ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Γ '. ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗ ΛΑΖΑΡΙΔΗ «ΕΥΤΥΧΩΣ ΗΤΤΗΘΗΚΑΜΕ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ» ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ. «ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ».

Διαβάστε: ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Α΄. ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΚΕ: Η ΕΓΓΟΝΗ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΛΥΤΡΑ, ΕΝΑΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  

ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Β΄. Ο ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΚΕ ΠΡΥΤΑΝΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ.

Ποιος ευθύνεται για τον ίδιο τον Εμφύλιο;

 "Εγώ,  ο  Τάκης  Λαζαρίδης,  ανήκω στη γενιά των κομμουνιστών που πλήρωσαν το λογαριασμό χωρίς ποτέ να τον ελέγξουν.  Χωρίς σωστή κατανόηση του παρελθόντος είναι αδύνατο να βαδίσουμε σωστά στο μέλλον. Οι  νέοι  Έλληνες  ίσως κληθούν κι αυτοί κάποτε να πληρώσουν έναν παραφουσκωμένο λογαριασμό. Ο Δεκέμβρης και ο Εμφύλιος, για παράδειγμα, ήταν θανάσιμες απειλές εναντίον της χώρας και του λαού και όχι ευκαιρίες «νίκης» που χάθηκαν. 
Οι ηγέτες της Αριστεράς, οι μεγάλοι ένοχοι για τις αδελφοκτόνες συγκρούσεις που καταμάτωσαν την πατρίδα μας πριν από μισό και πλέον αιώνα,  είναι  

αδίστακτοι και απτόητοι  και  συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να πλαστογραφούν την ιστορική αλήθεια.  Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι ποιος ευθύνεται για τις αγριότητες του Εμφυλίου, αλλά ποιος ευθύνεται για τον ίδιο τον Εμφύλιο και συνεπώς και για τις αγριότητές του.  Οι μεγάλοι ένοχοι είμαστε εμείς,  οι  αριστεροί,  οι  οποίοι  πρέπει να κρύψουμε το πρόσωπο από ντροπή και να κλάψουμε πικρά για το αδικοχυμένο αίμα των δικών μας αλλά και των αδελφών μας της άλλης πλευράς¨.

Βιογραφικό

Ο Φιλάρετος (Τάκης) Λαζαρίδης γεννήθηκε το 1928 στην Κομοτηνή. Ο πατέρας του υπήρξε στέλεχος του ΚΚΕ και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς το 1943, ενώ η μητέρα του καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά από τους Βούλγαρους κατακτητές της Μακεδονίας και της Θράκης και παρέμεινε φυλακισμένη μέχρι την απελευθέρωση το 1944. Το 1951, όταν υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία, συνελήφθη ως μέλος της ομάδας Μπελογιάννη στην «υπόθεση των ασυρμάτων», όπως έμεινε στην Ιστορία.

Καταδικάστηκε το Μάρτιο του 1952 σε θάνατο, έμεινε στο ίδιο κελί με τον Μπελογιάννη και γλύτωσε την τελευταία στιγμή το εκτελεστικό απόσπασμα με βασιλικό διάταγμα, λόγω του νεαρού της ηλικίας του και της αντιστασιακής δράσης των γονέων του, με την ποινή του να μετατρέπεται σε ισόβια δεσμά. Μετά από 14 χρόνια και πλέον χρόνια στις φυλακές, από την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα, μέχρι τη Λευκάδα και την Αίγινα, αποφυλακίζεται το 1966.

Λίγους μήνες αργότερα, το πραξικόπημα της 21^ης Απριλίου τον αναγκάζει να μπει και πάλι σε καθεστώς παρανομίας. Ήδη από την αιματηρή καταστολή της δημοκρατικής εξέγερσης στην Ουγγαρία το 1956 από τους Σοβιετικούς και με αποκορύφωμα τα γεγονότα της Τσεχοσλοβακίας το 1968, όταν τα στρατεύματα του Συμφώνου της Βαρσοβίας έπνιξαν στο αίμα την «Άνοιξη της Πράγας», ο Λαζαρίδης εκφράζει ανοιχτά τις επιφυλάξεις του για το ρόλο και τις ιστορικές ευθύνες του κομμουνιστικού κόμματος και παίρνει τις αποστάσεις του. Από τότε και μέχρι σήμερα παραμένει ανένταχτος και κομματικά ανεξάρτητος.

Ο  ΠΑΤΕΡΑΣ  ΤΟΥ  ΛΑΖΑΡΙΔΗ 

Ο Κώστας Λαζαρίδης (1900-1943) ήταν γνωστός Έλληνας συνδικαλιστής. Ήταν ανώτατο στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Κ.Ε του ΚΚΕ, και γραμματέας του Εργατικού ΕΑΜ (ΕΕΑΜ). Εκτελέστηκε για την Αντιστασιακή του δράση το 1943.

Γεννήθηκε στους Ασώματους Ιάσμου της Ροδόπης το 1900. Από μικρός έγινε στέλεχος του ΚΚΕ. Το 1932 ήταν υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών. Το 1934 συμμετείχε στην Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας ως γενικός γραμματέας της. Με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου θα περάσει στην παρανομία.

Το 1937 κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας της 4ης Αυγούστου θα συλληφθεί από την Ασφάλεια και θα φυλακιστεί στην Ακροναυπλία μαζί με πολλούς άλλους κομμουνιστές. Οι Γερμανοί τον απελευθέρωσαν από την Ακροναυπλία σαν Σλαβομακεδόνα στις 30 Ιουνίου 1941 μαζί με 27 άλλους κρατούμενους κατόπιν επιθυμίας της Βουλγαρικής πρεσβείας. Ο Λαζαρίδης για να αποφυλακιστεί παρίστανε τον Σλαβομακεδόνα βάσει κάποιων σλάβικων λέξεων που είχε μάθει μέσα στη φυλακή. Μετά την απελευθέρωσή του σαν σλαβομακεδόνας πήγε στην Αθήνα για να ενταχθεί και να δουλέψει στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ.

Την περίοδο Μαΐου – Ιουνίου 1941 συγκροτήθηκε η λεγόμενη «Νέα Κεντρική Επιτροπή» (ΝΚΕ) του ΚΚΕ με τέσσερα μέλη: τον Πέτρο Ρούσο, την Χρύσα Χατζηβασιλείου, τον Παντελή Καραγκίτση και τον Ανδρέα Τσίπα. Στις 1-3 Ιούλη του 1941 συνήλθε στην Αθήνα η 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ από τα 4 μέλη της ΝΚΕ και τους Κώστα Λαζαρίδη και Ανδρέα Τζήμα. Η Ολομέλεια κάλεσε τον ελληνικό λαό, τα κόμματα και τις οργανώσεις του σε ένα εθνικό μέτωπο απελευθέρωσης.

Ο Κώστας Λαζαρίδης στις 16 Ιούλη του 1941 υπέγραψε το συμφωνητικό του Εργατικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΕΑΜ), εκ μέρους της Ενωτικής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας που έλεγχε το ΚΚΕ.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συνελήφθη και φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου. Εκτελέστηκε στις 10-5-1943 στο σκοπευτήριο της Καισαριανής για την αντιστασιακή του δράση, ενώ οι Γερμανοί του πρότειναν να ενταχθεί στους δωσιλογικούς μηχανισμούς με αντάλλαγμα την ζωή του καθώς και χρήματα.

Ήταν νυμφευμένος με τη Σουλτάνα Λαζαρίδου (είχε καταδικαστεί σε ισόβια από τους Βουλγάρους για την αντιστασιακή της δράση) και είχε δυο παιδιά. Ο ένας γιος του ο Τάκης Λαζαρίδης καταδικάστηκε σε θάνατο στην "Υπόθεση Μπελογιάννη", χωρίς τελικά να εκτελεστεί. Ενώ η κόρη του Σταυρούλα (Ρούλα) Λαζαρίδου ήταν η ασυρματίστρια που συνεργαζόταν με τον Νίκο Βαβούδη.

• Ευτυχώς Ηττηθήκαμε Σύντροφοι. Τάκης Λαζαρίδης, εκδόσεις Πελασγός.
• Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α' Τόμος 1918-1949, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
• Ιστορία της Αντίστασης 1940-1945, Εκδόσεις Αυλός, Αθήνα 1979

 

Τάκης Λαζαρίδης: «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι»

Ποιος είναι ο Τάκης Λαζαρίδης; Μερικοί ασφαλώς έχουν ξανακούσει αυτό το «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι». Είναι ο τίτλος ενός βιβλίου που έγραψε και κυκλοφόρησε πριν από 28 χρόνια και έκτοτε επαναλαμβάνεται με μια ειρωνική τραγικότητα σε πολλές συζητήσεις, ιδιαίτερα αριστερών. ΄Η από δεξιούς με θριαμβευτική έπαρση. Για τους πρώτους είναι συντριβή και αυτομαστίγωμα, για τους δεύτερους δικαίωση.

