663638
Ο περίφημος Πήλινος Στρατός του Πρώτου Αυτοκράτορα της Κίνας (credit: Wikimedia commons).

.
Οι Αχαιμενίδες Πέρσες βασιλείς ήταν οι πρώτοι οι οποίοι εγκατέστησαν Ελληνες εξόριστους, αιχμαλώτους και μισθοφόρους στη Φεργκάνα. Tο 329 π.Χ. o Αλέξανδρος ίδρυσε στην ίδια κοιλάδα την περίφημη αποικία του Αλεξάνδρεια την Εσχάτη ενώ και άλλες ελληνικές αποικίες ιδρύθηκαν στην περιοχή (σύγχρονο Τατζικιστάν και ανατολικό Ουζμπεκιστάν). Το 238 π.Χ οι Ελληνες της Βακτρίας και της Φεργκάνα κατέστησαν ανεξάρτητοι από τους Σελευκίδες και επεξέτειναν κατακτητικά την επικράτεια τους προς όλες τις κατευθύνσεις. Από την επέκταση τους στην Ινδία προήλθε αργότερα και το Ινδο-Ελληνικό Βασίλειο το οποίο έφθασε στο απόγειο της ισχύος του με τον βασιλιά-πολεμιστή Μένανδρο τον Μέγα. Ωστόσο ο Στράβων μας πληροφορεί ότι οι Βακτρο-Ελληνες εκστράτευσαν και προς την πλευρά του βαθύπεδου του Ταρίμ, πέρα από την Εσχάτη Αλεξάνδρεια και ότι «επεξέτειναν το βασίλειο τους έως τους Σήρες και τους Φρύνους» (Στράβων 11.XI.I). Υπόψιν ότι οι Ελληνες αποκαλούσαν «Σήρες και Φρύνους» τους Κινέζους και τους Πρωτο-Τούρκους ή τους Θιβετιανούς.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Βακτρο-Ελληνες εξεστράτευσαν έως την σημαντική πόλη Κασγκάρ του Ταρίμ περί τα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ., δηλαδή περίπου κατά τη βασιλεία του Πρώτου Αυτοκράτορα Τσιν στην ενωμένη Κίνα (βασιλεία 221-210 π.Χ.). Σε κάθε περίπτωση, η ελληνιστική τέχνη διαδόθηκε στην περιοχή του Ταρίμ αυτήν την εποχή και επίσης κατά τον 2ο αιώνα π.Χ. και από αυτήν τη διάδοση προέρχονται τα προαναφερόμενα ελληνικά ευρήματα στο αρχαιολογικό μουσείο της Ουρουμτσι. Όπως παρακολούθησα σε ένα σχετικό ρεπορτάζ σε τηλεοπτικό σταθμό, υπάρχουν επίσης ικανές ενδείξεις για εγκατάσταση Ελλήνων τεχνιτών και καλλιτεχνών σε μία πόλη του βαθύπεδου του Ταρίμ (στην Yangishar;) μερικοί από τους οποίους ίσως μετακινήθηκαν ανατολικότερα, προς την καθαυτό Κίνα.
Σε κάθε περίπτωση, η εγκατάσταση Ελλήνων Τά-Γιουάν στην περιοχή του Ταρίμ είναι πολύ πιθανή λόγω της ικανής παρουσίας ελληνιστικών έργων και τεχνοτροπιών στην περιοχή. Αν ένας ή περισσότεροι Ελληνες μέντορες εμπλέχθηκαν στην κατασκευή του Πήλινου Στρατού της Κίνας στα τέλη του 3ου αιώνα πΧ, πρέπει να προήλθαν από αυτή την επέκταση των Ελλήνων της Βακτρίας-Φεργκάνας.
