «εθνικής μακεδονικής συνείδησης».

Η αντιπολίτευση τον κατηγόρησε ότι «άνανδρα και μακριά από τα μάτια της κοινής γνώμης» ξεκίνησε την εφαρμογή τού μεγαλομανούς σχεδίου του το οποίο σύμφωνα με τους υπολογισμούς της θα κοστίσει γύρω στα 200 εκατομμύρια ευρώ, εν μέσω κρίσης. Το αυτί του κ. Γκρούεφσκι όμως όχι μόνο δεν ίδρωσε, αλλά διά του κυβερνητικού εκπροσώπου απάντησε πως εκείνη η Κυριακή «ήταν μια μεγάλη μέρα για την οποία οι πολίτες της Μακεδονίας έχουν λόγους να είναι υπερήφανοι».

Πλάι στους Γκρούεφ και Ντέλτσεφ τοποθετήθηκαν στη συνέχεια οι ανδριάντες των «βαρκάρηδων της Θεσσαλονίκης», που είχαν ανατινάξει την οθωμανική τράπεζα και ένα γαλλικό πλοίο στον Θερμαϊκό και θεωρούνται πρόδρομοι της αφύπνισης του «μακεδονικού έθνους», ενώ στην άλλη όχθη του Βαρδάρη τοποθετήθηκαν τα αγάλματα των Κυρίλλου και Μεθοδίου και σε περίοπτη θέση ο ύψους οχτώ μέτρων ανδριάντας ενός ήρωα, ονόματι Τσέντο.

Στις εισόδους της μεγαλύτερης γέφυρας της πόλης τοποθετήθηκαν δύο θηριώδεις λέοντες ύψους πέντε μέτρων που κόστισαν 1.500.000 ευρώ ο καθένας, ενώ έπεται το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, για το οποίο γίνεται μεγάλη συζήτηση. Οπως λέγεται στα Σκόπια ο ύψους μιας οκταώροφης πολυκατοικίας «έφιππος καβαλάρης» είναι ήδη έτοιμος σε εργαστήριο της Φλωρεντίας και θα εγκατασταθεί στο κέντρο της πλατείας. Πότε προβλέπεται να γίνει αυτό; Πολλοί υποπτεύονται ότι ο ανδριάντας του Αλεξάνδρου, όπως και εκείνος του Φιλίππου, που προορίζεται για το Μοναστήρι, θα εγκατασταθούν παραμονές των εκλογών για να αποτελέσουν, όπως και το όλο σχέδιο εξαρχαϊσμού, το προεκλογικό λάβαρο του πρωθυπουργού για την επανεκλογή του.

Ομως, το αμφιλεγόμενο και ως προς την αισθητική του λίφτινγκ του κέντρου των Σκοπίων έχει λάβει εθνοτικές και οικονομικές διαστάσεις. Οι Αλβανοί εγείρουν θέμα τοποθέτησης στην ίδια πλατεία ανδριάντων δικών τους εθνικών ηρώων. Οι Βούλγαροι διαμαρτύρονται ότι τα Σκόπια τους κλέβουν τους ήρωες και τα εθνικά τους σύμβολα, ο διεθνής παράγων συνιστά στον κ. Γκρούεφσκι «να αποφεύγει ενέργειες που δεν διευκολύνουν την προσέγγιση με τους Αλβανούς και τους γείτονες» και οι πάντες αναρωτιούνται πώς η κυβέρνηση δαπανά από τον αναιμικό προϋπολογισμό ένα τόσο μεγάλο ποσό -αντικειμενικοί υπολογισμοί το ανεβάζουν στα 150.000.000 ευρώ- όταν η χώρα βρίσκεται σε βαθιά οικονομική κρίση.

Ομως ο ισχυρός πολιτικά πρωθυπουργός τα αγνοεί όλα αυτά και συνεχίζει απτόητος υλοποιώντας και άλλο πρότζεκτ ύψους 800.000 ευρώ για την εγκατάσταση δεκάδων χιλιάδων σημαιών σε θεόρατους ιστούς, σε δρόμους, πλατείες, κάμπους και βουνά…

Με αυτή την επιχείρηση εξαρχαϊσμού εννοείται ότι τροφοδοτείται κλίμα ανθελληνισμού στο σλαβομακεδονικό στοιχείο.

Πρόσφατο θύμα αυτής της ατμόσφαιρας υπήρξε ο ποδοσφαιριστής Σωτήρης Κυργιάκος που αποδοκιμαζόταν άγρια κάθε φορά που ακουμπούσε την μπάλα στον πρόσφατο ποδοσφαιρικό αγώνα της Λίβερπουλ με ομάδα των Σκοπίων.

Επικίνδυνη προσπάθεια αποσλαβοποίησης

«Το σχέδιο είναι πάρα πολύ βλαπτικό για τη Μακεδονία», λέει στην «Κ» ο γνωστός πολιτικός αναλυτής και αρχισυντάκτης της εφημερίδας SPIC των Σκοπίων κ. Μπράνκο Γκέροσκι και προσθέτει: «Αποτελεί έκφραση πολιτικής ηγεμονίας του Γκρούεφσκι και της πρόθεσής του να αλλάξει την ιστορία, την κοινωνία και την αισθητική όλης της χώρας».

«Οσον αφορά την αλλαγή της ιστορίας, επιχειρεί την αποσλαβοποίηση της χώρας και κατ’ επέκταση την αλλαγή της ταυτότητας του μακεδονικού έθνους. Από το σημείο αυτό ξεκινούν ουσιαστικά και οι διαφορές με την Ελλάδα, αυτός είναι ο πραγματικός λόγος που δεν υπάρχει διάθεση συμβιβασμού με την Ελλάδα».

«Σχετικά με την αλλαγή του κοινωνιολογικού και αισθητικού τομέα», συνεχίζει ο κ. Γκέροσκι, «εμείς με το πράγμα αυτό φτιάχνουμε μπαρόκ κατασκευές με κιτς αγάλματα τα οποία αποτελούν έκφραση ενός ολοκληρωτισμού ο οποίος έχει δυστυχώς εγκαθιδρυθεί στη Μακεδονία τα τελευταία χρόνια. Το σχέδιο 2014 αποτελεί το μεγάλο δόλωμα για τις εκλογές. Ο σκοπός του Γκρούεφσκι είναι να πιστέψουν οι άνθρωποι ότι η μακεδονική οικονομία ανθεί, ότι ως πρωθυπουργός έχει μετατρέψει τη χώρα σε εργοτάξιο. Ανθρωποι που γνωρίζουν τον Γκρούεφσκι λένε πως θεωρεί ότι αυτό είναι το σημαντικότερο έργο της ζωής τους, ότι πρόκειται για σχέδιο οικοδόμησης ενός νέου έθνους. Αυτό βεβαίως αποδεικνύει και την παθογένεια του συστήματος».

 

πηγη