Ο Τάκης Λαζαρίδης όμως έχει την ιστορία του και αυτή λίγοι πλέον τη γνωρίζουν ή τη θυμούνται.

Στη δεύτερη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη στο Στρατοδικείο, το 1952, στο ίδιο εδώλιο καθόταν ένας νέος, εικοσάρης τότε, με στολή στρατιώτη.  Ήταν ο Τάκης Λαζαρίδης. Καταδικάστηκε σε θάνατο και μαζί με τους άλλους μελλοθάνατους κλείστηκε στην απομόνωση των Φυλακών Καλλιθέας και εκεί περίμεναν το εκτελεστικό απόσπασμα. Οι Φυλακές Καλλιθέας, ακριβώς απέναντι από τον Οίκο Τυφλών, στην οδό Θησέως, δεν υπάρχουν πια. Κατεδαφίσθηκαν αργότερα και στη θέση τους κτίσθηκε σχολείο.

Τελικά εκτελέσθηκαν, στα τέλη Μαρτίου του 1952, μόνο  οι  γνωστοί  δολοφόνοι  και  σφαγείς  Μπελογιάννης,  ο  Μπάτσης,  Καλούμενος  και ο Αργυριάδης. Το πρωί που πήγε να τους πάρει το εκτελεστικό απόσπασμα ο επίτροπος διάβασε και το βασιλικό διάταγμα, με το οποίο απονεμόταν χάρη στον Τάκη Λαζαρίδη, λόγω του νεαρού της ηλικίας και η θανατική καταδίκη μετατρεπόταν σε ποινή ισοβίων δεσμών.

Ο πατέρας του Τάκη Λαζαρίδη, ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς, μαζί με τους 200 κομμουνιστές την 1η Μαΐου 1944, στην Καισαριανή. Τη συντήρηση και την ανατροφή του Τάκη και της αδελφής του, μετά τον θάνατο του πατέρα τους, ουσιαστικά την ανέλαβε το ΚΚΕ. Θέλω να πω ότι μεγάλωσε και ανατράφηκε με οικογένεια το ΚΚΕ και θα υπέθετε κανείς ότι στους κόλπους του θα σταδιοδρομούσε...

Ο Τάκης όμως πήρε άλλο δρόμο. Μετά το δραματικό πρωινό στις Φυλακές Καλλιθέας ο Τάκης μεταφέρθηκε στις φυλακές Κεφαλονιάς, όπου έγκλειστος έζησε τον τρόμο των σεισμών και αργότερα στις Φυλακές Κέρκυρας, για να εκτίσει την ποινή των ισοβίων δεσμών. Ήταν σκληρός και ανυποχώρητος κομμουνιστής, στην ανάκριση, στο Στρατοδικείο και μετά στη φυλακή, όπου έμεινε συνολικά 14 και κάτι χρόνια. Πολύ ευγενής και μελετηρός...

Ποιος ξέρει πώς, αυτός ο σκληρός και ανυποχώρητος κομμουνιστής, στις απέραντες νύχτες του εγκλεισμού ξανασκέφθηκε τη ζωή του, τη ζωή των άλλων και τη ρημαγμένη οικογένειά του και έθεσε στον εαυτό του ριζικά και καταλυτικά ερωτήματα.

Με αυτά τα ερωτήματα και με τις απαντήσεις έγραψε το «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι», το οποίο κυκλοφόρησε ακριβώς πριν από 20 χρόνια. Το 1988, πριν ακόμη καταρρεύσει ο «υπαρκτός (και ταυτόχρονα ανύπαρκτος) σοσιαλισμός». Μετά την κατάρρευση και όταν βεβαιώθηκαν ότι ήταν οριστική, έγραψαν και άλλοι πολλά και διάφορα...

Τον γνώρισα την άνοιξη του 1964  στις Φυλακές Αιγίνης, όπου είχα μεταχθεί από τις Φυλακές Λευκάδας. Αποφυλακίστηκε  το 1966. Είχε πάρει ήδη τις αποστάσεις του από το ΚΚΕ γενικά και από την κομματική ηγεσία της φυλακής, η οποία τον αντιμετώπισε σαν ένα ιδιόρρυθμο άνθρωπο. Δεν είχε, όμως, τίποτα να πει εναντίον του.

Στο «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι», έθεσε καταλυτικά για την Αριστερά, όλων των αποχρώσεων, ερωτήματα. Κάνει πως δεν τα ακούει, θα 'ρθει όμως η στιγμή να τα ακούσει.

Μέχρι τώρα η «αυτοκριτική» της Αριστεράς απαντάει ή προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: τι συνέβη, τι έφταιξε και δεν νικήσαμε. Πάνω σ' αυτό το ερώτημα γράφτηκε από την Αριστερά ολόκληρη η Ιστορία, τουλάχιστον από το καλοκαίρι του 1943  ως την τελική συντριβή της, στρατιωτική και πολιτική, το 1949. Δεν σταμάτησε εκεί. Με τον ίδιο «καημό» της ήττας διαμορφώθηκε και η μετέπειτα πολιτική και ιστορία της ως τις μέρες μας.

Σε αυτόν τον καμβά συσσωρεύτηκαν όλα τα γεγονότα, όλα τα πρόσωπα, όλες οι ιδέες, όλα τα «σφάλματα», όλες οι σχέσεις με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις και με τους ξένους. Ο (απολεσθείς)  παράδεισος της «νίκης» διαμόρφωσε στερεότυπα σκέψης και συμπεριφοράς, τα οποία ισχύουν και σήμερα και είναι πανίσχυρα. Ποτέ η Αριστερά, τουλάχιστον σε ηγετικό επίπεδο, δεν τόλμησε να αναρωτηθεί ειλικρινά τι θα εσήμαινε και τι σημαίνει αυτή η «νίκη» που απροσδόκητα χάθηκε και εξακολουθεί ακόμα να τη θρηνεί. Ιδιαίτερα η συγκλονιστική αποκάλυψη μετά την κατάρρευση του υπαρκτού και ταυτόχρονα ανύπαρκτου, θα έπρεπε λογικά να οδηγήσει την Αριστερά σε πλήρη ανατροπή της πολιτικής της, στη θεωρία και την πράξη. Όχι ότι μας χρειάζονταν οι αποκαλύψεις, όλοι ξέραμε τι ακριβώς συμβαίνει. Αλλά κανείς δεν τολμούσε να θέσει το καταλυτικό ερώτημα. Και είναι πραγματικά ένα θέμα για να ερευνηθεί, πώς άνθρωποι που λένε  ότι  δεν φοβήθηκαν τίποτα στη ζωή τους, φοβήθηκαν να ρωτήσουν και να αναρωτηθούν: «τι πήγαμε να κάνουμε και ευτυχώς δεν μας άφησαν να το κάνουμε και να το αποτελειώσουμε»;

Αυτό το ερώτημα έθεσε νωρίς ο Τάκης Λαζαρίδης, πρώτα στον εαυτό του και έπειτα, με το πρώτο του βιβλίο σε όλους τους άλλους. Όπως καταλαβαίνετε, είναι σαν να θέλει να ξαναγράψει την ιστορία της Αριστεράς. Ο Δεκέμβρης και ο Εμφύλιος, για παράδειγμα, ήταν θανάσιμες απειλές εναντίον της χώρας και του λαού και όχι ευκαιρίες «νίκης» που χάθηκαν. Και ευτυχώς, που αυτές οι απειλές αποκρούσθηκαν. Το «αστικό κράτος» και οι ξένοι, οι Άγγλοι πρώτα και κατόπιν οι Αμερικανικοί, συνέτριψαν την Αριστερά και την αιματοκύλησαν χωρίς αναστολές και ενδοιασμούς, όπως επιβάλλει ένας πόλεμος.  Σώθηκε, όμως, η χώρα και ο λαός της δεν γνώρισε τις περιπέτειες που γνώρισαν άλλοι λαοί που εντάχθηκαν με τη βία σε ολοκληρωτικά συστήματα διακυβέρνησης.

Ο Τάκης Λαζαρίδης, όμως, δεν σταματάει εδώ. Αναρωτιέται και μας καλεί να αναρωτηθούμε τι μπορεί να σημαίνει σήμερα «σοσιαλισμός» και «σοσιαλιστική ανοικοδόμηση», στερεότυπα επαναλαμβανόμενα από τα δύο  κομμουνιστικά  κόμματα της Αριστεράς. Και τι μπορεί να σημαίνει «καπιταλισμός» και πού μας οδηγεί.