Μάλιστα φαίνεται ότι το συγκεκριμένο κινεζικό όνομα Γιουάν προήλθε από τον αρχαίο ιρανικό εθνικό όρο Yauna (Ιωνες) για τους Ελληνες (Yavana στη σανσκριτική). Συνεπώς θεωρώ ότι «Τά-Γιουάν» μάλλον σημαίνει οι «Ανω Ελληνες», επειδή οι Ελληνες της Φεργκάνα ήταν οι βορειότεροι σε σχέση με τους Βακτρο-Ελληνες και τους Σελευκιδικούς. Και σήμερα οι περισσότεροι μουσουλμανικοί και ασιατικοί λαοί αποκαλούν «Ιωνες» τους Ελληνες (Γιουνάν, Γιαβάν κτλ).
Σχετικά με τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της θεωρίας του «Ελληνα ταξιδευτή» είμαι σκεπτικός μόνο για το επιχείρημα του μιτοχονδριακού DNA το οποίο λήφθηκε από σκελετούς από τη Σιντζιάνγκ (Xinjiang) και από την τοποθεσία του μαυσωλείου. Αναφέρεται η ύπαρξη γονιδίων «Ευρωπαίων» αλλά δεν κατάφερα να βρω τι εννοείται στο ντοκυμανταίρ με τον όρο «Ευρωπαίοι», δηλαδή αν αυτός ο όρος περιγράφει τους καθαυτό Ευρωπαίους όπως ήταν οι Ελληνες στην Ασία, ή αν περιλαμβάνει και τους Ασιάτες Ευρωποειδούς μορφολογικού τύπου. Το αναφέρω επειδή ο γηγενής πληθυσμός του βαθύπεδου του Ταρίμ πριν την έλευση των Τούρκων και των Κινέζων, ήταν οι Τοχάριοι. Οι Τοχάριοι ήταν ένας ινδοευρωπαϊκός λαός της κεντρικής Ασίας ο οποίος περιγράφεται από τους Κινέζους να έχει Καυκασοειδή χαρακτηριστικά και συχνά ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και γαλανά ή πράσινα μάτια. Οι μούμιες αυτού του λαού οι οποίες έχουν βρεθεί στο βαθύπεδο του Ταρίμ μοιάζουν πολύ με Βορειοευρωπαίους και είχαν κάνει παλαιότερα μερικούς ερευνητές να θεωρήσουν ότι ανήκαν σε Κέλτες που μετακινήθηκαν στην Ασία, αλλά φυσικά πρόκειται για Τοχάριους. Ετσι εξηγείται το ότι σύμφωνα με τους δημιουργούς του ντοκυμανταίρ του BBC, «τα δείγματα DNA δείχνουν όχι μόνο ότι υπήρχε ευρωπαϊκή παρουσία στην περιοχή νωρίτερα από ότι πιστευόταν, αλλά και ότι οι Ευρωπαίοι εκεί προηγήθηκαν των Κινέζων. Φαίνεται πιθανό Ευρωπαίοι να ζούσαν στη Σιντζιάνγκ κατά τη βασιλεία του Πρώτου Αυτοκράτορα.».
 Αποτέλεσμα εικόνας για PILHNOS STRATOS
Επιπρόσθετα, είναι βέβαιο ότι οι Τοχάριοι ήταν μέρος του πληθυσμού της κοιλάδας του ποταμού Ουέι, όπου εντοπίζεται το μαυσωλείο του Πρώτου Αυτοκράτορα. Για αυτό θα πρέπει να γίνει διευκρίνιση αν το ευρωπαϊκό γονιδίωμα το οποίο ανιχνεύθηκε στις εν λόγω περιοχές ανήκει σε καθαυτό Ευρωπαίους, δηλαδή στους Ελληνες, ή στους Τοχάριους. Θα πρέπει να προσεχθεί αυτό το επιχείρημα επειδή είμαι βέβαιος ότι στο μέλλον οι αρνητές της ελληνικής συμμετοχής στην κατασκευή του Πήλινου στρατού, θα το χρησιμοποιήσουν ως αντι-επιχείρημα (αν όντως το ευρωπαϊκό γονιδίωμα αφορά τους Τοχάριους).