Με το νέο του βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από λίγο με τον τίτλο «Αναγκαστική Προσγείωση», απαντάει σε γράμματα και ερωτήσεις αναγνωστών του πρώτου βιβλίου, του «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι».

Θα ρωτήσετε, έπειτα από αυτήν την καταλυτική κριτική τι μένει από την Αριστερά.

Από την Αριστερά που γνωρίσαμε, την παραδοσιακή και επίσημη, δεν μένει τίποτα. Μένουν μόνο   αυτά  που  διέπραξε:  οι σφαγές  που  διέπραξε  εναντίον  των  Ελλήνων,  όπως  κάνουν  σήμερα  οι  τζιχαντιστές. 

ΑΠΟ  ΤΟΝ  ΠΡΟΛΟΓΟ  ΤΟΥ  ΒΙΒΛΙΟΥ:

«Ευρύτατα γνωστός για το θεατρικό του έργο, ο Μπέρτολντ Μπρεχτ είναι σχεδόν άγνωστος ως ποιητής. Έχει αφήσει, ωστόσο, μερικά θαυμάσια ποιήματα. Σ' ένα απ' αυτά μπορεί να διαβάσει κανείς: «Έλεγχε το λογαριασμό που είναι δικό σου χρέος να πληρώσεις. Σε κάθε του κοντύλι βάζε το δάχτυλο και ρώτα: Αυτό από που πηγάζει; Την αρχηγία στα χέρια σου πρέπει να πάρεις...»

Ανήκω στη γενιά των κομμουνιστών που πλήρωσαν το λογαριασμό χωρίς ποτέ να τον ελέγξουν. Τετάρτη Αυγούστου, Κατοχή, Δεκέμβρης, Εμφύλιος, τα χρόνια που ακολούθησαν τον Εμφύλιο. Κοντύλια, όλα, από τον ίδιο παραφουσκωμένο λογαριασμό... Έχουμε βέβαια ένα ελαφρυντικό: Εκείνη την εποχή δεν είχαμε ιδέα από Μπρεχτ. Είχαμε, όμως, διαβάσει Λένιν και ξέραμε ποια ήταν, κατά τον Λένιν, τα κριτήρια για τη σοβαρότητα ενός κόμματος. Έγραφε:

«Η στάση ενός πολιτικού κόμματος απέναντι στα λάθη του είναι ένα από τα σπουδαιότερα και ασφαλέστερα κριτήρια για τη σοβαρότητα του κόμματος και για την εκπλήρωση στην πράξη από μέρους του των υποχρεώσεών του απέναντι στην τάξη του και στις εργαζόμενες μάζες. Να αναγνωρίζει ανοιχτά το λάθος του, να βρίσκει τις αιτίες του, να αναλύει την κατάσταση που το γέννησε, να εξετάζει προσεχτικά τα μέσα για τη διόρθωσή του - αυτό είναι το γνώρισμα ενός σοβαρού κόμματος, αυτό θα πει εκπλήρωση της των του υποχρεώσεών και, έπειτα, του, και αυτό της θα πει διαπαιδαγώγηση τάξης μάζας».

(«Αριστερισμός, Παιδική Αρρώστια του Κομμουνισμού», Σελ. 76-77).

Ποτέ δεν καταλάβαμε σε βάθος αυτές τις υποδείξεις και, το χειρότερο, ποτέ η «λενινιστική» ηγεσία μας δεν θέλησε, ως είχε υποχρέωση, να τις εφαρμόσει. Με συνέπεια κρίσιμα ερωτήματα να παραμένουν αναπάντητα πάνω από σαράντα χρόνια τώρα. Γιατί χάσαμε την εξουσία στο τέλος της κατοχής, αφού με το τεράστιο Εαμικό κίνημα ουσιαστικά όλη η Ελλάδα ήταν στα χέρια μας; Γιατί υπογράψαμε στο Λίβανο και στην Καζέρτα; Γιατί φτάσαμε στο Δεκέμβρη; Γιατί έγινε ο εμφύλιος; Για μας που πληρώσαμε το λογαριασμό, ίσως να μην έχει πια νόημα να τον ελέγξουμε τώρα, «κατόπιν εορτής». Έχει όμως για την Ιστορία. Για την πατρίδα μας, αφού είναι γενικά αποδεκτό ότι «χωρίς σωστή κατανόηση του παρελθόντος είναι αδύνατο να βαδίσουμε σωστά στο μέλλον».

Και έχει κυρίως για τους νέους, που ίσως κληθούν κι αυτοί κάποτε να πληρώσουν έναν παραφουσκωμένο λογαριασμό.

Υπάρχει, όμως, κι ένα άλλο πρόβλημα. Η ηγεσία όχι μόνο του δικού μας αλλά και του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, δεν έπαψε ποτέ να τονίζει ότι «ο μαρξισμός δεν είναι δόγμα, αλλά καθοδήγηση για δράση». Κι ότι «μαρξισμός είναι η συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης». Ωστόσο, ποτέ δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να προχωρήσει σε μια «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης». Αρκέστηκε στις προ εκατονταετίας αναλύσεις, θεωρώντας αυτονόητο ότι εδώ και εκατό χρόνια η ζωή δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να επιβεβαιώνει την ορθότητα της μαρξιστικής-λενινιστικής θεωρίας. Κι αν κάπου η πραγματικότητα, η ζωή, συγκρούεται με τη θεωρία, τόσο το χειρότερο για τη ζωή... Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Δραματικά ερωτήματα και τραγικά διλήμματα μας ζώνουν. Ποιος είναι ο κόσμος όπου ζούμε; Που βαδίζει η ανθρωπότητα; Ποιο είναι το χρέος του ανθρώπου που αγάπα την ελευθερία, τη δημοκρατία και την κοινωνική πρόοδο; Στα ερωτήματα αυτά απάντηση μπορεί να δώσει μόνο η «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης». Είναι φανερό ότι η «λενινιστική» ηγεσία μας δεν έχει καμιά διάθεση να ρίξει «πετριές στα βαλτονέρια». Ούτε σκοπεύει να δώσει ποτέ απάντηση στα αμείλικτα «Γιατί» της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το χρέος πέφτει σε όλους μας και στον καθένα χωριστά. Οι γραμμές που ακολουθούν, προσπαθούν να ανταποκριθούν σ' αυτό το χρέος…..»

ΑΠΟ  ΤΟΝ  ΕΠΙΛΟΓΟ  ΤΟΥ  ΒΙΒΛΙΟΥ:

«Οι ηγέτες της Αριστεράς, οι μεγάλοι ένοχοι για τις αδελφοκτόνες συγκρούσεις που καταμάτωσαν την πατρίδα μας πριν από μισό και πλέον αιώνα, δεν τόλμησαν ποτέ να λαλήσουν την γλώσσα της αλήθειας πάνω στην οποία και μόνο μπορεί να οικοδομηθεί πραγματική εθνική ενότητα και ομοψυχία.

Αδίστακτοι και απτόητοι συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να πλαστογραφούν την ιστορική αλήθεια και να καπηλεύονται τους αγώνες και τις θυσίες των απλών αγωνιστών της Αριστεράς. Συνεχίζουν την μάταιη όσο και ανίερη προσπάθεια όχι μόνο να διατηρήσουν την "διαχωριστική γραμμή" αλλά να την επεκτείνουν και ανάμεσα στους νεκρούς του Εμφυλίου! Αυτό ακριβώς ήταν και το νόημα της φιέστας που διοργάνωσε στα τέλη του περασμένου Αυγούστου στην Μακρόνησο ο Μίκης Θεοδωράκης, συνεπικουρούμενος αμέριστα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Ένας υπουργός της οποίας, δεν δίστασε να μιλήσει για "θρίαμβο της δημοκρατίας και της ελευθερίας πάνω στον δεσποτισμό μιας αυταρχικής εξουσίας", προσβάλλοντας ευθέως όχι μόνο την ιστορική αλήθεια αλλά και την μνήμη του αρχηγού των Φιλελευθέρων Θεμ. Σοφούλη που προήδρευε της κυβέρνησης συνασπισμού των δύο μεγάλων κομμάτων. Κυβέρνησης που, στην διάρκεια του Εμφυλίου, εκπροσωπούσε την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού! Αντί επιλόγου, ας μου επιτραπεί να παραθέσω εδώ την ανοικτή επιστολή που θεώρησα χρέος μου να απευθύνω τότε στον Μίκη Θεοδωράκη:


«Αγαπητέ Μίκη Προς αποφυγήν τυχόν παρεξηγήσεων, είμαι υποχρεωμένος ευθύς εξ αρχής να δηλώσω την ταυτότητά μου. Είμαι παλιός συναγωνιστής σου στους αγώνες για "λαϊκή δημοκρατία", "ειρήνη" και "σοσιαλισμό". Καταδικασμένος σε θάνατο μαζί με τον Μπελογιάννη και εν συνεχεία τρόφιμος, επί δεκαπενταετία, των εγκληματικών φυλακών της χώρας. Ο πατέρας μου, ηγετικό στέλεχος του Κ.Κ.Ε., γραμματέας του Εργατικού Ε.Α.Μ. στην κατοχή, καταδικάστηκε για την αντιστασιακή του δράση σε θάνατο από γερμανικό στρατοδικείο και εκτελέστηκε τον Μάη του '43. Και η μητέρα μου καταδικάστηκε για την αντιστασιακή της δράση σε ισόβια δεσμά από βουλγαρικό στρατοδικείο και στην διάρκεια του Εμφυλίου, πέρασε και αυτή από την Μακρόνησο... Στην φυλακή, Μίκη, είχα τον χρόνο να διαβάσω αρκετά, να σκεφτώ πολλά και να καταλάβω περισσότερα. Και μετά την φυλακή, διαπιστώνοντας την σκληρή πραγματικότητα επεμβάσεις στις χώρες του "υπαρκτού στους σοσιαλισμού", βλέποντας τις αλλεπάλληλες λαϊκές εξεγέρσεις στις χώρες αυτές και τις ισάριθμες των σοβιετικών τανκς στους δρόμους της Βουδαπέστης, του Βερολίνου και της Πράγας, κατάλαβα την φοβερή αλήθεια: Ενώ νομίζαμε ότι πολεμούσαμε για τα ανώτερα ιδανικά της "ελευθερίας", της "δημοκρατίας" και του "σοσιαλισμού", στην πραγματικότητα πολεμούσαμε και θυσιαζόμασταν για την επιβολή της στυγνής δικτατορίας των Ζαχαριάδη-Ιωαννίδη, για την μετατροπή της πατρίδας μας σε σοβιετικό προτεκτοράτο. Δεν μπορώ λοιπόν, Μίκη, να σε συγχαρώ για την φιέστα στην Μακρόνησο. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να σου απευθύνω ειλικρινή συλλυπητήρια.

 Γιατί ενώ η πατρίδα μας έχει ζωτική ανάγκη από εθνική ενότητα και ομοψυχία, εσύ και όσοι συνεργάστηκαν μαζί σου, επιμένετε να ξύνετε πληγές, επιμένετε να βρυκολακιάζετε ένα παρελθόν για το οποίο μόνο ντροπή μπορούμε να νιώθουμε.

Πασχίζετε, για λόγους ευτελούς κομματικής σκοπιμότητας, να διαιωνίσετε ανύπαρκτες, πλέον, "διαχωριστικές γραμμές".

 Είναι, πράγματι, πρωτοφανείς οι αγριότητες που διέπραξαν οι αντίπαλοί μας στην Μακρόνησο. Όμως, οι αγριότητες, Μίκη, είναι νόμος του Εμφυλίου. Και σε αγριότητες δεν υστερήσαμε κι εμείς. Ας θυμηθούμε την Ελένη Γκατζογιάννη και τις άλλες μαρτυρικές μανάδες της Ηπείρου. Ας θυμηθούμε τον Χρήστο Λαδά.

Κι ας μην ξεχνάμε τις βιαίως στρατολογημένες ανήλικες χωριατοπούλες που με το ζόρι βάζαμε να πολεμήσουν, με το ζόρι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν!

 Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν δεν είναι ποιος ευθύνεται για τις αγριότητες του Εμφυλίου, αλλά ποιος ευθύνεται για τον ίδιο τον Εμφύλιο και συνεπώς και για τις αγριότητές του.

 Και οι μεγάλοι ένοχοι, Μίκη, είμαστε εμείς.

Αυτή είναι η οριστική και τελεσίδικη κρίση της Ιστορίας. Και την κρίση αυτή έρχεται να επικυρώσει με τον πιο έγκυρο και αδιαμφισβήτητο τρόπο ο ίδιος ο "μεγάλος αρχηγός", ο Νίκος Ζαχαριάδης. Στο "Χρονικό" του, που άρχισε να γράφει στην Πρωτομαγιά του 1966 (βλ. "ΤΟ ΒΗΜΑ" 17-8-2003), χαρακτηρίζει "κάλπικη" την άποψη ότι το ελληνικό αριστερό κίνημα παρασύρθηκε στον ένοπλο αγώνα από τους Άγγλους. Και απερίφραστα δηλώνει:

"Στην πραγματικότητα οι Άγγλοι θέλαν να μας παρασύρουν στις δικές τους εκλογές για να επικυρώσουν έτσι κοινοβουλευτικά, "λαϊκά", το καθεστώς που επέβαλαν με την ένοπλη επέμβασή τους και με τη Βάρκιζα".

Δεν μας έσπρωξαν λοιπόν οι Άγγλοι στον Εμφύλιο, Μίκη. Μόνοι μας μπήκαμε στο σφαγείο!

"Για να σώσουμε την τιμή του ΚΚΕ", καμαρώνει ο Ζαχαριάδης!

 Κάποια στιγμή Μίκη, αντί να θρηνούμε για τις αγριότητες του Εμφυλίου και να επιδιώκουμε "ρεβάνς", αντί να παριστάνουμε τους κήνσορες και τους τιμητές, θα πρέπει να κρύψουμε το πρόσωπο από ντροπή και να κλάψουμε πικρά για το αδικοχυμένο αίμα των δικών μας αλλά και των αδελφών μας της άλλης πλευράς. Κι όμως, θα μπορούσες Μίκη να οργανώσεις μια πραγματικά εθνική γιορτή στην Μακρόνησο. Μία γιορτή εθνικής συναδέλφωσης και συμφιλίωσης. Όπου θα καλούσες να παραστούν όλοι. Και οι δικοί μας αλλά και οι "άλλοι". Οι συγγενείς της Ελένης Γκατζογιάννη και του Χρήστου Λαδά. Τα αδέλφια και τα παιδιά όχι μόνο των δικών μας μαχητών αλλά και των χιλιάδων ανδρών και αξιωματικών του ελληνικού στρατού που έπεσαν στον Γράμμο και στο Βίτσι για να παραμείνει η χώρα μας ελεύθερη και δημοκρατική.

Σ' αυτή την γιορτή, Μίκη, θα τραγουδούσαμε και θα κλαίγαμε μαζί, θα ταξιδεύαμε σ' έναν κόσμο αγάπης και αδελφοσύνης με τα φτερά της υπέροχης μουσικής σου. Κι όρκο βαρύ θα παίρναμε ότι ποτέ πια δεν θα σηκώναμε όπλα εναντίον αλλήλων. Σ' αυτή την γιορτή, Μίκη, θα μπορούσες να υψωθείς σε εθνική μορφή, σε πανελλήνιο σύμβολο ενότητας και συμφιλίωσης. Δεν το έπραξες. Προτίμησες να περιχαρακωθείς στο ιδεολογικό και πολιτικό γκέτο της χρεωκοπημένης και ανυπόληπτης Αριστεράς, αυτής που τόσες συμφορές προκάλεσε στον τόπο με την ανεύθυνη και τυχοδιωκτική πολιτική της. Δεν είναι κρίμα, Μίκη;

Με βαθύτατη απογοήτευση
Τάκης Λαζαρίδης».

ΟΙ  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ  ΔΟΛΟΦΟΝΟΥΣΑΝ  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ  ΚΑΙ  ΤΟΥΣ  ΡΙΧΝΑΝ  ΣΤΟ  ΠΗΓΑΔΙ

Μετά τη συνθήκη της Βάρκιζας, με εντολή του Κ.Κ.Ε., πάνω από έξι χιλιάδες οπαδοί του κατέφυγαν στο Μπούλκες, για να αποφύγουν τις συνέπειες της συνθήκης της Βάρκιζας ή για να είναι έτοιμοι για τον επόμενο γύρο.

Ο Μάρκος Βαφειάδης γράφει στα απομνημονεύματά του:

«Η καθοδήγηση του Μπούλκες με εντολή του Ιωαννίδη άρχισε ένα σωστό μακελειό με τη δολοφονία των αγωνιστών που κάτι διαφορετικό τολμούσαν να λένε.

Τους δολοφονημένους τους ρίχναν σε κάποιο πηγάδι και όπως εξακριβώθηκε πολύ αργότερα στο πηγάδι είχαν ριχτεί 400 αγωνιστές».

Απελαύνονται από το Μπούλκες, ως ύποπτοι, εκατό περίπου αγωνιστές του ΕΛΑΣ στην Ελλάδα για να τους σκοτώσουν προφανώς οι αντίπαλοί τους. Ένας από αυτούς, ο Χρήστος Βλάχος, απηυδισμένος από τη συμπεριφορά των συντρόφων του, εκτελεί, στη Θεσσαλονίκη, το γνωστό στέλεχος του Κ.Κ.Ε. και δημοσιογράφο Γιάννη Ζέβγο.