Το ισχυρότερο επιχείρημα των υποστηρικτών της θεωρίας του «Ελληνα ταξιδευτή» είναι η τεχνοτροπία των αγαλμάτων του Πήλινου Στρατού της Κίνας. Θα ενισχύσω αυτό το επιχείρημα τους θυμίζοντας την ελληνο-ινδική μεταγενέστερη «Σχολή» γλυπτικής της Γκαντάρα/Γανδαρίδος η οποία προήλθε αποδεδειγμένα από ελληνική επιρροή στους εντόπιους Ινδούς και η οποία μας έχει κληροδοτήσει θαυμάσια έργα γλυπτικής τέχνης. Ωστόσο παρότι οι Ινδοί φιλοτεχνούσαν νωρίτερα αγάλματα του Βούδδα και ινδουιστικών θεοτήτων φυσικού μεγέθους ή και πολύ μεγαλύτερα, οι Κινέζοι δεν είχαν καμμία παράδοση φιλοτεχνίας αγαλμάτων σε φυσικό μέγεθος ή καθαυτό φυσικής εμφάνισης πριν την εμφάνιση του Πήλινου Στρατού του Τσιν Σι Χουάνγκ Τι, όπως σωστά παρατηρούν οι υποστηρικτές της ελληνικής συμμετοχής στην κατασκευή του. Και πράγματι αυτό δεν ήταν κάτι που οι Ελληνες το έμαθαν μέσα σε μία νύκτα, αλλά χρειάστηκαν αιώνες για να το αναπτύξουν. Ενώ όπως φαίνεται από την κατασκευή των εντυπωσιακών στρατιωτών και ακροβατών του Πήλινου στρατού, οι Κινέζοι φαίνεται να το έμαθαν μέσα σε μία νύκτα….  Η ύπαρξη Ελληνων μετοίκων και καλλιτεχνών στην κοιλάδα της Φεργκάνα και η αναφερόμενη από τον Στράβωνα επέκταση αυτών των Ελλήνων στο βαθύπεδο του Ταρίμ, η οποία υποστηρίζεται και αρχαιολογικά, αρκετά κοντά στην Κίνα του Πρώτου Αυτοκράτορα, ενισχύει αυτό το επιχείρημα.
Αν τελικά η αρχαία ελληνική ανάμειξη στην κατασκευή του «Πήλινου στρατού» γίνει αποδεκτή από την διεθνή επιστημονική κοινότητα, που όπως όλα δείχνουν αυτό θα συμβεί, αυτή η ανακάλυψη θα είναι πολύ σημαντική επειδή θα αφορά τους πρώτους Ευρωπαίους οι οποίοι έφθασαν στην Κίνα. Πριν από έναν αιώνα θεωρείτο ότι ο Μάρκο Πόλο και οι σύντροφοι του ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι οι οποίοι με βεβαιότητα έφθασαν στην Κίνα τον 13ο αιώνα. Λίγο αργότερα θεωρήθηκε πιθανό, αν όχι βέβαιο, ότι κάποιοι έμποροι και γενικά πολίτες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έφθασαν έως την Κίνα στα χρόνια της ζωής του Χριστού. Αυτή η διαπίστωση στηρίζεται από τις αναφορές Κινέζων χρονικογράφων, αλλά ο «Δρόμος του Μεταξιού» ανάμεσα στη Μεσόγειο και την Κίνα ήταν ήδη σε λειτουργία. (H περίπτωση της εγκατάστασης αιχμαλώτων Ρωμαίων λεγεωνάριων [από τους Πάρθους] στην Κίνα, έχει πλέον απορριφθεί).
Αν οι αρχαίοι Ελληνες ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι οι οποίοι έφθασαν στην Κίνα τον ύστερο 3ο αιώνα π.Χ., αυτή η διαπίστωση θα έχει ανάλογη ιστορική σημασία με τη σχετικά πρόσφατη διαπίστωση (μερικές δεκαετίες παλαιότερα) ότι οι Βίκινγκς ήταν οι πρώτοι  Ευρωπαίοι οι οποίοι με βεβαιότητα πάτησαν τα εδάφη της Αμερικής περίπου 500 χρόνια πριν τον Χριστόφορο Κολόμβο.
.
Περικλής Δεληγιάννης
ΠΗΓΗ : https://periklisdeligiannis.wordpress.com/