 ΑΛΛΟΥΣ  ΡΙΧΝΟΥΝ  ΣΤΟΝ  ΔΟΥΝΑΒΙ

Ο εξτρεμιστής της ΟΠΛΑ στην Αθήνα, Στέλιος Κάλφας, αφού προηγουμένως βασάνισε άγρια περί τους 20-30 συντρόφους του, τους ρίχνει μισοπεθαμένους στο Δούναβη, όπου πνίγονται.

Δεκαπέντε διανοούμενοι κομμουνιστές, που χαρακτηρίζονται «τροτσκιστές», «αρχειομαρξιστές» και «ύποπτοι», βασανίζονται άγρια.

Το βιβλίο ντοκουμέντο που φέρνει στο φως τα δραματικά γεγονότα που αιματοκύλισαν την Ελλάδα και αφάνισαν το άνθος των παιδιών της. Εκατοντάδες ονόματα παρελαύνουν από τη σκηνή του τρόμου και απομυθοποιούνται πρόσωπα και καταστάσεις. Εικόνες φρίκης και τρόμου ζωντανεύουν ύστερα από τόσα χρόνια και για πρώτη φορά δίνονται στη δημοσιότητα οι εσωτερικές αντιπαλότητες του ΚΚΕ. Ο ηγεμονισμός και ο μεσσιανισμός, ο άνευ προηγουμένου τρόπος εξόντωσης του συντρόφου από τους συντρόφους οδήγησαν χιλιάδες ήρωες στην εξαθλίωση και τον αφανισμό.
Βήμα προς βήμα καταγράφει τα γεγονότα ο Αλέκος Κουτσούκαλης και με την αντικειμενικότητα που τον διακρίνει, ξαναζωντανεύει όλη την τραγωδία του Εμφυλίου Πολέμου, τη μετέπειτα εξέλιξη του δράματος στην υπερορία, κατονομάζοντας τους θύτες και τα θύματα.
Το Χρονικό αποτελεί την απαρχή της ιστορίας μας που δεν γράφηκε ακόμη. 

Τους είδε με τα μάτια του ο Αλέκος Κουτσούκαλης, σύντροφός τους, καπετάνιος του Β΄ τάγματος του Συντάγματος του ΕΛΑΣ Άρτας και υπεύθυνος, ύστερα, της διαφώτισης του «Δημοκρατικού Στρατού» στη Μουργκάνα και γράφει στο βιβλίο του «Το χρονικό μιας τραγωδίας, 1945-1949» (Εκδόσεις Ιωλκός):

«Χαραγμένα τα κορμιά τους με χοντρά μαστίγια, αναμμένα τσιγάρα, σπασμένα πλευρά, ξεριζωμένα μαλλιά από τα κεφάλια τους …».

Οι κρατούμενοι του Μπούλκες, περίπου 300, ζούσαν σε ειδικό χώρο και ο στρατοπεδάρχης Χάρης είπε στον Κουτσούκαλη γι’ αυτούς:

«Εδώ αυτοί ζουν χειρότερα από τα ζώα. Τα ζώα έχουν κάποια αξία. Αυτοί δεν έχουν καμμιά απολύτως αξία. Είναι σαν τους λεπρούς».

Ο περιβόητος καθοδηγητής του Μπούλκες, Μιχάλης Πεχτατσίδης.  Ανεψιός της γυναίκας του Γ. Ιωαννίδη, στέλεχος της ΟΠΛΑ στην Κατοχή. Το φθινόπωρο του ’47 πήρε εντολή να κατέβει στο ΔΣΕ, όπου αμέσως ανέλαβε το νεοσυσταθέν γραφείο επαγρύπνησης, μέσω του οποίου εξόντωσε αρκετά στελέχη του ΔΣΕ (πχ στην 7η Μεραρχία). Κάποια στιγμή «εξαφανίστηκε» – μάλλον τον δολοφόνησε ο Ζαχαριάδης. Στοιχεία πάντως για το θάνατό του δεν υπάρχουν, με αποτέλεσμα να διακινούνται πολλές διαφορετικές εκδοχές.  Σύμφωνα  με  μία  δολοφονήθηκε από τους συντρόφους του με εντολή της ηγεσίας του Κ.Κ.Ε., με μπαλτά στο κεφάλι και τον ρίξανε μισοπεθαμένο σε κάρο με κοπριά.

Χρήστος Καινούριος (Βρασίδας), Στα άδυτα του Εμφυλίου, εκδ. Ιωλκός,

 

    ΤΟ  ΜΠΟΥΛΚΕΣ

Από το 1945 και ως το τέλος του Εμφυλίου λειτούργησε το Μπούλκες.  Ένα πλούσιο χωριό γερμανόφωνων, πιο ψηλά από το Βελιγράδι, στα σύνορα με την Ουγγαρία. Οι κάτοικοί του συνεργάστηκαν (έτσι λένε τουλάχιστον οι Γιουγκοσλαβικές πηγές της εποχής) με το Χίτλερ. Ως αποτέλεσμα, όλοι οι άντρες εκτελέστηκαν και οι γυναίκες στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας, μακριά από τα σπίτια τους, στα οποία δεν επέστρεψαν ποτέ. Το χωριό έμεινε έρημο για λίγο, ώσπου οι Γιουγκοσλάβοι το υπέδειξαν στον Τζήμα (Σαμαρινιώτη) μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος έψαχνε έναν κατάλληλο χώρο για να στεγαστούν οι καταδιωκόμενοι του Κόμματος (εν μέρει και του ΕΛΑΣ) μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Στο Μπούλκες έμειναν για λίγους ή πολλούς μήνες μερικές χιλιάδες μαχητές (περί τους 5.000). Στην τελευταία φάση, στο χωριό ήρθαν και κάμποσα γυναικόπαιδα.

Tο χωριό βρίσκεται 40 περίπου χιλιόμετρα Δ – ΒΔ του Νόβι Σαντ, στον αχανή κάμπο τής (σερβικής) Βοϊβοντίνας, επίκεντρο της οποίας είναι το Νόβι Σαντ (Βόρεια Σερβία).

Οι (μέχρι τα τέλη τού Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου) κάτοικοι του πλούσιου Μπούλκες δεν ήταν απλώς «γερμανόφωνοι» που λένε.
Ήταν ταυτοχρόνως και γερμανόφρονες.  Ουσιαστικά ήταν «Γερμανοί».
Ο Αλέκος Κουτσούκαλης, μάλιστα, στο βιβλίο του «Το Χρονικό Μιας Τραγωδίας 1945-1949», (Ιωλκός 2004), γράφει ότι η περιοχή αυτή, (Νόβι Σαντ), ήταν πηγή εκλεκτών SS για το Χίτλερ!

Γράφει χαρακτηριστικά ο Κουτσούκαλης:

«Οι Γερμανίδες στην αρχή είχαν κλειστεί σε χώρους στην άκρη του χωριού, απομονωμένες από τους πρόσφυγες με γερά και ψηλά συρματοπλέγματα. Ήταν πολύ προκλητικές και όταν κανείς περνούσε πολύ κοντά τους, αυτές έβγαζαν τα ρούχα τους και στέκονταν γυμνές, καλώντας τούς πρόσφυγες στα γερμανικά να κάνουν έρωτα μέσα από τα σύρματα. Μετά τις έντονες διαμαρτυρίες των πολιτικών προσφύγων, οι γιουγκοσλαβικές αρχές τις απομάκρυναν από τους χώρους αυτούς. Ωστόσο οι ερωτικές προκλήσεις δεν σταμάτησαν. Τώρα είχαν πάρει τη θέση τών Γερμανίδων οι ντόπιες Σερβίδες, που ζούσαν στα γύρω χωριά και κάθε βράδυ κάνουν εφόδους για να βρουν ερωτικούς συντρόφους. ………. Πολλές Σερβίδες, πολύ εύκολες στον έρωτα, έμειναν έγκυες και τα δράματα άρχισαν μέρα με τη μέρα να πληθαίνουν…….»

Υπήρξε λοιπόν μια μικρή περιοχή, στο Μπούλκες και τη γύρω εύφορη πεδιάδα, όπου η ηγεσία του ΚΚΕ είχε απόλυτη εξουσία, από την αρχή ως το τέλος. Οι Γιουγκοσλάβοι δεν ανακατεύτηκαν σε τίποτα, εκτός από την τελευταία φάση, μετά τη ρήξη Στάλιν – Τίτο, όπου έπρεπε να αποφασιστεί που θα πάνε οι πρόσφυγες που απόμειναν στο χωριό.  Αποκαλούσαν μάλιστα το Μπούλκες 7η Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας.

Η ζωή οργανώθηκε, ως ένα ιδιότυπο ελληνικό κομμουνιστικό πείραμα: δουλειά, εκπαίδευση (κλασσική και στρατιωτική, χωρίς όπλα), κομματική διαφώτιση, συλλογικές δραστηριότητες. Ήταν μια ευκαιρία, ένα στοίχημα. Το οποίο χάθηκε – όπως και όλα τα άλλα στοιχήματα που πρόσφερε η Ιστορία στο σταλινισμό. Ο οποίος, όπως ο σκορπιός που δάγκωσε το βάτραχο που τον μετέφερε από τη μια όχθη του ποταμού στην άλλη και πνίγηκαν και οι δύο, πολύ απλά δε μπορούσε να ξεφύγει από την ίδια του τη φύση.

Οι πεντάδες

Η πιο διεστραμμένη επινόηση άκρατου ολοκληρωτισμού υπήρξε η πεντάδα, η οποία αποτέλεσε τον βασικό πυρήνα της κοινωνικής ζωής, κυρίως στις πιο κρίσιμες ώρες της κομματικής επαγρύπνησης. Πέντε προσεχτικά επιλεγμένα άτομα, δύο ύποπτα και τρία σίγουρα απαρτίζανε την πεντάδα, παρακολουθούσαν ο καθένας τους άλλους και όφειλαν κόντρα σε κάθε νόμο της ανθρώπινης φύσης να ζούνε και να κινούνται συνέχεια ομαδικά. Μαζί και οι πέντε πήγαιναν στη δουλειά, μαζί επέστρεφαν περπατώντας πάντοτε με την ίδια διάταξη στο πεζοδρόμιο, δηλαδή τα «ύποπτα» στοιχεία βάδιζαν ανάμεσα στα «σίγουρα» ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα κάποιος «ύποπτος» να μιλήσει σε κάποιον ανεπιθύμητο. Μαζί και οι πέντε πήγαιναν παντού, μαζί είχαν οποιαδήποτε κοινωνική επαφή, απαγορεύονταν κάποιος να συναντήσει κάποιον ατομικά, μαζί έτρωγαν και μαζί κοιμόντουσαν. Ακόμη και τη νύχτα αν κάποιος ήθελε να πάει στο μπάνιο έπρεπε να ξυπνήσει κάποιον από την πεντάδα για να τον συνοδεύσει. Δεν υπήρχε κανένα περιθώριο ατομικής ζωής. Το άτομο δεν ήταν πλέον ξεχωριστός άνθρωπος, γινόνταν μέλος μιας ομάδας, υπατάσσσονταν απολύτως σε αυτήν και έχανε κάθε στοιχείο ατομικής ιδιαιτερότητας. Με αυτό τον τρόπο ο έλεγχος πάνω στα μέλη της ομάδας ήταν απόλυτως και συνεχής και τα «προβληματικά» μέλη της κοινότητας απομονώνονταν και αποκλείονταν από κάθε επαφή.

Πηγή: Eudes D, Οι καπετάνιοι, εκδ. Εξάντας, σελ. 370,

Ο Μίκης Θεοδωράκης απαντά στην ανοιχτή επιστολή με θέμα τις συναυλίες στη Μακρόνησο, που του απηύθυνε ο Τάκης Λαζαρίδης μέσω της «Κ.Ε.» (φύλλο της 7ης Σεπτεμβρίου 2003), γράφοντας τα εξής:
«Κύριε διευθυντά,

Γνωρίζω και τιμώ τους αγώνες και τις θυσίες του κ. Λαζαρίδη. Συμβαίνει όμως οι εκτιμήσεις μου για τα γεγονότα που αναφέρει να είναι εντελώς διαφορετικές.

Σ' ένα τόσο μαζικό και μεγάλο λαϊκό κίνημα όπως υπήρξε το ΕΑΜ, που μάλιστα δημιουργήθηκε μέσα στο καμίνι της αντίστασης κατά των κατακτητών, μέσα σε χρόνο ρεκόρ, ήταν επόμενο να μην υπάρχει ούτε ομοιογένεια ούτε ομοιομορφία και επομένως ούτε κοινές εμπειρίες και αντιλήψεις και τελικά ούτε και η ίδια αποτίμηση συνθηκών και γεγονότων...

Αλλιώς έζησε και είδε τα γεγονότα ο απλός αγράμματος αντάρτης, αλλιώς ο διανοούμενος της πόλης, αλλιώς ένα μεσαίο στέλεχος στην Ικαρία ή στη Μακρόνησο και αλλιώς ένα μέλος ενός ανώτατου κομματικού μηχανισμού, όπως ήταν ο κ. Λαζαρίδης. Ο οποίος πιθανόν να γνώρισε από κοντά τις αρνητικές πλευρές της κομματικής ηγεσίας που ασκούσε την εξουσία (στον βαθμό και με τον τρόπο που θα μπορούσε να την ασκήσει μέσα σ' ένα τόσο πλατύ, ζωντανό, ανεξάρτητο και δυναμικό κίνημα όπως το δικό μας, με την έντονη σφραγίδα του πατριωτισμού) και που σαν κάθε εξουσία είχε και αυτή τις αμαρτίες της.

Είχαμε λοιπόν κι εμείς εδώ τους δικούς μας «πρίγκιπες», τους δικούς μας «βαρόνους», «παιδιά ενός ανώτερου θεού» -του κομματικού κατεστημένου- που μας έβλεπαν εμάς τους απλούς οπαδούς σαν πιόνια που μπορούσαν τάχα να τα κινούν κατά τις ορέξεις τους. Η αλήθεια είναι ότι η συνεισφορά τους κατάντησε να είναι μόνον αρνητική, γιατί όπως αποδείχθηκε ήσαν κατώτεροι του λαϊκού κινήματος που συνέτειναν κάποτε οι ίδιοι να δημιουργηθεί. Μιλάω φυσικά για μια χούφτα γνωστούς και μη εξαιρετέους ηγέτες και τους «μηχανισμούς» που τους πλαισίωναν εδώ κι εκεί.

Στη συνέχεια όμως μπερδεύτηκαν καθώς δεν είχαν τη δύναμη να κόψουν τον ομφάλιο λώρο με τα «αδελφά κόμματα» και τα ξεπερασμένα εγχώρια κατεστημένα ιερατεία, ομάδες και ομαδούλες που επειδή ακριβώς μερικοί απ' αυτούς είχαν στο νου τους μειοδοσίες και ξεπουλήματα, μας λένε τώρα πως όλοι εμείς οι απλοί και αγνοί και κυρίως οι πολλοί δεν ήμασταν παρά ένα άβουλο κοπάδι που υποχρεωτικά θα τους ακολουθούσε στα βρόμικα σχέδιά τους...

Δυστυχώς στο σημείο αυτό όλοι μιλούν με υποθέσεις. «Εάν νικούσε το ΕΑΜ, τότε θα είχαμε τη δικτατορία των Ζαχαριάδη-Ιωαννίδη». Με τα ίδια «εάν» μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν θα είχαμε δικτατορία και ότι, αν κάποιος την επιχειρούσε, θα σκόνταφτε στη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του ΕΑΜ. Η απόδειξη ότι άλλο ήταν το λαϊκό κίνημα και άλλο ο ασφυκτικός και ξεκομμένος κόσμος των μηχανισμών είναι ότι το κίνημα αυτό επέζησε μετά την ήττα και, αλλάζοντας μορφές και μεθόδους, ανέδειξε την ΕΔΑ σε κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης, εννέα μόλις χρόνια μετά το τέλος του Εμφυλίου, κυριάρχησε στη δεκαετία του '60 στους αγώνες για τη Δημοκρατία και τον Πολιτισμό και, τέλος, μπήκε επικεφαλής στον αντιδικτατορικό αγώνα, πληρώνοντας συνάμα και το ακριβότερο τίμημα για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.

ΟΧΙ, το ελληνικό αριστερό κίνημα δεν είχε καμία σχέση με τις εξελίξεις σε κράτη που κατά την περίοδο της κοσμογονίας, της αντίστασης κατά των χιτλερικών, εκείνα πολεμούσαν στο πλευρό του Χίτλερ. Γι' αυτόν το λόγο το δικό μας κίνημα δεν ήταν διατεθειμένο να δεχτεί στην πλάτη του την εξουσία της οποιασδήποτε κομματικής φατρίας με όποιο φανταχτερό περικάλυμμα...

Εμείς στη Μακρόνησο δεν παλέψαμε για καμία κλίκα Ζαχαριάδη-Ιωαννίδη. Παλέψαμε για τον ελληνικό λαό, για την ιστορία και τις παραδόσεις μας, για τη δική μας λευτεριά, την τιμή, την αξιοπρέπεια και τη δική μας απόλυτη ανεξαρτησία. Δεν παλέψαμε για να επιλέξουμε τυράννους. Δυστυχώς όμως αυτοί που έζησαν κάτω από τη σκιά της Εξουσίας και μέσα στους σκοτεινούς κόσμους των κομματικών μηχανισμών είναι φυσικό να επηρεάστηκαν απ' αυτούς, να διαμορφώθηκαν απ' αυτούς και τελικά να μην μπορούν να δουν την πραγματικότητα παρά μέσα από τους παραμορφωτικούς φακούς μιας μίζερης κομματικής εξουσίας που, επειδή συνωμοτούσε όταν εμείς σφαδάζαμε στα νύχια των δημίων, νόμιζε ότι διαφεντεύει τη Μοίρα μας. Και τώρα, κάποιος που υπήρξε γέννημα-θρέμμα και, τελικά, θύμα αυτών των μηχανισμών μάς καλεί, ούτε λίγο ούτε πολύ, να φτύσουμε επάνω στις πληγές και στους νεκρούς μας. Να φτύσουμε επάνω στη μνήμη των αγώνων μας. Να φτύσουμε επάνω στη Μακρόνησο.

Είναι περίεργο, όμως αληθινό, το γεγονός ότι οι φανατικότεροι τιμητές των κομμουνιστών και των εαμιτών προήλθαν από ανθρώπους που έζησαν πλάι σε ηγετικούς κύκλους και υψηλούς κομματικούς μηχανισμούς.

Πάντως, σε τέτοια αθλιότητα δεν τόλμησαν να φτάσουν ακόμα και οι χειρότεροι εχθροί μας... Φαίνεται ότι πραγματικά δεν έχει τέλος η άβυσσος της ψυχής του ανθρώπου.

Κλείνοντας, θα ήθελα να ομολογήσω ότι, διαβάζοντας το εν λόγω κείμενο, άρχισα να βυθίζομαι στους εφιάλτες και τους ιλίγγους της Μακρονήσου, τότε που για να σωθώ έπρεπε να υπογράψω τη Δήλωση Μετανοίας, να δεχτώ ότι ανήκα σε μια παράταξη λαθών και εγκλημάτων και να τα αποκηρύξω, και μάλιστα «μετά βδελυγμίας».

Την ίδια αποκήρυξη των ίδιων λαθών και εγκλημάτων καλούμαι να πράξω σήμερα από τον κ. Λαζαρίδη και να υπογράψω Δήλωση Μετανοίας, γιατί τόλμησα να τιμήσω μαζί με χιλιάδες προσκυνητές τη μνήμη των θυμάτων μιας βάρβαρης εποχής κατά την οποία και ο τελευταίος Ελληνας γνωρίζει καλά σε ποια πλευρά υπήρξαν τα θύματα και ποιοι ήσαν οι θύτες, ποιος ήταν ο ρόλος των Αγγλων που βεβαίως ΑΥΤΟΙ οδήγησαν στον εμφύλιο, ενώ τα όποια δικά μας «λάθη» μόνο ως άλλοθι μπορεί να χρησίμευσαν.

Η μόνη διαφορά, ευτυχώς, είναι ότι σήμερα λείπουν τα ρόπαλα και τα μπαμπού, με τα οποία η φαλκίδευση της ιστορίας γινόταν «πειστικότερα» αποδεκτή.

Ομως, έστω και σαν μια εφιαλτική ανάμνηση, η νεκρανάσταση της λογικής της «εθνικοφροσύνης» με τη μορφή «ανοιχτής επιστολής» ξύνει μέσα μου πληγές που δεν έκλεισαν και τις κάνει να αιμορραγούν.

Αλλά και ο κ. Λαζαρίδης παραδέχεται ότι όλοι αυτοί που πέρασαν από τη Μακρόνησο, βρέθηκαν εκεί και υπέφεραν όσα υπέφεραν διότι πίστευαν σε ιδανικά. «Νομίζαμε», γράφει, «ότι πολεμούσαμε για τα ανώτερα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του σοσιαλισμού». Και όλοι αυτοί (15.000 άτομα κατά τους διοργανωτές) που αποτέλεσαν το κοινό των τριών συναυλιών, πήγαν βεβαίως για να αποτίσουν έναν φόρο τιμής. Πώς δικαιούται λοιπόν κανείς να εκστομίσει τον χαρακτηρισμό «φιέστα» σ' αυτό το προσκύνημα, σ' αυτό το «μνημόσυνο», που (σε αντίθεση με την «άλλη» πλευρά) ήταν το μοναδικό μέσα σε 55 χρόνια;

Οσο για τα σχετικά με την... προσπάθειά μου να «διαιωνίσω ανύπαρκτες πλέον διαχωριστικές γραμμές», δεν χρειάζεται νομίζω να υπενθυμίσω τη θέση μου, που είναι πραγματικά στάση ζωής, αφιερωμένης ακριβώς στην υπέρβαση των διαχωριστικών γραμμών και στην Εθνική Ενότητα. Από την 1η Συμφωνία που συνέθεσα ΜΕΣΑ στη Μακρόνησο, και την αφιέρωσα ΕΚΕΙ σε δύο φίλους μου που σκοτώθηκαν σε αντίθετα στρατόπεδα, και το «Τραγούδι του νεκρού αδελφού», μέχρι σήμερα...

Ας μου επιτρέψει όμως ο κ. Λαζαρίδης να είμαι από εκείνους που πιστεύουν ακράδαντα ότι «συμφιλίωση» δεν επιτυγχάνεται χωρίς ΜΝΗΜΗ.

Είθε αυτή να είναι η τελευταία φορά που αναγκάζομαι να αναφερθώ στους εφιάλτες της Μακρονήσου

Μίκης Θεοδωράκης»

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 14/09/2003.

Ο  ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ  ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ  ΤΟΥΣ  ΤΡΑΒΕΣΤΙ  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ  ΤΟΥ  ΤΣΙΠΡΑ  ΚΑΙ  ΤΟΥ  (SOROS)ΣΥΡΙΖΑ

"Δάκρυα λοιπόν και αίμα, αθώο αίμα ελληνικό, απλώς και μόνο γιατί οι ηγέτες της αριστεράς ζούσαν στο δικό τους κόσμο, εντελώς ξεκομμένοι από τη ζώσα πραγματικότητα".

19.02.2015

Αγαπητοί φίλοι,

Αν και δεν είμαι μέλος ούτε οπαδός του ΣΥΡΙΖΑ, επιτρέψτε μου να σας θεωρώ και να σας αποκαλώ φίλους. Εδώ και αρκετά χρόνια παραμένω ένας ανένταχτος κομματικά πολίτης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι διαγράφονται οι δεσμοί αίματος που με συνδέουν με την αριστερά και τα ιδανικά της. Ίσως οι νεότεροι δεν γνωρίζουν ότι προέρχομαι από παλιά οικογένεια αγωνιστών της αριστεράς με πλούσια δράση και ακόμα πιο πλούσιο φάκελο. Ίσως δεν γνωρίζουν ότι διέθεσα, αγωνιζόμενος για τα ίδια ιδανικά που εμπνέουν σήμερα και σας, τριάντα, τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου, ως φυλακισμένος, παράνομος ή καταζητούμενος. Μπορούν λοιπόν να είναι βέβαιοι ότι γράφοντας τις γραμμές αυτές δεν με θαμπώνει, καθώς θα ’λεγε και ο ποιητής, «πάθος κανένα», παρά μόνο η αγάπη για την πατρίδα και την προκοπή της.

Οι εξαιρετικά κρίσιμες στιγμές που διέρχεται η χώρα μας με υποχρεώνoυν να απευθυνθώ σε σας και να σας θυμίσω ότι «προπατορικό αμάρτημα» της αριστεράς, διαρκές και μοιραίο λάθος της, ήταν η πεισματική άρνηση της πραγματικότητας, η αταλάντευτη εμμονή της σε μια πραγματικότητα που υπήρχε μόνο στη φαντασία της.

Ας μου επιτραπεί να αναφέρω τρία χτυπητά παραδείγματα.

Το 1930 το ΚΚΕ είναι μικρό και αδύναμο, η επιρροή του ασήμαντη, τα μέλη του μετά βίας φτάνουν τα 1.500 σε όλη την Ελλάδα. Κι όμως, αυτήν ακριβώς την εποχή, οι ηγέτες του ρίχνουν το βαρύγδουπο όσο και κωμικό σύνθημα «γενική κινητοποίηση του προλεταριάτου και των φτωχών εργαζομένων στρωμάτων της αγροτιάς… Οργάνωση και προπαρασκευή της γενικής πολιτικής απεργίας, των ενόπλων διαδηλώσεων και των καθόδων στις πόλεις των φτωχών στρωμάτων της αγροτιάς». («Ριζοσπάστης» 30-3-1930). Γενική πολιτική απεργία, λοιπόν, και ένοπλες διαδηλώσεις για την «εγκαθίδρυση της εργατοαγροτικής κυβέρνησης» και την ίδρυση της «Βαλκανικής Σοβιετικής Ομοσπονδίας» το 1930! Στα σύννεφα ζούσαν; Τους έλειπε εντελώς η αίσθηση του γελοίου;

Το δεύτερο παράδειγμα έρχεται από τον εμφύλιο. Τον Σεπτέμβρη του 1947 και ενώ κορυφώνεται ο εμφύλιος, συνέρχεται κάπου στην Γιουγκοσλαβία η Γ΄ Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ η οποία και παίρνει δύο «ιστορικές» αποφάσεις (το λεγόμενο επιχειρησιακό σχέδιο «Λίμνες»). Πρώτον, να αυξηθεί η δύναμη του «Δημ. Στρατού» σε 60.000 άνδρες και, δεύτερον, να καταληφθεί η Θεσσαλονίκη προκειμένου να καταστεί πρωτεύουσα των περιοχών της Β. Ελλάδας που θα απελευθέρωνε ο «Δημ. Στρατός». Η συνέχεια είναι γνωστή. Παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες, παρά τη βίαιη στρατολογία, η δύναμη του «Δημ. Στρατού» δεν ξεπέρασε ποτέ τους 30.000 μαχητές με τελικό αποτέλεσμα την τραγική έλλειψη εφεδρειών και την ήττα. Όσο για τη Θεσσαλονίκη δεν καταλήφθηκε ποτέ αφού δεν ήταν δυνατό να καταληφθεί και πολύ περισσότερο να κρατηθεί με τα «τουφεκάκια» του «Δημ. Στρατού», όταν ο κυβερνητικός στρατός διέθετε κανόνια, τανκς, πολεμικό στόλο και αεροπορία. Δάκρυα λοιπόν και αίμα, αθώο αίμα ελληνικό, απλώς και μόνο γιατί οι ηγέτες της αριστεράς ζούσαν στο δικό τους κόσμο, εντελώς ξεκομμένοι από τη ζώσα πραγματικότητα.

Το τρίτο παράδειγμα μας το προσφέρει η δικτατορία των συνταγματαρχών. Ακόμα και την παραμονή του πραξικοπήματος οι ηγέτες της αριστεράς διεκήρυσσαν σε όλους τους τόνους ότι πραξικόπημα δεν γίνεται κι αν επιχειρηθεί θα συντριβεί γιατί «ο λαός θα ξεσηκωθεί, θα κατέβει στους δρόμους, θα εξεγερθεί, θα αντισταθεί, θα, θα, θα…». Πιστεύοντας και οι ίδιοι στα λόγια τους, αφού είπαν όλα αυτά τα τρανταχτά και ωραία, πήγαν ήσυχοι και ξένοιαστοι να κοιμηθούν στα σπίτια τους με αποτέλεσμα να πιαστούν, κυριολεκτικά, στον ύπνο… Η συνέχεια είναι επίσης γνωστή. Κανένας λαός δεν ξεσηκώθηκε, το πραξικόπημα κυριάρχησε σχεδόν αναίμακτα, κράτησε εφτά χρόνια και κανείς δεν ξέρει πόσα χρόνια θα κρατούσε ακόμα αν δεν μεσολαβούσε η κυπριακή τραγωδία.

Είναι νομίζω προφανές, αγαπητοί φίλοι, ότι η ίδια μοιραία έλλειψη επαφής με τη ζώσα πραγματικότητα οδηγεί και τα δικά σας βήματα. Τείνετε να διαπράξετε ένα φοβερό σε συνέπειες για την πατρίδα μας λάθος, τείνετε σε ανοιχτή ρήξη με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Αντιστρέφοντας πλήρως την πραγματικότητα, κηρύξατε πόλεμο στο μνημόνιο, παραγνωρίζοντας την αυταπόδεικτη αλήθεια ότι δεν έφερε το μνημόνιο την κρίση αλλά η κρίση έφερε το μνημόνιο. Ότι για τα δεινά μας δεν φταίει το μνημόνιο αλλά οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ που όχι μόνο οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία, όχι μόνο την εξευτέλισαν διεθνώς, αλλά φόρτωσαν και τα βάρη στους πολίτες κατά τρόπο άνισο και άδικο.

Αποκομμένοι συνεχώς από την πραγματικότητα, προχωρήσατε βαθμιαία σε σύγκρουση με τους εταίρους μας πιστεύοντας αφελώς ότι ο συσχετισμός δυνάμεων μας ευνοεί. Και αποδείχθηκε ότι καμιά κυβέρνηση στην ευρωζώνη δεν τάχθηκε με το μέρος μας και μείναμε μόνοι και έρημοι «σαν την καλαμιά στον κάμπο».

Πήγατε στην ευρωζώνη και ζητήσατε αλλαγή των κανόνων με το παιδαριώδες επιχείρημα ότι αυτή είναι η θέληση του ελλ. Λαού, όπως εκφράστηκε στις εκλογές. Είναι όμως δυνατόν να αλλάζουν οι ισχύοντες κανόνες κάθε φορά που γίνονται εκλογές σε μια χώρα της ευρωζώνης; Αυτό που απαιτούμε εμείς σήμερα δεν θα μπορούν να το απαιτήσουν αύριο, μετά από εκλογές, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ιρλανδία; Δεν είναι αυτονόητο ότι χωρίς σταθερούς και σεβαστούς από όλους κανόνες δεν μπορεί να λειτουργήσει όχι μόνο η ευρωζώνη αλλά ούτε καν ένα φιλανθρωπικό σωματείο;

Αντιμετωπίζετε τους ευρωπαίους εταίρους μας με περιφρόνηση και εχθρότητα σαν να είναι εχθροί και όχι φίλοι. Ξεχάσατε την απλή αλήθεια ότι στις δύσκολες στιγμές φαίνονται οι εχθροί και οι φίλοι. Και οι ευρωπαίοι εταίροι μας αποδείχθηκαν πραγματικοί φίλοι. Και πριν τη χρεοκοπία και μετά, έβαλαν βαθιά το χέρι στη τσέπη και μας πρόσφεραν ΕΝΑ ΤΡΙΣΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΟ ευρώ. (Το γράφω με κεφαλαία γιατί κάνετε πως δεν το ξέρετε). Από το ιλιγγιώδες αυτό ποσό τα 300 δις ήταν καθαρές εισροές και τα υπόλοιπα «κούρεμα χρέους», δάνεια κ.λπ. Αν οι ευρωπαίοι εταίροι μας δεν ήταν πραγματικοί φίλοι, αν δεν ήθελαν το καλό μας, θα μας έδιναν ποτέ αυτό το τεράστιο ποσό; Και αντί για ευχαριστώ τους ζητάμε τώρα και τα ρέστα;

Θα ήθελα, αγαπητοί φίλοι, τα λόγια αυτά να ηχήσουν ως σήμα κινδύνου. Η χώρα μας δεν χρειάζεται φανταστικούς εχθρούς, δεν χρειάζεται να τα βάζει με ανεμόμυλους. Εκείνο που είναι ζωτική ανάγκη, είναι ένας οικονομικός, πολιτικός, κοινωνικός και διοικητικός εκσυγχρονισμός. Και τον εκσυγχρονισμό αυτόν μπορείτε να τον πετύχετε μόνο αν προσγειωθείτε, έστω και ανώμαλα, στην πραγματικότητα. Αν συνεργαστείτε έντιμα και ειλικρινά με τους ευρωπαίους εταίρους μας που είναι οι μόνοι που μπορούν και θέλουν να μας βοηθήσουν να γίνουμε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.

Η ιστορική συγκυρία σάς προσφέρει τη μοναδική ευκαιρία να πραγματοποιήσετε αυτόν τον άθλο, να πετύχετε το ριζικό εκσυγχρονισμό που έχει ζωτική ανάγκη η χώρα. Αν πετύχετε θα καταστείτε άξιοι της πατρίδας, άξιοι της εθνικής ευγνωμοσύνης. Αν αποτύχετε, και είναι βέβαιο ότι θα αποτύχετε αν δεν προσγειωθείτε στη σύγχρονη ελληνική και διεθνή πραγματικότητα, θα είναι κρίμα και για την πατρίδα, που θα μπει σε μεγάλες περιπέτειες, θα είναι κρίμα και για σας.

Με ειλικρινή εκτίμηση για την αγνότητα των προθέσεων, αλλά και βαθύτατη αγωνία για τις συνέπειες των πράξεών σας.
Αθήνα, 17-2-15

ΖΗΝΩΝ  ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